Elon Muskın "Neuralink" layihəsi haqqında - Professor yazır
13-01-2025 [09:05]
Saleh MƏMMƏDOV,
Professor, sabiq nazir
***
Neuralink Elon Musk tərəfindən 2016-cı ildə təsis edilmiş neyrotexnologiya şirkətidir. Şirkətin məqsədi, tibbi ehtiyacı olan insanlara müstəqillik qazandıracaq və insan potensialını açacaq implantasiya olunan beyin-kompüter interfeysləri (BCI) inkişaf etdirməkdir.
Neuralink-in Ümumi Görünüşü
Neuralink-in missiyası beyin interfeysi yaratmaqdır ki, bu interfeys vasitəsilə görmə, motor funksiyası və nitq kimi imkanlar bərpa oluna bilsin. Şirkətin əsas diqqəti, kvadriplegiya olan insanlara düşüncələri ilə kompüter və mobil cihazları idarə etməyə imkan verən cihaz inkişaf etdirməkdir. Mobil telefonlar, smart cihazlar erası da sona yetməkdər.
Neuralink-in Texnologiyasının Əsas Xüsusiyyətləri
1. İmplant Dizaynı: Neuralink implantı tamamilə implantasiya olunur, kosmetik olaraq görünməzdir və istifadəçilərə cihazları istənilən yerdə idarə etməyə imkan verir. Kiçik batareya ilə enerji təmin edilir və naqilsiz yolla doldurulur, sinir siqnallarını işləyən xüsusi az enerji sərf edən çiplərlə təchiz edilir.
2. İplər və Elektrodlar: İmplant sinir fəaliyyətini 1024 elektrod vasitəsilə qeydə alır, bu elektrodlar 64 ip arasında paylanmışdır. Bu ultra-incə ipliklər implantasiya zamanı zədələnməni minimuma endirmək üçün dizayn edilmişdir.
3. Cərrahi Robot: Neuralink iplikləri dəqiq yerləşdirmək üçün cərrahi robot inkişaf etdirmişdir. Robot ipliklərin etibarlı və səmərəli şəkildə yerləşdirilməsini təmin edir.
4. Tətbiqlər: Əvvəlki məhsul, Telepatiya adlandırılır və insanlara telefonlarını və ya kompüterlərini sadəcə düşüncələri ilə idarə etməyə imkan verir. Gələcək tətbiqlərə motor funksiyasının bərpası və beyin-kompüter interfeysinin təmin edilməsi daxildir.
İnsan Sınaqları və Etik Baxışlar
Neuralink ABŞ-da insan sınaqları üçün icazə alıb və uğurla insan xəstəsinə cihaz implantasiya edib. İnsan testi fazasında təhlükəsizlik və effektivlik haqqında məlumat toplanacaq və cihazın təkmilləşdirilməsinə kömək edəcəkdir. Bununla belə, şirkət tibb tədqiqatlarında istifadə olunan primatların eutanasiyası ilə bağlı tənqidlərə məruz qalıb.
Gələcək perspektivlər
Neuralink-in texnologiyası neyrotexnologiya sahəsində inqilab yarada bilər və nevroloji xəstəlikləri olan insanlara əhəmiyyətli fayda gətirə bilər, həmçinin süni göz yarada bilər, dünyasını dəyişən insanların beynini olduğu kimi buluda köçürüb, tarix boyu saxlaya biləcək. Təsəvvür edin ki, Eynşteyinin beyni bu gün insan cəmiyyətinin faydasına çalışa bilir halda ola bilərdi.
Analoji texnoloji sıçrayış dünya miqyasında sürətlə gedi, süni intellekt bütün həyat sferasına daxil olur. Bu öz yerində, məni isə maraqlandıran öz ölkəmizdir. Hələ bu ölkədə Süni intellekt anlayışı məktəblərin, universitetlərin, elm ocaqlarının danışıq proseslərinə daxil olmayıb, bir qara qəpik bu sahələrə pul ayrılmayıb. Elin Muskın bu layihəsi ABŞ -ın minlərlə mürəkkəb texnoloji layihələrindən biridir, milyardlarla pul ayrılıb. Azərbaycanın elm və inkişaf xərcləri illik 120-130 milyon dolları keçmir. Ayılmaq vaxtı deyilmi?
