Kolbasa xərçəng yaradır - Həkim SOS verdi
02-01-2025 [10:28]
Kolbasa xərçəngə səbəb ola bilər.
Kolbasa bişirmə prosesində xərçəngə səbəb ola biləcək maddələr əmələ gəlir.
Bunu tibb elmləri namizədi, həkim İrina Baranova xatırladıb. O, heç vaxt özünə və övladlarına kolbasa almadığını bildirib.
Həkimin sözlərinə görə, kolbasaların tərkibindəki konservantlar, ləzzət artırıcılar, stabilizatorlar və digər xammallar məhsulun saxlanma müddətini uzatmalı və görünüşünü yaxşılaşdırmalıdır. Amma emal zamanı onun tərkibində orqanizmə zərərli olan maddələr əmələ gəlir. Onların müntəzəm istifadəsi ilə bağırsaq və mədə xərçəngi riski artır.
Baranova kolbasaların uşaqlar üçün xüsusilə ciddi təhlükə yaratdığını da qeyd edib.
"Kolbasa sadəcə "tez yemək" deyil, onların tərkibində xərçəngə tutulma riskini artıran əlavələr var", - həkim vurğulayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilk dəfə 2015-ci ildə emal olunmuş və qırmızı ətin təhlükələrini rəsmi olaraq bəyan edib.
O, vetçina, kolbasa, sosiska və digər emal edilmiş ət məhsullarını kanserogenlərin birinci qrupuna aid edib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, qalın bağırsaq və mədə xərçəngi daha çox inkişaf edir.
Kanserogenlərin birinci qrupuna siqaret çəkmək və asbest də daxildir, lakin ÜST qeyd edir ki, bu, onların hamısının eyni dərəcədə təhlükəli olması demək deyil.
Eyni hesabatda ÜST qeyd edib ki, emal olunmuş ətin xərçəngə səbəb olmasına dair qəti sübut yoxdur.
Müstəqil tədqiqat təşkilatı Global Burden of Disease Project hesab edir ki, yüksək səviyyədə işlənmiş ətin hər il təxminən 34.000 xərçəng ölümü ilə əlaqələndirilir.
Həmçinin 2015-ci ildə CBS News ÜST-nin hesabatındakı çatışmazlıqları qeyd edib. Bunlara işlənmiş ət yemək və xərçəngin inkişafı arasında birbaşa əlaqəni müəyyən etmək üçün tədqiqatın olmaması daxildir. Üstəlik, təşkilat hansı məhsulların daha çox kanserogen olduğunu qeyd etməyib.
2023-cü ildə ÜST, emal edilmiş ətin xərçəngə səbəb olduğu qiymətləndirməsini davam etdirib. Belə ki, işlənmiş ət istehlakı və meyvə-tərəvəzin az qəbulu, oturaq həyat tərzi, piylənmə, siqaret və həddindən artıq spirtli içki qəbulu kolorektal xərçəngin səbəbləri kimi müəyyən edilib. Bununla belə, istehlak edilən emal olunmuş ətin miqdarı ilə bağlı ÜST-dən hələlik rəsmi tövsiyələr yoxdur.
Əvvəllər Harvard Universitetinin İctimai Sağlamlıq Məktəbinin alimləri müəyyən ediblər ki, işlənmiş qırmızı ət yemək demansiyanın inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Həftədə iki porsiya işlənmiş qırmızı ət yemək, onu az yeyənlərlə müqayisədə demansiya inkişaf riskini 14 faiz artırır. Maraqlıdır ki, bir porsiya işlənmiş ətin sağlam alternativi ilə (məsələn, qoz-fındıq və paxlalılar) əvəz edilməsi demansiya riskini 23 faiz azaldır./Lent.az
SON XƏBƏRLƏR
Şəkidə evə gecə basqın olub, ev sahibinin əl-qolu bağlanıb və...
