"Çıxış yolu kötək və dəyənək deyil, islahatlardır"
13-07-2016 [22:55]
Rövşən AĞAYEV, İqtisadçı
Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi ölkədə kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların istifadəsi ilə bağlı bəzi məlumatlar açıqlayıb.
Məlum olub ki, ölkə üzrə mövcud olan 1.8 mln. hektar əkin sahəsinin 198 min hektarı (11.3 faizi) istifadə edilmir.
Komitənin yaydığı məlumatlardan aydın olur ki, 2.6 min hektar kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaq sahəsində 91 qanunsuz daş, qum-çınqıl karxanası, 6 min hektarda isə 222 qanunsuz balıq gölü yaradılıb.
Məlumat üçün deyim ki, hələ 2008-2009-cu illərdə bir qrup ekspertlə torpaqların hərrac və müsabiqələr vasitəilə istifadəyə, icarəyə və mülkiyyətə verilməsi ilə bağlı regionlarda monitorinq apardıq. Bələdiyyə torpaqları üçün oz zamankı Torpaq Komitəsinin təşkil etdiyi hərrac və müsabiqələrin tamamilə formal olduğu, torpaqları əvvəlcədən müəyyən etdikləri şəxslərə ötürüldüyü aşkar bilinirdi.
O da məlum oldu ki, dövlət torpaqları ilə bağlı ümumiyyətlə hərrac və müsabiqələr keçirilimir. Baxmayaraq ki, qanunvericlik dövlət torpaqlarının da məhz hərrac və müsabiqələr vasitəsilə verilməsini tələb edir. Sözün əsl mənasında, bu, özbaşınalıqdır.
Dəfələrlə təklif etdik ki, bu məsələdə şəffaf siyahılar olsun, bütün bələdiyyələrin və icra hakimiyyətlərinin qarşısında ictimai torpaqların kimlərə, hansı müddətə verildiyi, hər hektarın icarə haqqı göstərilməklə xüsusi lövhələrdə asılsın.
Bələdiyyələrdən fərqli olaraq, icra hakimiyyətlərinin saytı da var, hətta dövlət torpaqları ilə bağlı məlumatları orda da təfsilatlı yerləşdirmək olar. Amma bu təklif 3.5 milyon hektar kənd təsərrüfatına yararlı dövlət və bələdiyyə torpaqlarını şəxsi mülkiyyəti kimi istifadə edən bir ovuc səlahiyyət sahibinə sərf etmir.
Komitə açıqlayıb ki, 20 minə yaxın torpaq icarəçisinin istifadəsində 1.2 mln. hektar torpaq sahəsi var. Söhbət, əlbəttə, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqdan gedir. Bir daha diqqət edin: 20 min insan 1.2 milyon ha torpağı əlində cəmləyib.
Amma 800 mindən artıq xırda və orta özəl mülkiyyətçinin əlində cəmi 1.4 milyon torpaq var.
Öz araşdırmalarım əsasında deyə bilərəm ki, ömrünü torpağa bağlamış fermerlər əllərindəki 1-2 ha torpaqdan savayı heç nəyə sahib deyillər. Onlar istəsələr də, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan 3.5 milyon ha torpaq fondundan istifadə üçün torpaq götürsünlər, bu, çox müşkül məsələdi. Səbəb həmin torpaqlar üzərində icra başçılarının hakimi-mütləq olmasıdır, hərrac və müsabiqələrin keçirilməməsi və ya bu prosesin tamamilə formal olmasıdır.
Çıxış yolu kötək və dəyənək deyil, islahatlardır. Ölkədə əks mərkəzləşmə islahatlarına start verilməli, rayon və kəndlərdə əsas idarəetmə 1 şəxsin qarşısında məsuliyyət daşıyan təyinatlı qurumların deyil, bir kəndin, 1 rayonun icması qarşısında hesabat verən seçkili institutların əlində olmalıdır.
SON XƏBƏRLƏR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ərdoğan partiya lideri ilə İmamoğluya qarşı iddia qaldırdı - Hər birindən bir milyon tələb olunur
Musiqili Teatr noyabr ayı üçün repertuarını açıqladı - SİYAHI
Şahin Mustafayev Ermənistan Baş nazirinin müavini ilə sərhəddə bir araya gəldi: nələr razılaşdırılıb?
"Volkswagen" avtomobil şirkəti batır - Üç zavod bağlanır
"Nazirə şikayət etdim, gəldilər, lakin..." - Gədəbəydə ağacları kimlər qırır? (FOTOLAR)
General və sabiq idarə rəisləri 143 milyon yeyintinin hesabatını verir - Məhkəmə iclası
“Köhnə çamadanlar” filmi Türkiyədə nümayiş olunacaq
Milli Məclislə MEDİA birgə açıqlama yaydı - Xəbərdarlıq
DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişəcək? - SİYAHI
Bakı Təhsil İdarəsinin müdiri dəyişir - Nazir Nərminə Hüseynovaya verdiyi səlahiyyəti geri alır
Azercell-dən qadınların ictimai həyatda fəallığının artırılmasına yönəlik dörd layihəyə dəstək - VİDEO, FOTOLAR
Havanın temperaturu 10 dərəcə aşağı enəcək
Şəhid Hidayət Qarayev Şuşada dəfn olunub
Türkiyə klubunda baş məşqçi təyinatı olub - Açıqlama
"Mançester Yunayted" Arda Gülər üçün "Real"a 95 milyonluq oyunçu təklif etdi: "Dəyişək"
“ATV Plus” cərimələnib - 5 min manat
COP29 Çağrı Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb
PREZİDENT İCRA BAŞÇISI TƏYİN ETDİ - Tərcümeyi-hal + FOTO
Əli Əsədov nazirləri topladı: nələr müzakirə olunub? - FOTOLAR
Rusiya MN: "Ukraynada 12 yaşayış məntəqəsini ələ keçirdik" - SİYAHI
Şəhid Möhübbət Mustafayev dəfn edilib
Şəhid Ramiz Mahmudov Zaqatalada dəfn olunub
Müdafiə Nazirliyi: "Nəfəsimiz boyunlarının kökündədir"
Qəzzada toqquşma: İsrail əsgəri ölüb
Bakıda şok olay: "Vəkil" sevgilisinin ərindən pul tələb elədi - "Arvadına xərclədiyim pulları geri ver"
Xaçmazda həmkəndlisini döyərək öldürən keçmiş məhkum tutulub
"Kontakt Home" qanunu yenə pozub - Fərdi məlumatlarla bağlı
Elm və Təhsil Nazirliyində şöbə müdirinin ifadəsi niyə alınıb?
Spiker deputatın istəyinə belə cavab verdi: "Maraqlı söhbət istəyirsinizsə, iclasdan sonra bir stəkan çay için və..."
"Bakı haqqında isə mən heç nə deməyəcəm” - Hacıbala Abutalıbovdan qeyri-müəyyən açıqlama
ABŞ-da prezident seçkiləri: artıq 65 milyondan çox seçici vaxtından əvvəl səs verib
Şəhid İsmət Piriyev Göyçayda dəfn olunub
Harris Trampın "Qadınları istəsələr də, istəməsələr də qoruyacağam" sözlərinə belə cavab verdi: "Bu, əslində..."
SOCAR-da daha bir təyinat olub
Saakaşvili Zurabişviliyə səsləndi: "Məni əfv et"
İlham Əliyev İspaniyanın yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - FOTOLAR
Ali Məhkəmənin məşhur hakimi təqaüdə göndərildi - FOTO
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
İki Fondun büdcəsi ilə bağlı rəy verilib
Fransada məscidə od vurulub - Namaz vaxtı