Ərdoğan-Putin anlaşmasında “Ağquyu” müəmması: Rusiya tikir, Türkiyəyə baha satır?

Ərdoğan-Putin anlaşmasında “Ağquyu” müəmması: Rusiya tikir, Türkiyəyə baha satır? - ŞƏRHLƏR

04-04-2018 [14:04]

Ağquyu AES Türkiyənin Rusiyadan enerji asılılığını artıracaq növbəti layihədir.

Mia.az Axar.az-a istinadən xəbər verir ki, bu sözləri Rusiya prezidentinin Türkiyəyə səfərini şərh edən politoloq Şahin Cəfərli deyib. Politoloq bildirib ki, Türkiyənin enerjidən silah kimi istifadə edən, dünya geosiyasətinin aqressiv aktoru olan Rusiyadan birtərəfli iqtisadi asılılığı arzuolunan deyil:

"Türkiyə Rusiya qazını iki xətt vasitəsilə götürür. Bunlardan biri Stavropoldan başlayıb, Qara dəniz vasitəsilə Samsuna çıxan və oradan Ankaraya uzanan "Mavi axın” boru kəmərindən, digəri isə Ukraynadan keçib, Şərqi Avropaya çıxan boru xəttidir. İndi Rusiya ilə Türkiyə arasında növbəti kəmər "Türk axını” inşa olunur və 2019-cu ilin sonundan etibarən istismara verilməsi nəzərdə tutulub. Yəni bu sahədə Moskvadan ciddi asılılıq davam edəcək. Ötən gün 1-ci blokunun təməli atılan "Ağquyu” isə Türkiyənin Rusiyadan enerji asılılığını artıracaq növbəti layihədir. Bu AES-i Rusiya inşa edəcək və işlədəcək, sahibi də Rusiya olacaq. Avropa ölkələrinin, müasir dünyanın atom energetikasından imtina etməyə başladığı və əsas yatırımlarını alternativ enerjiyə yönəltdikləri bir vaxtda Türkiyənin AES sahəsini inkişaf etdirmək istəməsi suallar doğurur. Məsələn, "Ağquyu”nun istismara veriləcəyi 2023-cü ildə Almaniya artıq atom enerjisindan tam imtina etmiş olacaq”.

Politoloq layihənin iqtisadi baxımdan nə dərəcədə əlverişli olub-olmaması ilə bağlı suala da aydınlıq gətirib:

"Məsələn, Rusiya Misirdə də eyni tip AES tikir. Türkiyə "Ağquyu”-da 15 il ərzində istehsal olunacaq 17 milyard 500 milyon kilovatt/saat elektrik enerjisini hər kilovatt/saat üçün 12,5 sent ödəyərək almaq öhdəliyi götürüb. Misirdəki "Dabaa” AES dövlətə məxsus olacaq. Rusiya-Türkiyə müqaviləsində əksini tapmış alış zəmanəti Rusiya-Misir müqaviləsində yoxdur. Qiymət isə misirlilər üçün 7-8 sent təşkil edəcək”.

Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban "Ağquyu” nüvə stantasiyasının dünya atom enegetikasında tətbiq olunan layihələrdən xeyli fərqləndiyini qeyd edib:

"Ağquyu”nun çoxlu səhmdarı var. Üstəlik, dünyada ilk layihədir ki, Rusiya onu Türkiyədə həm tikir, həm işlədir, həm də əldə edəcəyi enerjini satır. Yəni layihənin xərcini Rusiya çəkdiyinə görə elektrik enerjisini də müqavilə əsasında Türkiyə alacaq. Beləliklə, Türkiyə Rusiyadan elektrik enerjisini alacağına və hər kilovatt/saat üçün 12,5 sent ödəyəcəyinə dair öhdəlik götürmüş olur. Rusiya "Ağquyu”ya heç bir kapital təmini olmadan 60 il zəmanət verir. Tərəflər elektrik enerjisini hansı formula ilə alacaqlarına dair də razılığa gəliblər”.

Ekspert Türkiyənin sözügedən layihəyə qoşulmasının səbəblərinə də aydınlıq gətirib:

"Əslində, bu, Avropadakı qiymətlərdən ucuzdur. Qərbi Avropa ölkələrində bu gün orta qiymət 1 kilovatt/saat üçün 15-20 sent arasında dəyişir. Bu pərakəndə satış qiymətidir, topdan satış qiyməti bundan iki dəfə ucuzdur. Ancaq Avropada paylayıcı şəbəkələr hər kilovatt/saatı bizim pulla 30-40 qəpiyə satırlar. Ümumiyyətlə, qazla müqayisədə 12,5 sent Türkiyə üçün bahalıdır. Bəs, Türkiyə niyə buna gedir? Bunun üç mühüm səbəbi var. Birincisi, atom enerjisinə malik olan ölkələr sırasında olmaq Türkiyənin çoxdankı arzusu idi. İkincisi, Türkiyə öz enerji bazarını diversifikasiya etmək istəyir. Üçüncüsü, indi qaz bir çox ölkələr üçün əlçatandır və qazın qiyməti çox dəyişkəndir. Belə olan halda qazı alıb onu elektrik enejisinə çevirmək çox baha başa gəlir”.

