Reza Deqatinin 31 il əvvəl Ağdam Şəhidlər Xiabanından çəkdiyi tarixi - FOTOLAR
05-01-2023 [13:58]
1992-ci ildə Xocalı faciəsindən reportaj hazırlamaq üçün Ağdama yollanmışdım. Çox ağır faciə idi. Meyitlər Ağdam məscidinə gətirilir, orada yuyulurdu. Ermənilər Ağdam qəbiristanlığını atəşə tutduğu üçün cəsədləri 1941-1945-ci illər müharibəsində həlak olanların xatirəsinə salınmış parkda dəfn edirdilər. Çox ürək ağrıdan mənzərə idi...
Mia.az xəbər verir ki, bu sözləri Azərtac-a müsahibəsində məşhur fotojurnalist Reza Deqati söyləyib.
Reza Deqati 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılan Qələbədən sonra yenidən Ağdamda olub. O bu barədə danışarkən deyib: “Ağdamda şəkil çəkdiyim yerlərə getdim. Qəbirlərin hamısı dağıdılmışdı, heç nə tapmadım. Sanki bu yerdə məzarlıq olmayıb. Gördüm ki, insanlar yaxınlarının məzarlarını axtarırlar. Çəkilən şəkillərdən biri diqqətimi çəkdi. Şəkildəki yer mənə tanış gəlirdi. Parisə gedəndə arxivimə baxdım, 1992-ci ildə o yerdə çəkdiyim şəkli tapdım. Bildim ki, Ağdamda gördüyüm o çöllük yer – nə bir ağac var idi, nə də bir məzar, - şəhidlərin dəfn edildiyi həmin xiyabandır...”.
Ağdam Şəhidlər xiyabanında şahidi olduğu bir hadisədən daha çox təsirləndiyini vurğulayan məşhur fotoqraf rastlaşdığı acı görüntülərdən birini yada salır: “Ürəyimi sızladan bir görüntü vardı. Qoca kişi əlində bel Ağdam Şəhidlər xiyabanında nəsə axtarırdı. Bir yeri göstərib dedi ki, buradır. Soruşdum ki, nədir, dedilər, oğlu şəhid olub. Onun məzarını tapmağa gəlib. Məzarın ətrafına daş düzdü. Soruşdum ki, burada heç nə yoxdur axı, necə bildiniz? Onun cavabı hələ də ürəyimi titrədir. Dedi ki, oğlumu bu əllərimlə burada dəfn etmişəm...”.
Azərbaycan əsilli fransız fotoqraf 1992-ci ildə çəkdiyi fotoların köməyi ilə insanların öz doğmalarının məzarlarını tapacağına ümid edir. “Ağdam Şəhidlər xiyabanında heç nə qalmayıb, məzarların hamısı dağıdılıb. İstərdim ki, həmin vaxt burada çəkdiyim şəkillər bütün saytlarda, televiziyalarda işıqlandırılsın. İnsanlar baxsınlar və əzizlərinin dəfn olunduğu yeri tapsınlar. Çəkdiyim fotolar insanların doğmalarının məzarlarını tapmasına vasitə ola bilər”, - deyə o əlavə edib.
Qeyd edək ki, Ağdam şəhərindəki Şəhidlər xiyabanında həm Qarabağ müharibəsində şəhid olan döyüşçülər, həm də Xocalı faciəsi zamanı ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilən dinc sakinlər dəfn olunub. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Allahverdi Bağırovun qəbri də buradadır. İşğal dövründə Ağdamda hər şeyi məhv edən erməni vandalları Şəhidlər xiyabanını da yerlə-yeksan edib, qəbirləri qazaraq dağıdıblar. Ağdam şəhəri işğaldan azad olunduqdan sonra insanlar Şəhidlər xiyabanındakı yaxınlarının qəbirlərini tapmağa çalışırlar. Lakin məzarlar tanınmaz halda olduğundan onları müəyyən etmək çox vaxt mümkün olmur.
