jpg-1629794440.jpg)
jpg-1749096698.jpg)
Kolbasa xərçəng yaradır - Həkim SOS verdi
02-01-2025 [10:28]
Kolbasa xərçəngə səbəb ola bilər.
Kolbasa bişirmə prosesində xərçəngə səbəb ola biləcək maddələr əmələ gəlir.
Bunu tibb elmləri namizədi, həkim İrina Baranova xatırladıb. O, heç vaxt özünə və övladlarına kolbasa almadığını bildirib.
Həkimin sözlərinə görə, kolbasaların tərkibindəki konservantlar, ləzzət artırıcılar, stabilizatorlar və digər xammallar məhsulun saxlanma müddətini uzatmalı və görünüşünü yaxşılaşdırmalıdır. Amma emal zamanı onun tərkibində orqanizmə zərərli olan maddələr əmələ gəlir. Onların müntəzəm istifadəsi ilə bağırsaq və mədə xərçəngi riski artır.
Baranova kolbasaların uşaqlar üçün xüsusilə ciddi təhlükə yaratdığını da qeyd edib.
"Kolbasa sadəcə "tez yemək" deyil, onların tərkibində xərçəngə tutulma riskini artıran əlavələr var", - həkim vurğulayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilk dəfə 2015-ci ildə emal olunmuş və qırmızı ətin təhlükələrini rəsmi olaraq bəyan edib.
O, vetçina, kolbasa, sosiska və digər emal edilmiş ət məhsullarını kanserogenlərin birinci qrupuna aid edib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, qalın bağırsaq və mədə xərçəngi daha çox inkişaf edir.
Kanserogenlərin birinci qrupuna siqaret çəkmək və asbest də daxildir, lakin ÜST qeyd edir ki, bu, onların hamısının eyni dərəcədə təhlükəli olması demək deyil.
Eyni hesabatda ÜST qeyd edib ki, emal olunmuş ətin xərçəngə səbəb olmasına dair qəti sübut yoxdur.
Müstəqil tədqiqat təşkilatı Global Burden of Disease Project hesab edir ki, yüksək səviyyədə işlənmiş ətin hər il təxminən 34.000 xərçəng ölümü ilə əlaqələndirilir.
Həmçinin 2015-ci ildə CBS News ÜST-nin hesabatındakı çatışmazlıqları qeyd edib. Bunlara işlənmiş ət yemək və xərçəngin inkişafı arasında birbaşa əlaqəni müəyyən etmək üçün tədqiqatın olmaması daxildir. Üstəlik, təşkilat hansı məhsulların daha çox kanserogen olduğunu qeyd etməyib.
2023-cü ildə ÜST, emal edilmiş ətin xərçəngə səbəb olduğu qiymətləndirməsini davam etdirib. Belə ki, işlənmiş ət istehlakı və meyvə-tərəvəzin az qəbulu, oturaq həyat tərzi, piylənmə, siqaret və həddindən artıq spirtli içki qəbulu kolorektal xərçəngin səbəbləri kimi müəyyən edilib. Bununla belə, istehlak edilən emal olunmuş ətin miqdarı ilə bağlı ÜST-dən hələlik rəsmi tövsiyələr yoxdur.
Əvvəllər Harvard Universitetinin İctimai Sağlamlıq Məktəbinin alimləri müəyyən ediblər ki, işlənmiş qırmızı ət yemək demansiyanın inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Həftədə iki porsiya işlənmiş qırmızı ət yemək, onu az yeyənlərlə müqayisədə demansiya inkişaf riskini 14 faiz artırır. Maraqlıdır ki, bir porsiya işlənmiş ətin sağlam alternativi ilə (məsələn, qoz-fındıq və paxlalılar) əvəz edilməsi demansiya riskini 23 faiz azaldır./Lent.az
SON XƏBƏRLƏR
"Artıq dörd aydır həbsdəyəm, heç kimim, yanıma gələn də yoxdur"
"Şərurlu İsfəndiyar" hakim qarşısında: 40-a yaxın məhkəmə işi var - "Sənin atanla həyat yoldaşın məni niyə məhkəməyə verib?"