Ekspert dünyada atom energetikasının daha da artacağını qeyd edib:

"Bu əsrin ortalarına doğru karbohidrogen ehtiyatları olmayan ölkələrdə atom energetikasına meyil gücləncək. Atom energetikasında ən böyük təhlükə insan faktoru və təbii fəlakətlər idi. İndi isə süni intellekt çox sürətlə inkişaf edir və insanı tam əvəz edəcək. Belə olan təqdirdə atom enegetikasnın təhlükəsi də minimuma enir. Atom nüvə yanacağı elektrik enerjisinin yanacaqla təminatında qazla müqayisədə daha stabildir və qiymətlə bağlı təlatümlər yaşamır”.

Qeyd edək ki, ötən gün Ərdoğan və Putin Ağquyu AES-in təməlini qoyub.

Digər xəbərlər

Türkiyədə türkəsilli əcnəbilərə işləmək hüququ verilib

AZAL “Airbus A320neo” təyyarəsini öz parkına əlavə edib

Naftalan neftinin çıxarılması, emalı, saxlanılması qaydaları təsdiqlənib - Baş nazir qərar verdi

Azercell-in kibertəhlükəsizlik komandası “CIDC-2025 – Critical Infrastructure Defence Challenge” yarışında böyük uğur qazandı - FOTOLAR

Bakıda Azərbaycan, Rusiya və İran üçtərəfli görüşü keçirilir - "3+3" regional məşvərət mexanizminin aktuallığı artmaqdadır" (Yenilənib)

KTN-də broyler sahibləri ilə görüş olub - Sahibkarlar gömrük, FHN və icra başçılarından şikayətləniblər - ÇIXIŞLAR (FOTO)

Yağışlar Qubada meyvə bağlarına ziyan vurub - Almanın kilosu 6-7 qəpiyə düşüb

Azərbaycan nefti 3 dollara yaxın ucuzlaşdı - 66 dollara endi

“Bakcell” lotereyasında ilk “Zeekr 001” qalibə təhvil verildi - FOTOLAR

Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı

İpotekaya dair tələblər dəyişir - Yeni qanun

"Dələduzlar sizə zəng edərək, mesaj yazaraq və ya link göndərərək..." - DİN-dən xəbərdarlıq

SON XƏBƏRLƏR

12:00 13.10.2025

Türkiyədə türkəsilli əcnəbilərə işləmək hüququ verilib

11:44 13.10.2025

AZAL “Airbus A320neo” təyyarəsini öz parkına əlavə edib

11:35 13.10.2025

Naftalan neftinin çıxarılması, emalı, saxlanılması qaydaları təsdiqlənib - Baş nazir qərar verdi

11:30 13.10.2025

Azercell-in kibertəhlükəsizlik komandası “CIDC-2025 – Critical Infrastructure Defence Challenge” yarışında böyük uğur qazandı - FOTOLAR

11:09 13.10.2025

Baş prokuror Gəncədə vətəndaşları qəbul edəcək

11:00 13.10.2025

Qarabağ zonasında 1497, 5 hektar ərazi minalardan təmizlənib

11:00 13.10.2025

HƏMAS israilli girovları buraxıb - ADLAR (VİDEO) - YENİLƏNİB

10:43 13.10.2025

DÇ-2026: Azərbaycan millisi bu gün Ukrayna yıığması ilə gücünü sınayacaq

10:36 13.10.2025

"Kassam Tuqayları": "Nə qədər ki, İsrail razılaşmaya əməl edəcək, biz də..."

10:30 13.10.2025

Bakıda gömrükçü öz mağazasında öldürüldü - 16 yaşlı yeniyetmə tərəfindən (Yenilənib)

10:24 13.10.2025

Bakıda Azərbaycan, Rusiya və İran üçtərəfli görüşü keçirilir - "3+3" regional məşvərət mexanizminin aktuallığı artmaqdadır" (Yenilənib)

10:17 13.10.2025

Azərbaycan-Pakistan-Türkiyə parlament sədrləri görüşdü - İslamabadda + FOTO

10:08 13.10.2025

"Yerli futbolçu 1000 manata oynayır, əcnəbiyə 4 min dollar verirlər, Niyə?" - Məşqçi futboldakı dəllallardan danışdı (MÜSAHİBƏ)

09:53 13.10.2025

Sahibə Qafarova Pakistana işgüzar səfərə gedib - FOTO

09:49 13.10.2025

Şair Əlisəmid Kür vəfat edib

09:42 13.10.2025

Misir tarixi Sammitə qatılacaq liderlərin siyahısını yaydı: İlham Əliyev, Tramp, Ərdoğan, Makron...

