Kolbasa xərçəng yaradır - Həkim SOS verdi
02-01-2025 [10:28]
Kolbasa xərçəngə səbəb ola bilər.
Kolbasa bişirmə prosesində xərçəngə səbəb ola biləcək maddələr əmələ gəlir.
Bunu tibb elmləri namizədi, həkim İrina Baranova xatırladıb. O, heç vaxt özünə və övladlarına kolbasa almadığını bildirib.
Həkimin sözlərinə görə, kolbasaların tərkibindəki konservantlar, ləzzət artırıcılar, stabilizatorlar və digər xammallar məhsulun saxlanma müddətini uzatmalı və görünüşünü yaxşılaşdırmalıdır. Amma emal zamanı onun tərkibində orqanizmə zərərli olan maddələr əmələ gəlir. Onların müntəzəm istifadəsi ilə bağırsaq və mədə xərçəngi riski artır.
Baranova kolbasaların uşaqlar üçün xüsusilə ciddi təhlükə yaratdığını da qeyd edib.
"Kolbasa sadəcə "tez yemək" deyil, onların tərkibində xərçəngə tutulma riskini artıran əlavələr var", - həkim vurğulayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilk dəfə 2015-ci ildə emal olunmuş və qırmızı ətin təhlükələrini rəsmi olaraq bəyan edib.
O, vetçina, kolbasa, sosiska və digər emal edilmiş ət məhsullarını kanserogenlərin birinci qrupuna aid edib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, qalın bağırsaq və mədə xərçəngi daha çox inkişaf edir.
Kanserogenlərin birinci qrupuna siqaret çəkmək və asbest də daxildir, lakin ÜST qeyd edir ki, bu, onların hamısının eyni dərəcədə təhlükəli olması demək deyil.
Eyni hesabatda ÜST qeyd edib ki, emal olunmuş ətin xərçəngə səbəb olmasına dair qəti sübut yoxdur.
Müstəqil tədqiqat təşkilatı Global Burden of Disease Project hesab edir ki, yüksək səviyyədə işlənmiş ətin hər il təxminən 34.000 xərçəng ölümü ilə əlaqələndirilir.
Həmçinin 2015-ci ildə CBS News ÜST-nin hesabatındakı çatışmazlıqları qeyd edib. Bunlara işlənmiş ət yemək və xərçəngin inkişafı arasında birbaşa əlaqəni müəyyən etmək üçün tədqiqatın olmaması daxildir. Üstəlik, təşkilat hansı məhsulların daha çox kanserogen olduğunu qeyd etməyib.
2023-cü ildə ÜST, emal edilmiş ətin xərçəngə səbəb olduğu qiymətləndirməsini davam etdirib. Belə ki, işlənmiş ət istehlakı və meyvə-tərəvəzin az qəbulu, oturaq həyat tərzi, piylənmə, siqaret və həddindən artıq spirtli içki qəbulu kolorektal xərçəngin səbəbləri kimi müəyyən edilib. Bununla belə, istehlak edilən emal olunmuş ətin miqdarı ilə bağlı ÜST-dən hələlik rəsmi tövsiyələr yoxdur.
Əvvəllər Harvard Universitetinin İctimai Sağlamlıq Məktəbinin alimləri müəyyən ediblər ki, işlənmiş qırmızı ət yemək demansiyanın inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Həftədə iki porsiya işlənmiş qırmızı ət yemək, onu az yeyənlərlə müqayisədə demansiya inkişaf riskini 14 faiz artırır. Maraqlıdır ki, bir porsiya işlənmiş ətin sağlam alternativi ilə (məsələn, qoz-fındıq və paxlalılar) əvəz edilməsi demansiya riskini 23 faiz azaldır./Lent.az
SON XƏBƏRLƏR
Prezident İlham Əliyev Mixail Kavelaşvili ilə təkbətək görüşüb, birgə bəyanat veriblər - FOTO (YENİLƏNİB)
Tolik: "Biz “boykot” etməyəcəyik"
Türkiyədə 17 şəhərdə İŞİD-ə qarşı əməliyyat: 89 şübhəli qandallanıb
Partiya sədri: "Belə məmurların boğazından yapışmaq lazımdır" - "Onları həbs etmək lazımdır"
Taksilər qiyməti qaldırdı - Yağış bəhanəsi ilə
Qatarların hərəkəti niyə dayanıb? - ADY açıqlama yaydı (Yenilənib)
Daxili İşlər Nazirliyi məlumat yayıb
Hərbi çağırışdan yayınmaya qarşı yenilik - Xidmət yeni qanunla bağlı açıqlama yaydı
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Bakı və Xırdalanda bəzi əraziləri su basdı - VİDEO
Sabiq deputat Ağsaqqallar Şurasının sədri seçilib
Sumqayıtda ticarət mərkəzində yanğın başlayıb
Dünyada qarşıqa ticarəti də varmış - Dəstə saxlanılıb
Türkiyədə yenə zəlzələ olub - 4.1 bal gücündə
Çempionlar Liqası: “Barselona” və PSJ uduzdu, ancaq...
Vitse-spiker infarkt keçirib - Vəziyyəti ağırdır
Gürcüstan prezidenti Heydər Əliyev Mərkəzində - FOTOLAR
Ağ Evdən rəsmi Pekinə mesaj: "Top indi sizin sahədədir, ya razılaşacaqsınız, ya da..."
İsrailli girovlardan ölən var? - HƏMAS əlaqənin itdiyini deyir
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Əlcəzairlə Fransa arasında diplomatik qalmaqal - Hər iki ölkə bir-birinin diplomatlarını qovub
Almaniyanın Baş Qərargah rəisi Türkiyəyə gəlib
Şok olay: qızının nişanlısından hamilə qalan qadın efirə çıxarıldı, aparıcının suallarına elə cavab verildi ki... (FOTO)
Çin daha bir yeniliyə imza atdı: 7 yaşlı xəstəyə süni ürək köçürüldü
Tanınmış vəkil "Bank Mamed"dən yazdı: "...dostu Elman Rüstəmovla..." - "Yerinə gələn "qlamurçik oğlan"..."
"Fənərbağça"lı futbolçunun zədəsi sağalıb - 23 turdan sonra...
Stiv Vitkoff: "İran nüvə proqramını tamamilə yox etməlidir"
ABŞ Suriyadan çəkilir - 2 aya qədər...
Kosovoda siyasi böhran böyüyür - İstefa tələbi qəbul edilməyən deputatlar and içməkdən imtina etdilər
Mehriban Əliyeva və Leyla Əliyeva uşaqlarla bir arada - FOTOLAR
Ege dənizində qayıq batıb, ölənlər var - Biri hamilə olub
Ruben Vardanyan Bakıda növbəti məhkəmə iclasında... - FOTOLAR
BMT: "Qəzza zolağında ərzaq və digər ehtiyatlar tükənib"
Atasını döyən və döyülmə anını paylaşan repçi həbs olundu.
MALİYYƏ NAZİRİNƏ DAHA BİR MÜAVİN TƏYİN OLUNDU - Sərəncam
DSMF SƏDRİ VƏZİFƏDƏN AZAD EDİLDİ - Sahi Babayevin sadiq kadrı nazir müavini təyin olundu
"Futbol qumarı"nın "monopolist"ləri: “Misli”, “Topaz” və ya Rövşən Nəcəfin təhdidi...
Ceyhun Bayramov Çin səfiri ilə görüşüb - Nələr müzakirə olunub?
Manatın məzənnəsi qalxacaq? - Rəsmi açıqlama
Emil Pənahova AZCON-da yüksək vəzifə verildi