2 MİLYARD DOLLARLIQ ZİYAFƏT...
13-04-2024 [15:52]
...Tarix utanmazmı yaratdığından,
Dönüb keçmişinə baxmazmı İran...
S.VURĞUN
***
1971-ci ildə İran İmperiyasının imperator Kir tərəfindən yaradılmasının 2500 illiyi qeyd edilirdi. Şah Pəhləvi bu fürsətdən istifadə etmək, İranı və onun şahənşahını (özü belə deyirdi – Q.A) dünyaya göstərmək istəyirdi. Yəni İran eramızdan əvvəl yaranan bir dövlətdir, onun şahı da imperator Kir səviyyəli bir şəxsiyyətdir.
Bu məqsədlə bir il əvvəl dünyanın 100-dən çox ölkəsinə dəvət göndərilir. Şah əvvəl “Əsrin ziyafəti”ni Şirazda keçirmək istəyir. Amma ona məlumat verilir ki, Şirazda dünya liderlərini qəbul edəcək səviyyədə bir mehmanxana belə yoxdur. Şah Şirazdan 30-40 kilometr aralı Şahənşah kəndi salmaq göstərişi verir. Təsəvvür edirsinizmi, bir ildə, ilan mələyən çölün düzündə...
Ondan çox texniki təyyarə bir neçə gün ərzində gələcək şahənşah kəndinin 100 hektarlıq ərazisini zəhərləyir, ilandan, əqrəbdən təmizləyir. Sonra bütan əraziyə yüzlələ yük maşını ilə meşə torpağı gətirilir. Eyni zamanda, susuzluqdan əziyyət çəkən qonşu ərazilərdən su kəsilir, Şahənşah kəndi daimi içməli və suvarma suyu ilə təmin edilir. İtaliyadan, Fransadan və İspaniyadan 100 mindən çox ağac və gül tingi gətirilir və ərazidə əkilir. Avropadan, Asiyadan və Afrikadan 10 minlərlə oxuyan quş (bülbül) gətirilir. Amma bu quşların çoxu İran tədbirinin əhəmiyyətini anlamır və bir ayın içində istidən canını tapşırır...
Buna baxmayaraq, “Əsrin ziyafəti”nə hazırlıq işləri davam edir. Fransadan yüzə yaxın çadır-ev sifariş edilir. Bu çadırlar Parisdə təbii ipəkdən toxunur, sonra təyyarələrlə İrana gətirilərək Şahənşah kəndində qurulur. Eyni zamanda, İtaliyadan dəvət olunmuş onlarla mütəxəssis şahənşah kəndinin işıqlandırılması və fontanlaşdırılması ilə məşğul olur. Şahənşah kəndinin mərkəzində baş fontan vurulur və 5 qitənin rəmzi olan beş küçə fontandan başlayaraq uzanır. Hər küçədə 20 çadır-ev qurulur və kondisioner sistemləri ilə təmin olunur. 2-3 yüz nəfərlik tədbir çadırları isə kəndin mərkəzində yer tutur, bunları təhcizatı da lyuks olur. Bu çadırların mebelləri birbaşa İtaliyadan və Fransadan gətirilir. Bütün çadırlar ipək Təbriz xalçaları ilə döşənir. Eyni zamanda, bütün Avropadan ən yaxşı, ən bahalı yüzlərlə aşbaz dəvət olunur. Bütün yeməklər və içkilər də Avropadan gətirilir. “Əsrin ziyafəti”nə dünyanın hər yerindən gələn qonaqların arzu edəcəyi hər cür təam və içki tədarük edilir. Ancaq 25 min ədəd bahalı və çox bahalı içki sifariş edilir ki, bunun da əksəriyyəti onlarla və yüzlərlə il yaşı olan məşhur şərab və konyaklar olur.
