Maliyyə Nazirliyinin "strateji" yanaşması, yaxud 2 milyarda yaxın ehtiyat vəsait...
04-11-2018 [23:57]
Rövşən Ağayev
İqtisadçı ekspert
***
Azərbaycan hökumətinin sərəncamında iri məbləğdə ehtiyatlar var. Neft Fondunun və Mərkəzi Bankın sahib olduğu 45 mlrd. dollara yaxın valyuta aktivlərini nəzərdə tuturam.
Amma 3-cü mənbə də var - Maliyyə Nazirliyinin sərəncamında olan və məbləği 1.2 mlrd. dollara yaxınlaşan ehtiyatlardan söhbət gedir.
Bu ehtiyatlar necə formalaşır?
"Büdcə sistemi haqqında" Qanuna əsasən cari maliyyə ilinin sonuna büdcənin xərclənməyən, xəzinə hesabında qalan vəsaitlər növbəti ilə keçmir, sərbəst qalıqların hamısı vahid xəzinə hesabına köçürülür.
Əgər büdcə kəsirini qapatmaq və ya normativ çərçivəsində müdafiə olunan xərc maddələrinin maliyyələşməsinə sərf edilmirsə, həmin vəsaitlərin tamamı vahid xəzinə hesabında ehtiyat kimi qalır. Bu ehtiyatların saxlanmasına və idarəetməsinə isə Maliyyə Nazirliyi səlahiyyətlidir.
Təəssüf ki, Neft Fondunun ehtiyatlarından fərqli olaraq dövlət büdcəsinin xəzinə qalıqları hesabına formalaşan ehtiyatların idarəçiliyi ilə bağlı hesabatlılıq çox məhduddur, Maliyyə Nazirliyinin saytında bu barədə ümumiyyətlə, məlumat yoxdur. Amma indi Hesablama Palatası ilk dəfə xeyli informasiya açıqlayıb.
Məlum olub ki, 2018-ci ilin ortalarına büdcə ehtiyatının məbləği 1.982 mlrd. manatdır. Onun 981 mln. manatı qanunvericiliyə uyğun olaraq saxlanmaq üçün Neft Fonduna, 19.8 mln. manatı isə "Beynəlxalq Bank"a verilib. 163 mln. manatı "Kapital Bank"da yerləşdirilib.
Amma qanunvericilikdə nəzərdə tutulmadığı halda il ərzində qaytarılmaq şərtilə Dövlət Neft Şirkətinə və "Dövlət Dəmiryolu"na ssuda kimi verilib.
Təsəvvür edirsiniz, dövlətin maliyyə resurslarının istifadəsinin qanunauyğunluğuna birbaşa səlahiyyətli olan Maliyyə Nazirliyi qanunda nəzərdə tutulmadığı halda, dövlət resurslarını dövlət şirkətlərinə borc verir.
Ümumiyyətlə hökumətin sərbəst maliyyə resurslarının (təkcə xəzinə qalığınıdan söhbət getmir) banklarda yerləşdirilməsində də ədalətli mexanizmlər olmalıdır. Yaxınlarda Rusiyada hökumətin sərbəst vəsaitlərinin kredit təşkilatlarında müsabiqə yolu ilə yerləşdirilməsi ilə bağlı qaydalar qəbul edildi. Bu tip qaydanın tətbiqinə bizdə də ehtiyac var.
Yeri gəlmişkən, son illər həcmi 1.5-2 mlrd. manatdan az olmayan xəzinə ehtiyatının istifadəyə verilməsindən dövlət büdcəsi ən yaxşı halda 3 -4 mln. manat gəlir əldə edib. Yəni gəlirlilik 0.2-0.3%.
Uzun illər Britaniya hökumətində üçün məsləhətçi kimi çalışmış Malqan "Dövlət strategiya sənəti" adlı əsərində yazır ki, Maliyyə Nazirliyi zəifdirsə və bu qurumun strateji yanaşması yoxdursa, bütövlükdə hökumətin strateji vizionun olması çətindir. Yəni açar qurumdur Maliyyə Nazirliyi...
