ADAM NECƏ MÜDRİK OLUR...
24-02-2024 [10:45]
Qalib ARİF
***
(“Mənim düşüncələrim” silsiləsindən)
I. Dünyaya gələndən, sevginin, nəvazişin nə olduğunu biləndən hiss edirsən ki, iki nəfər səni səndən çox sevir, canını, malını, həyatını əsirgəmədən sənə təmənnasız xidmət edir. Məşhur nağılda deyildiyi kimi “qa” deyəndə su, “qu” deyəndə çörək verir. Sən bu insanları sevirsən, onlardan öyrənirsən: birinin adı “ata”, o birinin adı “ana”dır...
II. Bir az böyüyəndən, “xeyir” və “şər” biləndən hiss edirsən ki, sər işlər görəndə ürəyin qəm çəkir, gözlərin ürəyindən nəm çəkir. Xeyir işlər görəndə isə qürurlanırsan, göydə uçan quşlar kimi qanadlanırsan, sevincindən yerə-göyə sığmırsan. Sonra anlayırsan ki, səni idarə edən, sənə yol göstərən bir hiss, bir qüvvə var, onun adı “vicdan”dır.
III. Vicdan sənə kompas olandan, fəaliyyətini, hərəkətlərini idarə etməyə başlayandan ədalətli olmağa çalışırsan, düzə düz, əyriyə əyri deyirsən. Hiss edirsən ki, doğmalar, yaxınlar, yadlar sənin şəxsinə, sözünə hörmətlə yanaşır, sən gələndə ehtiramla ayağa dururlar. Deməli, ətrafdakılarda sənə qarşı müsbət münasibət yaranır, bu, “nüfuz” adlanır.
IV. Vicdanlı hərəkətlərin, münasibətlərin cəmiyyətdə hörmətlə qarşılandığını, alqışlandığını görəndən sonra bütün həyatını belə yaşamağa, ətrafındakılara da bunu aşılamağa çalışırsan. Ata-ananın sənə verdiklərini sən də insanlara verməyə başlayırsan, təmənnasız xidməti həyatının mənası sanırsan. İnsanlar sənin ətrafına yığışır, səndən məsləhət alır. Buna “aqillik” deyilir.
V. Dayanmadan öyrəndikcə, öyrəndiklərini xeyirə xidmətə həsr etdikcə, nüfuzun artır, dünyagörüşün dərinləşir, təcrübən zənginləşir. Sən nəyi necə etməyi, hansı sözü harda deməyi bilirsən, heç kimlə mübahisə etmirsən. Amma haqsızlığa qarşı susmursan, mübarizə aparırsan, həmişə ədalətin yanındasan. Öz səhvlərindən öyrənmək və öz üzərində işləmək dövrü başlayır. Buna “ziyalılıq” deyilir.
VI. Savadın, nüfuzun, cəmiyyətə faydan artdıqca, ətrafındakı insanlar da çoxalır, sənin şəxsinə maraq artır. Sən daim axtarışdasan, sənə olan ümidləri dogrultmağa çalışırsan. Daim oxuyur, oyrənir, yeni layihələr fikirləşir və həyata keçirirsən. Amma özün yüksəldikcə, insanlara münasibətin dəyişmir, sadəsən - böyüklə böyük, kiçiklə kiçiksən. Buna “ağsaqqallıq” deyilir.
VII. Sən öz üzərində işləməyi, öyrəndiklərini xeyirə həsr etməyi davam etdirirsən, daim vicdanın hökmü ilə hərəkət edirsən. Özünə xidmətin ən qısa yolunun başqalarına xidmətdən keçdiyini anlayırsan. Özünə arzulamadıqlarını başqalarına da arzulamırsan. Artıq öz səhlərindən yox, başqalarının səhvlərindən öyrənməyə başlayırsan. Buna “müdriklik” deyilir...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Dizel və 92 oktanlı benzin bahalaşacaq? - Açıqlama
MEDİA: "Nazirlərin adından yayılan xəbərlər “deep fake”dir"
Azərbaycan qazı yaxın zamanlarda Suriyaya ixrac ediləcək.
Bu gün I və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanı keçiriləcək
UEFA-nın çətiri altında Bakıda beynəlxalq qalmaqal: özü ispan, bürcü qoç, klubu xorvat, arvadı rus... - VİDEO
Prezident İlham Əliyev Ərdoğana zəng edib - Nələr müzakirə olunub?
Suriya və İsrail Bakıda birbaşa danışıqlar aparacaq
Suriya prezidentinin Azərbaycana səfəri başa çatıb
Prezident Əhməd Əl Şaraa Fəxri xiyabanı ziyarət edib
34 yaşlı qardaş ögey qardaşını qətlə yetirib
Suriya prezidenti Azərbaycanda - İlham Əliyev Şaraanı qəbul etdi (FOTOLAR, YENİLƏNİB)
Sabah isti hava olacaq
Mətbuat Şurası "Sputnik Azərbaycan"la bağlı açıqlama yaydı: "Faktlar kobud şəkildə təhrif edilib, bu da..."
Nigar Rəsulbəyova təqaüdə göndərildi - FOTO
Azərbaycan neftinin qiyməti 76 dollara qalxıb
“Sabah”ın Avroliqa macərası deyəsən, elə indidən bitir - Gələnin, gedənin yanında bizi biabır eləməsəniz, olmaz?
Sumqayıtda kürəkən qayınatasını öldürüb - Açıqlama (YENİLƏNİB)
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
İsmayıllıda zəlzələ olub
Anar Abdullayev həbs olunub
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“Kristal Pelas” UEFA Avropa Liqasından kənarlaşdırıldı - Konfrans Liqasına niyə düşürüldü?
QHT.az saytının 10 yaşı tamam olub
Almaniya mediası Zəngəzur dəhlizindən yazdı
Əli Əsədov İqtisadi Şuranın üzvlərini topladı - Müzakirə
Aİ-nin 27 ölkəsinin əhalisi 450 milyonu ötüb - Statistika
Ərdoğanla Baxçalı telefonda müzakirə aparıblar
Röya Ayxanın xalası qızı: "Biləndə ki, onun xalası qızıyam..."
İstanbulda "Casperlar" kriminal dəstəsinə qarşı əməliyyat: 70 nəfər saxlanıldı, lideri isə...
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
Qəzzada yardım gözləyənlər atəşə tutulub
İranın şimalındakı hava limanı xarici reyslər üçün açılıb
Zelenski: "Rusiya Xarkovda doğum evini vurub"
"Adam söyüş söyür..." - Elmar Məmmədyarovun bu sözünə sabiq nazir cavab verdi: "Yadıma düşmür ki, nə vaxtsa mən onu söyüm, ya da..."
Əliyev - Paşinyan görüşü: vasitəçisiz müzakirə və... - TƏHLİL
Qarşıda 3 günlük isti hava gəlir - Xəbərdarlıq
Azərbaycan əhalisi artıb
Azərbaycan I Liqasının başlama tarixi açıqlanıb
Veysəloğlu Şirkətlər Qrupunun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı”na yekun vuruldu - FOTOLAR
Dövlət Baxçalıdan PKK-nın silahlarını yandırmasına reaksiya: "Türkiyə terror bəlasından qurtulur"
Xocalı soyqırımı vaxtı girov götürülmüş qadın məhkəmədə elə faktları açdı ki... - Ermənilər Bakıda hakim qarşısında
"Fənərbağça" 18 yaşlı seneqall yarımmüdafiəçi ilə anlaşdı - 5 illik müqavilə imzalandı
"2024-cü il dövlət büdcəsinin icrası haqqında" qanun təsdiqlənib