"...bu, böyük əhəmiyyət kəsb edir" - Qida mühəndisi İsa Əliyevin Mia.az-a MÜSAHİBƏSİ
06-12-2024 [10:43]
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) və Dünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) hesabatları göstərir ki, qida istehsalında süni əlavələrin, genetik modifikasiyaların və kimyəvi maddələrin artması insan sağlamlığına ciddi təhlükələr yaradır. Statistikaya görə, dünya miqyasında istehlak olunan GMO məhsullarının 70%-i birbaşa genetik dəyişikliyə məruz qalmış toxumlardan əldə edilir.
Bəs Azərbaycandakı vəziyyət necədir ? Bu problemin həlli üçün hansı addımları atılır?
Qida mühəndisi İsa Əliyev bu mövzuda Mia.az xəbər portalına müsahibə verib:
-Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi proqramı hansı mərhələlərdə və necə həyata keçirilir?
-Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi proqramı bir neçə əsas mərhələdən ibarətdir və bu proqramın həyata keçirilməsi əsasən QİDA Təhlükəsizliyi Agentliyi və müxtəlif dövlət orqanları vasitəsilə müvafiq qanunvericilik çərçivəsində tənzimlənir.Müstəqil Azərbaycanda ilk əsaslı qida təhlükəsizliyi haqqında qanun 2015-ci ildə qəbul edilsə də,2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasını prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin yaranması ilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi dövlətin Qida Təhlükəsizliyi sahəsində əsas icraedici orqan oldu.
Bu agentlik qida məhsullarının təhlükəsizliyini izləyir,nəzarət edir və tənzimləyir. Onun fəaliyyətinə qida məhsullarının təhlükəsizliyini yoxlamaq,keyfiyyətini təmin etmək,istehsalçıları sertifikatlaşdırmaq və müvafiq qanunları tətbiq etmək daxildir.Azərbaycanda Qida Təhlükəsizliyi proqramı kompleks və çoxşaxəlidir. Hər bir mərhələdə müvafiq dövlət orqanlarının və təşkilatlarının kordinasiyası ilə həyata keçirilir.Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi bu sahədə əsas rol oynayaraq istehsaldan istehlaka qədər bütün mərhələlərdə nəzarəti təmin edir və müvafiq qanunvericilik çərçivəsində tədbirlər görür.
- Son 6 ayda hər hansı ərzaq məhsulları üzərində monitorinq aparılıb. Bu prosesə dövlət qurumları və hətta sahəvi QHT-lər tərəfindən necə nəzarət edilir?
- Son 6 ayda mətbuatdan məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi müxtəlif iaşə obyektlərində və istehsalçı firmalarda yoxlama və monitorinqlər aparılıb. Bu yoxlama və monitorinqlər əsasən qida təhlükəsizliyi ilə əlaqədar məsələləri əhatə etmişdir. Bundan başqa, İqtisadiyyat Nazirliyinin bazardakı ərzaqların qiymətlərini monitorinq etmək məqsədilə apardığı yoxlamalar da mövcuddur.
QHT-lər ərzaq məhsullarının keyfiyyəti və təhlükəsizliyi ilə bağlı ictimaiyyətin məlumatlandırılması, istehlakçı hüquqlarının müdafiəsi və ərzaq məhsullarının monitorinqi sahəsində maarifləndirmə işləri aparırlar. Onlar müstəqil araşdırmalar və hesabatlar hazırlayaraq dövlət qurumlarına və cəmiyyətə məlumat təqdim edirlər. Bu proseslərin effektivliyi ərzaq məhsullarının keyfiyyətinin artırılması və istehlakçı məmnuniyyətinin təmin edilməsi baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
-Monitorinqlər zamanı ən çox hansı növ pozuntular aşkarlanır və onlara qarşı hansı tədbirlər görülür?
- Aparılan monitorinqlər zamanı ən çox aşağıdakı növ pozuntular aşkarlanıb:
Keyfiyyət standartlarına uyğunluq – Bir çox ərzaq məhsulunun keyfiyyət standartlarına cavab vermədiyi, yəni istehsal tarixinin keçməsi, saxlanma şəraitinin pozulması və ya tərkibindəki maddələrin düzgün göstərilməməsi halları müşahidə olunmuşdur.
Etiketlənmə pozuntuları – Məhsul etiketlərində yanlış məlumatların, o cümlədən tərkib hissələrinin, istehsal tarixinin və istehsalçı məlumatlarının düzgün göstərilməməsi halları aşkarlanmışdır.
Sanitariya və gigiyenik qaydaların pozulması – İstehsal və satış yerlərində sanitariya və gigiyena qaydalarına riayət edilməməsi, bu səbəbdən məhsulun təhlükəsizliyinin risk altında olması halları qeydə alınmışdır.
- Bəs, bu pozuntulara qarşı hansı tədbirlər görülür?
