Trampın seçimi: Bakı ilə İrəvanın sülh sazişi və "Orta dəhliz" layihəsi... - Elxan Şahinoğlu yazır
10-11-2024 [16:57]
Elxan ŞAHİNOĞLU
***
Azərbaycan Donald Trampın ABŞ Prezidenti olduğu dönəmdə ərazi bütövlüyünü təmin etdi. Tramp administrasiyası Azərbaycana mane olmadı.
Doğrudur, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təminininə yönələn hərbi əməliyyatına praktik baxımdan mane olmaq mümkün deyildi. Buna baxmayaraq, Ağ Ev təzyiq alətlərindən birinə əl ata bilərdi. Bu baş vermədi. Trampın növbəti Prezidentlik dövründə Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişinin imzalanması ehtimalı yüksək olacaq.
Co Baydenin Ağ Evi tərk etməsinə iki aydan bir az artıq vaxt qalıb. Ona görə sülh sazişinin onun Prezidentlik dönəmində imzalanmasının mənası yoxdur. Bakı və İrəvan Trampla yaxşı münasibətlər naminə sülh sazişinin imzalanmasını yanvarın 20-dən, yəni Vaşinqtonda andiçmə mərasimidən sonraya saxlaya bilərlər.
Belə olarsa, Tramp Azərbaycanla Ermənistan arasında imzalanması ehtimalı yüksək olan sülh sazişini xarici siyasətinin ilk uğurlarından biri kimi təbliğ edəcək. Kreml də Donald Trampla yaxşı münasibətlərə ümid etdiyindən Azərbaycanla Ermənistan arasında imzalanma ehtimalı yüksək olan sülh sazişində Ağ Evin yeni sahibinin müəyyən paya sahiblənməsinə qarşı çıxmayacaq.
Eyni sözləri “Orta dəhliz” haqqında söyləmək çətindir. Co Bayden administrasiyası Orta və Zəngəzur dəhlizinə maraq göstərir və bu layihələrin reallaşmasını dəstəkləyirdi. Çünki bu dəhlizlər Rusiyadan yan keçir.
Tramp administrasiyasının dəhliz məsələsində eyni siyasəti yürüdəcəyini söyləmək çətindir. Tramp seçkidə “ilk növbədə Amerika” şüarıyla qalib gəlib. Ağ Evin yeni sahibi bu şüara əsaslanaraq ABŞ-la Avropa ölkələri arasında ticarət əlaqələrinin həcminin artmasına çalışacaq. Orta və Zəngəzur dəhlizi isə Çin mallarının Avropaya nəqlini nəzərdə tutur.
Bu baxımdan yeni administrasiyanın Azərbaycan keçən dəhlizlərə dəstək verəcəyini gözləmək çətindir. Azərbaycanın bu dəstəyə ehtiyacı yoxdur, yetər ki, əngəl yaratmasınlar. Vaşinqtonun dəhlizlərə marağının azalması İrəvanın işini çətinləşdirəcək. Çünki İrəvan Vaşinqtonun dəstəyinə arxalanaraq Rusiyanın Zəngəzur dəhlizinə nəzarətini neytrallaşdırmağa çalışırdı. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Rusiyanın dəhlizə nəzarət etməsini istəmirsə, bu məsələdə Azərbaycanla razılığa gəlməlidir. Donald Tramp siyasətdə biznes qaydalarına üstünlük verir, yəni o xərc tələb edən dövlətlərlə deyil, gəlir gətirməyə şərait yaradan dövlətlərlə əməkdaşlığa üstünlük verir. Ermənistan isə başdan ayağa xərcdir.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Azərbaycan -Ermənistan arasında sülh prosesi... - Hakan Fidanla Blinken müzakirə aparıb
Sahil Babayev İtaliyanın Baş nazirini Bakıda qarşıladı
Məşhur futbolçu Ronaldinyo Bakıya gəlib - FOTOLAR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Altay Həsənov, Hikmət Hacıyev, Kəmaləddin Heydərov, Ramil Usubov və digər nazirlər eyni tədbirdə - FOTOLAR
Azərbaycanın Ermənistana qarşı iddiasına baxılacaq - Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində
Leykozdan əziyyət çəkən 17 yaşlı Nihada dəstək olaq
Prezident İlham Əliyev Polşa lideri ilə müzakirədə - FOTOLAR
Prezident İlham Əliyev Müqəddəs Taxt-Tacın Dövlət katibi ilə görüşüb - Müzakirə + FOTO
Mehriban Əliyeva COP29-dan paylaşım edib
Ərdoğan İlham Əliyevlə görüşdə: "Açılış mərasimində çox məzmunlu çıxış etdiniz" - FOTOLAR
FIFA prezidenti İlham Əliyevə forma və top hədiyyə etdi - FOTOLAR
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
"Veteran pulu" artırılır - Müzakirə davam edir
Nazir: "Bu, aqrar sektora müsbət təsir göstərəcək"
"Hadisə baş verən tunel ADY-nin, su təchizatı sistemi Su Ehtiyatları Agentliyinin balansındadır" - Eldar Əzizov "Prokurorluq araşdırma aparır" deyir
"Qarşılıqlı ittihamlar deyil, nəticəyönlü müzakirələrə töhfə vermək lazımdır" - Hikmət Hacıyev
Qiyabi təhsil ləğv olunacaq? - Açıqlama
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bu gün Azərbaycanda Konstitusiya Günüdür
Ərdoğan Azərbaycana gəlib - FOTOLAR
Şahbaz Şərif Azərbaycana səfərə gəlib
Britaniya Krallığının Baş naziri Bakıda - FOTO
Qırğızıstan, Tacikistan və Özbəkistan prezidentləri də Bakıya gəliblər - FOTOLAR (Yenilənib)
Viktor Orban Azərbaycana gəldi - FOTO
Lukaşenko Bakıya gəlib - FOTOLAR (Yenilənib)
İlham Əliyev Slovakiya Prezidenti ilə görüşüb - FOTOLAR (Yenilənib)
Prezident: "Azərbaycan Ermənistanı COP29-a dəvət edib" (Yenilənib)
Azərbaycanda ağsaqqallar institutunun yenidən, uğurlu təşkili zamanın tələbidir - Vahid Tağıyev yazır
İlham Əliyev Gürcüstanın Baş nazirini qəbul etdi - FOTO (Yenilənib)
Prezident İlham Əliyev Şarl Mişellə görüşdə: "Məhz sizin vasitəçiliyiniz dövründə..." - FOTO
Leyla Əliyeva və Prezidentin köməkçisi COP29-da - FOTOLAR
Serdar Ortaç, aparıcı və 20 bloger saxlanıldı - SƏBƏB
BMT Baş katibi Bakıya gəlib
Afrika İttifaqı Komissiyasının sədri Bakıda - FOTO
Bakıda Dənizkənarı bulvarda balina maketi nümayiş etdirilir - FOTO
İlham Əliyev Monqolustan prezidenti ilə bir arada - FOTOLAR
AXCP üzvü aclıq aksiyasını dayandırıb
İraq prezidenti Azərbaycana səfər edib