Albaniyada süni intellekt üzrə nazir təyinatı... - Professor yazır
12-09-2025 [09:45]
Saleh Məmmədov,
Professor, Sabiq maliyyə naziri
***
Süni intellekt dövlət məmurlarına da çatdı, süni intellektlə təbii insan intellekti arasında kəskin rəqabət başlayır. Özü də ən yüksək səviyyədə: Albaniya rəsmi olaraq Süni intellekti dünyada ilk dəfə olaraq NAZİR təyin etdi (müsəlmanlar da ayılmağa başlayıb).
Adı da DİELLA. Azərbaycanda da nazir vəzifəsinə böyük rəqabət gəlir. Mənə elə gəlir ki, çətin ki, bu ölkədə Chat GPT və ya Grok Aİ səviyyəsində təbii intellekt tapıla bilinsin.
Diella kimdir?
Adın mənası: “Diella” alban dilində “günəş işığı” deməkdir—şəffaflıq və aydınlıq simvolu kimi seçilib.
Forması: Diella fiziki varlıq deyil, süni intellektlə yaradılmış tam rəqəmsal bir varlıqdır.
Görünüşü: Onun avatarı ənənəvi alban geyimində gənc qadın kimi dizayn edilib—mədəni irsi və texnoloji gələcəyi birləşdirir.
Vəzifələri və funksiyaları
Diella süni intellekt üzrə nazir deyil; özüdür süni intellekt nazir.
Onun əsas vəzifələri bunlardır:
- Dövlət satınalmaları: Diella tender proseslərini qiymətləndirir və korrupsiyadan uzaq, şəffaf idarəetməni təmin edir.
- İstedadların cəlbi: Dünyanın müxtəlif yerlərindən mütəxəssisləri işə götürmək səlahiyyətinə malikdir.
- Rəqəmsal idarəetmə: Diella vətəndaşlara dövlət xidmətlərinə onlayn çıxış verən e-Albania platformasını idarə edir.
Korrupsiyaya qarşı mübarizə
Baş nazir Edi Rama Diella-nın korrupsiyaya qarşı mübarizədəki rolunu vurğulayıb:
- Tenderlərin nəzarəti: Tenderlərlə bağlı qərarlar artıq insan nazirlərdən Diella-nın süni intellekt sisteminə ötürülür.
- Şəffaflıq hədəfi: Məqsəd odur ki, dövlət satınalmaları “100% korrupsiyadan uzaq” və hər bir vəsait “100% izlənilə bilən” olsun. Dünya miqyasında süni intellekt qədər korrupsiyaya ağır zərbə vuran ikinci bir amil yoxdur.
- Mərhələli tətbiq: Diella-nın inteqrasiyası dövlət idarəçiliyinin rəqəmsallaşdırılması və təmizlənməsi strategiyasının bir hissəsidir.
Qlobal əhəmiyyəti
- Dünya birincisi: Albaniya rəsmi olaraq süni intellekt naziri təyin edən ilk ölkədir—dövlət idarəçiliyində yeni dövrün başlanğıcı.
- Avropa İttifaqına inteqrasiya: Bu addım Albaniyanın 2030-cu ilə qədər Aİ-yə üzv olmaq istəyinə uyğun gəlir və islahatlara sadiqliyini göstərir.
- İctimai reaksiyalar: Bəzi vətəndaşlar Diella-nın korrupsiyanı tam aradan qaldıra biləcəyinə şübhə ilə yanaşsalar da, digərləri bunu cəsarətli modernləşmə addımı kimi qiymətləndirirlər.
Çalışdığım UNEC və Bakı mühəndislik universitetində Süni intellektin iştirakı ilə tədris prosesinə başlamağı düşünürük. Hələlik, dərslərin yaradıcı süni intellekt vasitəsi ilə aparılmasını və yavaş yavaş VİRTUAL MÜƏLLİM konsepsiyasına keçidi planlaşdırırıq. Hazırda ölkədə Copilot, Gemini, Deepseek və ya Chat GPT səviyyəsində bir nəfər də intellekt yoxdur, professor müəllim heyyətinin yarıdan çoxu bu proqramlardan xəbərsizdir.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Mauro İkardi: "Zövq alın, çünki məndən ötrü darıxacaqsınız"
Prezident Heydər Əliyevin anım günü ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin vəfatından 22 il ötür
Ərdoğanın Türkmənistana səfəri başlayıb
Deputat Əli Abbasovun mandatı ləğv olundu
Azərbaycanda gələn ilin qeyri-iş günləri elan edilib
Azərbaycanda gündəlik neft hasilatı azalıb
Xəzər dənizində köməksiz qalan Azərbaycan vətəndaşları xilas edilib
Türkiyədə tanınmış jurnalist saxlanıldı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
İranda hava çirkliliyi: hər il azı 50 min insan ölür
"Deyirdi ki, qızıl neft deyil, şabalıddır" - General Raul Zeynalov məhkəmədə ifadə verdi
GENERALDAN OĞLUNUN HƏBSİ HAQDA AÇIQLAMA: “Hələ görüş vermirlər”
Prezident İlham Əliyev Qurbanqulu Berdiməhəmmədova zəng edib - Nələr müzakirə olunub?
GENERALLA SABİQ İCRA BAŞÇISININ ÖVLADLARI HƏBS OLUNUB - Detallar
Myanma ordusu xəstəxananı vurub - 33 nəfər ölüb, 76 yaralı var
Qrup seksi və narkotiklə tutulan Baş redaktorun keçmiş arvadına "mesaj yağdı" - FOTO
Paşinyan Almaniyada sualları cavablandırıb - "Qarabağa ermənilərin dönüşü mümkün deyil, çünki..."
Müğənninin ölüm işi: saxlanılanların sayı 5-ə çatdı
QARABAĞIN DAHA ÜÇ KƏNDİNƏ KÖÇ OLUB
Ermənistan vətəndaşları Bakıda hakim qarşısında - Məhkəmə iclası
Əli Əsədov Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib
Dekabrın 31-də “Porsche Cayenne” qalibi olacaq!
Sabah hava yağmursuz olacaq
Azərbaycan XİN Burkina Fasonu Milli Günü münasibətilə təbrik edib
Sumqayıtda avtobus palçıqlı yolda batıb - VİDEEO
Amerika vətəndaşlığı almaq asanlaşır - 1 milyon dollarlıq “Qızıl Kart” viza proqramına start verildi
Türkiyənin 22 şəhərində 92 İŞİD üzvü tutulub
Azərbaycan nefti cüzi ucuzlaşdı
Xəzər dənizində zəlzələ olub
Azərbaycan Prezidenti Uillyam Samoei Rutoya məktub ünvanlayıb - MƏTN
Məşhur hüquqşünas Namizəd Səfərov həbs edildi - Məhkəmə qərar verdi
Tramp FED-i yenə tənqid etdi: "Bu, yetərli deyil"
Çempionlar Liqası: 6-cı tur bitdi - Sürpriz nəticələr
İstanbulda məzar yerinin qiyməti qalxdı - 200 faiz
ABŞ 901 milyard dollarlıq müdafiə büdcəsini təsdiqlədi - 312 "hə", 112 "yox" səsi ilə (DETALLAR)
Qurban Qurbanov: "Nəriman Axundzadənin oyunundan razı qalmadım"