09:31 13.10.2025

Nigeriyada ordu ilə “Boko Haram” üz-üzə gəlib - 15 terrorçu öldürülüb

09:20 13.10.2025

"Vüsal 300" ev dustaqlığına buraxılıb

09:18 13.10.2025

Sergen Yalçın "Fənərbağça"nın futbolçusuna "yox" dedi

09:09 13.10.2025

"TamStore" marketlər şəbəkəsinin əməkdaşları qəzaya düşüb.

09:03 13.10.2025

Meksikada təbii fəlakət: 50 nəfər ölüb, 20 nəfər itkin düşüb, minlərlə insan zərər çəkib

00:22 13.10.2025

Ərdoğan Misirə gedir, İran, İsrailı, Qətər və... - Tarixi Sülh Sammitinə hazırlıq yekunlaşıb

00:20 13.10.2025

ABŞ-da barda atışma olub - 4 nəfər ölüb, 20 yaralı var

00:15 13.10.2025

"Fənərbağça"da nə baş verir? - Daha iki futbolçu heyətdən qovulub

00:07 13.10.2025

Türkiyə millisinin qolkiperi niyə düşərgəni tərk edib? - "Xəyal qırıqlığına uğradım"

00:03 13.10.2025

İsrail Qəzzaya humanitar yardıma icazə verdi - Hər gün 600 TIR buraxılacaq

00:00 13.10.2025

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

23:40 12.10.2025

Deputatdan Prezidentin Misirə səfərinə şərh: "Bu, Azərbaycanın təkcə Cənubi Qafqazda deyil, Yaxın Şərqdə və bütövlükdə Avrasiyada..."

20:56 12.10.2025

Rəsul Quliyevin qızı, kürəkəni və nəvəsi 30 il sonra Bakıya gəldi - FOTOLAR

18:03 12.10.2025

İlham Əliyev onlara müraciət edib - MƏTN

17:45 12.10.2025

"Biz öz təcrübələrimizi onlara aşılamalıyıq" - İnam Kərimov gənc hakimlər nəslinin formalaşdırılmasının önəmini qabardıb

17:11 12.10.2025

Prezident İlham Əliyev Misirdə işgüzar səfərdə - FOTOLAR

17:08 12.10.2025

Beynəlxalq Hakimlər Assosiasiyası üzvləri Bakıya toplandı - Azərbaycanın güc qurumlarının rəhbərləri təlimdə + FOTOLAR

13:47 12.10.2025

TALİBAN PAKİSTANA HÜCUM EDİB: əks zərbələrlə Əfqanistan qüvvələrinə ağır zərbə vurulub - İslamabaddan ard-arda xəbərdarlıqlar

13:41 12.10.2025

APA TV ilə "Şərurlu İsfəndiyar" arasında qalmaqal: gizli çəkiliş, reklam, şantaj və... - Şok VİDEO

12:27 12.10.2025

Sabah yağış yağacaq

11:34 12.10.2025

Prezident İlham Əliyev İspaniya Kralına məktub göndərib - MƏTN

10:17 12.10.2025

"Allah şeytana lənət etsin" - Ərindən ayrılan müğənni peşmandır, ancaq...

10:03 12.10.2025

Xarici İşlər Nazirliyi Qətərə başsağlığı verib

09:37 12.10.2025

Azərbaycan Misirdə keçiriləcək “Sülh Sammiti”nə dəvət olunub - Donald Tramp da gəlir

09:09 12.10.2025

Türkiyədə zəlzələ olub - 4,1 bal gücündə

00:39 12.10.2025

DÇ-2026: Türkiyə -Bolqarıstan oyununda 7 qol var (Yenilənib)

00:03 12.10.2025

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

22:24 11.10.2025

Başdaşındakı təbəssüm: Səbuhinin qəlibsiz 55 ili

21:29 11.10.2025

Qara Qarayevin mənzili 750 min manata satışa çıxarılıb? - Qızı açıqlama yaydı

20:25 11.10.2025

KTN-də broyler sahibləri ilə görüş olub - Sahibkarlar gömrük, FHN və icra başçılarından şikayətləniblər - ÇIXIŞLAR (FOTO)

19:12 11.10.2025

Kərim Vəliyev Türkiyədə - General Yaşar Gülərlə birlikdə təlimi izləyib (VİDEO, Yenilənib)

18:03 11.10.2025

Azərbaycan, Qazaxıstan, Tacikistan, Qırğızıstan və Özbəkistan komandoları birgə təlimə hazırlaşır - AÇIQLAMA

17:02 11.10.2025

Yağışlar Qubada meyvə bağlarına ziyan vurub - Almanın kilosu 6-7 qəpiyə düşüb

15:42 11.10.2025

Ceyhun Bayramovla Hakan Fidan telefonda danışıb - Qəzza ilə bağlı müzakirə

DAVAMINI OXU