Mina terroruna dair niyə kino çəkmirik?
05-04-2023 [20:14]
Zülfiyyə Mustafayeva
Mia.az saytı
***
Amerika səfirliyi dünən bizə başsaglıgı verdi. Müharibənin təsirinə məruz qalan ərazilərimizdə minaların və partlamamış hərbi sursatların qurbanlarını yad etdi, onların ailə üzvlərinə səbr arzuladı. Sag olsunlar. Zatən Birləşmiş Ştatlar 2021-ci ilin noyabr ayından bəri humanitar minatəmizləmə əməliyyatları üçün bizə yardım edir. İndiyədək bunun üçün 2,5 milyon dollar ayırıblar.
Aprelin 4-də Beynəlxalq Mina Xəbərdarlıgı və Mina Fəaliyyətinə Yardım Günü idi. Ölkə olaraq artıq neçə ildi, Ermənistanın mina terroruna məruz qalmışıq. Amma ABŞ səfirliyindən başqa, hansına digər diplomatik nümayəndəliyin, yaxud beynəlxalq təşkilatın bizi bu xüsusda yada salmasını görmədim. Əslində 44 günlük müharibədən sonra bir neçə dost ölkə minalardan təmizlənmə işində bizə həm texnika, həm işçi qüvvə, həm də texniki baxımdan dəstək verib. Amma bizdə nə çatmır ki, dünyanın diqqəti bir yana qalsın, ölkə daxilindəki beynəlxalq təşkilatların heç olmasa, ilin bu günündə bizimlə həmrəy fikir bildirməsini təmin edə bilmirik?
Dövlət dəstəyimi? Var? QHT əməkdaşlıgımı? O da var. Hələ 44 günlük müharibədən əvvəlki vaxtlardan bizim QHT-lər mina qurbanları ilə aktiv iş aparır: onların sosial rifah vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasından tutmuş, psixoloji dəstəyə qədər çoxspektrli fəaliyyət göstərirlər. Amma biz işgaldan azad olunan ərazilərimizə mina üzündən tam dönə bilmirik bu vəziyyətin səbəbkarı olan Ermənistana beynəlxalq təşkilatların təzyiqi sıfır səviyyədədi.
Biz dünya dövlətlərinin ikiüzlü siyasəti ilə ilk dəfə deyil ki, üz-üzə qalmışıq. Azərbaycan dünyada mina ilə çirkləndirilmiş ölkələr arasında ilk sıralarda olsa da, İraqda, Əfqanıstanda, Balkan ölkələrində mina probleminə diqqət edən beynəlxalq təşkilatlar bizim səsimizi qulaqardına vurur. Ermənistan bizim işgal olunmuş ərazilərimizdə 1 milyondan çox mina basdırıb və 1990-cı ildən bəri 3300-dən yuxarı vətəndaşımız bu minaların qurbanı olub. Təkcə 2020-ci ildən sonra işgaldan azad olunan ərazilərimizdə 288 vətəndaşımız minaya düşüb, onlardan 50 nəfəri həyatını itirib.
Ekspertlər deyir ki, biz Ermənistan ərazisində bir ədəd belə mina basdırmamışıq. O üzdən dünyanın qarşısına çıxıb işgalçı ölkənin mina terrorundan danışmaga haqqımız var. Ölkəmiz artıq neçə ildi, BMT qarşısında məsələ qaldırıb ki, humanitar minatəmizləmə BMT-nin 18-ci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi olsun. Azərbaycan həmçinin Minaların Təsirinə Məruz qalan Ölkələrin birgə qrupunun yaradılmasının da təşəbbüskarıdı. Bəlkə belə birgə fəaliyyət bizim ölkənin məruz qaldıgı mina terroruna dünyanın ədalətli yanaşmasını təmin edə bilər. Prezident İlham Əliyev də dünən sosial media üzərindən paylaşımında minatəmizləyən insanların fədakar əməyini yüksək qiymətləndirərək onların “öz həyatını təhlükə altına ataraq gecə-gündüz çalışdıgını vurgulayıb”.
Piyadalar əleyhinə minaların istifadəsi və istehsalını qadagan edən beynəlxalq Konvensiya hazırda 164 ölkə tərəfindən qəbul edilib. Cənubi Qafqaz ölkələri bu Konvensiyaya qoşulmayıb. Ermənistanın mövqeyi aydındı: ölkəmiz ərazisində minaları basdırmaqla hələ davam edirlər. Azərbaycan isə bəyan edib ki, Ermənistanla sülh müqaviləsindən sonra Konvensiyaya qoşulma məsələsini müzakirə edə bilər. Çünki işgalçı ölkənin minalama siyasəti davam etdikcə, sərvaxt olmaq məcbiriyyətindəyik.
Ölkəmizin məruz qaldıgı mina terrorunu dünya ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırmaq üçün ədəbiyyat və kino sahəsində çalışan insanların dəstəyinə ehtiyac var. Mina problemini bütün dünyada humanitar fəlakət kimi dəyərləndirən beynəlxalq ictimaiyyət bu mövzuda bədii əsərlərə, kinomotoqrafiya nümunələrinə həssaslıq göstərir. İraq, Əfqanıstan, Balkan ölkələri, hazırda Ukrayna ərazisində gedən hərbi əməliyyatlar zamanı mülki insanların yaşadıgı mina problemini məhz kino və bədii əsərlərlə tarixin yaddaşına köçürmək mümkün olub.
