19-06-2017 [13:26]
Xeybər Göyyallı
Sözün düzü, onun şəhid olduğunu Mirsədi Mirlərin "Kəhkəşan” adlı şeirlər kitabının əlyazma nüsxəsini ( adıçəkilən şeirlər kitabı yaxın günlərdə ictimaiyyətə təqdim olunacaqdır) oxuyarkən bildim.
İthaf şeiri olsa da, şeirin kimə həsr olunduğu barədə heç bir müəllif qeydi yox idi. Bu da müəllifə məxsus fərdi üslubdur. Doğrusunu deyim ki, bu ithaf şeirini oxuyana qədər Aida adlı Qarabağ şəhidinin adını eşitməmişdim. Aidanın şəhidlik zirvəsinə ucaldığını ilk dəfə ucadan bəyan edən Mirsədi Mirlər olmuşdur. Şeirin ruhu məni tutduğundan müəllifdən onun kimliyi barədə soruşdum. Mirsədi Mirlər söylədi ki, Aida Bakıdakı Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunub...
Bu ilin aprel ayında Mirsədi Mirlərlə Şəhidlər Xiyabınına Aidanın məzarının ziyarətinə getdik. Mirsədi bildirdi ki, Aidanın məzarı xiyabanın aşağı hissəsində olmalıdır. Necə oldusa, həmin gün axtardığımız məzarı tapmadıq. Aradan bir müddət keçəndən sonra, may ayında günlərin birində Mirsədi inadkarlıqla söylədi ki, bu gün Aidanın məzarını ziyarət etməliyik.
Bu dəfə Şəhidlər Xiyabanına nəzarət edən rəsmi quruma üz tutduq. Şəhidlər Xiyabanında yerləşən həmin binaya ayaq basar-basmaz ilk qarşılaşdığımız polis əməkdaşı gəlişimizin məqsədini soruşdu. Fikrimizi tamamlamamış Şəhidlər Xiyabanında səliqə-sahman yaradan qadınlardan biri dilləndi: ”Aida... cavan qızdı, qəbri lap aşağıdan birinci sıradadır”.
Aida Bəhram qızı Şahkərimova. Məzarüstü abidəsində olum və ölüm tarixi yazılıb:1976-19.06.1992.
Onun haqqında məzar daşındakı bu qısa qeyddən başqa heç bir məlumat yoxdur. Aidanın harada doğulması, necə və hansı şəraitdə şəhid olması haqqında heç bir məlumat əldə edə bilmədik. Google axtarış saytında da onun haqqında heç bir məlumata rast gəlmədik.
Bu məqamda Mirsədi Mirlərin Aidaya həsr olunmuş şeirinə diqqət kəsilək:
Sən şəhid olanda qara gözlərin ölmədi,
Eşq ilə dolu ürəyin, şirin sözlərin ölmədi,
Aida!
Hər vaxt görüşə gəldim, amma sən olmayanda,
Sən torpağa gömüldün, vətənin olmayanda.
Qarşında dayanmağa cürətim çatmır mənim,
Gözlərinə baxmağa qeyrətim çatmır mənim.
Gözlərinin içində səmanın sonsuzluğu,
Dənizin mənası var.
Aləmlərə bədəlsən, qara dünya sənə dar.
Girdim gözlərinin içindən sənin,
Qarabağı gördüm, Arazı gördüm.
Şəhid qəbirlərin üstündən əsən
ayazı gördüm,
Aida!
Bəlkə də, qəbrindən böyüdü dərdim,
Bəlkə də, ruhundan dərdləri dərdim.
Şəhidlərin əsəri dünyaların fövqündə,
Dünya məkan hökmündə,
Sən zamanın ritmində,
Aida!
Yollar haraya getsə, sənin gözündən keçər,
Gözlərini görənlər varıb özündən keçər.
Bəlkə, elə sən idin Qarabağın maralı,
Sən Vətənə can verdin , Vətən səndən yaralı.
Sənin gözlərindədir məhəbbətim, nifrətim,
Sənin şəhidliyində mənim Tanrı qüdrətim,
Aida!
Dumanlandı xəyallar, dumanlandı arzular,
Bir oyun oynadılar, bizə fitnə qurdular.
Səni də tulladılar fələklərin cənginə,
Ruhun üzərimizdə döndü eşq çələnginə,
Aida!
Dayan dünya, dur zaman, axarını dəyişdir,
Yenidən bizi oyat, Vətən üçün döyüşdür.
Bu qüdsi torpaq üçün ölüm, dirilim, ölüm...
...Bir qar yağdı sonsuza,
Ya Qarabağ, ya ölüm!
Aidanın şəhidliyinə həsr edilmiş bu seir onun haqqında hələlik yeganə sənət əsəridir.Ancaq həqiqi sənət əsəridir. Şəhidlik məqamına ucalmış Aidaya həsr olunmuş bu şeir ədəbi-bədii və sənət baxımından kifayət qədər güclüdür.
