MƏNİM FƏXRİ XİYABANIM (”Mənim düşüncələrim” silsiləsindən)
11-06-2024 [10:01]
Qalib ARİF
***
Düşünürəm ki, Fəxri Xiyabana getmək, bizim dahilərə baş çəkmək, “saqqala salam” vermək lazımdır... Mən şəxsən tez-tez gedirəm, ziyarət edirəm...
Birinci təbii ki, Heydər Əliyev – dahi siyasətçi, böyük dövlət xadimi... Bizim Azərbaycan fenomeni - fitri istedad, qeyri-adi xarizm və tükənməz iş qabiliyyəti... Sovet İttifaqı təhlükəsizlik orqanlarının ilk azərbaycanlı generalı... Sov. İKP Siyasi Bürosunun üzvü, Sovet İttifaqının rəhbərlərindən biri... Azərbaycanı Kremlə gətirmiş dahi... Nəhayət, müstəqil Azərbaycan Respublikasının Prezidenti...
Sonra Üzeyir Hacıbəyov – daha bir dünya səviyyəli azərbaycanlı dahi... Şəhriyar deyirdi ki, “O tayda sənət mədən kimi qazılır, “Məşdi İbad”, “Arşınmalçı” yazılır”... Mən Üzeyir bəyin beynini insan təfəkkürünün bütün istiqamətlərində səyahətə hazır olan bir gəmiyə bənzədərdim. Böyük sənətkar, böyük bəstəkar, böyük yazıçı-dramaturq, böyük jurnalist, böyük... Daha nə qaldı ki,.. Böyük insan...
Burda böyük insanlar çoxdur... Hara gedəcəyimi, hansını ziyarət edəcəyimi bilmirəm... Narın giləvar əsir, yarpaqları titrədir... Yarpaqlar da bizim himnimizi deyir: “El bilir ki, sən mənimsən, Yurdum, yuvam, məskənimsən, Anam, doğma vətənimsən!”... Səməd Vurğunun qəbri üstünə gəlirəm. Amma “Ayrılarmı könül candan, Azərbaycan, Azərbaycan” misralarını tapa bilmirəm... Mən burda axtardığımı tapa bilmirəm... Süleyman Rüstəmin qəbrində də “Baxdıqca hüsnünə doymayır gözüm, Təbrizim, Təbrizim, gözəl Təbrizim!” gözə dəymir. Mən hələ “Cənnət görmək istəyənləri”, Azərbaycana gələnləri demirəm...
“Mənəm xalqımın qəzəl şairi, Məhəbbət şairi, gözəl şairi”... Bəli bu, bizim Əliağa Vahiddir, qəbri burdadır, bəs şair ruhu görən hardadır? Bəlkə," Kəklik kimi batb qalıb, qardadır?!" Bu da Xəlil Rza Ulutürkün qəbri. Amma “Azadlığı istəmirəm zərrə-zərrə, qram-qram, Qolumdakı zəncirləri istəyirəm qıram, qıram” yoxdur... Niyə yoxdur, axı, bu misralar Xəlil Rza varlığı, Xəlil Rza ruhudur. Bəlkə var, mən tapa bilmirəm?!
Şəhriyar cənubdan şimala, şair dostlara yazdığı məktubları bu misralarla qurtarardı: “Səmədin sözündən, Bəxtiyarın gözündən öpün”... Artıq Bəxtiyarın da gözündən öpmək olmur, mən ulu sözündən öpməyə gəlmişəm. Böyük şairin qəbrinin önündəyəm, amma “Özünü aşmaq, ucalmaq üçün sən, “Nəfs” adlı dağı aşa bilməlisən” sözlərini tapa bilmirəm, öpə bilmirəm. Məmməd Araz zirvəsini isə, ümumiyyətlə tapa bilmirəm. Doğrudur, şairin qəbrini tapmışam, yanındayam. Amma “Vətən mənə oğul desə nə dərdim, Mamır olub qayasında bitərdim” kəlamını tapa bilmirəm. Bu kəlamsız Məmməd Araz varmı, ruhu rahat olarmı?!
Ziyarətim uzun çəkir, ad çəkib oxucunu yormaq istəmirəm. Bizim sənət zirvələrinə baş çəkirəm... Düşünürəm ki, Nikulin, Vitsın və Marqunov rus komediyasının zirvəsi olduğu kimi, Bəşir Səfəroğlu, Nəsibə Zeynalova və Lütvəli Abdullayev də bizim komediyanın zirvəsidir. Sizi bilmirəm, mən sənət zirvələrinə ziyarəti müqəddəs hesab edirəm. Amma Lütvəli Abdullayevin qəbrini tapa, ziyarətimi tamamlaya bilmirəm. Görəsən, kim Azərbaycan sənətinə qıyıb, bu üç zirvəni bir-birindən ayırıb?! Bilmirəm...
