İran prezidentinin memuarı: "Xam və bişməmiş adamlardır" - Elçibəy, Rəsul Quliyev, Pənah Hüceyn haqda tarixi açıqlamalar
06-12-2019 [16:11]
Əziz Rzazadə
Strateq.az
***
İranın sabiq prezidenti mərhum Haşimi Rəfsəncaninin gündəlik qeydlərinin daha bir hissəsini təqdim edirəm.
23 oktyabr 1992-ci il
Saat 8-də ofisimə gəldim. Səhər saat 9-da İranın Azərbaycan Respublikasındakı mədəniyyət müşaviri cənab Seyyid Əli Əkbər Ocaqnejad gəldi. Azərbaycandakı təlim-tədris mədrəsəsinin işi haqqında hesabat verdi. Onların Qumda 100, Ərdəbildə isə 40 tələbəsi var. Birinci ildə 20 milyon tümən alıblar və indi vəsaitin digər hissəsi üçün gəlib.
15 noyabr 1992-ci il
Kəşfiyyat Nazirliyindən cənab Mustafa Purməhəmmədi gəldi. Türkiyə və Azərbaycan casuslarının İrandakı fəaliyyəti barədə məlumat verdi. PKK və İraq kürdləri, habelə "İrlandiya ordusu" haqqında məruzə etdi. Bosniya və Tacikistan müsəlmanlarına kömək etməyə icazə verdim.
(?) 1993-cü il
Cənab Seyyid Əli Əkbər Ocaqinejad gəldi. Keçmiş Sovet Azərbaycandakı Mədəniyyət Mərkəzi barədə məruzə və maliyyə tələb etdi...
12 aprel 1993-cü il
Azandan əvvəl, sübh tezdən oyandım və bir daha yatmadım. Səhər 10-a qədər işlərimi gördüm və hesabatları oxudum. Azərbaycan Prezidentinin dövlət katibi cənab Pənah Hüseynov gəldi. Prezidentlərinin məktubunu gətirmişdi. Doktor Həbibi əvvəlcədən danışıqlara dair qısa hesabat vermişdi. Ermənistana son məğlubiyyətlərdən sonra çox narahatdırlar. Zəif mövqedə ola-ola hərbi, siyasi və azuqə yardımı tələb və eyni zamanda, Xalq Cəbhəsinin anti-İran mövqeyini də etiraf edirlər. Xam və bişməmiş adamlardır. Həm kömək vədi verdim, həm də daxili ittifaq barədə nəsihət.
15 iyun 1993-cü il
Hesabatlarda Azərbaycandakı qiyamçı qüvvələrin Bakıya doğru irəliləməsinə və Somalidə münaqişənin kəskinləşməsinə işarə edilir...
19 iyun 1993-cü il
Elçibəyin Azərbaycandan (Bakıdan - Ə.R.) qaçması mühüm məsələdir. Ta səhər saat 10-dan iş başındaydım. Cənab Vaezi telefonla zəng edib bildirdi: Heydər Əliyev Ermənistana çağırış edib ki, Azərbaycanda yaranmış vəziyyəti Qarabağda özləri üçün fürsət kimi sui-istifadə etməsinlər, amma onlar (ermənilər - Ə.R.) çağırışı qəbul etməyiblər.
19 avqust 1993-cü il
Əfqanıstanın baş naziri cənab Gülbəddin Hikmətyar gəldi. O, mülki və siyasi işlərdə kömək göstərilməsini, ölkənin müxtəlif işləri üçün ixtisaslaşdırılmış kadrların hazırlanmasını xahiş etdi. Xüsusən, əfqan döyüşçülərinin Azərbaycana yardım üçün göndərilməsini və daha çox da Tacikistanda milli birlik hökumətini yaratmaq üçün səyləri artırmağa çağırdı. Dedi ki, general Əbdülrəşid Dostum Qərb tərəfindən dəstəklənir və ölkəni işğal etməyə hazırlaşır; Əhməd Şah Məsuda da inamsızlığını ifadə etdi.
15 oktyabr 1993-cü il
Qızıl Aypara Təşkilatının rəhbəri doktor Seyfullah Vəhid Dəstcerdi gəldi. Məruzədə Dağlıq Qarabağ müharibəsi qaçqınları üçün Azərbaycan ərazisində bir düşərgənin qurulması, habelə Hindistan, Gürcüstan, Tacikistan və Livan xalqlarına yardım göstərildiyi bildirilirdi.
...Evə özümlə çoxlu hesabatlar aparmışdım, bütün vaxtımı aldılar. Orta Asiya və Qafqaza səyahət proqramını oxudum. Doktor Vilayəti telefonla məlumat verdi ki, Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyev mənim də bu səfərə çıxmağıma təkid edir. Qəbul etdim.
27 noyabr 1993-cü il
Bu gün yağış yağdı. Səhər saat 9 idi. "Qüds" Qüvvələrinin komandanı cənab Əhməd Vahidi və yoldaşları gəldi. "Sepah"dan cənab Qaaninin Azərbaycan Respublikasına səfəri barədə məlumat verir, hərbi hazırlıq, tədarük və təşkil təmin edir. Bakı yaxınlığında qarnizonumuz var. Bosniyanın Xorvatiya ilə raket sövdələşməsinə verdiyi yardım, cənab İzzetbeqoviçin xahişi ilə onlardan silah əldə etmə, habelə azərbaycanlıların və ermənilərin razılığı ilə Mil-Muğan və Xudafərin anbarlarının qorunması məsələsini müzakirə etdik.