Əsrin ziyafətinə dəvət edilən qonaqların əksəriyyəti gəlir. Bu tədbir sözün əsl mənasında, Dünyanın 5 qitəsinin görüş yerinə çevrilir. Qonaqları məhz bu məqsədlə Almaniyadan sifariş edilmiş 100 ədəd zirehli “Mersedes” Şirazdan Şahənşah kəndinə gətirir. ABŞ Prezidentindən başqa (onu vitse-prezident əvəz edir), dünyanın demək olar ki, bütün liderləri (İngiltərə kraliçası, İspaniya kralı, Fransa prezidenti, İtaliyanın baş naziri, Meksikanın prezidenti, Kanadanın qubernatoru və s.) ziyafətdə iştirak edir. Amma şah Pəhləvidən və onun arvadı Fərəh xanımdan başqa bir İran vətəndaşı, hətta nazirlər tədbirə dəvət edilmir. Doğrudur, 100 mindən çox iranlı təhlükəsizlik və başqa xidmətlər göstərir. Bu ziyafət bütün məkanlarda və zamanlarda ən çox dünya liderinin iştirak etdiyi, ən bahalı tədbir kimi Ginesin Rekordlar kitabına düşür.
Tədbir İmperator Kirin abidəsi önündə İran şahının çıxışı ilə başlayır. Sonra qonaqlar onlar üçün ayrılmış çadır-evlərə gedir və istirahət edirlər. Təsəvvür edirsinizmi, İspaniya kralı axşamüstü arvadı ilə evinin qabağında oturub və qonşu İngiltərə kraliçası və onun əri ilə söhbət edir. Axşam İran şahı qonaqların şəninə ziyafət verir. Deyilənə görə, bu ziyafət dünyada ən bahalı paltarların və brilyantların sərgisinə çevrilir. Afrika krallarının birinin iti boynunda 50 karatlıq brilyant gəzdirir. Avropanın birinci xanımları bu itlə şəkil çəkdirir. Ziyafət gecənin yarısına qədər möhtəşəm atəşfəşanlıq tədbirləri ilə davam edir. Şahənşah ziyafətindən sonra dünyanın əsas qəzetləri bir ay bu tədbirdən bəhs edir. Dünyanın hər yerindən tədbirə dəvət olunan onlarla TV kanalları (1970-ci ildə!) xüsüsi buraxılışlar verir, hətta sənədli filmlər çəkir. Təbii ki, Şahənşah ziyafətinin xərcləri bütün dünyada müzakirə mövzusuna çevrilir. Rəsmi məlumat olmadığından (İran tərəfi bunu dövlət sirri kimi gizlədir), xərclər şişir, 1 milyard dollarlıq həddə kimi gedir. Bu da hazırkı kursla hardasa 2 milyard dollar deməkdir.
Bir sözlə, Şahənhaş ziyafətini bütün dünya bəyənir, qəbul edir, amma sadə İran vətəndaşları qəbul etmir. Şah Pəhləvinin kəramətindən bir tikə çörəyə möhtac olan iranlılar bu ziyafəti ancaq bədxərclik yox, həm də xəyanət hesab edirlər. Bu zaman Fransada olan Ayətullah Xomeyni isə Şahənşah ziyafətini Şeytan ziyafəti adlandırır. İranda 7 ildən sonra inqilabla nəticələnəcək ixtişaşlar başlayır. Şah Pəhləvi 1973-cü ildə İran xalqın müraciət edir və öz səhvlərini etiraf edir. Amma gecikmiş etiraf ona kömək etmir, xalq və Xomeyni öz sözünü deyir...
İranda Şah Məhəmməd Rza Pəhləvinin devrilməsi ilə nəticələn İslam İnqilabı baş verir. Ayətullah Xomeyninin rəhbərliyi ilə İran İslam Respublikası yaradılır. İran şahı xalqdan daha 2 milyard dollar oğurlayaraq (İsveçrə banklarında saxlanırdı), ailəsi ilə ABŞ-a fərar edir. Amma bu dəfə haram pulları yeyə bilmir, 1980-ci ildə “xərcəng” xəstəliyindən vəfat edir... Deyirlər, 1979-cu ilin İslam inqilabı ancaq nəticə idi, səbəblər 1971-ci ilə, 2 milyard dollarliq ziyafətə kimi gedirdi...
Qalib ARİF
MİA.AZ
Sergen Yalçın: "Mən və köməkçilərimin maaşı vaxtında verilir, futbolçuların isə..."
