Lütfü Zadə Azərbaycanda yaşasaydı, ona "Ə, donquli, bu nədir yazmısan" deyərdilərmi?

20-01-2017 [09:59]

Azər RƏŞİDOĞLU,

Ayna.az

Yazmaq istəmirdim. Açığı, söz də bezdirir get-gedə. Saytların birində akademik Lütfü Zadənin xanımının vəfatı barədə oxudum.

Beynimdən bir fikir keçdi – kim bilir, yad və qərib ölkədə yaşayan bir soydaşım bəlkə də təsəlliyə möhtacdır? Düşündüm ki, kaş ki Lütfü Zadə Azərbaycanda yaşayaydı. Alimin nəzəriyyələri barədə fikirləşdim və sosial şəbəkədə bir status yazdım.

Statusa yazılan şərhlər və Elçin Şıxlinskinin təklifi ilə ovqatımı, ovqatımızı, acımı və acımızı köşə şəklinə salmağa çalışdım. Bir qədər emosional, sərt alındı. Redaktə etmək istəmədim. Hətta jarqonları da saxladım. Bunu ömrünün 25 ilini jurnalistikada keçirən bir jurnalistin köşəsi deyil, bir fəryadı kimi də qəbul edə bilərsiniz.

***

Lütfi Zadə Bakıda yaşasaydı, yəqin ki, 6 mühüm nəzəriyyəsinin heç birini yaza bilməyəcəkdi. Hansısa gerizəkalının əlinin altında işləyəcəkdi.

Təsəvvür edin ki, qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsini və ya qeyri-səlis çoxluq nəzəriyyəsini elmi rəhbərinə göstərəcəkdi və rəhbəri ona: «Ə, donquli, bu nədir yazmısan, ə bə? Get, ciddi şey yaz, məsələn kvadrat tənliyi həll et», — deyəcəkdi. Nə qədər lütfü zadələr müxtəlif sahələrdə məhv olub gedir. Elmdə, istehsalat sahəsində, jurnalistikada…

***

Gənc, istedadlı jurnalist redaktoruna qeyri-səlis çoxluğa bənzər bir yazı verir və redaktoru ona: «Ə, bu nədir ey gətirmisən? Get, yaz ki, filankəs filankəsi söydü, belə axmaq yazıları gətirsən, səni işdən qovajam».

Gənc (və ya yaşlı) jurnalist pula ehtiyacı olduğu üçün gedir və Rəqsanənin alt paltarının rəngindən və ya Fərdanın sayıqlamalarından yazır. İllər keçir və o gənc jurnalist baş redaktor olur və istedadlara divan tutur. Allah Freydə rəhmət eləsin, düşüncə və beyin zədələnməsi natamamlıq kompleksi yaradır və insanın içindəki canavarı üzə çıxardır.

***

90-cı illərin jurnalistikasının ən sanballı nümayəndələri işsiz qalanda, unudulanda, gecələr yorğanı başına çəkib, balaları görməsin deyə, gizlincə hönkürəndə istedadsız redaktor və onlara bənzəyənlər hansısa barda qızin alt paltarına dollar soxuşdurur. S

özün əsl mənasında jurnalist olan istedad sahibi: «Bu gün də uşaqlarımın başını aldatdım, istədiyini verə bilmədim», — deyib, içini dağlayanda istedadsızlar saunalarda fahişələri şampanski yağışına qonaq edir. Borcu borca calayan istedad sahibi hər dəfə kimdənsə ərzaq almaq üçün borc istəyəndə neçə dəfə ölür, neçə dəfə dirilir?

Fərqindəsinizmi? Bu hissi ancaq yaşayanlar anlaya bilər. Yaxşı ki, Lütfü Zadə Bakıda yaşamadı. Yoxsa indi boynunu büküb, bir küncdə dayanacaqdı, ya da gecələr yorğanı başına çəkib, səhərə qədər hönkürəcəkdi.