Azərbaycan nefti bahalaşdı
Azərbaycanlı qadın keçmiş əri tərəfindən öldürülüb - Finlandiyada
Masazırda "makler evi"ndə yanğın: iki nəfər ölüb - VİDEO
ABŞ-da festivalda gözlənilməz hadisə - Sürücü maşını insanların üstünə sürüb, yaralılar var
Mahmud Abbas: "İsrail Fələstini tamamilə yox etmək istəyir"
"Fənərbağça" Marko Asensionu heyətinə qatıb
"Fənərbağça" Kerem Aktürkoğlu ilə rəsmi müqavilə imzaladı
"Beşiktaş" Amir Hadziahmetoviçi icarəyə verdi
Rəsmi Moskva görüş ehtimalının üzərindən xətt çəkdi: "Putinlə Tramp arasında bu məsələdə razılıq yoxdur"
"Udineze" Nikolo Zaniolonu icarəyə götürüb
"Fənərbağça" Yusuf Akçiçekle bağlı məlumat yayıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Fənərbağça" Dieqo Karlosu icarəyə verib
Kamran Əliyevlə İnam Kərimov Türkiyədə - FOTO
Təhsilin idarəedilməsində əsas problemlər və çıxış yolları... - Yeni dərs ili ərəfəsində düşüncələr
Şahin Şıxlinskinin yerinə seçki olub
Bir partiyaya 0, digərinə 583, o birinə 3 min manat... - Partiyalar dövlətdən nə qədər pul alırlar?
Sabiq nazir “Ərdoğandan sonra kimi dəstəkləyəksiniz" sualına belə cavab verdi: "O, olmasa..."
"Beşiktaş" oyunçusunu icarəyə verdiyini açıqlayıb
Qurban Qurbanov oğlunun toyuna hazırlaşır
Mehriban Əliyeva Çində dövlət və hökumət başçılarının xanımları ilə birlikdə - FOTOLAR
Canluici Donnaruma "Mançester Siti"yə keçib - 39 milyon avroya
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
"Qaziantep FK" yarımmüdafiəçi ilə rəsmi müqavilə imzaladı
"Nyukasl Yunayted" Nik Voltemeydi transfer edib
"Hatayspor" oyunçusu ilə bağlı məlumat yayıb
"Beşiktaş" Vatslav Çernini transfer edir
"Bayer Leverkuzen" Erik ten Haq ilə yollarını ayırıb
"Bu, Pekinin Cənubi Qafqaz regionunda təsir imkanlarını genişləndirmək strategiyasıdır" - TƏHLİL
ONLARA 4 MİN MANAT MƏVACİB VERİLƏCƏK - Siyahı
Prezident "ŞƏT plyus" formatındakı görüşə qatılıb - İlham Əliyev çıxış edib (FOTOLAR, Yenilənib)
"Bu, bizim səlahiyyətimizdə olmayan məsələdir" - PFL-dən "Karvan-Yevlax"la bağlı açıqlama
Bakıda məhkəmə: Levon Mnatsakanyanın ifadələri elan olunub
Şükran Çiftçi "İlin Master Şefi" seçildi - VİDEO
Zaqatalada qadın zorla qaçırılıb
ŞƏT-ə sədrlik Qırğızıstana keçib, yeni sənədlər imzalanıb - Gələn il bu ölkədə növbəti sammit keçiriləcək
ƏKİN SAHƏLƏRİ ÜZRƏ SUBSİDİYALAR: məbləğlər açıqlandı - CƏDVƏL
Dərslər bir həftə sonra başlayacaq? - Nazirlik iddiaları təkzib edir
“Olan-qalan son gücümüzü Oqtay yıxdı, Dilarə isə..."
"Bandotdel"dən əməliyyat: "Kriti Vüsal Masallinski" həbs olunub
Bərdədə su patrulları... - Kənan Rövşənoğlu yazır
"Kassam tuqayları" İsrail əsgərlərini daşıyan hərbi maşını vurub
Qəzzada daha 9 nəfər aclıqdan ölüb - Son 24 saatda