Çingiz Abdullayev və detektiv kitablar
07-09-2023 [17:33]
Etibar Əliyev
Deputat
***
Sovetlərin süqutundan qabaq Çingiz Abdullayevin yazdığı detektiv janrında kitablar çox baha satılırdı.
Özü də çox vaxt əldən alırdıq. Ceyms Xedli Çeyz, Erl Stenli Qardner, Reks Staut, Ross Makdonald, Robert Ladlem, Frederik Forsayt, Jorj Simenon, Aqata Kristi, Deşil Xemmetin kitabları 50-60 rubla satılırdı. Təxminən 10 ildən sonra bu kitablar 1-2 manata satıldı. İndi bunları heç alan yoxdur.
Mən sadaladığım müəlliflərin yazdıqları detektiv əsərləri oxuduğuma görə Çingiz Abdullayevi oxumamışam. Detektiv əsərlər 1 dəfədən artıq oxunulmur. Kitabxanaya da yük olur. 20 il bundan əvvəl 100-ə yaxın bu janrda yazılmış kitabları Bukinistə verdim. Detektiv əsər yazan yazıçının təfəkkürü, fikirləri, davranışı fəlsəfi və psixoloji roman yazan yazıçılardan fərqli olur. Mən çox az hallarda detektiv əsərlər yazan yazıçıları müsahibə verən, danışan, qınayan, yol göstərən, tez-tez ədəbiyyatın, dilin problemlərindən danışmalarına rast gəlmişəm. Məhdud oxucu dairəsi üçün yazıblar və pul qazanıblar.
Pul demişkən: Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alan yazıçılar haqqında kitab yazanda onların bioqrafiyalarını dərindən öyrəndim. Onların demək olar ki, hamısı mükafata düşən pulu xeyirxah məqsədlər üçün xərcləyiblər. Əsasən də gənc yazıçılara dəstək durublar. Norveç yazıçısı Selma Laqerleyf Nobeldən qazandığı vəsaiti rus-fin müharibəsində Finlandiyaya tank almaq üçün xərcləyib.
Çingiz müəllimi müdafiə edənlərdən biri yazır ki, onun əsərləri xaricdə 23 milyon tirajla satılıb. Birini bir dollardan hesablasaq 23 milyon dollar edir. Bu vəsaitin 10 faizi gənclərin yaradıcılğını stimullaşdırmaq üçün xərclənsə Çingiz müəllim xeyli rəğbət qazanmış olar.
Yeri gəlmişkən, Çingiz Abdullayev "Azərbaycan dili və ədəbiyyatı" forumunda israrla söylədi ki, yazıçı kitablarının çapı üçün pul xərcləməməlidir. Dövlət bunu etməlidir! İstedadlı yazıçılar Aqşin Yenisey, Şərif Ağayar, Qismət Rüstəmov və başqalarının kitablarının çapına nəşriyyatlar, o cümlədən Çingiz Abdullayev də dəstək durmalıdır.
O ki qaldı detektivə, bu janrda yazılmış əsərləri Orta məktəblərin yuxarı sinif şagirdlərinə qadağan etmək lazımdır.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
"Bakcell" bu həftə 1 avtomobil, 7 "iPhone 17" hədiyyə edəcək!
Sabah Sumqayıtın bəzi ərazilərində qaz olmayacaq
Nazir müavini vəzifədən azad olunub - Xəyalə Dadaşova yola salındı
Dövlət Su Agentliyi yeni maşınlar alır - 1.5 milyonluq
Ziya Məmmədovun qardaşı: "Məni istintaqa cəlb etməyiblər"
"Beşiktaş"ın start heyətində kimlər olacaq? - SİYAHI
Dövlət Məşğulluq Agentliyinin nümayəndə heyəti Veysəloğlu Şirkətlər Qrupunda olub - FOTOLAR
Məşhur Luvr muzeyindən oğurluq olub - Napoleonun həyat yoldaşına məxsus daş-qaş aparılıb
Bakıya uçan AZAL təyyarəsi Sankt-Peterburq aeroportuna geri dönüb: "155 sərnişin operativ şəkildə təxliyə olunub" - FOTOLAR (Yenilənib)
"Əhliman Əmiraslanov mənə təqdimat yazmalıdır" - Rektordan Mehdiyevin gəlini ilə bağlı açıqlama
Orxan Əli Departament rəhbəri təyin olunub
Bu müəllimlərə pul veriləcək - SİYAHI
Nizami Rəmzinin qızı həbs edildi
Zelenski Makronla görüşəcək
Universitetdən Ramiz Mehdiyevin gəlini barədə açıqlama: “Nigar xanım hazırda xəstədir, işə gəlmir"
Ramiz Mehdiyevin mühafizəçisi danşdı: "Oğlu və qızı gəlib-getmirlər., evə bazarlığı da..." - "Evdə xanımı ilə qalır"
UEFA Çempionlar Liqasının oyunları bu kanaldan yayımlanacaq - SİYAHI
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Xaçmazda 34 yaşlı şəxs güllələnib
Daxili İşlər Nazirliyi əhaliyə çağırış edib
PREZİDENT BU ŞƏXSLƏRİ TƏLTİF ETDİ - Siyahı
Fazil Mustafa “TÜRKSOY” medalı ilə təltif olunub - FOTO
Qarabağ zonasında daha 1587.8 hektar ərazi minalardan təmizlənib
"Ölkədə çox az məmur, deputat, jurnalist, partiya sədri, siyasətçi, QHT rəhbəri... - Ramiz Mehdiyevlə bağlı maraqlı açıqlama
Sabah rayonlar üzrə pensiyalar ödəniləcək
Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan və Tacikistan hərbçiləri bir arada - FOTOLAR
Mövlam Şixəliyevlə eyni cinayət işi üzrə həbs olunan sabiq idarə rəisi azadlığa buraxılıb
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsi ilə bağlı qərar verəcək - Bu həftə
Goranboyda kafedə kütləvi dava: xəsarət alanlar var
ŞKTC-li aparıcının türkyəli diplomat haqqındakı sözü narazılıq yaratdı - "Səlahiyyətim olsaydı, səfiri qovardım"
Özgür Çelikin qarşısını kəsə bilmədilər - O, yenidən İstanbul təşkilatının sədri seçildi
"Ramiz Mehdiyev PA-dan gedəndən sonra..." - "Sabiq nazir "Sübut edə bilsələr, faktları gətirə bilsələr, həbs etsinlər" deyir (MÜSAHİBƏ)
Gəncədə 25 yaşlı gənc toyda bıçaqlanıb
Ramiz Mehdiyevi vəsf edən deputat - Sabiq deputat arxivi açdı
"Sədərək Yusif"in oğlu PA-da vəzifəyə necə təyin olunub?
Şəmkirdə kişi avtomobil qaldırıcısının altında qalaraq ölüb
Nazirlərin, yoxsa İcra başçısının... - "Möcüzəli Naftalan” Sağlamlıq Mərkəzində nə baş verir?
Prezident bu görüntüləri paylaşdı - VİDEO