***

Qarşındakı redaktorunun oxuduğu yeganə kitabın "Əlifba” dərsliyi olduğunu bilə-bilə, ona dünyaca məşhur nəzəriyyələrdən danışmaq və verilən reaksiyanı dinləmək bilirsiniz nəyə bənzəyir? Lütfü Zadənin Bakıda yaşayacağı təqdirdə elmi rəhbərinə göstərə biləcəyi qeyri-səlis məntiqə verilən reaksiyaya. Satqınlığının, savadsızlığının və əxlaqsızlığının mükafatını alan və indi holdinq, müəssisə rəhbəri olan redaktorunun üzünə tüpürmək istəyirsən, ancaq: «Nə edim, uşağa bu il də paltar ala bilmədim”,- fikri səni tutub saxlayır…

Yaxşı ki, Lütfü Zadə Bakıda yaşamadı, yoxsa övladına avtobus pulu vermək üçün indi boynunu bükəcəkdi və qeyri-səlis çoxluq barədə düşünə belə bilməyəcəkdi.

Qarşısında bir anlaqsız varlığın dayandığını anlaya-anlaya dözməyə məhkum olacaqdı. Bir gün, növbəti dəfə gecə yorğanı başına çəkib hönkürəndə, ya da "indi kimdən borc alım və ya hansı əmlakımı satım” düşüncəsində olarkan, ürəyi dözməyəcəkdi, öləcəkdi və onu nə təntənə ilə basdıran, nə də ki xatırlayan olacaqdı. Heç övladları da onu bağışlamayacaqdı, bu qədər problem içində atalarına görə boğulduqları üçün.

"Mənə nə var sən istedadsan, ya nəsən, mən adam kimi yaşamaq istəyirəm” lənəti onu sona qədər, hətta öləndən sonra da müşayiət edəcəkdi. Yaxşı ki, Lütfü Zadə Bakıda yaşamadı.

***

Həmkarım Ülkər Abdullayeva demişkən, vaxtilə it günündə olan məqaləsini pozub, yenidən yazdığı adamların hər birinin bir baş redaktor, təşkilat sədri, hörmət-izzət yiyəsi olduğunu, onu görəndə ağız büzüb, salam verməyi özünə sığışdırmadığını gördükdə, Lütfü Zadə onsuz da öləcəkdi. Ən azından, mənəvi baxımdan öləcəkdi. Yaxşı ki, Bakıda yaşamadı. Yaşasaydı, dözə bilməyəcəkdi. Bir əyalət «çebuşu» barmağını ona tuşlayıb "Sən bilmirsən” deyə hayqıranda, elə oradaca ürək tutmasından keçinəcəkdi.

Həmkarım Cahan Əliyeva demiş, vaxtilə, bir jurnalist təşkilatında çay daşıyanın illər sonra kiminsə qoltuğuna girib, bütün jurnalistlərin fəalliyətini tənzimləyən söz sahibinə çevrildiyini görəndə Lütfü Zadə özünü bağışlamayacaqdı, "mənim nə itim azıb, bu lənətə gəlmiş məmləkətdə”, — deyəcəkdi. Ya da elə evinin qarşısındaca bir gün meyiti tapılacaqdı. Soyumuş, göyərmiş cəsədi ilə yadda qalacaqdı. Yaxşı ki, Lütfü Zadə Bakıda yaşamadı.

***

Bəlkə də tam tərsi olacaqdı. Lütfü Zadə qeyri-səlis çoxluq nəzəriyyəsini yazmaqdan imtina edəcəkdi və "moyka”da maşın yuyacaqdı. Beynində olan o məşhur 6 nəzəriyyənin heç birini yazmaq fikrində də olmayacaqdı. Necə ki, yüzlərlə yazılmamış məqaləsi 90-cı illərin jurnalistlərinin elə beynindəcə dəfn edildi. İstənilən halda, yaxşı ki, Lütfü Zadə Bakıda yaşamadı. Yoxsa, bizim çəkdiyimizi o da çəkəcəkdi…