5 dekabr 1993-cü il
Sonra Azərbaycan Milli Məclisi sədri Rəsul Quliyev və xarici işlər naziri cənab Həsənovla birlikdə gəldi. Siyasətlərinə dair açıqlama verdi: gələcəkdə Azərbaycanın bir hissəsini kütləvi şəkildə ermənilərdən geri alacaq, sonra güc mövqeyindən sülh müzakirəsi aparmaq və Qarabağın onlara məxsus olduğunu qəbul etdirmək istəyirlər. Bizdən silah-sursat, yol, təbliğat, habelə siyasi və kəşfiyyat sahəsində kömək istədilər.
5 iyun 1994-cü il
Aşqabad sammiti ərəfəsində Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri arasındakı danışıqlar barədə məlumat gəldi.
Strateq.az
Daha bir jurnalist həlak olub
CHP liderindən daha bir sürpriz qərar - Bu gün Baxçalı ilə görüşəcək
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Xorvat məşqçi daha bir komandadan qovulub
"Fənərbaxça" Konyada vacib xal itiirb
Vaqif Səmədoğlunun 85 illik yubileyinə həsr edilmiş poeziya müsabiqəsinin ilkin seçimi olub - SİYAHI
HƏMAS-la İsrail atəşkəsə razılaşıb? - İsrail təsdiqləmir, şərtlər də gizli saxlanılır
Paşinyan Moskvaya gedir - Putinlə ikitərəfli görüş olacaq
Bakıda külək güclənəcək, yağış intensivləşəcək - Xəbərdarlıq
Azərbaycanla Ermənistan arasında 40 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
Qarabağ zonasında 2046.3 hektar ərazi minalardan təmizlənib
Dövlət qulluğuna imtahan keçiriləcək
DSMF-də rəsmi yoxlama başlayıb - Açıqlama
Slovakiyanın Baş naziri Azərbaycana gəlir
Bakı dünyanın "İdman Paytaxtı” seçilib
Dövlət Komitəsi ilə “Bakcell” arasında memorandum imzalandı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
SABİQ DEPUTATIN RAMİZ MEHDİYEVƏ ŞOK MƏKTUBU ÜZƏ ÇIXDI: "Hörmətli ağsaqqalım..." - "Bəlkə, özləri yazıb "qol" çəkiblər?" - FOTO (YENİLƏNİB)
Rezidenturaya qəbulun nəticələri açıqlanıb
RUSİYA UKRAYNANI ADDIM-ADDIM ƏLƏ KEÇİRİR: "Xarkov və Donetskdə daha iki yaşayış məntəqəsi nəzarətə götürülüb"
Qəzzada savaşın 213-cü günü: ölənlərin sayı artlb
Hakim: "AMEA-nın vitse-prezidenti bilərəkdən, ya bilməyərəkdən cavab vermir" - Qalmaqallı məhkəmə (FOTOLAR)
Keçmiş komitə sədri hakim qarşısına çıxarılır - Korrupsiya ittihamı
Türkiyədə ağır qəza: 8 nəfər ölüb, çoxlu sayda yaralı var - FOTOLAR
Ağdərə və Qubadlıda insan qalıqları tapılıb - Prokurorluq araşdırma aparır (Yenilənib)
Joze Mourinyo Türkiyəyə gəlir - İki illik razılaşma əldə olunub
ABŞ səfiri Füzuli və Şuşada - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Putin beşinci dəfə and içəcək
QMİ Məhərrəmlik ayının başlanacağı tarixi açıqladı
Prezident İlham Əliyev Həştərxan vilayətinin qubernatorunu qəbul edib - FOTO (Yenilənib)
Emin Əmrullayev yola saldı: nazir həmkarı özünə müşavir götürdü - Sabiq mətbuat katibi vəzifəyə təyin olunub
Azərbaycanla daha bir ölkə arasında viza tələbi aradan qaldırılıb
Gömrük Komitəsinin sədri özünə daha bir müşavir götürüb
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Prezident İlham Əliyevdən daha bir - Dəyişiklik
ABŞ-da unikal hadisə: qadın 10 həftə ərzində lotoda iki dəfə 1 milyon dollar qazanıb - "Qənaətlə xərcləyəcəm"
Dövlət xidməti rabitə müəssisələrini "vurdu": “Telefon xidmətlərinə görə əlavə ödənişlər tələb edilir” - Xəbərdarlıq
Anar Məmmədli ev dustaqlığına buraxılmadı - Məhkəmə iclası
Quş qripinə qarşı epizootoloji monitorinqlər keçiriləcək
İki həftə əvvəl "ərim məni döyür" harayı çəkən müğənni ölüm xəbərindən dərhal sonra dəyişdi: "Andımıza sadiq qaldıq, canım yoldaşım"
İsrail əsgərləri Tulkerim qaçqın düşərgəsini mühasirəyə alıb