Əliyev və Ərdoğanın xəbərdarlığı, yaxud BMT TŞ-nın hansı səhvi İsrail - HƏMAS müharibəsini başlatdı? - "Yatan ocaqlar" alovlana bilər
19-10-2023 [13:31]
İsrail-HƏMAS müharibəsi bütün şiddəti və amansızlığı ilə davam edir. Müharibənin hər iki tərəfi də amansızdır hər iki tərəfi də beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə, habelə insan haqlarına riayət etmir.
Hər iki tərəf müharibə gedişatında mülki obyektləri hədəfə alır, bunun nəticəsində də qadınlar, uşaqlar, qocalar, bir sözlə mülki şəxslər yaralanır, həyatını itirir. Sonuncu dəfə Qəzzadakı xəstəxanaya endirilən zərbə də bir daha İsrail-Fələstin müharibəsinin miqyasının dəhşətini və amansızlığını göstərdi.
Diqqətçəkən əsas məqam isə baş verən hadisələrə başda BMT Təhlükəsizlik Şurası olmaqda beynəlxalq təşkilatların laqeyd qalmasıdır. Ən elementar şəkildə Qəzzada xəstəxanaya edilən hücuma dair heç bir araşdırma aparılmadığı kimi şifahi ya da yazılı etiraz da səslənmədi.
Ümumiyyətlə mövcud İsrail-HƏMAS müharibəsinin başlanmasında BMT TŞ-ın səhlənkarlığı böyükdür. Məsələ ondadır ki, HƏMAS Qəzzada hakimiyyəti əla aldıqdan sonra ərazidə geniş şəkildə silahlanmaya getdi. HƏMAS mülki şəxslərdən İsrail ilə gərginlikdə aktiv şəkildə istifadə etdi. Ən əsası da HƏMAS humanitar yardım adı altında əraziyə külli miqdarda silah-sursat cəmlədi. Bütün bunlar baş verərkən isə BMT TŞ heç bir tədbir almadı.
Reallıq ondan ibarətdir ki, BMT TŞ bu gün ona olan gözləntiləri doğrultmur. Dünyada münaqişələr hərbi yolla həll edilir yada edilməyə çalışılır, dondurulmuş münaiqşələr yenidən alovlanır, yeni münaqişlər yaranır. Lakin bütün bunlara baxmayaraq BMT TŞ siyasi polimika meydanını xatırladır.
Ümumiyyətlə BMT TŞ-nın fəaliyyətsizliyinin ən önəmli səbəbi 5 (Çin Fransa Rusiya Birləşmiş Krallıq ABŞ) daimi üzv və onların veto hüququ məsələsidir. Aydın məsələdir ki, Rusiya və Çinin verdiyi təklifləri Fransa, Birləşmiş Krallıq, ABŞ veto edir. Və ya Fransa, Birləşmiş Krallıq, ABŞ-ın verdiyi təklifləri Rusiya və Çin veto edir.
Qərar qəbuletmə və veto hüququnun BMT TŞ-ın 5 daimi üzvündə olması qrumun fəaliyytəsizliyin əsas səbəbidir. İş belə olan təqdirdə, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın “Dünya beşdən böyükdür. İndi bunu özləri də etiraf edirlər. Artıq bunun mümkünsüzlüyü barədə danışmağa başlayıblar. Bizim dediklərimizə gələcəklər” və Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Qoşulmama Hərəkatının Əlaqələndirmə Bürosunun Bakıda keçirilən Nazirlər görüşündə söylədiyi “BMT Təhlükəsizlik Şurası (TŞ) keçmişin qalığıdır və hazırkı reallıqları əks etdirmir. Biz Təhlükəsizlik Şurasında daha çox ölkənin təmsil olunması və coğrafi baxımdan daha ədalətli olması üçün onun tərkibinin genişləndirilməsinin tərəfdarıyıq” sözləri yada düşür.
Hər iki liderin dediyindən əslində bu nəticəyə gəlmək olar ki, BMT daxilində islahatlara, Təhlükəsizlik Şurasının strukturunda dəyişiklik edilməsinə və “Beynəlxalq birliyin konstitusiyası” adlandırılan BMT Nizamnaməsində əlavələr və düzəlişlər edilməsinə ehtiyac var.
