Elon Muskın "Neuralink" layihəsi haqqında - Professor yazır
13-01-2025 [09:05]
Saleh MƏMMƏDOV,
Professor, sabiq nazir
***
Neuralink Elon Musk tərəfindən 2016-cı ildə təsis edilmiş neyrotexnologiya şirkətidir. Şirkətin məqsədi, tibbi ehtiyacı olan insanlara müstəqillik qazandıracaq və insan potensialını açacaq implantasiya olunan beyin-kompüter interfeysləri (BCI) inkişaf etdirməkdir.
Neuralink-in Ümumi Görünüşü
Neuralink-in missiyası beyin interfeysi yaratmaqdır ki, bu interfeys vasitəsilə görmə, motor funksiyası və nitq kimi imkanlar bərpa oluna bilsin. Şirkətin əsas diqqəti, kvadriplegiya olan insanlara düşüncələri ilə kompüter və mobil cihazları idarə etməyə imkan verən cihaz inkişaf etdirməkdir. Mobil telefonlar, smart cihazlar erası da sona yetməkdər.
Neuralink-in Texnologiyasının Əsas Xüsusiyyətləri
1. İmplant Dizaynı: Neuralink implantı tamamilə implantasiya olunur, kosmetik olaraq görünməzdir və istifadəçilərə cihazları istənilən yerdə idarə etməyə imkan verir. Kiçik batareya ilə enerji təmin edilir və naqilsiz yolla doldurulur, sinir siqnallarını işləyən xüsusi az enerji sərf edən çiplərlə təchiz edilir.
2. İplər və Elektrodlar: İmplant sinir fəaliyyətini 1024 elektrod vasitəsilə qeydə alır, bu elektrodlar 64 ip arasında paylanmışdır. Bu ultra-incə ipliklər implantasiya zamanı zədələnməni minimuma endirmək üçün dizayn edilmişdir.
3. Cərrahi Robot: Neuralink iplikləri dəqiq yerləşdirmək üçün cərrahi robot inkişaf etdirmişdir. Robot ipliklərin etibarlı və səmərəli şəkildə yerləşdirilməsini təmin edir.
4. Tətbiqlər: Əvvəlki məhsul, Telepatiya adlandırılır və insanlara telefonlarını və ya kompüterlərini sadəcə düşüncələri ilə idarə etməyə imkan verir. Gələcək tətbiqlərə motor funksiyasının bərpası və beyin-kompüter interfeysinin təmin edilməsi daxildir.
İnsan Sınaqları və Etik Baxışlar
Neuralink ABŞ-da insan sınaqları üçün icazə alıb və uğurla insan xəstəsinə cihaz implantasiya edib. İnsan testi fazasında təhlükəsizlik və effektivlik haqqında məlumat toplanacaq və cihazın təkmilləşdirilməsinə kömək edəcəkdir. Bununla belə, şirkət tibb tədqiqatlarında istifadə olunan primatların eutanasiyası ilə bağlı tənqidlərə məruz qalıb.
Gələcək perspektivlər
Neuralink-in texnologiyası neyrotexnologiya sahəsində inqilab yarada bilər və nevroloji xəstəlikləri olan insanlara əhəmiyyətli fayda gətirə bilər, həmçinin süni göz yarada bilər, dünyasını dəyişən insanların beynini olduğu kimi buluda köçürüb, tarix boyu saxlaya biləcək. Təsəvvür edin ki, Eynşteyinin beyni bu gün insan cəmiyyətinin faydasına çalışa bilir halda ola bilərdi.
Analoji texnoloji sıçrayış dünya miqyasında sürətlə gedi, süni intellekt bütün həyat sferasına daxil olur. Bu öz yerində, məni isə maraqlandıran öz ölkəmizdir. Hələ bu ölkədə Süni intellekt anlayışı məktəblərin, universitetlərin, elm ocaqlarının danışıq proseslərinə daxil olmayıb, bir qara qəpik bu sahələrə pul ayrılmayıb. Elin Muskın bu layihəsi ABŞ -ın minlərlə mürəkkəb texnoloji layihələrindən biridir, milyardlarla pul ayrılıb. Azərbaycanın elm və inkişaf xərcləri illik 120-130 milyon dolları keçmir. Ayılmaq vaxtı deyilmi?
