Zərdüşt Əlizadə: "Burada referendum üçün əsas yoxdur" - "Belə bir şəraiti kim təsəvvürünə gətirir?"
09-05-2024 [11:50]
Politoloq Zərdüşt Əlizadə Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.
Mia.az həmin müsahibəni təqdim edir:
– Zərdüşt bəy, noyabr ayına qədər Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhün əldə olunacağı iddiaları səslənir. İndiki durumda tərəflərin mövqeyi yekun razılaşmaya nə qədər yaxındır?
– Hazırda tərəflər arasında ciddi maneə yoxdur. Daha çox Ermənistanın qanunvericilik aktları və digər hüquqi sənədlərin prosesə əngəl olacağı bildirilir. Çünki Ermənistan konstitusiyasında Qarabağa qarşı iddialar əksini tapıb. Amma bu reallıqdan uzaq məsələlərdir. Faktiki olaraq Qarabağ azad edilib. Ermənistan konstitusiyasında mövcud olan hər hansı bir qeyd, yazı Azərbaycan Ordusunun Qarabağı geri almasına, dünyanın bu qələbəmizi tanımasına maneə olmadı.
– Belə çıxır ki, Ermənistanın mövcud qanunvericilik aktlarında Azərbaycana qarşı olan ərazi iddiaları prosesə heç də əngəl deyil…
– Ermənistan konstitusiyasındakı o absurd müddəaları çıxarmaq uzun prosesdir. Referendum keçirilməli və digər məsələlər həll olunmalıdır. Qarabağı Azərbaycan öz nəzarətinə qaytarıb. Sülh müqaviləsi də imzalansa bu da əlavə bir dəstək olacaq. Bununla Azərbaycanın qələbəsi bir daha ifadə ediləcək. Ona görə də, nəticəsi olan işlər görülməlidir. Ermənistan konstitusiyasında olan yazıların prosesə zərrə qədər təsiri yoxdur. Sadəcə olaraq hansısa bir xəstə təxəyyüllü erməninin istəkləri ilə bu qeydlərə sığala çəkilə bilər. Keçmiş sovet lətifəsində deyildiyi kimi “adamı pasportundan deyil, sifətindən vururlar”. Qarabağ azad edilib. Ona görə də, Ermənistandakı bəzi absurd qanunları dəyişmədən də sülh sazişini imzalamaq olar.
– Mövcud reallıqlar fonunda sülh razılaşması əldə edildikdən sonra Ermənistanda dəyişəcək siyasi konyuktura proseslərə necə təsir edə bilər?
– Təsəvvür edək ki, Ermənistanda siyasi konyuktura dəyişib. Onun əhalisi 3 milyondan 10 milyona çatmayacaq ki?.. Ermənistan ordusu hansısa sehirli çubuqla birdən-birə güclənməyəcək? Nə olacaq? Azərbaycan əhalisi 10 milyondan 3 milyona düşəcək, iqtisadiyyatı çöküb, Ermənistandan kiçik olacaq, ordusu zəifləyəcək? Siyasi konyuktura dəyişəndə də, heç nə dəyişməyəcək. Yenidən hansı şərtlər daxilində Ermənistan Qarabağa hücum edə bilər? Bunu Amerika, Fransa, Rusiya, Çin və Böyük Britaniya Azərbaycandan istəyə bilərmi? Belə bir şəraiti kim təsəvvürünə gətirir? Və yaxud hansı möcüzə baş verəcək ki, dünya birləşib Qarabağı bizdən alacaq? Bunlar boş və mənasız məsələlərdir. Arzu olunan odur ki, Ermənistan-Türkiyə münasibətləri tənzimlənsin, səfirliklər açılsın, gediş-gəliş başlasın. Əgər Ermənistanla Türkiyə və Azərbaycan arasında iqtisadi, insani, siyasi münasibətlər qurulsa, İrəvanı təcavüzə sürükləyən qüvvələrin təsiri sürətlə azalacaq.
– Almatıda Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin görüşü ilə bağlı gözləntilər nədən ibarətdir? Sülh mətni üzərində hansısa danışıqların aparılması ehtimal edilirmi?
– Ola bilər ki, xarici işlər nazirlərinə sülh mətni üzərində razılaşdırmaların aparılması ilə bağlı təlimat verilsin. İndi sülh üçün yaxşı imkan var. Burada prosesə əngəl törədəcək açıqlamalardan də çəkinmək lazımdır. Azərbaycan heç bir ölkəyə qarşı ərazi iddiasında deyil. Bakının yeganə məqsədi birbaşa Naxçıvanla əlaqənin əldə olunmasından ibarətdir. Bu da Ermənistanla olacaq razılaşmadan asılı olan prosesdir.
– Anklavların həlli ilə bağlı proqnozlor nədən ibarətdir?
