Zahid Oruc: ”İsmayıllı-Nardaran-Gəncə-Söyüdlü” və sair protest enerjisini toplamaq üçün...”
23-01-2025 [15:29]
Milli Məclisin İnsan Hüquqları komitəsinin yaz sessiyasına hazırlıq çərçivəsində keçirilən iclasında deputatlar son günlər baş verən qəza ilə bağlı fikirlərini bölüşüblər.
Mia.az-ın məlumatına görə, Komitə sədri Zahid Oruc deyilənlərə aydınlıq gətirərək vurğulayıb ki, 2024-cü il yanvarın 18-də İmişli rayonunda baş verən yol nəqliyyat hadisəsi qəzadır, qəsd deyil:
"Nəticədə həlak olan məktəblilər hər birimizi dərindən kədərləndirdi, onların valideynləri qədər ağrıtdı.
Əməliyyat məlumatlarına söykənərək, daxildə təxribat və qarşıdırma yaradanlar nəzərə alaraq, Daxili Qoşunların bir neçə hərbi texnikası əraziyə daxil olub, lakin hər hansı müdaxilə hərəkətlərinə zərurət yaranmayıb. Yanvarın 21-də qəza nəticəsində zərərçəkənlər Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) rəhbərliyi tərəfindən qəbul edilib. Qəbulda ailə üzvləri hadisənin təfərrüatları, maddi sübutlar, istintaqın gedişi ilə bağlı məlumatlandırılıb. Zərərçəkənlərin sualları cavablandırılıb.
Hadisənin dərhal “vətəndaş jurnalistikası” adlandırılan, əksər hallarda legitim media fəaliyyətindən uzaq, təhsil və sosial statusları aşağı qruplar tərəfindən yayılan xəbər kütləsinin yaratdığı dalğanın anındaca xarici bloggerlərə ötürülüməsi, sinxron olaraq, daxildəki 5-ci kalonun təşəbbüsü ələ keçirməsi, ardınca müxtəlif multimedia əməliyyatları, deep fake və qara təbliğat texnologiyası ilə siyasiləşdirilərək dövlət/ali rəhbərlik əleyhinə yönlədirilməsi, ictimai-siyasi sabitliyin pozulmasına cəhd, polis orqanlarına virtual itaətsizlik və şiddətin tətiklənməsi, güc strukturlarının ictimai nüfuzuna zərbə və demonizasiyası səyləri- qəti şəkildə pislənməlidir.
Hadisə ilə bağlı toplanan insanların qısa müddətdə polis maşını və azyaşlı məktəblilərin cəsədləri fonunda lidersiz, hiddət və qəzəblə hərəkət edən qüvvələrin dövlətçilik əleyhinə məcraya yönəldilməsinə cəhd edilib. Affekt vəziyyətdə aksiyaya təhrik edilən, əksəriyyəti gənclər olduğu görünən kütlənin polis idarəsinə doğru yürüşü qəzaya uğramış xidməti maşını-dövlət əmlakını yararsız hala salan nifrət və vandalizm kadrları, özəlliklə “istefa”, “Taleh Bağırzadəyə azadlıq” şüarının səsləndirilməsi, hadisə yerindəki hüquq-mühafizə orqanı əməkdaşları ilə qarşıdurmaya səy göstərilməsinə dair görüntülər qısa müddətdə ölkəmizə qarşı şəbəkələşən xarici və daxili media kanallarında tirajlanmaqla virtual hücumların intensivliyini artırıb. Hadisə ilə bağlı həmin şəbəkənin şiddətli dezinformasiya fəaliyyəti indi də davam edir.
Aksiya ilə bağlı Tik-Tok şəbəkəsində “İmişli Sevgi mebel”adlı profildən canlı yayımı həyata keçirib. Aksiyanın xaricdəki blogger və İranın “Səhər Azəri” kanalına canlı ötürən şəbəkələr məlumdur. “Meydan TV, Abzas Media,Toplum TV, Azadlıq radiosu, Mikroskop media, Azadlıq qəzeti, TimeTV, Hamamtimes.tv ”, ölkədaxili 5-ci kalona aid sosial şəbəkə səhifələri və s., habelə: xaricdəki bloggerlər: “Tural Sadıqlı (Azad Söz), Qənimət Zahid (Azərbaycan saatı),Sevinc Osmanqızı(Osmanqızı TV), Məhəmməd Mirzəli (Made in Azerbaijan), Orxan Ağayev (Hüseyn TV), Teymur Eminbəyli(ABATV),Əli Oğuz(OğuzTV),Qurban Məmmədov (Azərfridom), İmaməddin Əlimanov (Xalq TV), Manaf Cəlilzadə (Diktator TV), Qabil Məmmədov (Repressiyaya Son, Haqsızlığa susma), Süleyman Süleymanlı (Mübariz TV,PazTV ), Elşad Məmmədov (Mühacir TV), Operativ TV və başqalarının, onları alət kimi istifadə edən mərkəzlərin hadisə haqda saxta məlumatlarla, daha böyük iğtişaşlara çağırışlar etmək komandası aldığı aşkar görünür.
