jpg-1583250709.jpg)
SIĞORTA ŞİRKƏTLƏRİ GENİŞMİQYASLI HÜCUMA HAZIRLAŞIR və ya evlərin icbari sığortası barədə TƏHLİL
19-05-2023 [13:19]
Samir ƏLİYEV
İqtisadçı
***
Evlərin icbari sığortalanması məsələsi yenidən gündəmə gəlib. Mətbuatda gedən məlumata görə, iyun ayının 1-dən yeni elektron sistemin işə düşməsindən sonra sığortasız evlər avtomatik cərimələnəcək.
Əslində, daşınmaz əmlakın məcburən sığortalanması tələbi qanunvericilikdə çoxdan nəzərdə tutulub. 2011-ci ildə qəbul edilmiş "İcbari sığortalar haqqında" Qanunun 35.2-ci maddəsinə görə, hüquqi və fiziki şəxslərə məxsus tikililərin, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinin, yaşayış evləri və binalarının, mənzillərin, habelə dövlət əmlakının sığortası icbaridir. 2015-ci ildə qəbul edilmiş İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 469-cu maddəsində qeyd edilir ki, icbari sığorta müqaviləsinin bağlanmamasına görə fiziki şəxslər 30 manat, vəzifəli şəxslər 80 manat, hüquqi şəxslər 200 manat cərimə edilir. Qanuna 2016-cı ildə edilmiş əlavəyə görə cərimə edilmiş şəxs 20 gün ərzində icbari sığorta müqaviləsini bağlamalıdır. Ancaq 20 gündən sonra təkrarən cərimə tətbiq oluna bilər.
2019-cu ildə bu məsələ gündəmə gələndə cəmiyyətin təpgisi nəticəsində sığorta şirkətləri geri çəkilməyə məcbur oldu. O dövrdə bununla bağlı fikrimi yazmışdım, yenidən xatırlatmağa lüzum görürəm.
Qeyd edim ki, yaşayış evlərinin icbari sığortası heç də bütün ölkələrdə tətbiq edilmir. Əksər ölkələrdə əmlakın sığortası könüllüdür.
İkincisi, bu addım vətəndaşlarımızın Konstitusiya hüququna ziddir. Konstitutsiyanın 29.3-cü maddəsinə görə, mülkiyyət hüququ mülkiyyətçinin təkbaşına və ya başqaları ilə birlikdə əmlaka sahib olmaq, əmlakdan istifadə etmək və onun barəsində sərəncam vermək hüquqlarından ibarətdir. İndiki halda mülkiyyətçinin əvəzindən dövlət qərar verərək onu sığortaya məcbur edir. Bunun avtomobillərin icbari sığortası ilə qarışdırmaq düz deyil. Çünki avtomobillərin icbari sığortası üçüncü şəxs qarşısında tətbiq edilir. Mənzillərin sığortası isə mülkiyyətçinin öz zərərini minimuma endirmək üçün atılan addımdır. Bunun məcbur edilməsi mülkiyyətçinin seçim hüququnu pozmaqdır.
Üçüncüsü, cərimə mexanizmi işləməyəcək. Çünki yerli vergilərdə olduğu kimi cərimənin əhalidən alınması üçün təsir rıçaqları yoxdur. Kommunal xidmətlər ödənilməyəndə onların verilməsi dayandırılır, dövlət vergisi verilməyəndə sahibkarın bank hesabı bloklanır, avtomobillər icbari sığortalanmayanda sürücü avtomobili itirmək riski ilə üzləşir. Bəs ev məsələsində necə olacaq? Ev mülkiyyətçinin əlindən alınacaq? Bu daha çox sosial məsələ olduğu üçün inanmıram cərimə məsələsində çox dərinə getsinlər. Ona görə də hökumət yaşayış evlərinin icbari sığortası qərarını ləğv etməlidir, könüllü sığortalanma mexanizminə keçməlidir. Sığorta siyasəti maarifləndirmə üzərində qurulmalıdır. Əks halda sığorta məhsullarının icbari xarakter daşıması əhali üçün ən yaxşı halda işləməyəcək, ən pis halda isə sosial gərginlik yaradacaq.
