Bakı ilə İrəvanın son razılaşmasına sözardı: kim udur, kim uduzur? - Elbəyi Həsənli yazır
08-08-2024 [15:59]
Elbəyi HƏSƏNLİ
***
Bakı və İrəvan Naxçıvanı birləşdirən marşrut da daxil olmaqla nəqliyyat kommunikasiyalarına dair maddənin sülh müqaviləsindən çıxarılması barədə razılığa gəlib.
Bu, o deməkdir ki, Zəngəzur dəhlizi açılacaq, ancaq o dəhlizə Rusiya, Rusiya üzərindən isə İran nəzarət etməyəcək. Bəs bu dəhliz kimin nəzarətində olacaq? ABŞ-ın.
Bu, yaxşıdırmı, yoxsa pisdir? Yaxşı tərəfləri də var, pis tərəfləri də.
Yaxşı tərəfi odur ki, Rusiya və İran oyundan kənar vəziyyətdə qalır. Pis tərəfi isə odur ki, Zəngəzur dəhlizinə Azərbaycan və Türkiyə yox, Amerika başda olmaqla Qərb nəzarət edəcək. Qərbin Zəngəzur dəhlizinə nəzarət etməsi isə Ermənistanın suverenliyinə beynəlxalq qarantı kimi də dəyərləndirilə bilər...
Bir önəmli məqam: İranla Azərbaycan arasında razılaşma var ki, Zəngəzur dəhlizinə paralel kommunikasiya xətti (Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirmək üçün) İran ərazisindən keçəcək. Qərb bunun qəti əleyhinədir. ABŞ bu razılaşmanı sifırlamaq üçün Azərbaycana ciddi təzyiq göstərib. Yəni Qərb Zəngəzura paralel xəttin İrandan keçməsini qətiyyən istəmir. Çünki Qərb o xəttə nəzarət edə bilməyəcək. Qərb üçün önəmli olan Zəngəzur dəhlizinə nəzarət mexanizmi əldə etməkdir. Ona görə də Qərb Ermənistan variantına üstünlük verir...
Bu yaxınlarda bu məsələ ilə bağlı Qərb mediasına açıqlama verən analitik Sergey Melkonyan demişdi ki, əvvəlcə hansısa beynəlxalq özəl şirkət Zəngəzur dəhlizinə nəzarət edəcək. Ermənistanla Azərbaycan arasında bəzi ilkin razılaşmalar var. Sonra dəhlizə birgə (Ermənistan + Azərbaycan) nəzarət həyata keçiriləcək...
Qərb analitikləri deyir ki, Zəngəzur dəhlizi həm də Orta Asiyadakı türk dövlətlərinin Rusiya və Çindən kənar bir marşrutla dünya bazarına çıxışına təminat verə bilər. Yəni Zəngəzur məsələsi Türk Dünyasının Rusiya və Çindən asılılığını ciddi şəkildə zəiflədə bilər...
Mənim baxışıma görə, kommunikasiya xətlərinin açılması məsələsinin sülh müqaviləsindən çıxarılması o deməkdir ki, bu məsələ ilə bağlı tərəflər arasında ciddi anlaşma var. O da şübhəsizdir ki, Türkiyə də bu işin içindədir. Son günlərdə Türkiyə-Ermənistan münasibətlərində nəzərə çarpan istiləşmə məhz bu amildən qaynaqlanır. Yəni Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı qeyri-rəsmi razılaşma var. Sadəcə Rusiya və İranın bu məsələyə görə tərəflərə təzyiqini azaltmaq üçün belə bir siyasi gedişə əl atıblar. O da aydındır ki, bu anlaşmanın qarantoru Qərbdir...
Ermənistan konstitusiyası isə dəyişdiriləcək. 2, uzağı 3 aya bu məsələ öz həllini tapmalıdır.
Bir məqamı da deyim. Vəziyyət belədir ki, Azərbaycan həm Nikol Paşinyanı qorumalıdır, həm də öz maraqlarını həyata keçirməlidir. Bu isə son dərəcə mürəkkəb məsələdir...
Allah xeyir versin. Yaxşı sövdələşmədir...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Türkiyədə qazın qiyməti qalxdı - 25 faizə yaxın
Azərbaycan diasporunun rəhbəri Rusiyada küçədə həbs edildi - Yerə yıxaraq... (VİDEO, FOTO)
Bu gün Azərbaycan Polisi yaranmasından 107 il ötür
"Jurnalistlərin binası"nda qaz problemi yaranıb - "Azəriqaz" isə şikayətləri "qulaqardı"na vurur
"Beşiktaş"ın yeni transferi İstanbula gəlib
"Arsenal" qapıçı transfer edib
Sabiq prezident fırıldaqla üzləşib - AÇIQLAMA
"Barselona" oyunçusunu icarəyə verib
Milli Məclis bəyanat yayıb
Məşhur aktyor saxlanılıb
Ərdoğan Tatarıstan prezidenti ilə qapalı görüş keçirib - FOTO
Sədr müavini istefa verdi
AHİK qaynayır: Sahib Məmmədovun müşaviri və yaxın qohumu xaricə hansı vəsaitlə gedir?
Türkiyəli məmurları "topa tutan" şəxs türmədən çıxan kimi öldü
CHP-nın "alınmaz qalası"nda əməliyyat - Təşkilat sədri və bələdiyyə mənsubları saxlanıldı
Ruben Vardanyan hakim qarşısında - Məhkəmə prosesi
Özbəkistan Prezidenti Azərbaycana dövlət səfəri edəcək - Bu tarixdə
Zelenski Əliyevə zəng edib
Əfqanıstanın yeni səfiri Moskvaya gedib
"Sputnik Azərbaycan" işi: saxlanılan şəxslər barəsində qərar verildi
Rəsmi Bakı Rusiyanı Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmamağa çağırıb
Sabahdan külək güclənəcək
Prezident yeni cəzaları təsdiqləyib
Sabahdan rayonlara leysan yağacaq
Məhkəmələrinə hakimlər təyin edilib - SƏRƏNCAM
Azərbaycan və Şimali Makedoniyanın diplomatik pasport sahibləri vizadan azad edilib
Rezidenturaya qəbul imtahanının ikinci cəhdinin nəticələri açıqlanıb
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2300-dən çox müəllim işdən çıxarıldı
Kinostudiyasının ərazisində zərərsizləşdirmə aparılır
Kreml Ermənistanı Qərbə istiqamətlənməkdə ittiham edib
DMX əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə müraciət edib
Rusiya XİN: ""3+3" formatını Cənubi Qafqazda qarşılıqlı əlaqələrin artırılması üçün vacib hesab edirik"
Paşinyan II Qareginin istefasını tələb edib
Gürcüstanın müvəqqəti işlər vəkili Böyük Britaniya XİN-ə çağırılıb
Baş prokuror Səfərov qardaşlarının öldürülməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başladıb
Azərbaycanla Özbəkistan arasında bir sıra sənədlər imzalanıb
Tramp bu ölkəyə qarşı sanksiyaları ləğv etdi
Sabah güclü külək əsəcək, yağış yağacaq, şimşək çaxacaq
"Beşiktaş" ingilis hücumçunu İstanbula dəvət edib
"Fənərbağça" kolumbiyalı hücumçu ilə anlaşıb
Azərbaycan səfiri Rusiya XİN-də - Bir saatlıq müzakirə olub
İlham Əliyev Ruanda Prezidentini təbrik edib