İMTAHAN FIRILDAĞI: texnologiyanın köməyi ilə qurulan yeni “biznes model”i - Osman GÜNDÜZ YAZIR
28-07-2025 [16:32]
Osman GÜNDÜZ
***
Bir zamanlar imtahanlarda hansısa texniki vasitələrdən istifadə edənlər barmaqla sayılardı. DİM-in detektorları onları asanlıqla aşkar edirdi.
Amma indi vəziyyət dəyişib. Görünür ki, bəzi texnoloji işbazlar bu işi sistemli şəkildə biznes xidmətinə çeviriblər.
Tələb var, təklif də hazırlanır: kim imtahanda uğur qazanmaq istəyirsə, “gizli texnologiya paketi” hazırdır – mikroqulaqcıq, mikrokamera, mini telefon, naqil, Mi-Fi routeri və daha nələr...
Əldə etdiyim məlumata görə, məhz belə xidməti təklif edən bir şəbəkənin üzvləri artıq məhkəmə qərarı ilə saxlanılıb, cinayət işi açılıb və istintaq aparılır. Abituriyentlərdən nəticələri ləğv olunanlar var.
Əməliyyat DİM-in müşahidələri və rəsmi müraciəti əsasında DTX tərəfindən həyata keçirilib.
Görünür ki, qeyd olunan orqanlar bu tip halların artmasını müşahidə ediblər və bunun mərkəzləşmiş formada ola biləcəyindən şübhələniblər.
Yəni ola bilər ki, texniki avadanlıqlarla imtahana gələnlərin müəyyən təbəqəyə, müəyyən qrupa və ya regiona bağlı olması şübhə doğurub, yaxud elə imtahan prosesində özünü şübhəli aparanların çox olması müşahidə kameraları və süni intellektlə müəyyən edilib.
Əlbəttə, gizli avadanlıqlardan istifadə edənlər məcburdur ki, tez-tez qulağa toxunsunlar, paltarda nəsə qurdalasınlar, hansısa süni hərəkətlər etsinlər, mikroqulaqcıqlardan gələn səslər ətrafda əks-səda yaratsın və s.
Burada ən diqqətçəkən məqam isə budur:
Artıq bu tip fırıldaq imtahan verənin özünün şəxsi təşəbbüsü ilə deyil, xidmət olaraq, biznes olaraq təklif edilən “texnoloji dəstək paketi” kimi təqdim olunur. Yəni bu bir fərdi fırıldaq yox, kütləviləşən, pullu və təşkilatlanmış texnoloji cinayət modelidir.
Əlbəttə, burada DTX tərəfindən bu şəbəkənin ifşası və məsuliyyətə cəlb edilmələri təqdirəlayiq bir addımdır.
Amma bu hadisə bir daha göstərdi ki, məsələ sadəcə bir neçə abituriyentin fırıldağa əl atmasında deyil – texniki – texnoloji savadlı şəxslərin - təşkilatçıların öz biliklərini cinayətə yönəltməsindədir.
Bir neçə gün öncə də kiber sahədə cinayət törətmiş bacarıqlı bir gəncin məhkəmə prosesi cəmiyyətin gündəmində idi.
Və mən yenə o fikirdəyəm: Dövlət, cəmiyyət və xüsusilə təhsil və innovasiya qurumları səfərbər olmalıdır ki, bu tip texnoloji potensiallı insanlar fırıldağa və cinayətə yox, ölkənin inkişafına xidmət edən layihələrə üz tutsunlar və cəlb olunsunlar.
P.S. Yazı müəllifin Feysbuk-dakə səhifəsində yayılıb.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
"Fənərbağça" Orteqaya "elçi" düşüb
"Qalatasaray" Canluici Donnarummanı transfer etmək istəyir
"BİRBANK"ın MİN OYUNU: Kasıba “kuryer” tələsi, varlıya isə...
ABŞ-də atışma olub, xəsarət alanlar var
Xaçmazda dənizdə kişi meyiti aşkarlanıb
Tramp ABŞ ilə razılaşmayan ölkələr üçün rüsumların həcmini açıqlayıb
"Alanyaspor" braziliyalı qapıçı transfer edib
Qəzzada son 24 saatdakı itki: 100 fələstinli öldürülüb
Əkrəm İmamoğlunun magistr diplomu da ləğv olundu
Qarabağ zonasında daha 1354.2 hektar ərazi minadan təmizlənib
Dövlət xadimləri adından saxta açıqlamalar yayılıb - FOTO
Rəsmi Moskva: "Putinlə Tramp arasında görüş gözlənilmir"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Bibiheybət yolunda hərəkət məhdudlaşdırılacaq
İMTAHAN FIRILDAĞI: texnologiyanın köməyi ilə qurulan yeni “biznes model”i - Osman GÜNDÜZ YAZIR
Yalançı şahidlik tələb edən məktəb direktoru: töhmətlə "iş bağlanb" - BŞTİ-dən qeyri-adı qərar
Gəncənin girişindəki şəhid plakatları götürülüb - FOTO
Hesablama Palatasında Kollegiya iclası keçirilib
Keçmiş mətbuat katibi deputat köməkçisi təyin olunub
“Əgər ABŞ şirkətləri ilə işləyirlərsə..." - Hikmət Hacıyevin Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mesajının görünməyən tərəfləri... (TƏHLİL)
47 yaşlı şəxs 63 yaşlı həmyerlisini öldürülüb
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
İŞIQLA BAĞLI YENİ QANUN TƏSDİQLƏNDİ - Sabit tarif nə deməkdir?
Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin vəzifəli şəxslərinə əlavə səlahiyyət verildi - Fərman
Milli Qəhrəman Natiq Qasımovun anası dəfn olunub - FOTOLAR
Ceyhun Mollazadə öz “Sazz”ının nazıyla bizi nə qədər oynadacaq? - İnternet provayder abunəçiləri 191-ə "dolayıb"
Vilayət Eyvazovdan növbəti sıra baxışı: 214 nəfər növbəti mərhələyə buraxıldı - VİDEO
“Azercell Biznes” şirkətlər üçün yeni rəqəmsal həll təqdim edir
Ceyhun Bayramovla Özbəkistan XİN başçısı telefonda danışdı - Nələr müzakirə olunub?
"Renn" Frankovski ilə maraqlanır
"Göztəpə" yarımmüdafiəçi transfer edib
"Dinamo Moskva" Bəxtiyor Zaynutdinovu transfer edib
Sabah isti hava olacaq - Proqnoz
"Spartak Moskva" Gedson Fernandesi transfer edir
"İnter Mayami" Rodriqo de Paulla anlaşıb
Ballıca kəndinə növbəti köç olub
"Kalyari" Semih Kılıçsoyla danışıqlar aparır
Bakıda məsciddə şok olay: qazi məsciddə yatan xeyriyyəçini 32 bıçaq zərbəsiylə öldürüb (Yeniləniib)
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Hüquqla müalicə” adlı dəyirmi masa keçirilib
Abşeronda dənizdə iki nəfər boğulub
İlham Əliyev Peru prezidentinə məktub göndərib - MƏTN
Lerikdə əməliyyat: kimlər həbs edilib?