Qəzanın baş verdiyi əraziyə yaxın olan Yalavac kəndi İmişlinin ən böyük yaşayış məntəqələrindən olub, əhalisinin sayı: 3148 nəfərdir. Kəndin Həzrət Əli məscidində son illərdə keçirilən Aşura məclislərinə nəzər saldıqda-onların xarici ölkələrdə keçirilən məclislərlə eyni olduğu, uşaqların belə ayrıca aşura məclisləri-mərsiyələri təşkil etdiyi görünür.
Bu mühitdə yetişən gənc “Z” nəslin yanvarın 18-də baş verən qəza nəticəsində toplananlar arasında əksəriyyət təşkil etməsi, anidən “kritik kütləyə” transformasiyası nədən belə asan olub?-sualının cavabını verir.
Rayonun məscidlərində keçirilən Aşura mərasimləri ilə bağlı YouTube kanalında izlədikdə, onların 30 il boyu rayonda “Hüseynçi-şiəçiliyin” bütün kanonlarına əməl edilərək keçirilməsi diqqəti cəlb edir. Hər Aşurada simvolik “tabut” düzəldilir, qadın, uşaq hamı birlikdə həmin tabutu gəzdirərək mərasim-ayin icra edirlər.
18 yanvarda baş verən aksiyada Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) çevik əks tədbirlər həyata keçirdi. Mediada qəza ilə bağlı ardıcıl açıqlamaların, mulitimedia və xəbərlərin yerləşdirilməsi kütlə psixologiyasına xas qəzəb dalğasına təsir etdi. Ən vacibi, yaranmış informasiya vakuumu şəraitində xaricdən tirajlanan saxta xəbərlərin “kononada” effekti ilə coğrafiyasının genişlənməsinə, şiddətlənməsinə və dağıdıcı qarşıdırmaya çevrilməsinə yol verilmədi. Habelə, İmişli rayon Polis bölməsinin rəsmiləri də yürüş edən sakinlərin qarşısına çıxdı.
Dövlət Statistik Komitəsinin(DSK) məlumatına görə, 2024-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında avtomobil yollarında 1031 qəza, yaxud 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 14,4 faiz az YNH baş verib. Nəticədə zərər çəkənlərin sayı 13,7 faiz azalaraq 1434 nəfər olub. Onlardan 520-si həlak olmuş, 914-ü isə yaralanıb. YNH-nin 86,5 faizi yaşayış məntəqələrində baş vermiş, həlak olanların sayı ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 16,1 faiz azalaraq 381 nəfər, yaralananların sayı isə 13,3 faiz azalaraq 851 nəfər olub. Yol-nəqliyyat hadisələri nəticəsində həlak olanların 75,8 faizini, yaralananların isə 71,6 faizini kişilər təşkil edib. Hadisələrin 14-ü minik avtomobillərinin sürücüləri tərəfindən törədilib.”
İmişli insidentini daim gündəmdə saxlayan, onun sosial-psixoloji effektini sönməyə qoymayan, süni intellekt və dezinformasiya vasitələri ilə 20 yanvar və digər tarix günlırinin faciə yaddaşını onunla sinxronlaşdıran qüvvələr “enerjinin itməməsi qanunu”na əsaslanaraq, “İsmayıllı-Nardaran-Gəncə-Söyüdlü” və s. protest enerjisini toplamaq üçün fəaliyyətlərini davam etdirirlər.
Əgər təxribatçıları nəzərə alaraq, hadisə yerinə gedən Daxili qoşunların 2-3 texnikası ilə sovet tanklarını birləşdirən, tarixi hadisələri siyasi mənfəətləri üçün istsimar edənlər mənfur qüvvələr varsa, o zaman hakimiyyət institutları bütün səviyyələrdə mənəvi dəyər tanımayan dairəlrlə üz-üzə olduqlarını bilməlidir. Dövlətdən qanun və ədalət tələb edənlərin bir çoxunun şəxsi profillərini araşdırdıqda xüsusilə də gənclərin müxtəlif təbliğat vasitələrinin güclü təsiri altında olduğu aydın görünür. O insanları Vətənin səngərində saxlamağa cavadehlik daşıyan hökumət qurumlarının fəaliyyətini dəyərləndirməyə ehtiyac var. Lakin xidməti maşını çevirib ondan uzaqgedən devriliş simvolu çıxaranlar unutmasın ki, dövlətimiz hələ işğal dövründə ən azı 3 dəfə silahlı çevriliş cəhdlərini, o cümlədən rəngli xarici internvensiyaları iflasa uğradıb.
