Kəlbəcərin murdar Sarkisdən təmizlənməsi... (Hekayə)
26-11-2020 [14:29]
Əli CABBAROV
***
Bu Sarkisdir, hamının yaxşı tanıdığı həmin erməni dığası. Əslində, mənim onunla daha bir işim qalmayıb. Qanmayıb, bir vaxtlar gəlib oturub Kəlbəcərdə, indi də yığışıb öz ölkəsinə gedir. Cəhənnəmə getsin! Günahları varsa, Allah böyükdür, öz cəzasını çəkəcək mütləq. Amma bu saqqal basmış Sarkisə bir balaca diqqət etsəniz onu siz də yaxşı tanıyacaqsınız.
Sarkisin hardasa əlli beş yaşı olar. Yəni hələ çox qocalmayıb. Bilirsiniz, erməninin qocası necə olur. Hələ qadınlarını demirəm. Sarkis əslən Ermənistanın Kəlbəcərlə həmsərhəd kəndlərindəndir. Ötən 90-cı illərdə köçüb buraya. O vaxtlar əsgərlikdən təzə gəlmişdi. Ailəsi geniş, evləri də balaca idi. Bir babat iş axtarırdı. Həmin dövr vəziyyət hər yerdə pis idi. Sovet hökuməti dağılmış, iş-güc də yox idi. Düzdür, dədə-babadan kartof əkər, çaxır çəkərdilər. Amma dolanışıq çox çətin idi. Eşidəndə ki, həmkəndliləri hər gün Qarabağdan maşın-maşın yağma daşıyır, gətirib satırlar, o da bir gün maşına oturub Kəlbəcərə üz tutdu. Sən demə var-dövlət burdaymış. Erməni yaraqlıları tərəfindən 10 saat içində Kəlbəcərdən çıxması üçün vaxt qoyulmuş azərbaycanlılar evlərində nə vardısa hamısını qoyub getmişdilər.
Həmin dövrlər Sarkis demək olar ki, hər gün Kəlbəcərin, Laçının Qubadlının boşılmış kəndlərinə gedir, əlinə düşəni sökür, sahibsiz qalmış mal-qaranı sürüb gətrirdi. Amma bir gün fikirləşdi ki, bəlkə elə gedib orada yaşasın. Nəyinə lazım, burda ev tiksin, su çəksin. Qarabağda villa kimi evlər qalmışdı. Hansını istəyirsən, get, qal. Xalı-xalçası da içində, hazır, döşəməli. Beləcə Sarkis qonşudakı göygöz Haykanuşla evlənib Kəlbəcərdəki evlərin birinə yerləşdi.
Kəlbəcər onlara düşərli oldu. Geniş ərazilərdə mal-qara saxlayır, yaxşı pul qazanırdılar. Tezliklə Sarkis özünə bir yük maşını da aldı. Burda hər şey su qiymətinə idi. Nə desən, havayı. Daş lazımdı, kənddəki azərbaycanlı evlərindən birini sök, apar. Şifer, taxta lazımdı, nə qədər desən. Köhnə ev əşyası, qab-qaşıq da sel kimi. Elə bil dünyadakı bütün ermənilərə yetəcək yağma qalmışdı. Haykanuşun da kefi kök idi. Amma ürəyində nəsə bir qorxu hissləri vardı bu erməni qızının. Birdən!.. Amma günlər sürətlə keçirdi. Burda onların düz yeddi uşağı dünyaya gəldi. Düzdü, oxmadılar, amma birtəhər daş-baş etdilər bir-ikisini. Böyük oğlu Vartan Xankəndində Araikin fermasında
işləyirdi. Ondan kiçiyi Armen də bir maşın alıb Pyatiqorskə taksavatlıq edirdi. Böyük qızı Anna da, ay parçası, Şuşada rəqqasədir. Onun da pulu çoxdur. O biriləri isə hələ balacadır. Fikri vardı ki, Fizulidə bir evə köçsün. Amma salamat bir ev tapa bilmədi. Dığalar hamısını dağıtmışdılar.
Üç-dörd il əvvəl, bir gün Haykanuş həyətin küncündəki toplanıb qalmış dəmir-dümürü Sarkisə göstərib, bunları burdan rədd elə, nə vaxtandır yığışıb qalıb, — dedi. Sarkis də, dər-dəmir nədi ay haxçıx. Bunlar qonşudakı evlərin divarlarından söküb yığdığım mis məftillər, evlərdən tapdığım qab-qazandır, yaxşı pula gedir. Aparıb satacam. Elə də etdi. Ertəsi gün nə vardısa bütün metalların hamısını maşina yığıb, düz Araz qırağına sürdü. Satıb-savdı. Bazarlıq edib, gələndə bir dənə də unitaz aldı. Bax, Sarkisi bütün dünyaya tanıdan həmin bu unitaz idi.
…Yaxşı alış-verişdən sonra kefi kökəlmiş Sarkis evə qayıdanda Haykanuşun gözləri kəlləsinə çıxdı. Əlini ətəyinə silib, ay kişi bu nədir yoxsa şəhərə köçürük? Bunu niyə almısan, başın xarab olub? - dedi.
- Ay haxçıx, başım olsaydı, niyə erməni olurdum, — dedi Sarkis. Görmürsən, unitazdır. Dünyadan xəbəri yoxdur, keçən il Beyrutdan qohumların qonaq gəlmişdi. Ölüb yerə girdim. Evdə yaxşı şeydir!
Haykanuş sevincindən göyə uçurdu. Xəyallara daldı. Birdən-birə özünü ev xanımı hesab elədi. Sağa-sola qaçır, sanki göylərdə uçurdu. Həyatından çox razıydı.