Digər xəbərlər

Bakıda hansı vacib qərarlar qəbul olundu? - Zahid Oruc yazır

Min gündən sonra yanan “yaşıl işıq” - Əli Cabbarov yazır

Sosial yardım nə qədər artırılacaq? - Vüqar Bayramovdan təhlil

Trampın yeni komandası: daha bir ermənipərəst yer alacaq - Şahin Cəfərli yazır

"İllərin duz-çörəyini bir cüt məməyə qurban verənlər..." - Aqil Ələsgər yazır

Azərbaycanda ağsaqqallar institutunun yenidən, uğurlu təşkili zamanın tələbidir - Vahid Tağıyev yazır

Trampın seçimi: Bakı ilə İrəvanın sülh sazişi və "Orta dəhliz" layihəsi... - Elxan Şahinoğlu yazır

Bu gün Qarabağ, Zəngəzur tikinti meydançasını xatırladır, tikilir, qurulur... - İbrahim Cəfərov yazır

Tramp seçildi, Makron təşviş içindədir - Elxan Şahinoğlu yazır

ABŞ gizli bəndləri niyə sızdırdı? - Elxan Şahinoğlu yazır

"Bu biabırçılığa kimlər cavab verəcək?" - Osman Gündüz yazır

"Biz uğuru oynaşımızın hesabına qazanmadıq..." - Azər Həsrətdən sərt yazı

SON XƏBƏRLƏR

19:01 25.11.2024

Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib

18:48 25.11.2024

İspaniya klubları türk oyunçunu almaq istəyir

18:10 25.11.2024

“Gələcəyini Qur!” təhsil təqaüdünü qazanmış abituriyentlərlə “Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu”nda görüş keçirildi - FOTOLAR

18:05 25.11.2024

QƏRARGAH RƏİSİ QANDALLANDI - Hərbi ekspertlik edən Ədalət Verdiyev iki maddə ilə tutulub

18:02 25.11.2024

Qarabağ zonasında daha 1457,4 hektar ərazi minalardan təmizlənib

17:54 25.11.2024

Mustafa Dənizli: "Arda Turanın komandası "Qalatasaray"a qalib gəlsə..."

17:42 25.11.2024

Hakan Fidanla NATO-nun baş katibi görüşüb - Ankarada

17:37 25.11.2024

Deputat əmisi qızını işdən çıxarıb - Yerinə öz xanımını təyin edib

17:15 25.11.2024

“Sabah”da baş məşqçi təyinatı olub

17:08 25.11.2024

Zahid Oruc Milli Məclisdə: "Bəlkə azad torpaqlara traktor parkı bağışlayan Belarus kənd təsərrüfatı mütəxəssislərindən xahiş edək ki..."

17:00 25.11.2024

Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı

16:49 25.11.2024

Aktrisa: "Qardaşım "ləyaqətsiz vərəsə" kimi məni məhkəməyə verib"

16:40 25.11.2024

Bakıda hansı vacib qərarlar qəbul olundu? - Zahid Oruc yazır

16:29 25.11.2024

"Çelsi" "Qalatasaray"ın qolçusunu alır - 75 milyon avroya

16:15 25.11.2024

Fransa və İngiltərə Ukraynaya qoşun göndərir? - “Le Monde” qəzetindən iddia

16:06 25.11.2024

İordan çayının qərb sahilində daha 29 fələstinli saxlanılıb

15:54 25.11.2024

Hər ay icra başçısına 3 min pul verən idarə rəisi vəzifədən çıxarıldı

15:49 25.11.2024

Azərbaycan Ordusunun qırıcıları havalanıb - VİDEO

15:43 25.11.2024

31 il əvvəl törədilmiş qəsdən adam öldürmə cinayətinin üstü açıldı

15:32 25.11.2024

“Dayanıqlıllığın təmin edilməsində təşkilatların rolu” mövzusunda panel müzakirəsi keçirib - FOTOLAR