Reza Deqatinin 1992-ci ildə Ağdamda Şəhidlər xiyabanından çəkdiyi fotoları təqdim edirik:
Ruandanın prezidenti Azərbaycana niyə gəlib? - TƏHLİL
Keçmiş səfir XİN-də yüksək vəzifəyə təyinat aldı
Azərbaycan prezidenti Ruanda lideri ilə görüşüb, yeni sənədlər imzalandı, birgə bəyanat verildi - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Kəlbəcər şəhərinə növbəti köç olub
Ruanda Prezidenti "ASAN xidmət" mərkəzində olub
Kənan Şakirin şeirləri...
Azərbaycan və Ruanda prezidentlərinin nahar əsnasında geniş tərkibdə görüşü olub - FOTO
Yoxa çıxan məktublar, yaşayan ünsiyyət və ya rəqəmsal dünyaya açılan poçt xidmətləri...
Jurnalist Şəmistan Nəzirli vəfat edib
Prezident İlham Əliyevdən paylaşım - VİDEO
Səs yazısı yayılan məktəb direktoru işdən çıxarılıb
"Azərbaycan Dəmir Yolları"nda növbəti skandal: bütün kasssirlər vəzifədən azad edilib
Ukrayna ordusu Donetskdə 7 yaşayış məntəqəsini azad edib: "2456 RUS HƏRBÇİ ÖLDÜRÜLÜB" - Zelenski "əla, uşaqlar" dedi
Hava limanında özbaşınalıq: qolundakı 20 qramlıq qolbağa görə müəlliməni cəzalandırıblar (SƏNƏD)
Xarici İşlər Nazirliyi bəyanat yayıb
Bu gün - sentyabrın 20-si Azərbaycanda Dövlət Suverenliyi Günüdür
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ərdoğan Trampla görüşə gedir - Bu tarixdə (Açıqlama)
Qurban Qurbanovun oğlundan təzə trend və ya dəbdəbəli mərasimin görünməyən tərəfləri... - FOTOLAR
Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin direktoru Bakıya gəlib
Ruanda Prezidenti Azərbaycana gəlib - FOTO
Nərimanla Abbas Aeroportda niyə pərt oldu?
Sahil Babayev maliyyə idarələrinin rəislərini topladı: yeni tapşırıqlar verildi - Kollegiya iclası
Bakıda və rayonlarda güclü külək olacaq - Xəbərdarlıq
Prezident İlham Əliyev Yəhudi icmasını təbrik edib - MƏTN
"İctimai nəqliyyat" Məqsədli Büdcə Fondu yaradıldı - Bakıda ödənişli hərəkət zonaları olacaq (FƏRMAN)
Qəzzada daha 4 nəfər acından ölüb
Qəzzada ölənlərin sayı 65174 nəfərə çatdı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
YSK CHP-nin qurultayının ləğvi tələbini rədd etdi
Sülh sazişi, həllini gözləyən qanun və anklavlar: referendum qaçılmazdır - Elxan ŞÜKÜRLÜ YAZIR
Hərbi prokurorun müavini sərəncama göndərildi - Yeni təyinat (FOTO)
Hava ilə bağlı - Xəbərdarlıq
Bakıda 17000 manat dəyərində mal-qara oğurlayıblar
“Qarabağ”ın futbolçuları ona pas verəcəkmi? - Şeydayevlə bağlanan müqavilədən həm pul, həm də toy ətri gəlir
Türkiyədə məktəbə hücum: iki müəllim bıçaqlandı
Xankəndidə bayram konserti keçiriləcək
Daxili İşlər Nazirliyi vətəndaşlara müraciət edib
Konstitusiyaya dəyişiklik: referendum olacaq, yoxsa... - TƏHLİL
Hava Limanına bahalı taksi xidməti... - Rəsmi araşdırma başlandı
"Göztepe" 4 gənc futbolçu ilə müqavilə imzalayıb - FOTOLAR