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
"Razı idim, yaxşı da maaş alırdım, gördülər ki..."
Əli Kərimliyə sovqat göndərilib
Bərdədə 15 yaşlı qızla evlənən gənc saxlanılıb
Emin Əmrullayev Gürcüstana səfər edib
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Laçın və Kəlbəcərdə yanğın: iki helikopter cəlb edilib
Deputatın köməkçisi yeni vəzifəyə təyin olunub
"Evdən çıxmasam kim məni güclə çıxaracaq? - Rübabə Muradovanın bacısının evini sökürlər, lakin...
Azərbaycan Kuboku: "Qəbələ" Bakı klubunu devirdi - VİDEO (YENİLƏNİB)
SABİQ NAZİRİN TƏLƏBƏ YOLDAŞININ OĞLU NİYƏ SAXLANILDI? - Şirkət rəhbərinin adı 500 minlik qalmaqalda + FOTOLAR
Bakıya leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Ceyhun Bayramov Vyanada - Kaya Kallasla görüş olub
İvanovka” ticarət obyektində yoxlama: məhsullar saxta çıxdı
Saatlının iki kəndi içməli su ilə təmin olundu - FOTO
PREZİDENT BU ŞƏXSLƏRƏ VƏZİFƏ VERDİ - Dəyişiklik
İsrail ordusu Qəzzanın şimal və cənubunu bombalayıb
"Qarabağ"ın oyununun biletləri satışa çıxarılıb
Sabiq nazirin qızının filminə qadağa qoyuldu - Məhsəti Gəncəvini əxlaqsız kimi göstərib
Röya Ayxan: "Vaxtilə belə səhvlər etmişəm"
Bakıda ermənilərin məhkəməsi davam edir
"Beşiktaş"da Rafa Silva ilə bağlı problem yoluna qoyulub
Rusiyada "FaceTime" tətbiqi bloklandı
DÇ-2026: sabah püşkatma keçiriləcək
Azərbaycan Kitab Mükafatı 2026-cı ildə elan olunacaq - Qalibə 50 min manat veriləcək
AFFA iki baş məşqçi, futbolçuları və klubları cəzalandırıb
Deputatlarla bağlı qanun sərtləşir - Dəyişiklik
Elçin Əmirbəyov İsveçrədə görüşlər keçirib
Hikmət Hacıyev Qətərə gedir - Armen Qriqoryanla görüş olacaq
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
İlham Əliyev Birləşmiş Krallığın müdafiə üzrə dövlət nazirini qəbul edib - Nələr müzakirə olunub?
Şeyxin qardaşı: "...qardaşımın Mehdiyevlə əlaqəsi olub" - "Bir oğlumun yüksək rütbəsi var, nəvəm "Həmkarlar"da sektor müdiridir"
İsrail ordusu Qəzzada çadır şəhərciyini vurub - Ölənlər var
Mikayıl Cabbarov bəstəkarın oğlunu Fond sədri təyin etdi - FOTO
ABŞ-da F-16 qırıcı təyyarəsi qəzaya uğrayıb
Kəmaləddin Heydərov onları vəzifəyə təyin etdi
MHP lideri bu dəfə Papaya qəzəbləndi: "Gizli təbliğata və gizli mesajlara səssiz bilmərik"
Zaqatalaya qar yağır
Mingəçevirdə 63 yaşlı qadın dəm qazından ölüb
İstanbulda məmur dövlət binasında müdhiş soyğunçuluq edib - 25 kq qızıl, 50 kq gümüş aparılıb (FOTO)
Gültəkin Hacıbəyli İstanbuldan daha bir açıqlama yaydı
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla görüşüb - XİN-dən açıqlama
Azərbaycan nefti bahalaşdı
“Uşaqların psixoloji sağlamlığı və inkişafında ailənin rolu” adlı konfrans keçirilib - Regional Təhsil İdarəsinin təşkilatçılığı ilə (FOTOLAR)