15:18 25.11.2024

Türkiyənin yeni 500 və 1000-lik əskinazları təqdim olunub - FOTOLAR

15:13 25.11.2024

“Sabah” baş məşqçi ilə vidalaşdı

15:09 25.11.2024

Azərbaycanda gender-əsaslı zorakılığa qarşı 16 günlük kampaniyaya start verilir

15:06 25.11.2024

Perinatal Mərkəzdə 7 uşağın ölümü... - Məhkəmə prosesi

14:55 25.11.2024

NATO-nun baş katibi: "Ərdoğanla görüşü səbirsizliklə gözləyirəm"

14:46 25.11.2024

Nazir və komitə sədrlərinin qəbul günləri açıqladı - CƏDVƏL

14:42 25.11.2024

TƏBİB-ə 4 zərbə: 303 minlik tender ləğv edilib

14:30 25.11.2024

Məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə müdir axtarılır

14:22 25.11.2024

Prezident İlham Əliyev Gövhər Baxşəliyeva “Şöhrət” ordeni ilə təltif etdi - Sərəncam

14:12 25.11.2024

Bələdiyyələrlə bağlı əlavə qanunlar təsdiqləndi, yeni bələdiyyələr yaradıldı və... - SİYAHI (Yenilənib)

13:25 25.11.2024

Çində soyuq hava - Qarla bağlı əhaliyə xəbərdarlıq edilib

13:10 25.11.2024

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində yeni təyinat olub

13:01 25.11.2024

İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyində diqqətçəkən media reklamı: 1.8 milyon necə və kimlərə ayrılıb?

12:52 25.11.2024

Sabah yağış yağacaq

12:47 25.11.2024

Azərbaycan Ordusu ilə SEPAH bir arada: "Araz - 2024" birgə taktiki təlimi başlayıb - FOTOLAR

12:41 25.11.2024

5 SAATLIQ ƏYLƏNCƏ ÜÇÜN 60 MİN MANAT: içki, çeşidli yeməklər və... - Dövlət Agentliyi mina əvəzinə, hotel gəzir

12:33 25.11.2024

RƏİS VƏ BİZNESMENLƏRİN GİZLİ İŞBİRLİYİ İFŞA OLUNUB - Prokurorluq detalları açıqladı

12:25 25.11.2024

Fransada "Bert" fırtınası: 9 əyalətdə "həyat sönüb"

12:17 25.11.2024

Saytlara pul ayrılacaq - Müsabiqə

12:13 25.11.2024

İlham Əliyev Bosniya və Herseqovinanın rəhbərinə məktub göndərib - MƏTN

12:01 25.11.2024

MEDİA çap mediası subyektlərinə dəstək üçün müsabiqə elan edib - Şərtlər

11:49 25.11.2024

Daşqın və sel olacaq - Xəbərdarlıq

11:24 25.11.2024

"Kartdan karta" üsulu ilə işləyən daha 258 sahibkar cərimələnib

11:00 25.11.2024

Kiçik, orta, böyük qrant müsabiqələrinə layihələrin qəbulu başlayıb

10:53 25.11.2024

Bu ölkələrdən ölkəmizə ət məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub

10:49 25.11.2024

Sabiq icra başçısının qardaşına qarşı dələduzluq edən şəxslərdən xəbər var

10:37 25.11.2024

Gürcüstan prezident seçkilərinə hazırlaşır

10:22 25.11.2024

Estetik cərrah Ülviyyə İlyasovadan şikayət var - Səbəb + VİDEO

10:07 25.11.2024

Səadət Partiyasının sədri istefa verdi, yeni sədr seçildi - "Səhhətim vəzifəmi icra etməyə mane olurdu" - FOTOLAR

09:47 25.11.2024

Əli Əsədov qərar imzalayıb - Meşələrə vurulan ziyanla bağlı

DAVAMINI OXU