Kolbasa xərçəng yaradır - Həkim SOS verdi
02-01-2025 [10:28]
Kolbasa xərçəngə səbəb ola bilər.
Kolbasa bişirmə prosesində xərçəngə səbəb ola biləcək maddələr əmələ gəlir.
Bunu tibb elmləri namizədi, həkim İrina Baranova xatırladıb. O, heç vaxt özünə və övladlarına kolbasa almadığını bildirib.
Həkimin sözlərinə görə, kolbasaların tərkibindəki konservantlar, ləzzət artırıcılar, stabilizatorlar və digər xammallar məhsulun saxlanma müddətini uzatmalı və görünüşünü yaxşılaşdırmalıdır. Amma emal zamanı onun tərkibində orqanizmə zərərli olan maddələr əmələ gəlir. Onların müntəzəm istifadəsi ilə bağırsaq və mədə xərçəngi riski artır.
Baranova kolbasaların uşaqlar üçün xüsusilə ciddi təhlükə yaratdığını da qeyd edib.
"Kolbasa sadəcə "tez yemək" deyil, onların tərkibində xərçəngə tutulma riskini artıran əlavələr var", - həkim vurğulayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilk dəfə 2015-ci ildə emal olunmuş və qırmızı ətin təhlükələrini rəsmi olaraq bəyan edib.
O, vetçina, kolbasa, sosiska və digər emal edilmiş ət məhsullarını kanserogenlərin birinci qrupuna aid edib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, qalın bağırsaq və mədə xərçəngi daha çox inkişaf edir.
Kanserogenlərin birinci qrupuna siqaret çəkmək və asbest də daxildir, lakin ÜST qeyd edir ki, bu, onların hamısının eyni dərəcədə təhlükəli olması demək deyil.
Eyni hesabatda ÜST qeyd edib ki, emal olunmuş ətin xərçəngə səbəb olmasına dair qəti sübut yoxdur.
Müstəqil tədqiqat təşkilatı Global Burden of Disease Project hesab edir ki, yüksək səviyyədə işlənmiş ətin hər il təxminən 34.000 xərçəng ölümü ilə əlaqələndirilir.
Həmçinin 2015-ci ildə CBS News ÜST-nin hesabatındakı çatışmazlıqları qeyd edib. Bunlara işlənmiş ət yemək və xərçəngin inkişafı arasında birbaşa əlaqəni müəyyən etmək üçün tədqiqatın olmaması daxildir. Üstəlik, təşkilat hansı məhsulların daha çox kanserogen olduğunu qeyd etməyib.
2023-cü ildə ÜST, emal edilmiş ətin xərçəngə səbəb olduğu qiymətləndirməsini davam etdirib. Belə ki, işlənmiş ət istehlakı və meyvə-tərəvəzin az qəbulu, oturaq həyat tərzi, piylənmə, siqaret və həddindən artıq spirtli içki qəbulu kolorektal xərçəngin səbəbləri kimi müəyyən edilib. Bununla belə, istehlak edilən emal olunmuş ətin miqdarı ilə bağlı ÜST-dən hələlik rəsmi tövsiyələr yoxdur.
Əvvəllər Harvard Universitetinin İctimai Sağlamlıq Məktəbinin alimləri müəyyən ediblər ki, işlənmiş qırmızı ət yemək demansiyanın inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Həftədə iki porsiya işlənmiş qırmızı ət yemək, onu az yeyənlərlə müqayisədə demansiya inkişaf riskini 14 faiz artırır. Maraqlıdır ki, bir porsiya işlənmiş ətin sağlam alternativi ilə (məsələn, qoz-fındıq və paxlalılar) əvəz edilməsi demansiya riskini 23 faiz azaldır./Lent.az
SON XƏBƏRLƏR
Hindistanda daşqın: ölənlərin sayı 78-ə çatıb, 37 nəfər itkin düşüb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
Peskovdan Azərbaycan-Rusiya münasibətləri haqda - Açıqlama
Daha 74 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarıldı
Abşeron magistral kanalında meyit tapılıb
Direktor və direktor müavinlərinin işə qəbulu üzrə müsabiqənin nəticələri elan olundu
"Sumqayıt"ın yeni baş məşqçi bəlli oldu
Diplomatik xidmət orqanları rəhbərlərinin IX müşavirəsi - FOTOLAR
"Saakaşvili əfv edilməyəcək"
Prezident İlham Əliyev bu qanunlara dəyişiklik edib
PROREKTOR REKTOR TƏYİN EDİLDİ - Sərəncam + FOTO
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Metan qazından şəhid olan türk əsgərlərinin sayı artıb
Keçmiş hökumət başçısı özünə qəsd edib
General Kərim Vəliyev Səudiyyə Ərəbistanıa gedib
Gəlin öldürülüb, qayınanası baş və əl nahiyələrindən xəsarət alıb - Qayınata isə tutulub
Natiq Cəfərliyə ağır itki üz verib
Partiya sədri həbs təhlükəsiylə üzləşib
İlham Əliyev Pakistan nümayəndə heyətini qəbul edib - FOTOLAR
Magistraturaya ixtisas seçimi başlayıb
14 yaşlı qız 4 nəfəri bıçaqladı - Polis hər yerdə onu axtarır
Hakim media nümayəndələrini məhkəmə zalından çıxarıb - İmaməddin Əlimanovun işi üzrə proses başlayıb
MN: "Pirəkəşküldə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək"
İsrail Yəməni yenə bombalayıb - "Ən ağır cavabı alacaqlar"
Azərbaycan və Özbəkistan dünya çempionatı üçün birgə namizədliyini irəli sürdü - Futbol üzrə
"City Net" kimi ələ salır? - "Jurnalistlərin binası"ndakı sakinləri, dövlət dilimizi, yoxsa özünü? (FOTO)
Kamran Əliyev vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
Qəzza zolağında savaş: daha 46 nəfər ölüb
“Qorxma, buralarda adam-zad olmur” - Təbriz VƏFALI YAZIR
5 AYA YARIM MİLYARDLIQ İTKİ: qazı havaya "ucuran" rəis, baş mühəndislər... - ŞOK STATİSTİKA AÇIQLANDI
22 yaşlı qolkiper "Fənərbaxça"dan ayrılıb
3500 illik qədim şəhər aşkar edilib - FOTO
XİN rəhbərliyi Fəxri xiyabanı ziyarət ediblər
Tramp: "Elon Musk zəhlətökən işlərlə məşğuldur"
Türkiyə ordusunun daha 3 hərbçisi şəhid olub
Rusiyada 287 təyyarə reysi təxirə salınıb - PUA hücumuna görə
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
CHP lideri həbs olunan 3 bələdiyyə sədrinə görə təhdid etdi: "Məni xalqı küçələrə çağırmağa məcbur etməyin"
Qəzzada daha 77 fələstinli həyatını itirib - "Onların arasında uşaq və qadınlar da var"
Ersin Tatar: "Əliyevə və Azərbaycan xalqına təşəkkür edirəm"
Türkiyə ordusunun 5 hərbçisi şəhid olub - İraqda
Gürcüstanda məşhur iş adamı saxlanılıb