Bu da son... Vaqif Səmədoğlunun “Daş evi”... “Daş evlər arasında neyləyər duman mənə? Gülüm, diriyəm yenə, heç kəsə demə”… Demərəm, şair... Rəhmətliklə şəxsi tanışlığımız da var idi. Milli Məclisdə bir-iki dəfə “söz alveri” etmişdik, ağlına, hazırcavablığına heyran qalmışdım. İndi də deyir ki, mənə mərmər-filan lazım deyil, qəbrimin üstünə bir cüt ayaqqabı qoyun, ehtiyacı olan geyib getsin. Ətrafa, sonra ayaqqabılarıma baxıram. Şairin ayaqqabıları mənimkindən təzədir, “inspektor” modellidir. Amma geyib getmək olmur, qara daşdandır, yerə yapışıbdır. Bir də ətrafa baxıram, ayaqqabılarıma baxıram, sonra yavaş-yavaş uzaqlaşıram...
...Mənmi çox utandım, şairmi xəcalət çəkdi?! Bilmirəm...
MİA.AZ
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Qarpızın qiyməti düşdü, kəndli sata bilmədiyi qarpızları yerə vurdu
İsrailli nazir: "Qəzzanı tam işğal etməliyik"
İkardi İstanbula dönə bilmir - Hücumçu üç vəkil tutub
İstefasından 8 gün geri dönən Emre Belözoğlu vəd verdi
"Cevat Akarsu" anasının yanında dəfn olunub
Rövşən Lənkəranskinin xalası oğlu və daha bir "Qanuni oğru" Rusiyada saxlanıldı - VİDEO
"Beşiktaş"da sürpriz ayrılıq - Raşica alman klubu ilə anlaşdı
Müğənni Hadisə özünü elə dəyişdirdi ki... - FOTO
Tramp və Putin arasında bir saat çəkən müzakirə - Rusiya Ukrayna məsələsində geri çəkilməyib
İzmirdə yanğın: meşəbəyi ölüb
Evlərdə işıq, qaz və su... - Şişirdilmiş qiymətlər və ya itki necə aşkarlana bilər?
İlham Əliyev və Qırğızıstan prezidenti Ağdamda: Xıdırlı kəndinin 1-ci mərhələsinin və məktəbin açılışı oldu - FOTOLAR (Yenilənib)
Azərbaycana bu məhsullarının gətirilməsi qadağan olunub
Müəllimlik, mühəndislik və hüquq ixtisasları üzrə imtahan... - Suallar qəsdən çətin salınır, yoxsa?
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Azərbaycan dili üzrə iyunun 29-da keçirilən test imtahanının nəticələri elan olunub
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb, bəzilərinin imtahan balları artırılıb - DİM-dən açıqlama
Şahbaz Şərif Füzuli Beynəlxalq Hava Limanında qarşılandı - FOTO
Prezident İlham Əliyev Xankəndidə - FOTOLAR (Yenilənib)
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri Xankəndidə fabrikin fəaliyyəti ilə tanış olublar
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
Müəllimlərin işə qəbulu üzrə test imtahanı mərhələsinə start verilir
Sadır Japarov Azərbaycana gəlib
Vüqar Səfərlinin şikayəti rədd edildi - Ali Məhkəmədən qərar
ONLAR KONSTİTUSİYA MƏHKƏMƏSİNƏ HAKİM TƏYİN OLUNUR - Siyahı
Rusiyada Azərbaycanın xəbər saytlarına giriş məhdudlaşdırılıb
İlham Əliyev Rəşid Meredovu qəbul edib - FOTOLAR
Prezident İlham Əliyev Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksinin təməlini qoydu - FOTOLAR
Prezident İlham Əliyev Lukaşenkoya məktub göndərib - MƏTN
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Kamal Kılıçdaroğlunun ofisi satışa çıxarıldı - Elan ictimailəşdikdən dərhal sonra... (FOTOLAR)
“MilliKart”a lisenziya verildi
BAKIDA TƏHLÜKƏ SAÇAN KANALZASİYA LYUKLARI... - VİDEO, FOTO
Bakıda 14-cü mərtəbədən yıxılan qız sağ qalıb
"Azərbaycan Dəmir Yolları”nda nə baş verir? - Daha bir nəfər "Bakı Metropoliteni"nə keçdi
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı gəmilərə xəbərdarlıq verilib
Daha bir "qazzapravka"nın fəaliyyəti dayandırıldı
Azərbaycanlı Xarkov vilayəti üzrə baş prokuror təyin olunub