Türkiyədə gecəyarı qiymət artımı...
17-07-2023 [00:21]
Şahin CƏFƏRLİ
***
Gecə Türkiyənin "tarif şurası" yanacağın qiymətini kəskin qaldırıb.
ÖTV-nin (özel tüketim vergisi) yüksəldilməsi nəticəsində benzin və dizelin qiymətində 6 lirə artım olub. Büdcə kəsirinə yamaq vurmaq üçün başqa sahələrdə də ciddi vergi artımları var və bu tədbirlər davam edəcək.
Seçki ərəfəsində maaş, təqaüd artımları, pul bolluğu, Mərkəzi Bankın (MB) rezervlərini əritmək hesabına mümkün qədər stabil saxlanılan məzənnə nəticəsində ölkədə yalançı bahar havası yaradılmışdı. Seçkidən sonra bunlara ehtiyac qalmadı, daha doğrusu, vəziyyəti olduğu kimi saxlamaq üçün resurs qalmadı.
Məsələnin mənfi tərəfi odur ki, ortada ciddi bir böhrandan çıxış proqramı yoxdur və Türkiyənin ehtiyac duyduğu institusional islahatlara dair siyasi iradə görünmür. Sadəcə, durumu stabilləşdirmək üçün atılan məcburi, palliativ xarakterli addımlar var. Bu isə yaxın gələcəkdə iqtisadi tərəqqinin başlayacağına ümid yaratmır. Qabar dağında kifayət qədər neft, Qara dənizdə isə yetərli miqdarda qaz çıxmır ki, bununla heç olmasa, daxili tələbat müəyyən qədər ödənsin.
Çıxış yolu bu ola bilər ki, Beynəlxalq Valyuta Fondu (IMF) ilə Stand-by proqramı üzərində anlaşıb, əlverişli şərtlərlə kredit xətti açılmasına nail olunsun. Lakin IMF Türkiyədə həm bu iqtidar, həm də bir çox müxalif çevrə tərəfindən dəhşətli şəkildə şeytanlaşdırılıb. (Türkiyə özü IMF üzvü olduğu halda.) "Borc alan əmr alar" deyimi ölkədə populyardır, halbuki ötən illər ərzində başqa mənbələrdən alınmış 460 milyard $ borc var. Düzdür, prezident Ərdoğan dünən dediyinin bu gün 180 dərəcə əksi yönündə addım atsa belə, öz seçicilərinə bunu asanlıqla qəbul etdirmək kimi bir lüksə sahibdir. Amma IMF ilə bağlı əsas problem budur ki, bu qurum razılaşdırılan proqramın icrasının hər mərhələsinə nəzarət edir və ciddi şəffaflıq tələb edir, bu isə Türkiyədə hazırkı korrupsioner sistemin çarxına çomaq soxa bilər, ona görə də hakimiyyətə sərf eləmir.
Gedişat onu göstərir ki, sonda (bəlkə bələdiyyə seçkilərindən sonra) istəmədən də olsa, IMF ilə anlaşmaq zorunda qala bilərlər. Çunki aşağı faizlə böyük miqdarda borc verəcək başqa bir struktur yoxdur.
Amma Türkiyənin dövlətə aid ərazilərinin və Varlıq Fondunda toplanmış dövlət şirkətlərinin ərəb şeyxlərinə satılması ehtimalı da az deyil...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Ursula fon der Leyen: "Avropa İttifaqı ABŞ-ın tarif həmləsinə cavab verməyə hazırdır, bizim buna gücümüz var"
Myanmada zəlzələ: ölənlərin sayı artıb
Lavrov: "ABŞ-la yeni görüşə hazırlıq gedir"
Qəzza zolağında daha 14 mülki şəxs ölüb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Xırdalanda 32 yaşlı kişinin meyiti yaşadığı evdə aşkarlanıb
İcra Hakimiyyətinin qarşısındakı yol bu gündədir - VİDEO
Etibar Məmmədovun 70 illik yubileyindən - FOTOLAR
Türkiyəsiz Azərbaycan: CHP hakimiyyətə gəlsə, bu model gerçəkləşəcək - HAZIRLAŞAQMI
Almaniya prezidenti Bakıda belə qarşılandı - FOTO
Ağ Ev: "2 aprel Amerika tarixinin ən mühüm günlərindən biri kimi tarixə düşəcək" - Amerikalıların qarət edildiyi günlər arxada qalacaq"
Antalyada zəlzələ oldu - 4,1 bal gücündə
Heydər Əliyev Mərkəzində 6500 illik palıd ağacından hazırlanan “Qəlbim sənindir” əsərinin təqdimatı olub - FOTOLAR
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş şəxslər ifadə verib: "Meyitləri çıxaranda yaralandım" - FOTOLAR
"Oğluma atasız qız almaram" deyən aparıcı haqqında tədbir görüldü - Veriliş qapadıldı (YENİLƏNİB)
Ceyhun Bayramov Avropa İttifaqı rəsmiləri ilə müzakiə aparıb
Sabiq deputat binanın damında qanunsuz tikinti aparır - Komitə təsdiqlədi (FOTO, YENİLƏNİB)
Zümrüd Ağayeva UEFA-dan növbəti təyinat alıb
“Melissa Group”da satış dayandırıldı
Qarabağ zonasında daha 4556 hektar ərazi minalardan təmizlənib
Aparıcı "Oğlum olsa, ona atası olmayan qızı almaram” dedi, kanalın yayımı dayandırıldı - Xəbərdarlıq
AFFA-da "Barselona" klubunun nümayəndələri ilə görüş olub
Daxili işlər naziri Şəkidə vətəndaşları qəbul edəcək
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Sumqayıtda yük avtomobili elektrik cərəyanına toxunub, sürücü ölüb
Myanmada 5,0 maqnitudalı zəlzələ baş verib
Azərbaycanda istismarına icazə verilməyən binalarda 55 mindən artıq mənzil sənədləşdirilib
Məhkəmə MN-nin sabiq vəzifəli şəxsi barədə qərar verib
Hikmət Hacıyev İran Prezidentinin müşaviri ilə görüşüb
Xocavənddə partlayıcı qurğu tapılıb
Müəllimlərə “hinduşkabaş” deyən direktor vəzifədən çıxarıldı
Müğənni Xatirə Birləşmiş Ərəb Əmirliyində - FOTOLAR
“Yayılan şayiələrə mən önəm vermirəm və..." - Hacıbaba Bağırovun xanımından açıqlamalar
Xalq şairi Rəsul Rzanın məzarı ziyarət olunub
Bakıda YUĞ Teatrına yeni bina veriləcək - Nazirlikdən açıqlama
"Vətəndaş mənzilinə əlavə giriş açmaq niyyətində olub" - MKTB qalmaqallı xəbərə aydınlıq gətirdi (FOTOLAR)
Hərbi vəzifəlilərlə bağlı qanun dəyişdi - Detallar
Prezident İlham Əliyev daha bir sərəncam imzalayıb
ONLARA TƏQAÜD VERİLƏCƏK - Sərəncam
Bu uşaqlara 2600 manat birdəfəlik müavinət ödəniləcək
Magistraturaya qəbul imtahanı başlayıb - ŞƏRTLƏR