"...bu, böyük əhəmiyyət kəsb edir" - Qida mühəndisi İsa Əliyevin Mia.az-a MÜSAHİBƏSİ
06-12-2024 [10:43]
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) və Dünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) hesabatları göstərir ki, qida istehsalında süni əlavələrin, genetik modifikasiyaların və kimyəvi maddələrin artması insan sağlamlığına ciddi təhlükələr yaradır. Statistikaya görə, dünya miqyasında istehlak olunan GMO məhsullarının 70%-i birbaşa genetik dəyişikliyə məruz qalmış toxumlardan əldə edilir.
Bəs Azərbaycandakı vəziyyət necədir ? Bu problemin həlli üçün hansı addımları atılır?
Qida mühəndisi İsa Əliyev bu mövzuda Mia.az xəbər portalına müsahibə verib:
-Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi proqramı hansı mərhələlərdə və necə həyata keçirilir?
-Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi proqramı bir neçə əsas mərhələdən ibarətdir və bu proqramın həyata keçirilməsi əsasən QİDA Təhlükəsizliyi Agentliyi və müxtəlif dövlət orqanları vasitəsilə müvafiq qanunvericilik çərçivəsində tənzimlənir.Müstəqil Azərbaycanda ilk əsaslı qida təhlükəsizliyi haqqında qanun 2015-ci ildə qəbul edilsə də,2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasını prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin yaranması ilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi dövlətin Qida Təhlükəsizliyi sahəsində əsas icraedici orqan oldu.
Bu agentlik qida məhsullarının təhlükəsizliyini izləyir,nəzarət edir və tənzimləyir. Onun fəaliyyətinə qida məhsullarının təhlükəsizliyini yoxlamaq,keyfiyyətini təmin etmək,istehsalçıları sertifikatlaşdırmaq və müvafiq qanunları tətbiq etmək daxildir.Azərbaycanda Qida Təhlükəsizliyi proqramı kompleks və çoxşaxəlidir. Hər bir mərhələdə müvafiq dövlət orqanlarının və təşkilatlarının kordinasiyası ilə həyata keçirilir.Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi bu sahədə əsas rol oynayaraq istehsaldan istehlaka qədər bütün mərhələlərdə nəzarəti təmin edir və müvafiq qanunvericilik çərçivəsində tədbirlər görür.
- Son 6 ayda hər hansı ərzaq məhsulları üzərində monitorinq aparılıb. Bu prosesə dövlət qurumları və hətta sahəvi QHT-lər tərəfindən necə nəzarət edilir?
- Son 6 ayda mətbuatdan məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi müxtəlif iaşə obyektlərində və istehsalçı firmalarda yoxlama və monitorinqlər aparılıb. Bu yoxlama və monitorinqlər əsasən qida təhlükəsizliyi ilə əlaqədar məsələləri əhatə etmişdir. Bundan başqa, İqtisadiyyat Nazirliyinin bazardakı ərzaqların qiymətlərini monitorinq etmək məqsədilə apardığı yoxlamalar da mövcuddur.
QHT-lər ərzaq məhsullarının keyfiyyəti və təhlükəsizliyi ilə bağlı ictimaiyyətin məlumatlandırılması, istehlakçı hüquqlarının müdafiəsi və ərzaq məhsullarının monitorinqi sahəsində maarifləndirmə işləri aparırlar. Onlar müstəqil araşdırmalar və hesabatlar hazırlayaraq dövlət qurumlarına və cəmiyyətə məlumat təqdim edirlər. Bu proseslərin effektivliyi ərzaq məhsullarının keyfiyyətinin artırılması və istehlakçı məmnuniyyətinin təmin edilməsi baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
-Monitorinqlər zamanı ən çox hansı növ pozuntular aşkarlanır və onlara qarşı hansı tədbirlər görülür?
- Aparılan monitorinqlər zamanı ən çox aşağıdakı növ pozuntular aşkarlanıb:
Keyfiyyət standartlarına uyğunluq – Bir çox ərzaq məhsulunun keyfiyyət standartlarına cavab vermədiyi, yəni istehsal tarixinin keçməsi, saxlanma şəraitinin pozulması və ya tərkibindəki maddələrin düzgün göstərilməməsi halları müşahidə olunmuşdur.
Etiketlənmə pozuntuları – Məhsul etiketlərində yanlış məlumatların, o cümlədən tərkib hissələrinin, istehsal tarixinin və istehsalçı məlumatlarının düzgün göstərilməməsi halları aşkarlanmışdır.
Sanitariya və gigiyenik qaydaların pozulması – İstehsal və satış yerlərində sanitariya və gigiyena qaydalarına riayət edilməməsi, bu səbəbdən məhsulun təhlükəsizliyinin risk altında olması halları qeydə alınmışdır.
- Bəs, bu pozuntulara qarşı hansı tədbirlər görülür?
