Vaşinqton-Paris ittifaqı Rusiya-Türkiyəyə qarşı...
17-11-2020 [19:31]
Elxan ŞAHİNOĞLU,
Politoloq
***
Minsk Qrupu həmsədrləri illər uzun Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin “həlliylə” məşğul oldu, əslində isə işğalçının nazı ilə oynadı. Həmsədrlər (ABŞ, Fransa və Rusiya) özlərinin hazırladığı “Madrid planını” Ermənistana qəbul etdirmədi. Nəticədə Azərbaycan qərarını verdi və müharibə başladı. Azərbaycan qalibdir. Əlbəttə, Fransa və ABŞ-da bu bəzi dairələri narahat etsə də, Ermənistanın məğlubiyyətindən çox da kədənlənmirlər. Onları əsas narahat edən Türkiyənin Cənubi Qafqazda artan roludur.
Müharibə getdiyi müddətdə danışıqlar prosesində əsas iki dövlət iştirak edirdi – Rusiya və Türkiyə. Məhz bu iki ölkənin rəsmiləri 44 gündə bir-birləriylə tez-tez telefon danışıqları apardılar və vəziyyətdən çıxış yolları axtardılar. İki həmsədr – ABŞ və Fransanın faktiki oyundankənar vəziyyətdə qalması Rusiyanı da narahat etmirdi. Çünki, ABŞ və Fransanın Rusiyaya qarşı sayı bəlli olmayan sanksiya qərarı var, münasibətlərində kifayət qədər problemlər var. Ona görə də Moskva müharibə müddətində Paris və Vaşinqtonla hərəkət etməkdənsə Ankaraya ilə dialoqa ehtiyac duydu. Moskva anlayırdı ki, Azərbaycan Vaşiqnton və Parisin çağırışlarını eşitməyəcək, Bakı daima Ankara ilə təmas içində idi.
Buna baxmayaraq, Vaşinqton və Paris son günlər “biz də varıq” deməyə çalışırlar. Parisdə ABŞ-ın dövlət katibi Mayk Pompeo ilə Fransanın xarici işlər naziri Jan İv Le Drian arasında görüş olub. Müzakirənin əsas mövzularından biri Dağlıq Qarabağ olub. Onlar əvvəlkitək həmsədrlik instutunun davamı gərəkliyini vurğulayıblar.
Birincisi, ABŞ və Fransanın xarici siyasət idarələrinin başçıları atəşkəsin əldə olunmasında Rusiyannı addımlarını qeyd ediblər. Yəni Pompeo və Jan İv Le Drian Rusiyanın addımlarını dəstəklədiklərini deməyiblər, sadəcə “olan faktı qeyd ediblər”. Yəni Vaşinqton və Paris qeyri-müəyyən ifadə ilə Rusiyanın atəşkəs naliyyətini tərifləməkdən çəkiniblər.
İkincisi, ABŞ və Fransanın baş diplomatları sualların qaldığını, ən başlıcası isə Türkiyənin rolundan narahat olduqlarını açıq ifadə ediblər. Bu suallara onlar Rusiyadan cavab istəyiblər. Rusiya hər iki həmsədr ölkənin təmsilçilərini məsələni aydınlaşdırmaq üçün Moskvaya dəvət edib. ABŞ və Fransanın baş diplomatları açıq bildiriblər ki, Türkiyənin Şərqi Aralıq, Liviya və Suriyadakı siyasətindən narazıdırlar. Yəni onlar bununla demək istəyiblər ki, Türkiyənin Cənubi Qafqazdakı və Azərbaycandakı fəallığı da onları narahat edir. ABŞ təmsilçisi onu da vurğulayıb ki, Türkiyənin bölgədə hərbi potensialının artmasından narahatdır, elə bil söhbət Vaşinqtonun NATO üzrə müttəfiqindən getmir.
Üçüncüsü, ABŞ və Fransa təmsilçiləri qeyd ediblər ki, danışıqlar yenidən həmsədrlər çərçivəsində aparılmalıdır. Hiss olunur ki, Rusiya da bunu istəyir. Müharibə müddətində Ankara ilə sıx dialoq içərisində olan Moskva Türkiyənin Cənubi Qafqazda artan rolunu balanslaşdırmaq üçün Vaşinqton və Parisin diplomatik imkanlarından istifadə etməyə maraq göstərə bilər.
