“Az, o telefonda kimin evini yıxırsan?"

05-03-2018 [21:50]

Könül QULİYEVA,

Hüquqşünas

***

İctimai nəqliyyatda bəzən gənclərin qocalara yer verməməsi hallarına yəqin ki, şahid olmusunuz. Bu hallarla rastlaşanda istər-istəməz narahat oluruq və belə halların olmamasını arzulayırıq. Ancaq gənclərə mədəni şəkildə böyüklərə yer verilməsi zərurətini anlatmaq əvəzinə, bu hallara görə onların təhqiredici ifadələrlə aşağılanması yolverilməzdir.

Mütəmadi olaraq ictimai nəqliyyatda bəzi yaşlı qadınların gənclərə qarşı qeyri-adekvat davranışlarının şahidi oluram. Belə yanaşma gənclərdə ictimai dəyərlərimizə qarşı ikrah hissi yaradır. Xüsusilə də belə durumda bəzi qadınların "müdrikcəsinə” gənclərə guya hansısa "dəyərlər”i aşılamaq, öyüd-nəsihət vermək istəyi, bu dəyərləri daha çox gözdən salır, nəinki onu təbliğ edir.

Bir gün təxminən 40-45 yaşlı bir qadın, yaşı bəlkə də 18-i tamamlamamış gənc qıza- "az, oğlan görəndə dingildəyirsiz, yaşlı görəndə də kor olursuz. Dur, o yaşlı kişiyə yer ver” deməsinin şahidi oldum. Həmin qadına gəncin cavabı, "siz bilirsiniz mən niyə ayağa qalxmadım? Səbəbi bilmədən məni niyə təhqir edirsiniz?”- oldu.

Bu qadın daha ağır təhqiredici ifadələrlə gənc qızı o həddə çatdırdı ki, hirsindən ağlaya-ağlaya çantasını onun üstünə atdı. Üz-gözündən və əllərinin əsməsindən əsəb xəstəliyi hiss olunan bu gənc qızı heç kim azğınlaşmış qadınının əlindən ala bilmirdi. Ağzını açanı da həmin qayda ilə təhqir edirdi. Növbəti dayanacaqda avtobusda olan digər gənclər döyülüb haldan düşmüş, huşunu itirəcək bir hala gəlmiş bu zavallı qıza yardımçı olaraq onunla birlikdə düşüb, tək buraxmadılar.

Bu günlərdə isə yenə də 18 saylı marşurutla hərəkət edən avtobusda heç 15-16 yaşını tamamlamamış arıq, cılız və hicablı bir gənc qız oturub sosial şəbəkədən istifadə edirdi. Birdən yenə ortayaşlı bir qadın: "Az, o telefonda kimin evini yıxırsan? Ona-buna yazdığını saxla, dur, ağbirçək qadına yer ver”- dedi.

Yeniyetmə qız qıpqırmızı olaraq, özünü belə müdafiə edə bilmədi. Ağlamaq necə tutdusa, sonradan davam edən digər təhqirləri yəqin ki, eşidə bilmirdi. Qızı müdafiə edən hər kəsə isə "siz də onun kimi tərbiyə almısınız”- deyərək, aşağılayırdı.

Təbii ki, mən bu kimi davranışları susqunluqla qarşılaya bilmirəm və yerindəcə lazımı addımları atıram. Hər iki qadını hüquqi arqumentlərlə susdursam da, düşünürəm ki, gənclərin günbəgün belə təhqir olunması, döyülməsi və həmin şəxslərin kənardan olan qınaqlarla susdurulması heç də doğru hal deyil. Əslində, bu əməl kiçik xuliqanlıqdır və düşünürəm ki, bizim hər birimiz üzləşdiyimiz belə xuliqanlıqlarla bağlı hüquq müstəvisində ölçü götürməliyik.

Bir gənci ictimai nəqliyyatda məhz yaşlıya yer verməməsinə görə kobud şəkildə təhqir edən adamları ictimai qınaq obyektinə çevirməklə yanaşı, təhqirə görə həm də cəzalandırmaq lazımdır. Odur ki, hüququnu bilməyən gənclərə xatırlatmaq istəyirəm ki, Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 46-cı maddəsi sizə bu hüququ tanıyır.

Maddədə göstərilir ki: "Hər kəsin öz şərəf və ləyaqətini müdafiə etmək hüququ var. Şəxsiyyətin ləyaqəti dövlət tərəfindən qorunur. Heç bir hal şəxsiyyətin ləyaqətinin alçaldılmasına əsas verə bilməz”.

Xatırladım ki, şərəf və ləyaqətin müdafiəsi hüququnu rəhbər tutaraq aidiyyatı qurumlara müraciət etmək olar. Həmçinin, ictimai qaydaların, ictimai təhlükəsizliyin və mənəviyyatın əleyhinə olan inzibati xətalara da yol verməməliyik.