– Ərazi mübadiləsi ilə bağlı guya hansısa referendumun keçirilməsi kimi məsələlər də gündəmə gətirilir. Burada referendum üçün əsas yoxdur. Delimitasiya komissiyası nəyi qərara alsa, bu da sənəd kimi ölkə başçılarına təqdim ediləcək. Həmin sənədlər imzalandıqdan sonra razılaşmalar hüquqi qüvvəyə minəcək. Ümumi baxımdan ərazi mübadiləsi referendum tələb etmir. Çünki Azərbaycanın və Ermənistanın ərazisində heç bir azalma və yaxud kiçilmə baş vermir. Eyni həcmdə, sahədə ərazilər mübadilə edilir.
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib - Fərman
Ərdoğanın baş müşaviri vəfat edib - Sabiq DİN başçısı açıqladı
Prezident İlham Əliyev gürcüstanlı naziri qəbul edib - Nələr müzakirə olunub? (FOTOLAR)
“Bakinski raboçi”, “Respublika” və “Xalq qəzeti”... - Prezident bu nəşrlərlə bağlı fərman verdi
Bağçalara uşaq qəbul başlayır
Prezident İlham Əliyev Uxnaaqiyn Xurelsuxa məktub göndərib - MƏTN
Ağdamda insan skeleti tapılıb
Bakıda varlı adamların qumar oynadığı məkan: tarix... - VİDEO
İsrail məktəbi vurub - Ölən və yaralananlar var
Natiq Xankişiyev tutulub
"Azəriqaz"da daha bir dəyişiklik - "Nəqliyyatçı" Baş Direktorun maliyyə üzrə müavini təyin edilib
Azərbaycan neftinin qiyməti 74 dollara düşdü
Musiqili “Qaynar xətlər”imiz…
"Onlar dənizdə kompressor quyuları ilə rastlaşanda, ças-baş qalırlar ki..." - SOCAR-ın "yöndəmsiz kadr" seçimi ilə bağlı sensasion faktlar
Rəsmi Vaşinqtondan İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşünə reaksiya: "...nə lazımdırsa, ediləcək"
"Ümid edirik ki, bu, bir daha təkrarlanmayacaq" - Departament İordan çayının qərb sahilində xristianlara hücumlarını pisləyib
Azərbaycan elminin üzqaraları - Ali məktəblər hər yoldan ötənə "professor" adı verir
Makron: "Mən inanıram ki, Fələstin dövlətini tanımaq və..."
"Arsenal"a transfer üçün sevgilisindən imtina etdi - FOTO
Kim Çen In məhkəməyə veriliib
Elxan Şükürlü: "Cənubi Qafqaz körpüsündə böyük uzlaşma olmadıqca, dünyada sülh olmayacaq"
Qəzzada daha bir jurnalist həlak olub
ANAMA-nın əməkdaşı Füzulidə yol qəzası törədib - Xəsarət alanlar var
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-yə səfərindən görüntülər paylaşıb - VİDEO
Ermənilər Bakıda məhkəmədə: əsirlikdə və girovluqda dəhşətli işgəncələrə məruz qalanlar ifadə veriblər
Avropa Liqası: "Sabah" son dəqiqə qolu ilə məğlub olub
Laçında insan skeletinin qalıqları tapılıb
Ukraynalı daha 30 uşaq reabilitasiya üçün Azərbaycana gətirilib
Azərbaycan və Qazaxıstan hərbçilərinin birgə PUA təlimi başa çatıb
“Nar” AHK Azərbaycan tədbirində rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - FOTOLAR
Daha bir CHP-li bələdiyyə sədri vəzifədən kənarlaşdırıldı
“Sumqayıt” portuqaliyalı müdafiəçi ilə anlaşdı
Keşikçidağda 3800 il yaşı olan döyüşçü kurqanı aşkarlanıb - FOTOLAR
Saşa İliçin köməkçiləri bəlli olub
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov yeni tələblər qoydu - FOTO
DTX-dən mühüm əməliyyat: "vaqner"çilər tutuldu
Gəncədə evdən tibb bacısının meyiti tapıldı
Efirdə dava: "Get, babana təmiz bax, iİydən burada otura bilmirəm"
Braziliyadan ABŞ-a təhdid: "Oxşar cavabımız olacaq"
Avronun məzənnəsi 2.5 manat olacaq? - Mərkəzi Bankdan açıqlama
"Kimsə haray salıb keçmək istəsə, biz də haray salarıq" - Nazirdən şikayətlə maraqlı reaskiya
"Qalatasaray" "Milan"dan aldığı oyunçunu geri verir - Eyni qiymətə
Azərbaycan Prezidenti ilə Ermənistanın Baş naziri görüşüb - Nələr müzakirə edilib? + VİDEO, FOTOLAR (YENİLƏNİR)
"Arsenal" yarımmüdafiəçi transfer edib