Paşinyanın İranın yeni prezidentinə zəngi və ya "köhnə palan"da yeni söhbətlər... - TƏHLİL
10-07-2024 [15:14]
Ermənistan Baş naziri Paşinyan İranın yeni prezidenti Məsud Pezeşkianı seçkilərdə qazandığı qələbə münasibətilə təbrik edib.
Telefon danışığında tərəflər əvvəllər dövlətlərarası səviyyədə əldə edilmiş razılaşmalara sadiq olduqlarını təsdiqləyiblər. Onlar mümkün olan qısa zamanda görüşmək barədə razılığa gəliblər.
Şübhəsiz Məsud Pezeşkianın prezident kimi Ermənistan ilə münasibətləri necə formalaşdıracağı diqqət çəkir. Xüsusilə də Tehran-İrəvan münasibətlərində dəyişikliyin olub-olmayacağı başlıca sualdır.
M.Pezeşkianın Ermənistana baxış bucağı əslində diqqət çəkir. Misal üçün, 2019-cu ildə Məsud Pezeşkian Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın İrana səfəri zamanı ermənilərin Tehranda fəaliyyət göstərən “Ararat” idman mərkəzini ziyarəti ilə bağlı yazı qələmə almışdı. Həmin yazıda M.Pezeşkian N.Paşinyanın daxil olduğu qapalı stadionun divarında keçmiş qondarma rejimin “bayrağı”nın asılmasını, onun üzərində erməni dilində “Qarabağ Ermənistanındır və son” yazısının olmasını və baş nazirin orada foto çəkdirməsini tənqid etmişdi. Hətta M.Pezeşkian bu məsələnin yolverilməz olduğunu, Qarabağın islam torpağı olduğunu qeyd etmişdi.
Digər bir diqqətçəkən məqam isə 2020-ci ildə M. Pezeşkian İran parlamentinin deputatı olarkən hökumətin Ermənistana dəstəyinin doğru olmadığını, bunun İran xalqının iradəsinə uyğun gəlmədiyini deməsidir: “Qarabağ islam torpağıdır. İran İslam Respublikasının xarici siyasəti sülh münasibətləri və qonşu ölkələrin daxili məsələlərinə qarışmamaq prinsipini mənimsəyir. Hökumət bir ölkə ilə əlaqələri genişləndirmək bəhanəsi ilə milli maraqları və mənafeyimizi tapdalamamalıdır”.
Məsud Pezeşkian ilə bağlı təkcə bu iki nüans onun Ermənistana baxışının neqativ olduğunu deməyə əsas yaradır. Lakin bu belə deyil.
Birincisi, hər şeydən öncə unutmamaq lazımdır
ki, İranda prezident institutunun xarici siyasətdə elə də çox təsir gücü yoxdur. Bu məsələyə daha çox İran Ali dini lideri və SEPAH nəzarət edir. Yəni Məsud Pezeşkian istəsə belə Ermənistanla münasibətləri dəyişə bilməz.
İkincisi, M.Pezeşkian deputat ikən çox şey deyə bilər. Yəni deputat kimi onun sözlərinin məsuliyyətini İran hökuməti daşımır. Amma prezident kimi İranı təmsil edir, müsbət və ya mənfi yöndə özbaşına nəsə deyə bilməz. Təsadüfi deyil ki, Paşinyanla söhbət zamanı M.Pezeşkian dövlətlərarası səviyyədə əldə edilmiş razılaşmalara sadiq olduqlarını təsdiqləyib.
Üçüncüsü, M.Pezeşkianın yuxarıda qeyd etdiyim reaksiyaları heç də onun özünün subyektiv görüşü deyil. Misal üçün, 2019-cu ildəki hadisə zamanı İranda yaşayan azərbaycanlılar Tehranda yol verilən bu təxribata qarşı çıxmış, siyasi sferada önəmli rol oynayan bir neçə soydaşımız bu addıma görə hökumətin günahkar olduğunu bildirmişdi. Mümkündür ki, M. Pezeşkian da məhz bu səbəbdən hökumətin istəyi ilə belə bir tənqidi yazı qələmə alıb.
2020-ci ildə isə artıq M.Pezeşkian deputat kimi reaksiya verir və aydın məsələdir ki, İran hakimiyyəti həmin vaxt deputatların dili ilə konkret mesajlar verirdi.
M.Pezeşkian ilə bağlı bir digər sual yaradan məsələ onun Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşması, habelə, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı İranın mövqeyinə təsir edib-etməyəcəyidir.
Zəngəzur dəhlizi məsələsi İran üçün dəyişməz bir məsələdir. Yəni mümkündür ki, Tehran yenə bu məsələyə qırmızı çizgi kimi baxacaq. Tehranın Qafanda konsulluq açması əslində bu məsələdə İranın prezidenti olacaq istənilən şəxsdən asılı olmayaraq məsələyə baxışının dəyişməz olduğunu sübut edir. Tehran xüsusilə sərhədlərin dəyişməzliyi, habelə İran-Ermənistan sərhədi də daxil olmaqla Ermənistanın cənubunun üçüncü tərəfin nəzarətinə keçməsinə razı deyil. Yəni Məsud Pezeşkian bu məsələdə qərarvermə mexanizminə sahib deyil.