Dördüncüsü, elə ərazilər (evlər bir-birinin içində) və evlər (tikinti normalarına cavab vermir) var ki, sığorta şirkətləri üçün cəlbedici deyil, yəni heç bir şirkət maraqlı olmayacaq onlarla müqavilə imzalasın. Bu halda qanunvericiliyin icrası necə olacaq?
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
BU QHT RƏHBƏRLƏRİNƏ CİNAYƏT İŞİ AÇILDI - Prokurorluq siyahı yaydı
Tural Sadıqlı, Elşad Məmmədov, Qurban Məmmədov və Süleyman Süleymanlı... - Onların Bakıda məhkəməsi başlayıb
Parlament Prezident və Birinci xanıma təbrik məktubu ünvanlayıb
SOCAR-da daha bir təyinat - Rövşən Nəcəf onu direktor təyin etdi
Üç tanınmış hakim təqaüdə göndərilir - FOTO
Masson, sabiq rektor, professor və ya "Qalatasaray"ın sabiq sözçüsü - "Can Holdinq" iş üzrə daha 26 nəfər həbs olunub
Filippində güclü zəlzələ oldu - 6,1 bal gücündə
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasından çıxarılır - Mədət Quliyev "Zamanla hər şey həllini tapacaq” deyir
Oyunun biletləri pulsuz olacaq - Klub qərar verdi
"Eşqi Bağırov Agentliyə buraxılmır, onun "qələmi" qırılıb" - "Emin Əmrullayev bu "metod"u vaxtilə Məhəbbət Vəliyevaya da tətbiq etmişdi"
Xətai rayonunda binaları qurd basıb - VİDEO
Füzuli Şəhəri Günü münasibətilə atəşfəşanlıq olacaq
KÜRD SİLAHLILARI SURİYA HÖKUMƏTİ İLƏ ANLAŞDI: "Ordu və polis sistemində vəzifələrə gətiriləcəyik"
Nazir Təhsilin İnkişafı Fonduna elə adamı rəhbər təyin etdi ki... - ETN-də növbəti dəyişiklik
TRAMPDAN HƏMAS-a TƏHDİD: "Sizi öldürərik, bir sözümlə İsrail..."
Prezident İlham Əliyev bu videonu paylaşdı - VİDEO
Bu gün Füzulinin işğaldan azad olunmasından beş il ötür
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İsrail Livanı bombalayıb
Avropa Məhkəməsindən hava yolları ilə bağlı mühim qərar - Ev heyvanları "Baqaj yükü” sayılacaq
Milyarder Fərhad Əhmədov Bakıda məhkəmə qarşısına çıxdı: "Keçmiş həyat yoldaşımın əsassız iddiası ilə..."
TRAMPLA PUTİN TELEFONDA MÜZAKİRƏ APARDI: nələr razılaşdırıldı? - "Bu, utancverici..."
Sergen Yalçın start 11-i müəyyənləşdirib - SİYAHI
Arayik Harutyunyan, Arkadi Qukasyan, Bako Sahakyan.. - Ermənilər Bakıda hakim qarşısında
Tovuzda 32 yaşlı ər arvadını öldürüb (Yenilənib)
Pedaqoji Universitetdə açılış olub - FOTOLAR
PUTİN RAMİZ MEHDİYEVİN PLANINI AZƏRBAYCANA VERİB? - Nələr olacaqmış? (Sensasiyalı iddialar)
Məhkəmə hakiminin fəaliyyətinə xitam verildi - MHŞ-dən qərar
Müdafiə Nazirliyi paradla bağlı məlumat yaydı
Mərkəzi Hərbi Sanatoriyanın rəisi saxlanılıb
Naxçıvanda 19 min hektardan artıq sahədə taxıl əkiləcək
Rusiya Ukrayna ordusunun təlim bölməsinə raket zərbəsi endirib, ölən və yaralananlar var
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Ermənistan MTX: Sosial şəbəkələrdə vəzifəli şəxslərin adından saxta profillər yaradılır
Neftçalada qanunsuz ov edən şəxs saxlanılıb
İlham Əliyev: Azərbaycanla Fransa arasında anlaşılmazlığa səbəb olan məsələlər keçmişdə qaldı
Biləsuvarda minik və yük avtomobilləri toqquşub, xəsarət alanlar var
Sabiq diplomat Ramiz Vəliyevə hökm oxunub