- Dövlət qurumları mütəmadi olaraq müfəttişlər göndərərək pozuntuları aşkarlayır və istehsalçılara, distributorlara müvafiq cəzalar tətbiq edirlər. İstehsalçılara və satıcılara ərzaq təhlükəsizliyi və keyfiyyət standartları barədə təlimlər keçirilir, maarifləndirmə işləri aparılır. Paralel olaraq, QHT-lər və dövlət qurumları istehlakçıları pozuntular barədə məlumatlandırır və onların hüquqlarını müdafiə etməyə çalışır.
Aşkarlanan ciddi pozuntular zamanı təhlükəli məhsulların bazardan geri çağırılması tədbirləri həyata keçirilir.
Bu tədbirlər ərzaq məhsullarının keyfiyyətinin artırılması və istehlakçıların təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədini güdür...
Əzizə Hakverdi
MİA.AZ
Dünyanın ən güclü 20 ordusu... - Türkiyə bir pillə geriləyib, siyahıda 5 müsəlman ölkəsi var (SİYAHI)
Yardımlıda zəlzələ olub
Sərvət Çətin: "...bu, bizi çox məyus edərdi"
"Qalatasaray"ın baş məşqçisi: "Havaya girmək niyyətimiz yoxdur"
Heyvanlarda dabaq xəstəliyi aşkarlandı - 35 il sonra bir ilk...
Beren Saat və Kenan Doğulunun 1,2 milyon dollarlıq evi külə dönüb
İsrailin hücumlarında 70 uşaq ölüb - Son 5 gündə
Xorvatiya prezidentini seçdi - 77 faiz səslə
Türk qapıçı "Mançester Yunayted"i növbəti mərhələyə daşıyıb - Altay 2 penalti qaytarıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İsrail Azərbaycana yeni səfiri təyin etdi - O, kimdir?
Qara dənizdə zəlzələ olub - 4,3 bal gücündə
İş adamının pulu mənimsənilib? - Qalmaqal
Şirvanda 82 yaşlı kişi özünü güllələyərək öldürüb
Burun əməliyyatından sonra komaya düşən qadın ölüb - Atası həkimi ittiham edir, həkim isə... (VİDEO, YENİLƏNİB)
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Ərdoğan İbrahim Tatlısəslə birgə mahnı oxudu - VİDEO
Samir Feyruzov yazır: "MAFİYALAŞMIŞ MEDİA ƏLAQƏLƏNDİRİCİLƏRİ..."
Gülxanım Vəliyeva vəfat edib
Müğənni: "Qadınlar güclü kişiləri sevirlər, deyirlər ki..."
Sumqayıtda dəhşətli hadisə: kişi avtomobildə yanaraq ölüb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ukrayna hərbçiləri Şimali Koreya əsgərlərini əsir götürüb
Futbolun İnkişaf Fondunun icraçı direktoru yeni məşğuliyyət tapıb
Prezident komitıə sədri haqda sərəncam imzaladı
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Baş nazirin 3 müavini, 2 müşaviri... - Onlar kimdir?
Bələdiyyə seçkisi: 16128 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb
Azərbaycan neftinin qiyməti 82 dollara çatdı
Məşhur rəssamın nəvəsi ilə general arasında qalmaqal - "2.5 milyon xərc çəkdim, ancaq..."
Vahid Ələkbərovun oğluna sanksiya tətbiq olunub - FOTOLAR
4 milyona görə həbs edilən birjaçı tanış çıxdı - Alışanovun qardaşı oğlu, Elarizin kürəkəni… (FOTOLAR)
Şəmkir sakini 7 kq narkotiklə tutulub
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
TƏHSİLDƏ QRANT OYUNU... - Dosent yazır
"Tiktoker Fatimə" ev dustaqlığına buraxılıb
Ərdoğan deputata cibxərcliyi verdi - 200 lirə (FOTO)
Anadolu Agentliyinin fotomüxbiri öldürülüb
ABŞ Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq edib
Türkiyədən Afrika ölkəsinə göndərilən 2500 ton kartof geri qaytarıldı - Tərkibində zərərli maddə çıxdı
Azərbaycanlı şagirdlər ABŞ-da böyük uğurlara imza atıblar
“Azcake” MMC-nin sexində ciddi nöqsanlar aşkarlanıb
"Azərsun Holdinq" şəhid atasının torpağını əlindən alıb - Açıqlama
İmamoğlunun Suriyaya səfərini ləğv ediblər - İBB sədri razılıqdan 6 saat sonra qərarın dəyişməsinə "üsyan" elədi
Dövlət Reyestri Xidmətinin Abşeron şöbəsində "rüşvət əməliyyatı": tutulanlardan biri azadlığa buraxılıb, digəri isə...
Türkiyə ordusu İraqda əməliyyat keçirib