Məhkəmə işi: "Zeynal Usubovla dost olmuşam, ortaq biznesimiz olub"
Tramp "Harvard"dan əl çəkmir: Əcnəbi tələbələrin vizaları dayandırılıb - Uniiversitet prezidenti qisasçılıqda günahlandırdı
Gədəbəydə 74 yaşlı qadına qarşı zorakılıq törədilib - İki qurum birgə məlumat yaydı
Rəsmi Bakı Danimarkanı təbrik edib
İlham ƏIiyev: "Ulu Tanrının mərhəməti heç zaman xalqımızın üstündən əskik olmayacaqdır"
Sabah yağış yağacaq
Laçın “2025-ci il üçün MDB-nin Mədəniyyət Paytaxtı” elan olunub
Meksika Trampın qərarına etiraz etdi: "Bu, ədalətsiz və hüquqi əsası olmayan addımdır"
Azərbaycan-İran dövlət sərhədinin pozulması halının qarşısı alınıb
Qərbi Azərbaycana Qayıdış mövzusunu inhisarlaşdırmaq, yoxsa... - Deputat və sədri olduğu QHT ilə bağlı şok iddialar
Dekan müavini faciəli şəkildə ölüb
İcra başçısı dünya çempionunun "məni o, bıçaqlatdırdı" ittihamına belə cavab verdi: "... tələm-tələsik niyə mənim adımı hallandırır?"
Ege dənizində güclü zəlzələ oldu - 4,6 bal gücündə
Kolleclərin qabiliyyət imtahanlarına qeydiyyatı başlayıb
Azərbaycan nefti ucuzlaşdı
Bu gün Azərbaycanda qısaldılmış iş günüdür
"Əli havada qalmışdı, sanki harasa..." - Şəhid operator Sirac Abışovla bağlı açıqlamalar + VİDEO
24 yaşlı oğlan anasını öldürüb - Naxçıvanda
"Fənərbağça" 16 yaşlı qapçını heyətinə qatdı
"Efirlərlə bağlı cinayət işi açılmalıdır" - Xalqa artisti "Yer yiyəsiz olanda donuz təpəyə çıxır" deyir
CHP sədri haqqında cinayət işi açılıb - Prokurora görə
İsrail ordusu qəzzalıları evlərinə buraxmır - Mətbuat katibi bloklanmış ərazilərin xəritəsini yaydı
Türkiyədə qəza: 12 əsgər xəsarət alıb
Pula həris gələcəyimiz… - Təbriz VƏFALI YAZIR
Türkiyədə 700 illik Tövratı satmaq istəyənlər saxlanıldı - FOTOLAR
İsrailin Qəzzaya hücumu davam edir - Daha 42 nəfər həlak olub
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
HƏKİM XƏSTƏNİN ÇILPAQ GÖRÜNTÜSÜNÜ YAYDI: "Oturub izləyirəm ki, bir az da məşhurlaşım" - VİDEO (Yenilənib)
"Məni Adil Əliyevin tapşırığı ilə bıçaqlayıblar" - 9 qat dünya çempionundan şok MÜSAHİBƏ
Türkiyə kəşfiyyatından əməliyyat: İŞİD lideri həbs edilib
Bu rayonlarda zəlzələ olub
Sabiq daxili işlər naziri Həccə gedib - FOTO
PUTİNLƏ TRAMP 1 SAAT 15 DƏQİQƏ MÜZAKİRƏ APARDI: "Mən bu hücumuna mütləq cavab verməliyəm..."
Pensiya nə vaxt ödəniləcək? - Açıqlama
"Ulduz"lu görüşlər"in növbəti qonağı Aqil Abbas olub
Rıza Çalımbay "Sivasspor"dan ayrılıb
"İnter" İnzaqi ilə yollarını ayırıb
"Fənərbağça" klubu daha bir futbolçu ilə vidalaşdı
"Beşiktaş" Henri Onyekurunu transfer edib? - Açıqlama
Azərbaycanda qanunsuz dini yığıncaqlar təşkil edən əcnəbilər... - DTX və DMX birgə məlumat yaydı
Suriyaya gedən 13 azərbaycanlı ölkəyə gətirilib