Yaşlı insanlara hər zaman hər yerdə sayğı ilə yanaşmaq, onlara hər mənada yardımçı olmaq bütün gənclərin mənəvi borcudur. Bu mənəvi borc dədə-babalarımızdan bizlərə qalan ən dəyərli mirasdır. Bir çox xalqlar bizim bu mənəvi zənginliyimizə heyranlıqla yanaşırlar və bu kimi dəyərləri bizlərdən öyrənirlər.

Bəs bizlər, indiki gənc nəsilə bunları necə öyrədirik? Aqressivliklə, söyüş və təhqirlərləmi?

Üzündən saflıq, məsumluq yağan 15-16 yaşlı qıza "kmin evini dağıdırsan?” ifadəsi ilə aşağılamağa heç kəsin haqqı yoxdur. Əgər kimsə özündə belə bir haqq olduğunu düşünürsə, o, ümumiyyətlə dəyərdən xəbərsiz olan cahildir. Biz doğurdan da gənclərimizə adətlərimizi aşılamaq istəyiriksə, bunu sevgiylə etməliyik. Onlardan çox nəzakətlə yaşlılara, əlillərə, körpələrə, hamilə qadınlara yer verməsini xahiş etməklə bu adəti onların beyninə həkk edə bilərik.

Bəzən elə gənclər var ki, çox ciddi sağlıq problemi olduğunu kimsəyə açıb deyə bilmir və belə təhqirlərə, qınaqlara görə ağlamalı olur, mənəvi sarsıntı keçirir. Cəmiyyətimizin bu günündən gələcəyinə körpü olan gənclərimizi aşağılamağa nə adətlərimiz, nə də qanunlarımız icazə verir.

Belə neqativ hallarla rastlaşdıqda ona mütləq münasibət ifadə edin.

Mia.az

Digər xəbərlər

Min gündən sonra yanan “yaşıl işıq” - Əli Cabbarov yazır

Sosial yardım nə qədər artırılacaq? - Vüqar Bayramovdan təhlil

Trampın yeni komandası: daha bir ermənipərəst yer alacaq - Şahin Cəfərli yazır

"İllərin duz-çörəyini bir cüt məməyə qurban verənlər..." - Aqil Ələsgər yazır

Azərbaycanda ağsaqqallar institutunun yenidən, uğurlu təşkili zamanın tələbidir - Vahid Tağıyev yazır

Trampın seçimi: Bakı ilə İrəvanın sülh sazişi və "Orta dəhliz" layihəsi... - Elxan Şahinoğlu yazır

Bu gün Qarabağ, Zəngəzur tikinti meydançasını xatırladır, tikilir, qurulur... - İbrahim Cəfərov yazır

Tramp seçildi, Makron təşviş içindədir - Elxan Şahinoğlu yazır

ABŞ gizli bəndləri niyə sızdırdı? - Elxan Şahinoğlu yazır

"Bu biabırçılığa kimlər cavab verəcək?" - Osman Gündüz yazır

"Biz uğuru oynaşımızın hesabına qazanmadıq..." - Azər Həsrətdən sərt yazı

Nazirliyin axsaq siyasəti və ya 10 il geri qalan şöbə müdiri... - Fərid Şahbazlı yazır

SON XƏBƏRLƏR

12:17 25.11.2024

Saytlara pul ayrılacaq - Müsabiqə

12:13 25.11.2024

İlham Əliyev Bosniya və Herseqovinanın rəhbərinə məktub göndərib - MƏTN

12:01 25.11.2024

MEDİA çap mediası subyektlərinə dəstək üçün müsabiqə elan edib - Şərtlər

11:49 25.11.2024

Daşqın və sel olacaq - Xəbərdarlıq

11:24 25.11.2024

"Kartdan karta" üsulu ilə işləyən daha 258 sahibkar cərimələnib

11:00 25.11.2024

Kiçik, orta, böyük qrant müsabiqələrinə layihələrin qəbulu başlayıb

10:53 25.11.2024

Bu ölkələrdən ölkəmizə ət məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub

10:49 25.11.2024

Sabiq icra başçısının qardaşına qarşı dələduzluq edən şəxslərdən xəbər var

10:37 25.11.2024

Gürcüstan prezident seçkilərinə hazırlaşır

10:22 25.11.2024

Estetik cərrah Ülviyyə İlyasovadan şikayət var - Səbəb + VİDEO

10:07 25.11.2024

Səadət Partiyasının sədri istefa verdi, yeni sədr seçildi - "Səhhətim vəzifəmi icra etməyə mane olurdu" - FOTOLAR

09:47 25.11.2024

Əli Əsədov qərar imzalayıb - Meşələrə vurulan ziyanla bağlı

09:29 25.11.2024

Prezidentdən Kəlbəcərlə bağlı paylaşım - VİDEO

09:18 25.11.2024

Film kimi qətliam: əvvəl ana, ana və bacısını güllələdi, sonra yeznəsi və... - Narkoman dəhşət saçdı (FOTOLAR)

09:10 25.11.2024

""Beşiktaş" kimi güclü komandaya qalib gəldiyimiz üçün çox qürurluyuq"

09:07 25.11.2024

Qəzzada məcburi köçkünlər su altında qalıb - Çadır şəhərciyində sel olub (FOTOLAR)

08:58 25.11.2024

Məktəblərdə dərslər başlayıb

00:20 25.11.2024

Əsgərlikdən yayınmaq üçün dietoloq yanında getdi - Sürətlə kökələn şəxs cəzalandırıldı

00:19 25.11.2024

Beyrut növbəti dəfə bombalanıb - Nəsrullahın köməkçisi öldürülüb?

