jpg-1583250709.jpg)
DOLLARDAN İMTİNA ETMƏK MÜMKÜNDÜRMÜ?
20-09-2018 [11:07]
Gəmi limandaykən həmişə güvəndədir. Amma inşa səbəbi limanda durmaq deyil.
Albert Eynşteyn
Elə çətin mətləbləri sadə ifadə edən atalar sözlərimiz vardır ki, onun yerində işlədilməsi uzun-uzadı hekayələri bir cümlə ilə əvəz etməyə imkan verir. Həmin atalar sözlərimizdən birini əziz oxuculara üzrxahlıq edərək söyləmək məcburiyyətindəyəm: "Gücü uzunqulağa çatmır, palanı döyür”. ABŞ-la konfrantasiya içində olan dövlətlərin bu ölkənin milli valyutası olan dolları yandırması, cırması kimi aksiyaları bu konteksdə qiymətləndirilə bilər. Bəzi dövlətlərin bir araya gələrək "dollarsızlaşdırma” siyasətləri bu atalar sözündən çıxan təəsuratı doğrur. ABŞ dollarına qarşı indiki halda savaşı bu baxımdan Sizif əməyinə bənzədirəm. Məncə bu aksiyalar emosional dalğada "ləpə” öldürmək kimi bir şeydir. Dalğa isə sonda bildiyinə nail olur.
Burası da bir gerçəklikdir ki, dünyanın bəzi qitələrində antiamerikan ovqatı güclənir. Bir neçə il bundan öncə Amerika azad insanların Amerikası idisə, indi daha çox amerikalıların Amerikası təssuratını yaradır. Buna bənzər mesajı Tramp seçki vədlərində də dilə gətirmişdi. Trampın ekstravaqant davranışları da onun təmsil etdiyi dövlətin nüfuzdan düşməsi üçün ciddi əsas rolunu oynayır. Amma məsələnin rasional, o cümlədən iqtisadi tərəfin dəyərləndirməmiz lazım. ABŞ dolları bu uğur zirvəsinə necə nail oldu? Dollar bir gecə yatıb səhərisi də dünya valyutası olmadı. O zaman dolların necə möhkəmlənmə siyasətini izləyək.
Birincisi, dollara olan böyük inamın olması fonunda onun salxanc vasitəsi kimi qəbul olunmasıdır. Hazırda dünya aktivlərinin 62,7 faizi məhz dollarda saxlanılır. Bu hər şeydən öncə dünya miqyasında dollara olan böyün inamın nəticəsidir.
İkincisi, dollarla aparılan ticarətin xüsusi çəkisinin böyük olması onun həm də tədavül vasitəsi kimi istifadəni ortaya qoyur. Belə ki, hazırda dünyada ticarətin 60% dollarla, 20% avro ilə, yerdə qalan 20% isə digər valyutalarla aparılır.
Əgər, belədirsə, o zaman bazardakı bu qədər mühüm təsirləri necə neytrallaşdıra bilərsiniz? Belə bir təsir gücünü özündən ehtiva edən alternativ valyuta məkanı yarada bilərsinizmi? "Dollarsızlaşdırma” siyasətini necə effektiv edə bilərsiniz? O zaman ki, bu ölkələrin dünya valyuta bazarında dövr edən valyutalarının həcminə diqqət edək. Həmin ölkələrin hər birinin illik olaraq (Türkiyə,İran, Rusiya) ÜDM-i belə 1 trilyon ÜDM səviyyəsində deyil. Hər gün təkcə dünyanın valyuta bazarında 5,1 trilyon dollar dövr edir. Deməli, dünya valyuta bazarında dollara olan tələb fonunda, yenə də üstünlük dolların xeyrinə dəyişəcək. Bu zaman dollara alternativ valyutanın ən azı yaxın illərin işin olmadığı meydana çıxar.
jpg-1749096698.jpg)
SON XƏBƏRLƏR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Rektorun kürəkəninə bu qurumda yüksək vəzifə verildi
Bakıda dəhşətli qəza: 3 nəfər ölüb, 1 nəfər xəsarət alıb - VİDEO
Sürücülük vəsiqələrinin verilməsi, dəyişdirilməsi və qaytarılması qaydaları dəyişib - DİN-dən qərar
İlham Əliyevlə Pakistanin Baş naziri arasında telefon danışığı olub - Nələr müzakirə edilib?