Bu məlumatlandırmada gənclərin, yeniyetmələrin iştirakı isə müasir trend üsullarla dünya ictimaiyyətinin diqqətini çəkmək deməkdi. Məsələn, hazırda Rusiya-Ukrayna müharibəsinin internet oyunları səviyyəsində tarixin yaddaşına köçürülməsi bizim üçün ideya mənbəyi olmalıdı. Bizim mütəxəssislər minaların təmizlənməsi üzrə internet oyunları yaradaraq bu platforma üzərindən Ermənistanın qeyri-insani hərəkətlərini ortaya qoya bilər.
Minadan əziyyət çəkən insanların psixoliji problemləri isə xüsusi araşdırılmalıdı. Dünya praktikasında belə insanlara psixoliji dəstək qurumlarının yaradılması tətdiq olunur. Belə mərkəzlər beynəlxaq təşkilatlarla əməkdaşlıq etməli və konkret insan taleyi üzərində qurulan keyslər təqdim olunmalıdı.
MİA.AZ
Prezident İlham Əliyev Almaniya Kansleri ilə görüşüb
Bəkir Orucov: "Mən arxası, pulu olmayan, öz zəhməti ilə bu pilləyə çatan generaldım"
“GSMA M360 Eurasia 2024” konfransında ən son rəqəmsal tendensiyalar müzakirə ediləcək
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Şolts: "Bakıda noyabrda keçiriləcək COP29 da uğurlu olacaq"
XİN sözçüsündən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə reaksiya: "Bu, açıq siyasi sifarişindən başqa bir şey deyil"
Sensasion olay: partiya fəalı şantaj üçün özünü yerə atdı və... - Ancaq telefon çəkilişi iyrənc niyyəti deşifrə edib (VİDEO, FOTOLAR)
Şirvanda əməliyyat: saxlanılanlar var - FOTO
Nəsimi rayonunda akademik Zərifə Əliyevaya həsr olunmuş adlı tədbir keçirilib - FOTOLAR
İLHAM ƏLİYEV BERLİNDƏ TƏDBİRDƏ - FOTOLAR (Yenilənib)
“Neftçi”nin şikayətinə "yox" deyildi
Kılıçdaroğlu CHP sədrinə "təpindi": "Sarayla müzakirə deyil, mübarizə apararlar" - "Ərdoğanın qərarlarına ortaq olma"
MOSSAD HƏMAS LİDERLƏRİNİ ÖLDÜRMƏLİ, QƏZZA İSƏ YOX EDİLMƏLİDİR" - İsrailli nazir hökumətə səsləndi
Azərbaycan hökuməti Qorxmaz İbrahimliyə cərimə ödəyəcək - Qərar
"Yeni Klinika"da müəmma: mühafizə rəisi tutulub - Baş direktorun qohumu nədə ittiham olunur?
Nazir, komitə sədri və... - Onların qəbul günləri açıqlandı (CƏDVƏL)
Zəlimxan Məmmədlinin Gürcüstana giriş qadağası ləğv olundu: "İlham Əliyevə yurd həsrətimə son qoyduğu üçün..."
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
"Qəssam tuqayları": "İsrailin nəzarət postunu vurduq" - Bölgənin böyük hissəsində internet və rabitə yenə kəsilib
Türkiyə super liqası: ilk 5-lik və 1-ci liqaya yuvarlanacaq komandalar.. - Proqnoz verildi
"Qalatasaray"ın qapçısı yığma komanda ilə vidalaşdı
Füzuliyə daha 39 ailədən ibarət 140 nəfər köçürülüb
TRT 1-də yayımlanan serialın arxa planında rüsvayçılıq: 21 yaşlı saç ustasını zorlamaq istəyiblər
İsveç Latviyaya qoşun göndərəcək - Baş nazirdən açıqlama
ABŞ Suriyadakı bazalarını gücləndirir - 40 zirehli maşınla əlavə canlı qüvvə göndərilib
Rəsmi Moskvadan Baydenin gizli qərarına reaksiya: "Bu, Ukrayna üçün daha çox problem yaradacaq”
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Keçmiş klub prezidenti həbs edilib
Aprel çağırışı yekunlaşır - Xidmətdən açıqlama (FOTO)
Prezidentin köməkçiləri, şöbə müdirləri və... - Onların qəbul günləri açıqlandı (CƏDVƏL)
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
"Bakcell" ilə innovasiya dövrü başlayır - Açıqlama (FOTOLAR)
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
DSMF sədri də vəzifədən çıxarıldı
Energetika Nazirliyində Macarıstan XİN başçısı ilə görüş olub
Elnur Əliyev: "Azərbaycan inkişafının yeni mərhələsinə qədəm qoyub"
AĞACLARI KƏSİR, SONRA TİKİNTİ APARIRLAR: Yaşıllaşdırma idarəsi isə... - Bakıda daha bir yaşıl soyqırıma nazirlikdən gecikmiş reaksiya (FOTOLAR)
Qırğızıstan Prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - FOTO