00:06 25.11.2024

Pakistanda əşirətlər arasında silahlı toqquşma: 92 nəfər öldürülüb, 200-dən çox yaralı var - Döyüşlər hələ də gedir

00:03 25.11.2024

İsrail əsgərləri daha 12 fələstinlini həbs edib

00:03 25.11.2024

Bu gün Kəlbəcər Şəhəri Günüdür

00:02 25.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

21:05 24.11.2024

Elçin Cavadovun "STEAM" və "Əməyin mühafizəsi və təhlükəsizliyi" adlı dərs vəsaitlərinin təqdimatı olub - VİDEO, FOTOLAR

18:08 24.11.2024

Ərdoğanla Putin arasında telefon danışığı olub

14:27 24.11.2024

Prezident İlham Əliyevdən paylaşım: “COP29 iqlim diplomatiyasında dönüş nöqtəsidir!”

10:38 24.11.2024

"Berbokun ittihamlar səsləndirməsi qəbuledilməz idi" - Hikmət Hacıyev

09:45 24.11.2024

Bakıda xanım tiktoker həbs olunub - 836 min manatlıq hədə-qorxu ittihamı ilə

09:01 24.11.2024

Bakıda COP29-un bağlanış plenar sessiyası... - 300 milyard təsdiqləndi + VİDEO (YENİLƏNİB)

00:20 24.11.2024

"Mənə bir də bu barədə sual verməyin" - Qurbanov

00:10 24.11.2024

4 uşaqlı qadının 3 uşaq atası ilə gizli görüşü ikisinin də sonu oldu - "Əl-ayaqları bağlanaraq çəkiclə öldürülüblər" (FOTO)

00:03 24.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

23:46 23.11.2024

Londonda 24 saat ərzində 3 terror qorxusu yaşanıb - Biri ABŞ səfirliyinin yaxınlığında olub

23:11 23.11.2024

"Qalatasaray"lı oyunçular dalaşdı, "Fənərbağça" isə rəqibi darmadağın elədi

23:00 23.11.2024

Renad Dadaşovun komandası uduzub

22:58 23.11.2024

TÜRKİYƏ XİN BAŞÇISINDAN QORXUNC ANONS: “Putin nə dedi?" - "Nüvə müharibəsi riski artıb, bu, artıq zarafat deyil”

22:19 23.11.2024

Ankaraya qar yağıb, avtomobil yolunda hərəkət çətinləşib - FOTO

22:07 23.11.2024

Azər Qasımlının ölkədən çıxışına qadağa qoyulub - Açıqlama

21:59 23.11.2024

İstanbulda 6 mərtəbəli fabrikdə çıxan yanğın 16 saat sonra nəzarətə alınıb - FOTOLAR (YENİLƏNİB)

21:15 23.11.2024

PKK Suriyada Türkiyənin nəzarətində olan bölgəyə atəş açıb - Bir uşaq ağır yaralanb

20:59 23.11.2024

Rüsvayçı olay: itlə cinsi əlaqəyə girən 76 yaşlı şəxs həbs olundu - FOTO

20:47 23.11.2024

HƏR PAYLAŞIMA 12 MİN MANAT... - Blogerlərin qumar biznesmenləri ilə gizli işbirliyinin detalları açılır

20:17 23.11.2024

RUSİYANIN AVROPANI QORXUDAN "ÜÇBAŞLI RAKET"i: "Qarşısıalınmazdır, Avropadakı istənilən hədəfi maneəsiz vura bilər”

19:16 23.11.2024

Livanda iki ev vurulub: birində 5 nəfərlik ailə "yox olub", digərində isə...

18:13 23.11.2024

Hakan Fidan Lavrovla müzakirə aparıb - Telefonda

18:03 23.11.2024

Qəzzada daha 23 mülki şəxs öldürülüb

17:55 23.11.2024

İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidməti Naxçıvana da hökm edəcək - Cavid İsmayılzadənin "əli uzandı"

17:47 23.11.2024

“Azərenerji” və “Azərişığ"a əlavə səlahiyyət verildi - Fərman

17:37 23.11.2024

Ərdoğandan Netanyahu haqqında çıxarılan həbs qərarına ilk reaksiya: "Cəsur hökmdür..."

17:24 23.11.2024

Zaur Mikayılovun digər müavini də məmur qardaşı çıxdı - FOTO

DAVAMINI OXU