Sabah Bakıda yağış yağacaq, rayonlarda isə...
Xırdalanda obyektlər Heydər parkını sürətlə "işğal" edib: bəs camaat neyləsin? - Ekspert həyəcan təbili çalır
Azərbaycan neftinin qiyməti 70 dolları ötdü
Jurnalist komitənin "tədbir siyahısı"na etiraz etdi: "Sahəyə aid olmayan QHT-lər..." - "Məqsəd nədir, təbii ki, pul silməkdir"
Azaraq Azərbaycan ərazisinə keçən iki yeniyetmə erməni geri verilib
45 yaşlı qadının meyiti yaşadığı evdə aşkarlanıb
Tovuzda dəhşətli ailə dramı: oğul anasını öldürdü, bacısıını isə...
Bayram namazı qılınıb
Gəncədə 15 yaşlı uşaq azyaşlını bıçaqlayıb
Şamaxıda 3,2 maqnitudalı zəlzələ olub
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramıdır
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“150 ilin söhbəti” kitabı işıq üzü görüb
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
Toyda döyülən şəxs ölüb
"İnter" klubu yarımmüdafiəni transfer edib
İnzaqi "Əl-Hilal" klubu ilə müqavilə imzalayıb
Türkiyədə biznesmen güllələndi - Küçənin ortasında (FOTO)
Donald Tramp və Çin lideri telefonda müzakirə aparıblar
Qəzzada savaş: 18 fələstinli həlak olub
Məhkəmə işi: Oleq Bakinskiyə nə qədər cəza tələb olunub?
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank beş günlük məzənnəni açıqladı
Ölkədən çıxışına qadağa qoyulanlara SMS göndəriləcək
“Sea Breeze”nin həyətində çayxana tikiləcək
Şimali Koreya lideri: "Biz bütün gücümüzlə Rusiyanın yanındayıq"
Pirquluda zəlzələ olub
Qazaxda ağır qəza: cinayət işi açılıb
Prezident İlham Əliyev yeni qanunu imzalayıb
Sabahdan Bakıda leysan olacaq - Xəbərdarlıq
HƏKİM XƏSTƏNİN ÇILPAQ GÖRÜNTÜSÜNÜ YAYDI: "Oturub izləyirəm ki, bir az da məşhurlaşım" - Rəsmi araşdırma başladı VİDEO (Yenilənib)
Yeni təyin olunan hakimlər and içiblər - FOTO
Qəzzada daha 3 jurnalist həlak olub
PKK terrorçuları təslim olub
"Artıq dörd aydır həbsdəyəm, heç kimim, yanıma gələn də yoxdur"
"Şərurlu İsfəndiyar" hakim qarşısında: 40-a yaxın məhkəmə işi var - "Sənin atanla həyat yoldaşın məni niyə məhkəməyə verib?"
Məhkəmə işi: "Zeynal Usubovla dost olmuşam, ortaq biznesimiz olub"
Tramp "Harvard"dan əl çəkmir: Əcnəbi tələbələrin vizaları dayandırılıb - Uniiversitet prezidenti qisasçılıqda günahlandırdı
Gədəbəydə 74 yaşlı qadına qarşı zorakılıq törədilib - İki qurum birgə məlumat yaydı
Rəsmi Bakı Danimarkanı təbrik edib
İlham ƏIiyev: "Ulu Tanrının mərhəməti heç zaman xalqımızın üstündən əskik olmayacaqdır"
Sabah yağış yağacaq