Əks təqdirdə İsrail-HƏMAS müharibəsi bitmədən “Kəşmir”, “Tayvan”, “Kuril Adaları”, “Kosovo”, “Abxaziya”, “Cənubi Osetiya” münaqişələri də alovlanacaq və bu münaqişənin tərəfləri problemi hərbi yolla həll etmək istəyəcək.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Rusiyanın döyüş təyyarəsi Finlandıiya sərhədində qəzaya uğradı - Pilotlar həlak olublar
Portuqaliyada fırtına: 2 nəfər ölüb - Minlərlə insan işıqsız qalıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Sevinc Osmanqızı Baş Prokurorluğa çağırıldı - Səbəb
DÇ-2026: millimiz İslandiyaya uduzdu (Yenilənib)
Türkiyənin Xorvatiyada yoxa çıxan təyyarəsi tapıldı - Qəzaya uğrayıb, pilot həlak olub (Yenilənib)
Bəzi rayonlarda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
İsrail Livanda hərəkətdə olan maşını dronla vurub
Xətai rayonunda bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq
Keçmiş komitə sədrinin qardaşının AA seriyalı köhnə maşını... - Hərraca çıxarılıb (FOTO)
"Qalatasaray"ın sabiq baş məşqçisi ərəblərlə anlaşdı - İlə 2.5 milyon avro maaş alacaq
İcra başçılarından şok addım: Qohumlarını işdən çıxarırlar
Türkiyədə mərc oyunları: 102 futbolçu cəzalandırıldı - Siyahıda "Qalatasaray"lı oyunçular da var (SİYAHI)
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
"Fənərbağça" heyətdən kənarlaşdırdı, "Beşiktaş" "qarmaq" atdı
Ümidsiz bir ədəbiyyat - Selcan Ədalətin romanı
Prezident İlham Əliyev daha bir qanunu təsdiqlədi - Dəyişiklik
Qərbi Azərbaycan İcmasında xüsusi komissiya yaradılıb
Türkiyənin valyuta ehtiyatı rekord yeniləyib, qızıl ehtiyatı isə... - Həftəlik hesabat
Brüsseldə yenə naməlum dronlar təhlükə saçıb - Uçuşlar dayandırılıb
Prezident İlham Əliyev Özbəkistan mediasına müsahbə verdi: "Ölkələrimizi təkcə coğrafiya deyil, həm də..."
Polis əməliyyatı: "telegram"da azyaşlılara aid porno videolar satan şəxslər saxlanıldı
"Bir canım var, o da bu vətənə qurban olsun" - Fuad Nəcəfli haqqındakı iddialara maraqlı reaksiya verdi
"Difai" komandası yarışlardan kənarlaşdırılıb
Zaqatala sakini “Nar”dan avtomobil qazandı
Bakıda bu şadlıq evində görün nə əti verilirmiş - FOTOLAR
"Premium Bank"da nə baş verir? - Sədr vəzifədən getdi
Tələbə mərkəz direktorunu məhkəməyə verib
Ağdərə rayonuna növbəti köç olub
PA-nın şöbə müdiri yeni və köhnə icra başçısı ilə bir arada - FOTO
QARABAĞA NÖVBƏTİ KÖÇ OLUB
PA rəhbəri Naxçıvanda - Samir Nuriyev yeni nümayəndəni kollektivə təqdim etdi + FOTOLAR
AFFA bəzi klubları cərimələyib
Hindistan Çinlı müharibəyə hazırlaşır? - Mübahisəli ərazidə hərbi hava limanı açıldı, Pekin etiraz edir
Qəzetlərə dövlət dəstəyi azaldıldı - Həftə bir nömrəsi maliyələşəcək
3837 manatdan 7650 manatadək... - İcra başçılarının rəsmi maaşı və artan obyektləri...
“Yüksək əməkhaqqı və 18 saat dərs yükü olacaq” - Nazir müəllimlər üçün yeniliyi açıqladı
Bu bankların əmlakları satışa çıxdı - SİYAHI
İsrail Livanı yenidən bombalayıb
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
MEDİA media subyektlərinə dəstək üçün müsabiqə elan edib - Şərtlər