ADAM NECƏ MÜDRİK OLUR...
24-02-2024 [10:45]
Qalib ARİF
***
(“Mənim düşüncələrim” silsiləsindən)
I. Dünyaya gələndən, sevginin, nəvazişin nə olduğunu biləndən hiss edirsən ki, iki nəfər səni səndən çox sevir, canını, malını, həyatını əsirgəmədən sənə təmənnasız xidmət edir. Məşhur nağılda deyildiyi kimi “qa” deyəndə su, “qu” deyəndə çörək verir. Sən bu insanları sevirsən, onlardan öyrənirsən: birinin adı “ata”, o birinin adı “ana”dır...
II. Bir az böyüyəndən, “xeyir” və “şər” biləndən hiss edirsən ki, sər işlər görəndə ürəyin qəm çəkir, gözlərin ürəyindən nəm çəkir. Xeyir işlər görəndə isə qürurlanırsan, göydə uçan quşlar kimi qanadlanırsan, sevincindən yerə-göyə sığmırsan. Sonra anlayırsan ki, səni idarə edən, sənə yol göstərən bir hiss, bir qüvvə var, onun adı “vicdan”dır.
III. Vicdan sənə kompas olandan, fəaliyyətini, hərəkətlərini idarə etməyə başlayandan ədalətli olmağa çalışırsan, düzə düz, əyriyə əyri deyirsən. Hiss edirsən ki, doğmalar, yaxınlar, yadlar sənin şəxsinə, sözünə hörmətlə yanaşır, sən gələndə ehtiramla ayağa dururlar. Deməli, ətrafdakılarda sənə qarşı müsbət münasibət yaranır, bu, “nüfuz” adlanır.
IV. Vicdanlı hərəkətlərin, münasibətlərin cəmiyyətdə hörmətlə qarşılandığını, alqışlandığını görəndən sonra bütün həyatını belə yaşamağa, ətrafındakılara da bunu aşılamağa çalışırsan. Ata-ananın sənə verdiklərini sən də insanlara verməyə başlayırsan, təmənnasız xidməti həyatının mənası sanırsan. İnsanlar sənin ətrafına yığışır, səndən məsləhət alır. Buna “aqillik” deyilir.
V. Dayanmadan öyrəndikcə, öyrəndiklərini xeyirə xidmətə həsr etdikcə, nüfuzun artır, dünyagörüşün dərinləşir, təcrübən zənginləşir. Sən nəyi necə etməyi, hansı sözü harda deməyi bilirsən, heç kimlə mübahisə etmirsən. Amma haqsızlığa qarşı susmursan, mübarizə aparırsan, həmişə ədalətin yanındasan. Öz səhvlərindən öyrənmək və öz üzərində işləmək dövrü başlayır. Buna “ziyalılıq” deyilir.
VI. Savadın, nüfuzun, cəmiyyətə faydan artdıqca, ətrafındakı insanlar da çoxalır, sənin şəxsinə maraq artır. Sən daim axtarışdasan, sənə olan ümidləri dogrultmağa çalışırsan. Daim oxuyur, oyrənir, yeni layihələr fikirləşir və həyata keçirirsən. Amma özün yüksəldikcə, insanlara münasibətin dəyişmir, sadəsən - böyüklə böyük, kiçiklə kiçiksən. Buna “ağsaqqallıq” deyilir.
VII. Sən öz üzərində işləməyi, öyrəndiklərini xeyirə həsr etməyi davam etdirirsən, daim vicdanın hökmü ilə hərəkət edirsən. Özünə xidmətin ən qısa yolunun başqalarına xidmətdən keçdiyini anlayırsan. Özünə arzulamadıqlarını başqalarına da arzulamırsan. Artıq öz səhlərindən yox, başqalarının səhvlərindən öyrənməyə başlayırsan. Buna “müdriklik” deyilir...
MİA.AZ
"Fənərbağça" məşhur futbolçu ilə müqaviləyə xitam verib
Livan son itkilərini açıqladı: daha 45 nəfər ölüb
"Xalqın qarşısına çıxmaqdan utanmırsınız?" - Almaniya səfiri rəsmi tədbirdən qovuldu
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
Aktyor Vural Çelik vəfat edib
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Hakan Fidandan HƏMAS-ın yeni liderinin ölümü haqda açıqlama: "... qəbul etməmiz mümkün deyil"
Tovuzda ana və ayzaşlı övladı dəm qazından zəhərlənib
Premyer Liqa: X turun hakim təyinatları açıqlanıb
EYLÜL'DE BİR GÜN - Muhterem Şahin yazır (FOTOLAR)
Qəbələdə 42 yaşlı qadın azyaşlı övladı ilə birlikdə yoxa çıxıb
"HƏMAS"ın yeni lideri öldürülüb - Qəzzanın mərkəzində
Ceyhun Bayramov Türkiyəyə gedib
Qırmızı bültenlə axtarılan İŞİD-in məsul şəxsi Türkiyədə tutulub
Musiqi və incəsənət məktəblərində işə qəbul qaydalar dəyişib
Siyavuş Novruzov: "Heç şəxsi maşınım da yoxdur, ancaq yeraltı parklama yerləri çox bahadır"
Sabiq deputatın dayısı hakim qarşısında - 300 minlik qətl işi
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Rusiyanı tərk edən Qərb şirkətlərinə "tələ" quruldu - Aktivlərin satışından elə vergi tutulacaq ki...
İsrail ordusu Livanın 4 qəsəbəsinə zərbə endirib
"Bu problem təkcə “Trendyol”da deyil" - Ekspert
Bakıda bəzi küçə və prospektlərində nəqliyyatın hərəkət istiqaməti dəyişdiriləcək - SİYAHI
Prezident İlham Əliyev bu dövlət qurumunu ləğv etdi - Sərəncam
Türkiyə Mərkəzi Bank faiz qərarını açıqlayıb
Bu rayonlarda güclü külək əsəcək - Siyahı
Nazirlikdə 42 milyon manatlıq mənimsəmə: "Nəcməddin Sadıkov dedi ki, Fazil Məmmədov kömək edəcək"
Siruz Təbrizlinin evi bu qiymətə satışa çıxarıldı
Batan “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC və ya...
Nigeriyada yanacaq maşını partlayıb: yanaraq ölənlərin sayı 150 nəfəri ötüb, 100-dək ağır yaralı var
Cənubi Qafqaz Regional Əməkdaşlıq Platforması... - XİN başçıları sabah İstanbula toplanır
İsrailin Qəzzadakı savaşı: ölənlərin sayı 42438-ə çatıb
TƏBİB elan edir, deputatın şirkəti "qazanır"
“Azərenerji”nin rəhbəri yola salınır
Suriyada PKK/YPG-yə bağlı şəbəkə üzvləri həbs olunub
Sabiq deputatın məhkəməsi yenə təxirə salındı
Prezident İlham Əliyev COP29-a hazırlıqla bağlı görülən işlərlə tanış olub - FOTOLAR
Naxçıvanda bu bəldiyyələr birləşir - TAM SİYAHI
Sabah yağış yağacaq
Rusiya XİN: "Lavrov Türkiyəyə gedir"