Kolbasa xərçəng yaradır - Həkim SOS verdi
02-01-2025 [10:28]
Kolbasa xərçəngə səbəb ola bilər.
Kolbasa bişirmə prosesində xərçəngə səbəb ola biləcək maddələr əmələ gəlir.
Bunu tibb elmləri namizədi, həkim İrina Baranova xatırladıb. O, heç vaxt özünə və övladlarına kolbasa almadığını bildirib.
Həkimin sözlərinə görə, kolbasaların tərkibindəki konservantlar, ləzzət artırıcılar, stabilizatorlar və digər xammallar məhsulun saxlanma müddətini uzatmalı və görünüşünü yaxşılaşdırmalıdır. Amma emal zamanı onun tərkibində orqanizmə zərərli olan maddələr əmələ gəlir. Onların müntəzəm istifadəsi ilə bağırsaq və mədə xərçəngi riski artır.
Baranova kolbasaların uşaqlar üçün xüsusilə ciddi təhlükə yaratdığını da qeyd edib.
"Kolbasa sadəcə "tez yemək" deyil, onların tərkibində xərçəngə tutulma riskini artıran əlavələr var", - həkim vurğulayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilk dəfə 2015-ci ildə emal olunmuş və qırmızı ətin təhlükələrini rəsmi olaraq bəyan edib.
O, vetçina, kolbasa, sosiska və digər emal edilmiş ət məhsullarını kanserogenlərin birinci qrupuna aid edib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, qalın bağırsaq və mədə xərçəngi daha çox inkişaf edir.
Kanserogenlərin birinci qrupuna siqaret çəkmək və asbest də daxildir, lakin ÜST qeyd edir ki, bu, onların hamısının eyni dərəcədə təhlükəli olması demək deyil.
Eyni hesabatda ÜST qeyd edib ki, emal olunmuş ətin xərçəngə səbəb olmasına dair qəti sübut yoxdur.
Müstəqil tədqiqat təşkilatı Global Burden of Disease Project hesab edir ki, yüksək səviyyədə işlənmiş ətin hər il təxminən 34.000 xərçəng ölümü ilə əlaqələndirilir.
Həmçinin 2015-ci ildə CBS News ÜST-nin hesabatındakı çatışmazlıqları qeyd edib. Bunlara işlənmiş ət yemək və xərçəngin inkişafı arasında birbaşa əlaqəni müəyyən etmək üçün tədqiqatın olmaması daxildir. Üstəlik, təşkilat hansı məhsulların daha çox kanserogen olduğunu qeyd etməyib.
2023-cü ildə ÜST, emal edilmiş ətin xərçəngə səbəb olduğu qiymətləndirməsini davam etdirib. Belə ki, işlənmiş ət istehlakı və meyvə-tərəvəzin az qəbulu, oturaq həyat tərzi, piylənmə, siqaret və həddindən artıq spirtli içki qəbulu kolorektal xərçəngin səbəbləri kimi müəyyən edilib. Bununla belə, istehlak edilən emal olunmuş ətin miqdarı ilə bağlı ÜST-dən hələlik rəsmi tövsiyələr yoxdur.
Əvvəllər Harvard Universitetinin İctimai Sağlamlıq Məktəbinin alimləri müəyyən ediblər ki, işlənmiş qırmızı ət yemək demansiyanın inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Həftədə iki porsiya işlənmiş qırmızı ət yemək, onu az yeyənlərlə müqayisədə demansiya inkişaf riskini 14 faiz artırır. Maraqlıdır ki, bir porsiya işlənmiş ətin sağlam alternativi ilə (məsələn, qoz-fındıq və paxlalılar) əvəz edilməsi demansiya riskini 23 faiz azaldır./Lent.az
SON XƏBƏRLƏR
Baş nazir Əli Əsədov Qərar imzalayıb
Prezident İlham Əliyev "Dövlət xidmətləri haqqında" qanunu imzalayıb
SOCAR-da növbəti təyinat - Rövşən Nəcəf özünə yeni müşavir götürüb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Ziraat Türkiyə Kuboku: "Eyüpspor" 6 qolla qalib gəldi
Əmək müqaviləsinə xitam verilməsi üçün əlavə şərtlər müəyyənləşir
“Nar” inklüziv cəmiyyətin qurulmasına dəstəyini davam etdirir
Yağışlı hava şəraiti davam edəcək
AZCON-da yeni təyinat olub
Emin Əmrullayev sosial mediada adını tağ edən müəlliməyə cavab yazdı: "Əminəm ki..." - FOTO
Gültəkin Hacıbəyli deporta etiraz edib? - İddia var
MİDA-nın satışa çıxardığı sosial mənzillər: qanunsuz satış və həbslər başlayıb - FOTO
Ərdoğan Məsud Bərzaniyə qəzəbləndi: "Bu vahim xətadan dönməli və..."
Tramp: "Bu sənədlər qüvvədən düşdü..."
Kolumbiya prezidenti Trampı təhdid etdi: "Yaquarı oyatma..."
NOYABR VƏ DEKABRIN "ULDUZ"U BİRLİKDƏ
Sergen Yalçın daha bir futbolçudan imtina etdi: "Satın onu..."
Ceyhun Bayramov Avstriyaya gedib
Əmək Məcəlləsinə "Distant iş" anlayışı əlavə edilir
İŞDƏN AZADOLUNMA QAYDASI DƏYİŞİR - Detallar
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Bolqarıstanda minlərlə insan ayağa qalxdı, ölkə alovlandı - Hökumət geri çəkildi, həbslər var (FOTOLAR)
Putindən rus gəmilərinə hücuma sərt reaksiya: "Ukrayna ona dəstək verən ölkələrin gəmilərini vuracağıq, əgər Avropa..."
Möhlət hüququ olan çağırışçılarla bağlı yeni qərar verildi - Müddət endirildi (DƏYİŞİKLİKLƏR)
"İkardi əla şilləyə layiq idi" - Keçmiş futbolçu
Aparıcı mətbuat katibi təyinatı xəbərini təkzib etdi: "Metropoliten"lə danışıqlar aparsaq da, maaş məsələsində sonradan..."
Alqış Həsənoğlu foto paylaşdı, Bəxtiyar Sadıqov səsləndi: "Belə saxtakarlıq etmək nəyə xidmət edir?" - FOTO
Bakıda 18 yaşlı qız dəm qazından boğulub
Bzıi bölgələrə qar yağıb
Ömər Çelik: "Mərc oyunları ilə bağlı istintaq genişlənəcək"
Bakıda avtomobil yanıb - Öən var
Azərbaycan neftinin qiyməti sabit qalıb
Türkiyə XİN-dən Bərzaniyə xəbərdarlıq: "Dövlət Baxçalını hədəf alan açıqlama qəbuledilməzdir"
Ərbilin Baxçalıya qarşı bəyanatı etiraz doğurdu - Bərzaninin Türkiyə avtomat silahlı şəxslərlə gəlməsi gərginliyi artırıb
MHP liderindən Bərzaninin avtomat silahlı cangüdənlərlə Türkiyədə olmasına qəzəbli reaksiya: "Rəzalətdir"
Xəzər dənizinin sahillərində 484 ölü suiti tapılıb (Yenilənib)
Vokan Dəmirəlin komanası 20 dəqiqə içində 5 qol atdı
Yeni dövr yeni "Təhsil Qanunu" tələb edir