Mirsədinin bu şeiri 16 yaşlı Azərbaycan qızının kədərli və hüznlü taleyinə poetik bir xitabdır. Sözün bütün məqamlarında Mirsədinin bu şeiri təsirlidir. Mənə elə gəlir ki, Aida M.Mirlərin bu şeiri ilə yenidən doğuldu. Həm də bu gün-19 iyun onun şəhid olduğu gündür. Kimsə müdrikcəsinə deyib: ”Mən doğulduğum gün öldüm”.
Bu fikrin doğruluğuna şübhə etmədən deyə bilərik ki, canlarını vətən torpağı uğrunda fəda edənlər şəhid olduqları gün yenidən doğulurlar. 16 yaşlı Aidanın əbədiyyəti də ömrünün cismani qürubundan başladı. Necə ki, zaman onu unutmadı. Axı şəhidin zamanı olmur. Şəhidlər sabahdan görünür.
Amma onu hər bir azərbaycanlı tanımalıdır. Aida Bakıda Şəhidlər Xiyabanında uyuyan yeganə 16 yaşlı qızdır.
Bu yazının, bəlkə də, üslubunu dəyişib bir qədər fəqli də yazmaq olardı...
...Aida Vətənin bir qarış torpağında Vətənin bir qucaq gül-çiçəyi kimi bitib...
Mirsədi Mirlərin də bu şeiri Aidanın məzarı üzərinə qoyulmuş heç vaxt solmayan bir gül çələngidir.
Prezident Ərdoğanın ABŞ-a səfəri təxirə salınıb - Açıqlama
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Qalatasaray" 3 xalı 3 qolla qazandı
Nazir xidməti maşınında qəzaya düşüb
Prezident İlham Əliyev Almaniyadan Vətənə dönüb - FOTOLAR
İlham Əliyev Almaniyada: Kanslerlə birgə mətbuat konfransı keçirildi - "Əslində, sualınız təəccüb doğurur, çünki..." (FOTOLAR)
Bakının Nizami rayonunda dərəbəylikdir - FOTOLAR
SƏRHƏDLƏR DƏQİQLƏŞDİRİLiR: nəzərdə tutulan işlərin 35 faizi görülüb
ƏƏSMN-in strukturunda müdir dəyişikliyi olub - Regional idarələrdə kimlərə vəzifələr verilib?
AFFA İntizam Komitəsi "Qarabağ" klubunu cərimələyib
Böhran İdarəetmə Qrupu layihəsinin ilk simulyasiya testi uğurla başa çatdı - VİDEO, FOTOLAR
İLHAM ƏLİYEV BERLİNDƏ TƏDBİRDƏ: "Beləliklə, biz çox məsuliyyətlə davrandıq və..." - FOTOLAR (Yenilənib)
Prezident İlham Əliyev Almaniya XİN rəhbəri ilə görüşüb - FOTOLAR
Nazim Quliyev həbs olunub - Səbəb
Əli Əsədov daha bir qərar imzalayıb
Rusiya müdafiə naziri: "ABŞ Ukraynadakı münaqişəni bilərəkdən uzadır" - "Rusiya bu cür təhdidlərdən çəkinən deyil"
Keçmiş rektor yenidən hakim qarşısına çıxarıldı
Pərviz Şahbazov Biləsuvarda vətəndaşları qəbul edib
Penitensiar Xidmətin sabiq rəisinin ifadəsi yayılıb
Türkiyədə "terror əməliyyatı": daha 19 şübhəli tutulub
Vüqar Dadaşlı Nərimanovda həbs olunub
CHP-dən "Ərdoğanla görüşməyin" deyən Kamal Kılıçdaroğluna cavab verildi: "Gələcəyə yumruq sıxaraq gedəmmərik"
Dəri xərçənginə qarşı ilk peyvənd sınaqdan çıxarılır - İngilis alimləri mühüm kəşfə imza atır
"Kəpəz hospital"da əməliyyat olunan uşaq ölüb
Bəkir Orucov: "Mən arxası, pulu olmayan, öz zəhməti ilə bu pilləyə çatan generaldım"
“GSMA M360 Eurasia 2024” konfransında ən son rəqəmsal tendensiyalar müzakirə ediləcək
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Şolts: "Bakıda noyabrda keçiriləcək COP29 da uğurlu olacaq"
XİN sözçüsündən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə reaksiya: "Bu, açıq siyasi sifarişindən başqa bir şey deyil"
Sensasion olay: partiya fəalı şantaj üçün özünü yerə atdı və... - Ancaq telefon çəkilişi iyrənc niyyəti deşifrə edib (VİDEO, FOTOLAR)
Şirvanda əməliyyat: saxlanılanlar var - FOTO
Nəsimi rayonunda akademik Zərifə Əliyevaya həsr olunmuş adlı tədbir keçirilib - FOTOLAR
“Neftçi”nin şikayətinə "yox" deyildi
Kılıçdaroğlu CHP sədrinə "təpindi": "Sarayla müzakirə deyil, mübarizə apararlar" - "Ərdoğanın qərarlarına ortaq olma"
"MOSSAD HƏMAS LİDERLƏRİNİ ÖLDÜRMƏLİ, QƏZZA İSƏ YOX EDİLMƏLİDİR" - İsrailli nazir hökumətə səsləndi
Azərbaycan hökuməti Qorxmaz İbrahimliyə cərimə ödəyəcək - Qərar