“Asan imza” sistemi niyə çöküb: Kimdir günahkar? - Açıqlamalar (Yenilənib)
04-03-2025 [14:59]
“Artıq bir neçə gündür ki, “Asan imza” sistemi ilə bağlı problemlər yaranıb. Bu problemlə əlaqədar bankların, Dövlət Vergi Xidmətinin, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin elektron xidmətlərindən istifadə etmək mümkün deyil”.
Mia.az xəbər verir ki, bu barədə APA-ya İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətindən məlumat verilib.
Bildirilib ki, “Asan İmza”da yaranmış çətinliklər Dövlət Vergi Xidməti ilə bağlı deyil. Adiyyəti qurumlar bəzi abunələrdə yaranmış çətinliklərin aradan qaldırılması ilə məşğuldur.
Qeyd edilib ki, “Asan İmza” (Mobil imza) - Dövlət Vergi Xidməti və mobil operator tərəfindən verilən və elektron xidmət istifadəçisinin autentifikasiyasını, sənədin elektron imzalanmasını və imzalayan şəxsin şəxsiyyətinin müəyyən edilməsini (identifikasiyasını) təmin edən xidmətdir. “ASAN İmza” (Mobil İD) e-xidmətlərə daxil olan və rəqəmsal imzalar edən zaman kimliyinizi təsdiqləmək üçün sizin mobil identifikasiyanızdır: "“ASAN İmza” bütün mövcud e-xidmətlərdən istifadəni mümkün edir və əslində elektron mühitdə fiziki İD-karta bərabər sənəd kimi sertifikatlara bağlı olan mobil telefon SIM-kartınızdır. “ASAN İmza” ilə siz şəxsiyyətinizi təsdiq edə və sənədlərə rəqəmsal imza ata bilərsiniz".
***
Azərbaycan İnternet Forumunun Prezidenti Osman Gündüz də sosial şəbəkə hesabında “Asan imza”nın çökməsi ilə bağlı problemə münasibət bildirib.
Onun sözlərinə görə, ötən gündən başlayaraq ölkənin bütün identifikasiya sisteminin əhatə olunduğu “Asan imza” sistemində yaranan problemi hələ də aradan qaldırmaq mümkün olmayıb: “Əslində ölkənin bütün identifikasiya sistemi, xeyli sayda vacib biznes və dövlət xidmətləri məhz “Asan imza” üzərində “oturub” desək, yanılmarıq. Yəni çox sayda vergi, bank, mühasibatlıq xidmətlərini əldə etmək üçün mütləq “Asan imza” olmalıdır. İndi təsəvvür edin ki, iki gündür ki, bu sistem işləmir. “Asan imza” vasitəsilə imzalama prosesini başa çatdırmaq , resurslardan və elektron xdimətlərdən istifadə etmək mümkün deyil. Bəzən də sistemin hədsiz yükləndiyi görünür”.
O.Gündüzün sözlərinə görə, adətən “Asan imza”da tez-tez baş verən bu tip problemlər bir neçə saata həll olunardı. İndi isə problemi bir sutkadan çoxdur ki həll edə bilməyiblər: “Görəsən nə baş verib ? Kiber hücummu olub, yeniləmə prosesində səhvlərmi baş verib ? Kimdir günahkar? Xatırladıram ki, “Asan imza” sistemi xarici şirkətə - “Best Solution” şirkətinə məxsusdur. Hələlik nə bu imzanın sahibi “Best Solution” şirkəti , nə də “Asan imza” şəxsi kabinetinin operatoru olan İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti tərəfindən bununla bağlı heç bir açıqlama verilməyib.
Güman ki, şikayətlər də çox olduğundan “Best Solution” şirkəti Çağrı Mərkəzinin 1847 nömrəsini də birdəfəlik xətdən ayırıb, qoşulmaq mümkün deyil. Sadəcə biabırçılıqdır. Prosesin nə qədər çəkəcəyi də bəlli deyil. Bütün bunlar isə doğru bir hal deyil, belə vəziyyət Azərbaycanın indiki inkişaf vəziyyətinə də uyğun olan bir yanaşma deyil”.
