Türkiyədə gecəyarı qiymət artımı...
17-07-2023 [00:21]
Şahin CƏFƏRLİ
***
Gecə Türkiyənin "tarif şurası" yanacağın qiymətini kəskin qaldırıb.
ÖTV-nin (özel tüketim vergisi) yüksəldilməsi nəticəsində benzin və dizelin qiymətində 6 lirə artım olub. Büdcə kəsirinə yamaq vurmaq üçün başqa sahələrdə də ciddi vergi artımları var və bu tədbirlər davam edəcək.
Seçki ərəfəsində maaş, təqaüd artımları, pul bolluğu, Mərkəzi Bankın (MB) rezervlərini əritmək hesabına mümkün qədər stabil saxlanılan məzənnə nəticəsində ölkədə yalançı bahar havası yaradılmışdı. Seçkidən sonra bunlara ehtiyac qalmadı, daha doğrusu, vəziyyəti olduğu kimi saxlamaq üçün resurs qalmadı.
Məsələnin mənfi tərəfi odur ki, ortada ciddi bir böhrandan çıxış proqramı yoxdur və Türkiyənin ehtiyac duyduğu institusional islahatlara dair siyasi iradə görünmür. Sadəcə, durumu stabilləşdirmək üçün atılan məcburi, palliativ xarakterli addımlar var. Bu isə yaxın gələcəkdə iqtisadi tərəqqinin başlayacağına ümid yaratmır. Qabar dağında kifayət qədər neft, Qara dənizdə isə yetərli miqdarda qaz çıxmır ki, bununla heç olmasa, daxili tələbat müəyyən qədər ödənsin.
Çıxış yolu bu ola bilər ki, Beynəlxalq Valyuta Fondu (IMF) ilə Stand-by proqramı üzərində anlaşıb, əlverişli şərtlərlə kredit xətti açılmasına nail olunsun. Lakin IMF Türkiyədə həm bu iqtidar, həm də bir çox müxalif çevrə tərəfindən dəhşətli şəkildə şeytanlaşdırılıb. (Türkiyə özü IMF üzvü olduğu halda.) "Borc alan əmr alar" deyimi ölkədə populyardır, halbuki ötən illər ərzində başqa mənbələrdən alınmış 460 milyard $ borc var. Düzdür, prezident Ərdoğan dünən dediyinin bu gün 180 dərəcə əksi yönündə addım atsa belə, öz seçicilərinə bunu asanlıqla qəbul etdirmək kimi bir lüksə sahibdir. Amma IMF ilə bağlı əsas problem budur ki, bu qurum razılaşdırılan proqramın icrasının hər mərhələsinə nəzarət edir və ciddi şəffaflıq tələb edir, bu isə Türkiyədə hazırkı korrupsioner sistemin çarxına çomaq soxa bilər, ona görə də hakimiyyətə sərf eləmir.
Gedişat onu göstərir ki, sonda (bəlkə bələdiyyə seçkilərindən sonra) istəmədən də olsa, IMF ilə anlaşmaq zorunda qala bilərlər. Çunki aşağı faizlə böyük miqdarda borc verəcək başqa bir struktur yoxdur.
Amma Türkiyənin dövlətə aid ərazilərinin və Varlıq Fondunda toplanmış dövlət şirkətlərinin ərəb şeyxlərinə satılması ehtimalı da az deyil...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Qurban Qurbanov: "Böyük klublarla oyunlarda belə kiçik detallar..."
"Qarabağ"- "Çelsi" oyunu... - Qurban Qurbanov klubun bliet satışına problem yaradılmasına belə cavab verdi (VİDEO)
Əkrəm İmamoğlunun atası və oğlu istintaqa çağırılıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Gəncə İcra Hakimiyyətində yoxlama aparılır
Özbəkistan prezidenti İlham Əliyevə məktub göndərib - MƏTN
Məhkəmə ilə bağlı yeni sistem yaradılacaq - Fərman imzalandı
Prezident İlham Əliyev daha bir fərman imzaladı - Detallar
Bakı metrolarında yeni ödəniş forması tətbiq olunub
Məktəblərdə bayram tətili... - Agentlik açıqlama yaydı
Parada görə marşrutların istiqaməti dəyişdirilir, bəzləri müvəqqəti işləməyəcək - SİYAHI
“Azercell”in dəstəyi ilə şəhid övladları üçün II İntellektual Marafon keçirildi - FOTOLAR
Mikayıl Cabbarov Rövnəq Abdullayev və komandasını "vurdu" - “SOCAR-da hərc-mərclik də var idi, qeyri-səmərəlilik də”
Ramiz Mehdiyevin vəkilləri şikayətləri geri götürüb - Yeni detallar
HANSI SAHƏLƏRƏ VERGİ GÜZƏŞTLƏRİ OLACAQ? - Nazir sadaladı
Bu qurumların layihələrinə vəsait ayrılmayacaq
AzTV-də 26 milyon manat hara yoxa çıxıb? - Açıqlama
Ramiz Mehdiyevin oğlundan xəbər var: "Hər gün işə gəlir və..."
Fəzail Ağamalının nikahdankənar oğlu... - İki də nəvəsi varmış
Azərbaycan və Əlcəzair XİN başçıları arasında görüş keçirilib
Maştağa və Albalılıqda işıq olmayacaq
AEM: Oktyabrda apteklərdən 8 dərman vasitəsi yığışdırılıb
Pakistanda Ali Məhkəmənin binasında qaz balonu partlayıb
Sabah Bakıda və rayonlarda leysan olacaq - PROQNOZ
Binəli Yıldırım: Türk dövlətləri arasında qarşılıqlı ticarət dövriyyəsi cəmi 70 milyard dollardır
Zəngilan şəhərinə qayıdışla bağlı ilk püşkatma keçirilib
İranda neft emalı zavodunda güclü yanğın baş verib
Bakıda vətəndaşa əlillik dərəcəsi almaqda kömək edəcəyinə yalan vəd verən qadın saxlanılıb
Zəfər Günü ilə əlaqədar məhdudiyyət tətbiq ediləcək küçə və prospektlərin siyahısı açıqlanıb
Lənkəranda bir neçə gün əvvəl əməliyyat olunan xəstə ölüb
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsində şəhid ailələrinin üzvləri və qazilərlə görüş keçirilib
Tovuzda 68 yaşlı kişi yıxılaraq ölüb
Siyəzəndə yeni doğulan körpə ölüb
Xəzər sahilində 112 ölü suiti aşkarlanıb
Azərbaycan nefti cüzi bahalaşdı
Gənclərimizi “zəhərləyən” “Bizon”... - Deputatdan çağırış
"Emin Əmrullayev maaşını alıb?"
Çempionlar Liqası: bu gün 9 oyun oynanılacaq
Nepalda qar uçqunu olub - Yeddi nəfər ölüb, xəsarət alanlar var
Boluda dabaq xəstəliyi: 18 kənd və 4 məhəllə karantinə alınıb