Trampın seçimi: Bakı ilə İrəvanın sülh sazişi və "Orta dəhliz" layihəsi... - Elxan Şahinoğlu yazır
10-11-2024 [16:57]
Elxan ŞAHİNOĞLU
***
Azərbaycan Donald Trampın ABŞ Prezidenti olduğu dönəmdə ərazi bütövlüyünü təmin etdi. Tramp administrasiyası Azərbaycana mane olmadı.
Doğrudur, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təminininə yönələn hərbi əməliyyatına praktik baxımdan mane olmaq mümkün deyildi. Buna baxmayaraq, Ağ Ev təzyiq alətlərindən birinə əl ata bilərdi. Bu baş vermədi. Trampın növbəti Prezidentlik dövründə Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişinin imzalanması ehtimalı yüksək olacaq.
Co Baydenin Ağ Evi tərk etməsinə iki aydan bir az artıq vaxt qalıb. Ona görə sülh sazişinin onun Prezidentlik dönəmində imzalanmasının mənası yoxdur. Bakı və İrəvan Trampla yaxşı münasibətlər naminə sülh sazişinin imzalanmasını yanvarın 20-dən, yəni Vaşinqtonda andiçmə mərasimidən sonraya saxlaya bilərlər.
Belə olarsa, Tramp Azərbaycanla Ermənistan arasında imzalanması ehtimalı yüksək olan sülh sazişini xarici siyasətinin ilk uğurlarından biri kimi təbliğ edəcək. Kreml də Donald Trampla yaxşı münasibətlərə ümid etdiyindən Azərbaycanla Ermənistan arasında imzalanma ehtimalı yüksək olan sülh sazişində Ağ Evin yeni sahibinin müəyyən paya sahiblənməsinə qarşı çıxmayacaq.
Eyni sözləri “Orta dəhliz” haqqında söyləmək çətindir. Co Bayden administrasiyası Orta və Zəngəzur dəhlizinə maraq göstərir və bu layihələrin reallaşmasını dəstəkləyirdi. Çünki bu dəhlizlər Rusiyadan yan keçir.
Tramp administrasiyasının dəhliz məsələsində eyni siyasəti yürüdəcəyini söyləmək çətindir. Tramp seçkidə “ilk növbədə Amerika” şüarıyla qalib gəlib. Ağ Evin yeni sahibi bu şüara əsaslanaraq ABŞ-la Avropa ölkələri arasında ticarət əlaqələrinin həcminin artmasına çalışacaq. Orta və Zəngəzur dəhlizi isə Çin mallarının Avropaya nəqlini nəzərdə tutur.
Bu baxımdan yeni administrasiyanın Azərbaycan keçən dəhlizlərə dəstək verəcəyini gözləmək çətindir. Azərbaycanın bu dəstəyə ehtiyacı yoxdur, yetər ki, əngəl yaratmasınlar. Vaşinqtonun dəhlizlərə marağının azalması İrəvanın işini çətinləşdirəcək. Çünki İrəvan Vaşinqtonun dəstəyinə arxalanaraq Rusiyanın Zəngəzur dəhlizinə nəzarətini neytrallaşdırmağa çalışırdı. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Rusiyanın dəhlizə nəzarət etməsini istəmirsə, bu məsələdə Azərbaycanla razılığa gəlməlidir. Donald Tramp siyasətdə biznes qaydalarına üstünlük verir, yəni o xərc tələb edən dövlətlərlə deyil, gəlir gətirməyə şərait yaradan dövlətlərlə əməkdaşlığa üstünlük verir. Ermənistan isə başdan ayağa xərcdir.
MİA.AZ
Məsud Pezeşkian Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib - FOTOLAR (Yenilənib)
“Nar”ın sərfəli xidmətləri indi Bakı hava limanında - FOTOLAR
Ədalət Partiyası parçalanıb - Partiyada qarşıdurma böyüyür (AÇIQLAMALAR, YENİLƏNİB)
“Tamstore”da müdir xanım işçini döydü – VİDEO
Amerikalıların 55%-i Trampa inanmır: "Düz yolda deyil" - SORĞU
Bakıda ermənilər hakim qarşısında: Sarkisyanın etirafı nümayiş olunub - "Şuşa əməliyyatında Köçəryanın özü də iştirak edirdi"
Vilayət Eyvazov 153 vətəndaşın müraciətlərini dinləyib
Netanyahu Azərbaycana gəlir - Bu tarixdə
Bomjlar məcburi psixi xəstəxanaya yerləşdiriləcək? - 150 min insanla bağlı qərar veriləcək
“Oğlum olsa, Sevinc-Sevil bacılarını almaram" - Xatirə İslam
Agentlik əməkdaşı Qazaxda minaya düşüb
Bakıda ağacları kəsən tikinti şirkəti cəzalandırılıb
Prezident Ərdoğan İtaliyaya gedir
Aktyor Möylə Mirzəliyev vəfat edib
Baba Vəziroğlu "Ulduz"lu görüşlər"in qonağı olub - FOTOLAR
Balıq ovu başlayır
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Qarabağ zonasında daha 1925,4 hektar ərazi minalardan təmizlənib
Universitetə silahlı hücum: 1 ölü, 6 yaralı var
Qlobal bilik indeksi 2024: dünyada mövcud vəziyyət - Professor yazır
KOBİA İdarə Heyətinin sədrinə yeni I müavin təyin olunub
İlham Əliyev QHT Platformasının təsis konfransının iştirakçılarına müraciət göndərib
Xocalı şəhərinə daha 33 ailə köçürülüb
Netanyahu: "Fələstin dövlətinin yaradılması ideyası axmaqlıqdır"
Mərmərə dənizində yenə baş verib
Xəzər dənizində 3,6 maqnitudalı zəlzələ olub
Türkiyədə daha bir zəlzələ - 4.9 bal gücündə
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Sərhəddə gərginlik: bir nəfər öldürülüb, 3 nəfər qaçıb, digər 3 nəfər isə qandallanıb - DSX açıqlama yaydı
İlham Əliyev İran prezidentinə başsağlığı verdi: "Xəbər bizi son dərəcə kədərləndirdi"
Bu gün buraxılış imtahanı keçirilib (Yenilənib)
Tarif Şurası katibinin müavini qazi ilə əlbəyaxa olub - Hər iki tərəf döyüldüyünü deyir (YENİLƏNİB)
Sabah yağış yağacaq
Bakıda avtobusların yolu dəyişdi - SİYAHI
Naxçıvan Dövlət Universitetinin tələbələrini maşın vurub
Xarici İşlər Nazirliyi İrana başsağlığı verdi: "Partlayış bizi dərindən kədərləndirdi"
İranda nə baş verir? - 18 əfər ölüb, 1200-dək yaralı var (YENİLƏNİB)
Tofiq Yaqublu xəstəxanaya köçürüldü - Həkimdən açıqlama
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bakıda itkin düşmüş qızların yeri bəlli oldu - Taksi sürücüsü gizlədibmiş (Yenilənib)
Rusiya ordusu Kurski azad edib
Sabahın hava proqnozu açıqlandı