Beləliklə, Fransa və ABŞ yenidən meydana qayıtmaq istəyirlər. Ancaq meydanda hazırda iki əsas oyunçu var – Rusiya və Türkiyə. Əlbəttə, Ermənistan Fransa və ABŞ-ın oyuna qayıtmasını çox istəyir, çünki müharibə boyunca Vaşinqton və Parisdən öz xeyrinə açıqlalamar əldə edirdi. Əsas sual budur: Biz bu iki dövlətin yenidən danışıqlar prosesində rol almasını istəyirikmi? Rusiya onsuz da ermənilərdən yanadır, bir də ona daha iki ermənipərəst mərkəzin qoşulmasından nə əldə edəcəyik?
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ceyhun Bayramov Qətərin xarici işlər naziri ilə müzakirə aparıb
Ceyhun Bayramovla Çavuşoğlu arasında telefon danışığı olub
Polislər Maradonanın psixiatrının evində axtarış aparıb
BDU rektoru yeni gərginlik yaradıb
Türkiyədə COVİD-19: son gündə daha 30110 nəfər yoluxub
"Zirə" klubunda təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib
“Cəsur döyüşçü” medalınin kimlərə veriləcəyi də müəyyənləşdi - FOTO
"Neftçi" - "Turan" oyununda kütləvi dava: referi döyüldü
Lavrovdan Qarabağla bağlı növbəti - Açıqlama
Rusiya XİN başçısından Qarabağdakı hərbi əsir və həlak olanların meyitlərinin mübadiləsi haqda - Açıqlama
“Vətən müharibəsi iştrakçısı” medalı ilə “Vətən müharibəsində arxa cəbhədə xidmətlərə görə” medalları kimlərə veriləcək? - FOTOLAR
OPEC neft qiymətlərinin 48 dollardan yuxarı olacağını gözləyir
Fransadan mükafat alan Azərbaycanın elm və mədəniyyət xadimləri bəyanat verdilər - SİYAHI
"Zəfər" ordeni bu hərbçilərə veriləcək - Detallar + FOTO
Azərbaycanda yeni orden və medallar rəsmən təsis olundu - SİYAHI
Türkiyə ilə İsrail münasibətləri bərpa edir? - Yeni iddialar yayıldı
Dövlət Komissiyasından erməni əsirlərlə bağlı - Açıqlama
Rusiya MN-dən Qarabağla bağlı daha bir açıqlama: "Türkiyə və Rusiya hərbçiləri mərkəzdə eyni sayda olacaq"
Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Rusiya Müdafiə Nazirliyi Laçınla bağlı açıqlama yaydı: "Bu, razılıq çərçivəsində verilməsi planlanan üç rayondan sonuncusu idi"
Gəncə məktəblisi İnformatika fənni üzrə beynəlxalq yarışmada bürünc medal qazanıb - FOTO
Türkiyə dron və PUA-ya qarşı yeni hava müdafiə sistemi yaratdı - “KALKA”nın müştəriləri arasında Rusiya da var + FOTOLAR
Beynəlxalq hava nəqliyyatı əlaqələrinin 2-3 il ərzində tam bərpa olunacağı proqnozlaşdırılır
Azərbaycan hərbçiləri Laçında - Yeni FOTOLAR
Koronavirusa yoluxan Vəkil Bürosunun vəkili vəfat edib
Karantin qaydalarını pozan 9 nəfər cəzalandırılıb
Pərviz Şahbazov OPEC+ ölkələri nazirlərinin görüşündə iştirak edəcək
“Qışda çox diqqətli olmalıyıq, əks təqdirdə yeni bir dalğa olacaq” - Merkeldən xəbərdarlıq
BBC Laçından son görüntüləri yayıb - VİDEO
Həsənağa Abdullayev tutulub - Qətlə görə
O daşın altında Məmməd Araz yaşayır...
Vüqar Oruc: "Əldə olunmuş qələbədən sonra əmlak bazarında heç bir durğunluq və ya böhrandan söz ola bilməz"
“Kəpəz”in baş məşqçisi Yaşar Vahabzadə diskvalifikasiya olunub
İranda daha 13881 nəfərdə koronavirus aşkarlandı
Azərbaycanda daha 4426 nəfər koronavirusa yoluxub, 41 nəfər vəfat edib - Qərargah son məlumatı yaydı
Prezident İlham Əliyev sərəncam imzalayıb
Daha bir deputat Paşinyanın blokundan çıxdı