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Sabah yağış yağacaq
Qeyri-Hökumət Təşkilatları Şuşada toplaşıb - FOTO
Göygöldə ər-aravdı maşın vurub
Ramiz Mehdiyevin ailə üzvləri də dindirilib? - Yeni iddia yayıldı
"Neftçi" klubu məşhur hücumçu ilə anlaşıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Qoy hər kəs bilsin: mən Zahid Oruc o böhtanlara əsas verəcək bircə əməlin sahibi deyiləm" - STM rəhbəri açıqlama yaydı
RAMİZ MEHDİYEV – NANKORLUQ VƏ XƏYANƏT ANATOMİYASI : Onun planında kimlər olub? + ŞOK ADLAR
Prezident İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul etdi - MÜZAKİRƏ + FOTOLAR
Akademiyanın 86 minlik tenderi ləğv olunub
Romada muğam konserti təşkil edilib - FOTOTLAR
Azercell “CyberCell Hackathon”a start verir
Rusiyalı bloqer Türkiyədə evində ölü tapıldı - Axtarışa verilmişdi
Gürcüstanın sabiq baş naziri, DTX-nin keçmiş rəhbəri, keçmiş baş prokuror... - Onların evində böyük pullar aşkarlandı
Qızı da atası kimi villasına adını həkk etdirib - FOTOLAR
İLHAM ƏLİYEV RAMİZ MEHDİYEVLƏ BAĞLI SƏRƏNCAM İMZALADI - Təhlükəzlik Şurasından yola salındı
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb - Mehriban Əliyeva tədbirdə + FOTOLAR
Prezident İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib: "Xəzərin su səviyyəsi sürətlə azalır və..."
Azərbaycan neftinin qiyməti 62 dollara düşüb
“AzərTac” Ramiz Mehdiyevi boz kardinal elan etməklə nə məqsəd güdür?
"Mənim gəlinim aydan arı, sudan durudur" - Tovuzdakı dəhşətli ailə dramı haqda süjet (VİDEO)
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Nələr müzakirə olunub? (FOTO)
Orkun Kökçü "Beşiktaş"ın kapitanı oldu
Zelenski Ağ Evdə: "NATO ən yaxşısıdır, lakin silahlar da çox vacibdir" - Tramp isə...
Hakan Fidan suriyalı həmkarı ilə müzakirə aparıb
Keçmiş aparıcı mətbuat katbi təyin olunub
Mehdiyev hakimiyyəti ələ keçirsəydi… - TƏHLİL
"Fənərbağça" prezidenti futbolçuları bağışlayıb
GƏLƏN İLİN BÜDCƏSİ MM-ə GÖNDƏRİLDİ - 38.9 milyardlıq gəlir və...
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşdə: "Müqəddəs Taxt-Tacla əməkdaşlığı genişləndirəcəyik" - FOTOLAR
DAHA BİR ÖLKƏDƏ SƏFİRLİYİMİZ OLACAQ - Sərəncam
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
Daxili İşlər Nazirliyində kollegiya iclası: nazir rəisləri topladı, konkret tapşırıqlar verdi - FOTO
Türkiyə Qambiyanın enerji strukturunu quracaq
Azərbaycan millisi bir pillə irəliləyib
Ərdoğan iki bələdiyyə sədrindən imtina etdi: "Bizə lazım deyillər"
Şabranda məktəbdə qadın bıçaqlanıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
Selçuk İnan: ""Konyaspor" məğlubedilməz deyil"
Ramiz Mehdiyev bu villasındadır - FOTOLAR