- Dövlət qurumları mütəmadi olaraq müfəttişlər göndərərək pozuntuları aşkarlayır və istehsalçılara, distributorlara müvafiq cəzalar tətbiq edirlər. İstehsalçılara və satıcılara ərzaq təhlükəsizliyi və keyfiyyət standartları barədə təlimlər keçirilir, maarifləndirmə işləri aparılır. Paralel olaraq, QHT-lər və dövlət qurumları istehlakçıları pozuntular barədə məlumatlandırır və onların hüquqlarını müdafiə etməyə çalışır.
Aşkarlanan ciddi pozuntular zamanı təhlükəli məhsulların bazardan geri çağırılması tədbirləri həyata keçirilir.
Bu tədbirlər ərzaq məhsullarının keyfiyyətinin artırılması və istehlakçıların təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədini güdür...
Əzizə Hakverdi
MİA.AZ
Müasir “külək güllələri”… - Təbriz VƏFALI YAZIR
Netanyahu Trampa təşəkkür etdi: "Yaşasın Amerika"
Araz İmanov: “Şəbəkə marketləri məhəllə dükanlarının rəqibi deyil” - MÜSAHİBƏ (VİDEO)
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
XİN: "İranda Azərbaycan vətəndaşları zərər çəkməyib"
Fransa XİN İsrailin özünümüdafiə hüququnu dəstəkləyib
İsrailin Təbrizə hücumu nəticəsində üç nəfər həlak olub
Milli Məclis Prezident və birinci xanımı Milli Qurtuluş Günü münasibətilə təbrik edib
DİN “Son Zəng”lə bağlı valideynlərə və məzunlara müraciət edib
Türkiyə XİN İsrailin İrana endirdiyi zərbələri pisləyib
İran Qızıl Aypara Cəmiyyəti: İsrail HHQ 60 məkana zərbələr endirib
BƏƏ İsrailin İranın nüvə obyektlərinə hücumunu pisləyib
Beynəlxalq axtarışda olan şəxs Bakıya gətirilib
Abşeronda qətl törədən şəxs tutulub
İsrail ordusu: "İran bizə qarşı 100-dən çox PUA ilə hücuma keçib" - "Qisas əməliyyatı başlayıb"
Yardımlıda traktor aşıb
Mia.az-ın əməkdaşı media müsabiqəsinin mükafatçısı oldu - FOTO
AZAL bu ölkələrə uçuşları dayandırdı - SİYAHI
Netanyahu İrandan daha operativ və uzun hücum gözləyir: "Əvəzsiz müharibə yoxdur, İsraillilər uzun müddət..."
İRAN ORDUSUNDA BÖYÜK İTKİ - Baş Qərargah rəisi öldürülüb
İsrail İranı vurdu, neftin qiyməti kəskin qalxdı - 7 faizdən çox
Tramp: "İran böyük bir ölkə ola bilər, amma..."
İRANIN DİNİ LİDERİNDƏN SƏRT MESAJ: "Sionist rejim çox ağır cavab alacaq" - "Hər addımın əvəzini siz çox ağır ödəyəcəksiniz"
Dövlət katibindən Tehrana xəbərdarlıq: "Biz sizə hücumlarda iştirak etmirik, bizi hədəfə almamalısınız"
İSRAİL TEHRANIN QƏLBİNDƏ SEPAH KOMANDANI VƏ NÜVƏ ALİMLƏRİNİ YOX EDİB - Xəbər təsdiqləndi, qərargah rəisi haqda məlumat isə müəmmalı qalıb
İSRAİLLƏ İRAN ARASINDA MÜHARİBƏ BAŞLADI - Qonşu ölkə vuruldu, general və nüvə obyektlərinə ağır zərbələr endirildi - Tehran nə edəcək? (VİDEO, FOTO)
Zelenski Trampla görüşə hazırlaşır
Pezeşkian Trampın təhdidinə boyun əymədi, MAQATE-nin qətnaməsinə isə belə reaksiya verdi: "Davam edəcəyik"
11 bloger saxlanıldı, 8-i axtarışa verildi - Türkiyədə
Dövlət Xidməti 50 % endirimlə 12 maşın satacaq
"Xəbər bizi olduqca kədərləndirdi" - İlham Əliyev Baş nazirə başsağlığı məktubu göndərib
Dövlət İmtahan Mərkəzi daha bir imtahana bağlı məlumat yayıb
ƏƏSMN: "Pensiya, müavinət və təqaüdlərin artırılması üçün 1,4 milyard manat ayrılıb"
PREZİDENT SOSİAL MÜAVİNƏT və TƏQAÜDLƏRİ ARTIRDI - Məbləğlər
İsrailin həbs etdiyi iki türk aktivist sərbəst buraxılıb
Prezident sərəncam imzalayıb - Şuşa ilə bağlı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Paşinyan Ərdoğanla görüşə gedir
"Qalatasaray" Sane ilə anlaşdı, növbəti hədəf İlkay Gündoğandır
Astarada 46 yaşlı şəxs 23 kq narkotiklə tutulub
Hikmət Hacıyev: "Tərəfdaşlığının daha da möhkəmləndirilməsi üçün..."
Zelensk Rusiya ilə növbəti əsir mübadiləsinin olduğunu açıqladı
Hindistanda 242 nəfərin ölümü - "Boeing"in səhmlərini ucuzlaşdırdı