Ekspertin sözlərinə görə, mövcud yeni qanunvericiliyin tələblərinə görə “Asan imza” sistemi də kritik infrastruktura aid edilməlidir: “Kritik qurumların siyahıları açıqlanmadığından indiki halda bunu demək də çətindir. Lakin xeyli müddət fəaliyyət göstərməyən bir sistemin yaratdığı problem kütləvi xarakterlidir, bütün ölkə üzrə sahibkarlar və xidmət istifadəçiləri elektron xidmətləri əldə edə bilməyiblər. Sahibkarlar bununla əlaqəli öhdəlikləri yerinə yetirə bilməyiblər, əməkhaqlarını verə bilməyiblər və s. Sahibkarların, biznesin bununla əlaqəli problemlərdən çəkdiyi ziyanları kim ödəyəcək? Ən maraqlısı odur ki, 3 ildir fəaliyyətə başlayan digər rəqəmsal imza, SİMA çox yerə inteqrasiya olsa da, biznes sektoruna inteqrasiyanı başa çatdıra bilməyib. E-qaimə, bütün növ vergi bəyannamələri, məcburi dövlət sosial sığorta, işsizlikdən sığorta və icbari tibbi sığorta haqları bəyannaməsi, əməkhaqları ilə bağlı və s. xidmətləri əldə etmək yalnız “Asan imza” ilə mümkündür.
Görəsən kimlər maraqlıdır ki, imza sektorunda alternativlik, rəqabətli mühit olmasın? SİMA rəqəmsal imzasının sahibkarlıq sektoruna, vergi sisteminə inteqrasiyasının başa çatmaması ilə bağlı da nə “Asan imza” sahibinin, nə Dövlət Vergi Xidmətinin, nə də RİNN-in açıqlamaları indiyədək yoxdur”.
MİA.AZ
Ərdoğan AFAD mərkəzində: "Heç bir problem yoxdur"
Türkiyədə daha 3 şəhərdə məktəblər bağlanıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Rektor müğənninin konsertini ləğv edib - Bu səbəbə görə
Sahibə Qafarova ilə Numan Kurtulmuş arasında telefon danışığı olub
İstanbulda ard-arda 127 zəlzələ... - "Bütün binalar 4 gün içində bir-bir yoxlanılacaq"
Prezidentin Çinə səfərində 4 mühüm məqam – Tarixi həmlələr (TƏHLİL)
Mahmud Abbas: "Böyük fəlakətlə üz-üzəyik"
BMT baş katibi: "Türkiyə dövləti və xalqı ilə tam həmrəyik"
Hadi Rəcəblinin oğlu ilə bağlı maraqlı xəbər yayılıb
Yüzlərlə insanı əsirlikdən qurtardı, 32 il sonra Cəbrayıla döndü: "Dedim ki, indi rahat yatın"
Əfv Komissiyası daha 100 müraciəti araşdırıb
Daha 57 maşın hərracda satılıb
İstanbulda məktəblər bağlanıb - Qərar verildi
BMT: "Qəzzada evlərin 90 faizindən çoxu dağılıb"
İstanbul valisindən zəlzələ haqda açıqlama: "151 yaralı var"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Axtarışda olan azərbaycanlı Albaniyada saxlanılıb
Şamaxıda məzarlıqda qətl: ər arvadını öldürüb (Yenilənib)
Növbəti iki gündə bəzi bölgələrdə güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
İstanbulda güclü zəlzələ davam edir - 6.2 bal gücündə (Yenilənib)
Azərbaycanda saxlanılan Rusiya vətəndaşı geri təhvil verilib
Bakıda kombilər ləğv olunacaq? - Yeni qanun nə deyir?
İlham Əliyev Çinin Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
İlham Əliyev Cao Lıci ilə görüşüb - Müzakirə + FOTOLAR
“İstilik təchizatı haqqında” qanun dəyişir
Gəncədə məktəblilər arasında yenə dava düşüb - Polisdən açıqlama
Elbrus dağında alpinistlər itkin düşüb
Vəkil olmaq istəyən 104 nəfər şifahi müsahibədən keçib - SİYAHI
Türkiyə S-400-ü Suriyaya yerləşdirir? - Amerikalı senatorlar Departamentə məktub yazdı, "Bu, İsrailə problem yaradacaq" dedilər
Sabah yağış yağacaq
Çin liderinin adından İlham Əliyevin şərəfinə rəsmi ziyafət verilib
Ərdoğan səfərə hazırlaşır: "Bunlar hədlərini bilmirlər"
Azərbaycan prezidenti Çin lideri ilə görüşdü - FOTOLAR (Yenilənib)
Sumqayıtda ağac kəsintisi araşdırılır
Bakıda və Abşeronda yağış yağacaq
Şərur sakininin meyiti su quyusuna atılıb (Yenilənib)
Mehriban Əliyeva, qızı Leyla Əliyeva və ailə üzvləri Pekində Böyük Xalq Sarayı ilə tanış olublar
Aybəniz Haşımovanın 1200 manatını ələ keçiriblər: "Maraqlıdır ki, Aynişanın yazdığı cümləni mənə yazmışdı..."
Rəssam Putinin Trampa hədiyyə etdiyi portretin sirrini açdı: "Putin zəng etdi, dedi ki..." - "Bir qəpik almadım" (FOTO)
Vilayət Eyvazov Tovuzda vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirəcək