Əliyev-Ərdoğan görüşünün gizlinləri: Bakı-Ankara-İrəvan formatı, yoxsa Xankəndi və İranla bağlı kritik həmlə?
16-03-2023 [16:26]
Turan Rzayev
Global Media və Siyasət Araşdırmaları İB-in eksperti,
Politoloq
***
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət Başçılarının Fövqəladə Zirvə görüşündə iştirak etmək üçün martın 15-də Türkiyəyə səfərə gəlib.
Zirvə görüşü öncəsi Ankarada bir araya gələn dövlət başçıları iki ölkə arasında siyasi, iqtisadi, ticarət, enerji, müdafiə, müdafiə sənayesi sahələrində əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi və regional məsələlər müzakirə edib.
Ankaranın vasitəçiliyi
Dövlət başçıları söhbət zamanı Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşdırılması və sülh müqaviləsi üzrə danışıqlar prosesi barədə fikir mübadiləsi aparıb.
Münasibətlərin normallaşdırılması, habelə iki ölkə arasında mövcud gərginliyin aradan qaldırılaraq yekun sülh müqaviləsinin imzalanması rəsmi Ankara üçün prioritet məsələlərdəndir.
Türkiyə bu məsələdə hər zaman rəsmi Bakının yanında olub və bu indi də davam etməkdədir. Azərbaycan 44 günlük müharibə ilə torpaqlarını işğaldan azad etsə də, Ermənistanla yekun sülh müqaviləsi hələ də imzalanmayıb. Bu isə faktiki olaraq iki ölkə arasında real müharibənin davam etməsi deməkdir.
Rəsmi Bakı hazırda Ermənistanla yekun sülh müqaviləsi imzalamaq, beləlikə müharibəni yekunlaşdırmaq istəyir. Bu istiqamətdə bəzi ölkələr vasitəçilik missiyasını təqdim etsə də, Türkiyənin prosesdə iştirakı daha konstruktiv nəticə verə bilər. Nəzər alsaq ki, Ermənistan Türkiyə ilə də münasibətlərin normallaşmasında maraqlıdır, belə bir təşəbbüs rəsmi İrəvan tərəfindən də müsbət qarşılana bilər.
Ermənistanın Rusiya təsirindən çıxaraq Qərbə inteqrasiya etməsi üçün tək yol Türkiyədir. Türkiyə ilə münasibətlərin normallaşması, iki ölkə arasında sərhədlərin açılması və s. məsələlər də daxil olmaqla Bakı-Ankara-İrəvan danışıqlar formatının yaradılması mümkündür.
Antiterror əməliyyatı ehtimalı…
Xankəndi-Xəlfəli-Turşsu yolunda baş verən insident, Rusiya sülhməramlılarının bu yol vasitəsilə separatçıların Qarabağa silah daşımasına göz yuması və Prezident Administrasiyasının Qarabağdakı erməni əhali ilə növbəti görüşün Bakıda keçirilməsi təklifinə separatçı rejimin ermənilərin adından “yox” deməsi Azərbaycanın antiterror əməliyyatına başlamasını zəruri edir.
Proses hər nə qədər zəruri olsa da, əməliyyatların başlanacağı tarix düzgün seçilməli, ən əsası da geosiyasi vəziyyət nəzarə alınmalıdır. Mümkündür ki, Azərbaycan və Türkiyə Prezidentlərinin görüşündə bu məsələ müzakirə edilib.
Türkiyə Azərbaycanın strateji və hərbi müttəfiqidir. Təbii olaraq iki ölkə atılacaq addımlardan əvvəl detaları müzakirə edə bilər.
İran-Azərbaycan gərginliyi
Türkiyə və Azərbaycan prezidentlərinin görüşündə müzakirə edilməsi mümkün olan məsələlərdən biri də mövcud Bakı-Tehran gərginliyidir. Xüsusilə bir neçə gün öncə İrana məxsus döyüş təyyarəsinin Azərbaycan sərhədi boyunca provokasiya xarakterli uçuş həyata keçirməsi və İran ordusunun döyüş hazırlığı vəziyyətinə gətirilməsinin iki ölkə başçısının müzakirə mövzularında olması mümkündür.
Türkiyə və Azərbaycan İranın bu tip təxribatlarına adətən hərbi təlimlərlə cavab verir. Mümkündür ki, dövlət başçıları bu məsələni müzakirə edib və biz növbəti Türkiyə-Azərbaycan hərbi təlimlərinin şahidi ola bilərik. İranın son təxribatlarına veriləcək ən layiqli cavab Türkiyə-Azərbaycan hərbi hava qüvvələrinin İranla sərhəddə aviasiya təlimləri keçirməsi və ya Xəzər dənizinin İranla sərhədə yaxın hissəsində hərbi dəniz qüvvələrinin təlim keçirməsi ola bilər.