Turan Rzayev
MİA.AZ
Cennifer Lopez Səudiyyə Ərəbistanında beə geyindi: "...yenidən görməyə səbirsizlənirəm!"- FOTO
ZELENSKİ PUTİNƏ GÖRÜŞƏ HAZIR OLDUĞUNU DEDİ: "Qeyd-şərtsiz atəşkəsə hazırıq" - "Bu, Putinin oyunudur, lakin biz..."
İstanbulda palet fabrikində güclü yanğın olub - FOTO
Pakistann Baş naziri Ərdoğanı canlı yayımda təriflədi: "Böyük lider təkcə cəsur deyil, həm də..."
Ərdoğan Pakistann Baş naziri ilə bir arada: "Azərbaycanla birgə yeni addımlar atacağıq"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Trampın xüsusi nümayəndəsi Moskvaya gedir - Ağ Ev xəbəri təsdiqlədi
Tramp Ərəb ölkələrinə səfərə hazırlaşır - Tarix bəlli oldu
İsrail Xarici İşlər Nazirliyindən heyrət doğuran qərar: Papanın ölümü ilə bağlı əvvəl paylaşma oldu, daha sonra isə silindi
Departamentdən Pekinə ittiham: "Çin qarayara, vəba və sair yoluxucu xəstəlikləri yaymaq üçün..."
Hindistanda turistlərə silahlı hücum: 20 nəfər ölüb, 10 yaralı var
Kaya Kallas Bakıya gəlir - İLHAM ƏLİYEVLƏ GÖRÜŞ OLACAQ
Myanmada atəşkəs... - Çin ölkəyə nümayəndə heyəti göndərib
Ruben Vardanyan Bakıda hakim qarşısında - Zərərçəkənlər ifadə verirlər (FOTOLAR, YENİLƏNİB)
İrəvana gedən türkün “qovluğ”unda nə var? - TƏHLİL
İlham Əliyev və xanımı Çinə ikigünlük rəsmi səfərə gedib - Yeni sənədlər imzalandı + FOTOLAR (YENİƏNİB)
Əfsanəvi qapıçısı İker Kasilyas imicini dəyişib - FOTO
Bu tibb işçilərinin əməkhaqlarına əlavənin müddəti uzadılıb
"ƏDALƏT"DƏ QALMAQAL: İlyas İsmayılovdan boşalan partiya sədri postuna 4 iddiaçı var - "Partiyanın əmlakını niyə onlara həvalə etməliyəm?"
UN NEÇƏYƏDİR? - Son qiymət açıqlanıb
Gəncədə məktəblilər arasında yenə dava: bir şagird xəsarət alıb
"Fənərbağça" 39 yaşlı hücumçu ilə bağlı yekun qərarı verdi
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
“Forbes”: “Azərbaycan qlobal nar bumunun lideri olmalıdır” - TƏHLİL
Abşeronda kredit adıyla bank kartından oğurluq edilib
Türkiyədə sərnişin avtobusu aşıb - Ölən və yaralananlar var
Filippində zəlzələ olub - 6,2 bal gücündə
Ülvi Quliyevin oğlundan Prezidentə şikayət edilib
Mingəçevirdə şantajla məşğul olan iki nəfər tutulub
Azərbaycanlı müəllim dünyanın ən böyük robot olimpiadasında: 5 müxtəlif kateqoriya üzrə qələbə + FOTOLAR
Taleh Kazımov daha bir neçə təyinata imza atıb
Səyyad Aran "Abidələrə ciddi nəzarət yoxdur" dedi, spiker belə reaksiya verdi: "Siz nə danışırsınız?”
Yalçın Rəfiyev Əlcəzair XİN rəsmisi ilə müzakirə aparıb
Daha bir ölkədə matəm elan olunub - Papaya görə
İsrail ordusu Qəzzaya növbəti dəfə zərbələr endirib - Ölənlər var
“PAŞA Həyat” və “Sea Breeze” arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb
Gömrük Komitəsinin bu işçilərinin maaşı artırılıb
"Bu, tibbi müəssisələri bürokratik yük altında saxlayır" - Deputat səhiyyədəki tenderlərə etiraz etdi
Hesablama Palatasının sədri hesabat verdi
Leyla Əliyeva Vyetnamın vitse-prezidenti ilə görüşüb - FOTOLAR
“Sosial xidmət haqqında” qanun dəyişdi - Nələr olacaq?
Deputat: "Hesabat sadəcə maliyyə rəqəmlərindən ibarət deyil"
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Qayınata kürəkənini öldürdü - Bizlə
Mərkəzi Bankda departament direktoru təyinatı olub
Həsənriz kəndinə növbəti köç olub