Bəli, əhali ilə kommunikasiyanın gücləndirilməsi vacibdir. Ona görə də qəzaya səbəb olan və törədən şəxsin cəzalandırılması ilə yanaşı, Prezident İlham Əliyevin liderliyində Vətən müharibəsində Qələbə amilinin vətəndaşlarımızda formalaşdırdığı maksimal gözləntilərə müvafiq olaraq, dövlət başçısının aktiv beynəlxalq və daxili siyasəti fonunda bütün hakimiyyət instutularının vahid komanda kimi fəaliyyəti, koordinasiyalı işinə ehtiyac vardır. Xalqla ünsiyyətdə bütün resursların səfərbərliyi polis-vətəndaş formatını dəyişər, alternativ vasitələrin işə düşməsinə yol açar, güc amilinin sosial harmoniya vasitələri əvəzlənməsinə şərait yaradar".
Samir
MİA.AZ
BMT-nin baş katibi: "Bu, yaxın tarixdə görünməmiş vəziyyətdir"
Panama sahillərində zəlzələ - 6,2 bal gücündə
Ermənilərin azərbaycanlılara işgəncə verməsi... - Videokadrlar məhkəmədə nümayiş etdirilib
Türkiyənin daha bir bölgəsində meşə yanğını başlayıb
Qəzzada son 24 saatdakı itki açıqlandı
Bakı və Abşeronda sabah qızmar diskomfort hava olacaq
Sabah 16 yaşayış məntəqəsində qaz olmayacaq
Rüfət Səfərovun məhkəməsində ittiham aktı elan olundu
Rasim Balayev Amaliya Pənahova ilə "Babək"dəki məşhur yataq səhnəsindən danışdı: "Yaxın bir dostum dedi ki, necə peşəkarsan"
Tiktoker Rəşad Abdullayev ev dustaqlığına buraxılıb
Nəsimi rayonunda “14 İyul 1969-cu il: Tərəqqi yolunun başlanğıcı ” adlı dəyirmi masa keçirilib - FOTOLAR
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Hərbi prokurora müavini, Sumqayıta isə hərbi prokuror təyin edilib - Kamran Əliyevdən yeni əmrlər
Araz çayında bir nəfər boğulub
"Sumqayıt" daha bir futbolçu ilə müqaviləyə xitam verib
Prezident iki yeni milli park yaradıb - Sərəncam
AFFA-ya “Azərlotereya”dan daha bir kadr gəlir - Mətbuat katibi gedir, Cahangir Fərəcullayev dostunu yanına gətirir
Quşçuluq fabriki tullantıları hara axıdıb? - Xidmət tədbir gördü
"Dənizkənarı Bulvar İdarəsi”nin sabiq sədrinin məhkəməsi başlayıb
TRT-nin YANLIŞ, YOXSA MƏQSƏDLİ SÜJETİ: altında nə gizlənib? - TƏHLİL
37 ildir Yazıçılar Birliyinə sədrlik edən Anar: "3 il sonra gedəcəm, qoy sevinsinlər..."
Efirdə müğənnilərin sözü çəpləşdi - Mikrofonlar söndürüldü (VİDEO)
Xalq artisti Afaq Bəşirqızı: "Qızların geyimi... Əncir yarpağı ilə çölə çıxsalar, indikindən abırlıdır"
Deputat Milli Məclisdə məmurları qınadı: "...o zaman bu hüquq icra nümayəndəsindən niyə alınırdı?"
Vəhdət Partiyasında iclas: yeni media orqanı yaradılacaq və... - Daha nələr müzakirə olunub? - FOTO
Paşinyan Avropa İttifaqı rəsmiləri ilə görüşüb
Nərimanovda suşi belə iyrənc emalı müəssisəsində hazırlanırmış... - AQTA nöqsanları üzə çıxardı (FOTO)
Daha iki qanuna dəyişiklik təsdiqlənib
Sabah hava necə olacaq? - Açıqlama
Qəzzada daha 11 fələstinli həlak olub
“Xüsusi icra məmurları haqqında” yeni qanun lqəbul edilib
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik olunub
QANUN DƏYİŞDİ: Media subyektləri Media Reyestrindən hansı hallarda çıxarılacaq? - Yeni qanun
KEÇMİŞ MƏZUNLAR PREZİDENTƏ MÜRACİƏT ETDİ: "Bizə kömək edin"
Müdafiə Nazirliyi: "Partlayış səsləri ilə əlaqədar əhalini təşvişə düşməməyə çağırır və...
Sərhəddə Rizman Həsənov 13 kq narkotiklə tutulub
Məşhur göz həkimi Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb? - Açıqlama
Bakıda dana əti bahalaşıb - VİDEO