Amma nə oldusa birdən oldu. Sarkislə Haykanuşun 20 ildən artıq yağ-bal içində yaşadığı Kəlbəcər günlərinin sonu gəldi. Bir ilıq payız günü hər şey bir anda dəyişdi. Sanki yer-göy qovuşmuşdu. Gizlənməyə yer də yoxuydu. Azərbaycan Ordusu gəlirdi. Həm də ildırım sürətilə. Haykanuşun ürəyindəki həmin qorxu hisləri çin çıxmışdı. O da sanki birdən yuxudan ayılmışdı. Axı, bura onların deyildi. Evin sahibi gəlmədən yığışıb getmək vaxtıdır. Yoxsa iti qovan kimi qovacaqlardı onları. Əllərinə keçəni toplamağa başladılar. Evi yandırmadan qabaq nə vardısa hamısını maşına yığmaq istəyirdilər. Elə Sarkisin nə həvəslə aldığı bu uintaz da həmin gün xarici jurnalistin kamerasına tuş gəldi. Və beləcə, bütün ermənilərin başını uca edən Sarkisi bütün dünya tanıdı.
Bu söhbətdən artıq bir həftə keçib. Şələ-şüləsinin yığışdırmış Sarkis artıq evinə çatıb. Amma sonra eşitdik ki, yol qanqaraçılıqla bitib. Unitaz maşındaca qırılıb.
Necə deyərlər, olmayasan, tələsik iş!
Müəllifin digər yazıları
Azərbaycan əsgəri dünyanı erməni faşizmindən xilas edəcək...
https://www.mia.az/w1000431/1000431
Sahibsiz qalmış Mişa və ya erməni xislətinin acı sonluğu.
"Əsgərlərimizdə həmişə böyük ruh yüksəkliyi var..." - Leytenant Elton ...
BAKI-XANKƏNDİ-ŞUŞA TURİZM MARŞRUTU... - Beynəlxalq Turizm ...
https://www.mia.az/mobil/1001672
İşğal sonrası Qarabağ iqtisadiyyatı - Turizm
https://www.mia.az/mobil/1002342
MİA.AZ
Keçmiş hakimlər Vəkillər Kollegiyasının üzvü oldu
Koronavirus səbəbindən ürək-damar xəstəlikləri geniş vüsət alacaq
Zərif Paşinyanla görüşdə: “İran Qarabağ məsələsində ərazi bütövlüyünün tərəfdarıdır”
Mikayıl Cabbarovdan SOCAR-la bağlı mesaj: "Müşahidə Şurası qurumun idarə heyəti ilə əməkdaşlıq müstəvisində fəaliyyət göstərəcək və..."
Rusiyanın üç telekanalının Ermənistanda yayımına icazə verilib
Putindən Qarabağla bağlı daha bir açıqlama: "Üçtərəfli bəyanat ardıcıl həyata keçirilir”
Müdafiə Nazirliyi Füzulidən yeni görüntülər yayıb - VİDEO
Sabahdan hava pisləşəcək - Xəbərdarlıq
Baş nazirin keçmiş müavininin qızı məhkəmə hakimi təyin ediləcək
“Nar” onlayn təhsilalanlar üçün yeni internet paketi təqdim edib
Prezident QHT-lərlə bağlı fərman imzaladı
Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Gürcüstan XİN: “Regional platformanın yaradılması üçün Cənubi Qafqazın üç ölkəsi arasında dialoq tələb olunur”
Goranboyda silah-sursat tapılıb
Kamerunda yol qəzasında 53 nəfər ölüb, 29 nəfər yaralanıb
XİN-in vəzifəli şəxslərinin qətimkan tədbiri müddəti uzadıldı
Azərbaycanda daha 326 nəfər koronavirusa yoluxub, 7 nəfər vəfat edib - Qərargah son məlumatı yaydı
"Amrah Bank"ın sahibinin oğlunun həbs müddəti uzadılıb
Hikmət Hacıyev: "Türkiyə ilə media və diaspor sahəsində birgə görəcəyimiz işlər var"
Daha 64 dövlət əmlakı hərraca çıxarılacaq
Sərt karantin dövründə 17 milyon SMS-ə mənfi cavab verilib
Azərbaycan və Türkmənistan dostluğu...
“Baklift-1”in rəisinə hökm oxundu
Rusiyada qaz hasilatı artırlacaq
Yerevanda uşaq girov götürülüb
Prezident Şuşanın xüsusi nümayəndəsini qəbul etdi: "Üzərinizə çox böyük məsuliyyət düşür"
Fuad Nağıyev: “Qaydalara əməl etməyən hotellər cərimə olunacaq”
İcra başçısı yeni şöbəyə müdir təyin edib
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
İcra başçısı: "Bizim bu məsələdə heç bir iştirakımız yoxdur, yəqin ki, Müdafiə Nazirliyi qərar verib” - Şəhid məzarları ilə bağlı qalmaqal
Prezidentin Şuşada xüsusi nümayəndəsi təyin edildi - SƏRƏNCAM
Nazirlik: "Əgər yoluxma sayı kritik həddə çatsa, 5-9-cu siniflərdə tədrisin bərpası ləngiyəcək"
İran və Ermənistan XİN başçıları Qarabağdakı vəziyyəti müzakirə edib
Tərtərdə avtomobil elektrik dirəyinə çırpılıb, ölən var
Şəmkirdə keçmiş məhkumdan silah götürüldü
Bakıda qadın evdən 40 min manatlıq oğurluq edib
Rusiyada daha 17741 nəfərdə koronavirus aşkarlanıb
Bakıda dəhşətli hadisə: gənc qadını doğrayıb zibil qutusuna atdılar