Strateq.az
SON XƏBƏRLƏR
Jurnalisti "qanuni oğrular"la hədələyən kimdir? - "Dedi ki, adam tutmuşam, hər ikinizi öldürəcəyəm”
50-dən çox qonağın zəhərləndiyi şadlıq evindən açıqlama: “Nə oldu zalın birində zəhərlənmə oldu, digərində yox..."
Ağdadaş Ağayev: "Gecələri demək olar ki, yatmıram, yazıram..."
Aclıq aksiyası keçirən Tofiq Yaqublu müayinə olunub - Qızı açıqladı
Sabah yağış yağacaq
Paşinyan sərhəddə: “Bu, məşhur Kirants divarıdır, onun digər tərəfində Azərbaycan yerləşir” - FOTOLLAR
Məktəbli qızlarımız ölkəmizi Avropa Qızlar İnformatika Olimpiadasında təmsil edəcək - FOTOLAR
Dövlət Nəzarəti Xidmətinin ştat vahidi artırıldı - Fərman
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
Prezident “Mühasibat uçotu haqqında” qanunu təsdiqlədi - Dəyişiklik
Prezidenti işğaldan azad edilmiş ərazilərlə bağlı yeni qanunu təsdiqlədi - Nələr olacaq?
Bakıda ahıl qadının 80 min manatını ələ keçiriblər
Müğənni Qumral: "Biz ailə xanımıyıq, gecə saat 2-də, 3-də..."
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin, təhlükə var"
GENERALA YÜKSƏK VƏZİFƏ VERİLDİ - O, kimdir?
Ermənistan sərhəddə növbəti təxribat törədib - MN açıqlama yaydı
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Mərmərə dənizini çirkləndirən gəmi sahibinə cəza kəsilib - 26 milyon
Məhkəmədə Ermənistanın törətdiyi Xocalı soyqırımı ilə bağlı faktlar nümayiş olunub - FOTOLAR
İlham Əliyev, Mehriban Əliyeva və nəvələri “Sea Breeze”də - FOTOLAR
ABŞ BUNKER DƏLƏN BOMBA DOLU 9 TƏYYARƏNİ İSRAİLƏ GÖNDƏRDİ - "Nəyin bahasına olursa olsun, İranı vuracağıq"
“İsrail olmasaydı, Amerika onu yaradardı” - Amerikanın Yaxın Şərqdə batmayan gəmisi (TƏHLİL)
Rusiya Donetskdə 4 yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
Bakıda təmir adıyla 105 milyonluq tender...
Donald Tramp "Siz avropalılara "parazit" demisinizmi?" sualından özünü itirdi: "Nədən bəhs etdiyini bilmirəm"
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlərdə bu il növbəti artımlar ediləcək"
ABŞ-da əcnəbi tələbələrin vizası ləğv edilir
Şirvanda saxta araq satılırmış
AFFA “Turan Tovuz”un şikayətini rədd etdi
Bakıxanov, Köhnə Günəşli, İmişli və Qubada ağacları kəsiblər
İlham Əliyev xristian icmasına məktub göndərib - MƏTN
"Bəs sizcə, kimlərə haqsızlıq oldu?" - Qənirə Ataşovadan nazirliyin siyahısına maraqlı reaksiya
"2000-ci ildə ailə qurub Rusiya vətəndaşlığı almışam və..." - Milyonluq məhkəmə işi
ABŞ Suriyadakı 8 bazadan 3-nü qapatdı - Hərbçilər geri çəkilir
Diplomatlar Şuşaya gediblər
Müğənni mollanın təklifinə "yox!" dedi
Məhkəmədə zərərçəkmiş şəxs Madat Babayanı tanıdı: "O, “sən türksən” deyib məni təpiklədi"
Xəzər dənizi geri çəkilir: ekspertlər həyəcan təbili çalır
"Praktik tibb faəliyyəti ilə məşğul ola bilməzlər" - Nazirlikdən "plastk cərrahlar"a sərt xəbərdarlıq
Əfsanəvi idmançı: "Onun yerində mən olsaydım, 20 il cəza alardım"
İran prezidenti Azərbaycana gəlir
İzmirdə FETÖ əməliyyatı: daha 10 nəfər saxlanılıb
Dövlət Vergi Xidməti sahibkarlara xəbərdarlıq edib
İlham Əliyev Mövlud Çavuşoğluya başsağlığı verib