"Konyaspor"un yeni baş məşqçisi bəlli olub
Türkiyənin ən böyük büdcəyə sahib 30 bölümlü serialı çəkilir - Məşhur oyunçulara rollar verilib
23 yaşlı model salonda güllələndi - FOTOLAR
Blinken Ər-Riyadda: "Qəzzada müharibə bitməlidir"
Türkiyə kəşfiyyatı terrora hazırlaşan 15 PKK-lını zərərsizləşdirib
Borrell Dünya İqtisadi Forumunda: "Bir çox Aİ ölkələri Fələstin dövlətini tanımağa hazırlaşır"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ərdoğan CHP sədri ilə görüşəcək - Tarix bəlli oldu
Göyçayda vəhşət: oğul 53 yaşlı atasını döyərək öldürüb (Yenilənib)
Zelenski NATO Baş katibi ilə bir arada: "Rusiya yeni hücuma hazırlaşır" - Ukrayna Alyansa üzv olmaq istəyir
Mehriban Əliyeva: "Əməyinə və iradənə görə çox sağ ol!"
Ukrayna Azərbaycana yeni səfir göndərib (Yenilənib)
Azərbaycanla Ermənistan arasında 35 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
Qarabağ zonası minalardan təmizlənir
Sabiq rəis generalı ittiham edir, “Azərsun Holdinq”in adını çəkir: "800 min manatı generala verdim" - General və keçmiş idarə rəislərinin məhkəmə prosesi
Bakıda beynəlxalq oyun festivalı və konfrans keçiriləcək
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi haqda yeni qərar imzalanıb
"Nar" hər kəsə sərfəli günlük internet paketlərini təqdim edir
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Partiya sədrindən Nizamidəki özbaşınalığa etiraz: "İcra Hakimiyyəti kimlərə xidmət edir?" - VİDEO
İsa Qəmbər yenidən başqanlığa namizəd oldu
Ülviyyə Fətəliyeva Avropa çempionu olub
Sosial və Aqrar-Texnoloji Kollecinin gözətçisi qandallanıb
Şotlandiyanın ilk müsəlman baş naziri istefa verib - Açıqlama
Rusiya MN: "Ukraynada daha bir qəsəbəni nəzarətə götürdük"
"90 faiz insan bir addım o tərəfə aralanan kimi dalınca danışır" - "Heç onlar bilmirlər ki, it kimi öləcəklər, yoxsa nə kimi"
Hərbçimiz minaya düşüb - Qazaxda (Yenilənib)
İlham Əliyev Malayziyanın Parlament Senatının prezidentini qəbul edib - Nələr müzakirə olunub? (FOTOLAR)
İMTAHANLARIN VAXTI DƏYİŞDİ - DİM-dən açqılama
Ceyhun Bayramov Qətərə işgüzar səfərə gedib
Yatağına sığmayan Kükü çayı - VİDEO
Ekspertdən deputata irad: "Ya milli təəssübkeşliyi yoxdur, ya da..."
Prezident İlham Əliyev Çin Xalq Assosiasiyasının sədri ilə görüşdə: "....səylərimizi əsirgəmirik" - FOTOLAR
PREZİDENT İKİ NƏFƏRİ NAZİR MÜAVİNİ TƏYİN ETDİ: Rəşad Nəbiyevin yeni müavinləri kimdir? - FOTOLAR
Nəsimi rayonunda aprel ayında səyyar qəbullar keçirilib - FOTOLAR
"Youtuber" 25 metr hündürlükdən yerə çırpılıb - FOTOLAR
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Mayın 5-də imtahanı keçiriləcək
PREZİDENT İCRA BAŞÇISINI VƏZİFƏDƏN AZAD ETDİ - Nazir əvəzi icra başçısı təyin olunub (FOTO)
Sabiq deputat hakim qarşısına çıxarıldı: "Siyasi fəaliyyətimə görə həbs edilməmişəm" - VİDEO, FOTO (Yenilənib)
Bakıda Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək
Baş prokuror 5 rayonun sakinlərini qəbul edəcək
Xarici ticarət dövriyyəsi niyə azalır? - Vüqar Bayramov yazır