MİA.AZ
Kürdlərin ittifaqı prezidentliyə namizəd irəli sürmədi
Azərbaycanda koronavirusa yoluxma sayı açıqlanıb
Səddam Hüseyn yolu və ya SEPAH-ın Bakıya xəbərdarlığı: İranın yeni həmləsi nələr vəd edir? – Təhlil
DÜNYANIN ƏSL XƏSTƏLİYİ: SEVGİSİZLİK
“Azerloteraya”nın sirli oyunu: uduş fondu haradan formalaşır? - Jurnalistdən kiçik araşdırıma
Azərbaycan nefti daha 2 dollar bahalaşdı
Türkiyədə seçki: daha 11 namizədə imza vərəqələri verilib - SİYAHI
Azərbaycanda COVİD-19: son sutkada ölən olmayıb
Nazirlikdən sülhməramlılara ittiham: "Bu, üçtərəfli Bəyanatın kobud şəkildə pozulmasıdır və..." - VİDEO
Qadın biznesmen niyə öldürülüb? - Borc, yoxsa "xərac" davası?
BLİNKEN İLHAM ƏLİYEVƏ ZƏNG ETDİ: Prezident Qarabağ zonasındakı vəziyyətlə bağlı Dövlət katibinə bilgi verdi
ERMƏNİLƏR DÖYÜŞ MÖVQELƏRİNƏ CANLI QÜVVƏ və SİLAH-SURSAT DAŞIYIR - Alternativ torpaq yolla...
ƏN BÖYÜK İSTƏYİM LAÇINA DÖNMƏKDİR"
Erməni hərbçisi əsir alınıb? - MN açıqlama yaydı
QMİ Ramazan ayı ilə bağlı fətva verib
LAÇIN YOLUNDAKI AKSİYADAN 100 GÜN ÖTÜR - Qızıl Xaç Komitəsinin 16, sülhməramlıların isə 69 maşını maneəsiz hərəkət edib (Yenilənib)
Növbəti üç gün üçün hava proqnozu açıqlanıb
Abşeronda əməliyyat: keçmiş məhkum qandallandı
Azərbaycan Avropa Şurası ilə Əlavə Protokolu imzalayıb
Ərbakanın oğlu Ərdoğana dəstək vermədi - Partiya sədrinin özü prezidentliyə namizəd oldu
Jurnalda sağlamlıq resepti oxudu və... - 10 il əvvəl içdiyi dərman üzündən dərisi sürətlə qaralan şəxsin fotosu yayıldı
Azərbaycan idmançıları İrəvana gedir
Azərbaycanda koronavirusa yoluxma sayı açıqlandı
Rəsmi Bakı: "Ermənistan hərbi təxribatlara və sui-istifadə hallarına son qoymalıdır"
Kamran Əliyev keçmiş Baş prokuroru evində təltif etdi - FOTOLAR
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
LAÇIN YOLUNDAKI AKSİYADAN 99 GÜN ÖTÜR
Ceyhun Bayramov Brüsselə gedib
Novruz bayramına start verilib
LAÇIN YOLUNDAKI AKSİYANIN 98-ci GÜNÜ: yol açıqdır
Azərbaycanda daha 48 nəfər koronavirusa yoluxub
XİN BƏYANAT YAYDI: "Azərbaycanın daxili işlərinə müdaxiləyə heç zaman imkan verilməyəcək"
Bakıda yağış, dağlıq rayonlarda qar yağacaq
Trampın "Dərin dövlət"lə Baydenə meydan oxuması başına bəla oldu: "Məni həbs edəcəklər" - Sabiq prezident tərəfarlarını yenə "Qiyam"a çağırdı
Ağdamda traktor minaya düşdü, sürücü yaralandı - DİN açıqlama yaydı
Bakıda əməliyyat: “Salamat Ramil” saxlanıldı
Şirvan şəhərində Novruz bayramı qeyd olunub - FOTOLAR
LAÇIN YOLUNDAKI AKSİYANIN 97-ci GÜNÜ: etirazlar davam edir
Prezident və ailəsi Talış kəndində: "Bizə qarşı heç bir çirkin plan həyata keçməyəcək" - Ölkə başçısı Qarabağdan mühüm mesajlar verdi (Yenilənib)
Sabah hava necə olaacaq? - Proqnoz
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR