İran prezidentinin memuarı: "Xam və bişməmiş adamlardır" - Elçibəy, Rəsul Quliyev, Pənah Hüceyn haqda tarixi açıqlamalar
06-12-2019 [16:11]
Əziz Rzazadə
Strateq.az
***
İranın sabiq prezidenti mərhum Haşimi Rəfsəncaninin gündəlik qeydlərinin daha bir hissəsini təqdim edirəm.
23 oktyabr 1992-ci il
Saat 8-də ofisimə gəldim. Səhər saat 9-da İranın Azərbaycan Respublikasındakı mədəniyyət müşaviri cənab Seyyid Əli Əkbər Ocaqnejad gəldi. Azərbaycandakı təlim-tədris mədrəsəsinin işi haqqında hesabat verdi. Onların Qumda 100, Ərdəbildə isə 40 tələbəsi var. Birinci ildə 20 milyon tümən alıblar və indi vəsaitin digər hissəsi üçün gəlib.
15 noyabr 1992-ci il
Kəşfiyyat Nazirliyindən cənab Mustafa Purməhəmmədi gəldi. Türkiyə və Azərbaycan casuslarının İrandakı fəaliyyəti barədə məlumat verdi. PKK və İraq kürdləri, habelə "İrlandiya ordusu" haqqında məruzə etdi. Bosniya və Tacikistan müsəlmanlarına kömək etməyə icazə verdim.
(?) 1993-cü il
Cənab Seyyid Əli Əkbər Ocaqinejad gəldi. Keçmiş Sovet Azərbaycandakı Mədəniyyət Mərkəzi barədə məruzə və maliyyə tələb etdi...
12 aprel 1993-cü il
Azandan əvvəl, sübh tezdən oyandım və bir daha yatmadım. Səhər 10-a qədər işlərimi gördüm və hesabatları oxudum. Azərbaycan Prezidentinin dövlət katibi cənab Pənah Hüseynov gəldi. Prezidentlərinin məktubunu gətirmişdi. Doktor Həbibi əvvəlcədən danışıqlara dair qısa hesabat vermişdi. Ermənistana son məğlubiyyətlərdən sonra çox narahatdırlar. Zəif mövqedə ola-ola hərbi, siyasi və azuqə yardımı tələb və eyni zamanda, Xalq Cəbhəsinin anti-İran mövqeyini də etiraf edirlər. Xam və bişməmiş adamlardır. Həm kömək vədi verdim, həm də daxili ittifaq barədə nəsihət.
15 iyun 1993-cü il
Hesabatlarda Azərbaycandakı qiyamçı qüvvələrin Bakıya doğru irəliləməsinə və Somalidə münaqişənin kəskinləşməsinə işarə edilir...
19 iyun 1993-cü il
Elçibəyin Azərbaycandan (Bakıdan - Ə.R.) qaçması mühüm məsələdir. Ta səhər saat 10-dan iş başındaydım. Cənab Vaezi telefonla zəng edib bildirdi: Heydər Əliyev Ermənistana çağırış edib ki, Azərbaycanda yaranmış vəziyyəti Qarabağda özləri üçün fürsət kimi sui-istifadə etməsinlər, amma onlar (ermənilər - Ə.R.) çağırışı qəbul etməyiblər.
19 avqust 1993-cü il
Əfqanıstanın baş naziri cənab Gülbəddin Hikmətyar gəldi. O, mülki və siyasi işlərdə kömək göstərilməsini, ölkənin müxtəlif işləri üçün ixtisaslaşdırılmış kadrların hazırlanmasını xahiş etdi. Xüsusən, əfqan döyüşçülərinin Azərbaycana yardım üçün göndərilməsini və daha çox da Tacikistanda milli birlik hökumətini yaratmaq üçün səyləri artırmağa çağırdı. Dedi ki, general Əbdülrəşid Dostum Qərb tərəfindən dəstəklənir və ölkəni işğal etməyə hazırlaşır; Əhməd Şah Məsuda da inamsızlığını ifadə etdi.
15 oktyabr 1993-cü il
Qızıl Aypara Təşkilatının rəhbəri doktor Seyfullah Vəhid Dəstcerdi gəldi. Məruzədə Dağlıq Qarabağ müharibəsi qaçqınları üçün Azərbaycan ərazisində bir düşərgənin qurulması, habelə Hindistan, Gürcüstan, Tacikistan və Livan xalqlarına yardım göstərildiyi bildirilirdi.
...Evə özümlə çoxlu hesabatlar aparmışdım, bütün vaxtımı aldılar. Orta Asiya və Qafqaza səyahət proqramını oxudum. Doktor Vilayəti telefonla məlumat verdi ki, Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyev mənim də bu səfərə çıxmağıma təkid edir. Qəbul etdim.
27 noyabr 1993-cü il
Bu gün yağış yağdı. Səhər saat 9 idi. "Qüds" Qüvvələrinin komandanı cənab Əhməd Vahidi və yoldaşları gəldi. "Sepah"dan cənab Qaaninin Azərbaycan Respublikasına səfəri barədə məlumat verir, hərbi hazırlıq, tədarük və təşkil təmin edir. Bakı yaxınlığında qarnizonumuz var. Bosniyanın Xorvatiya ilə raket sövdələşməsinə verdiyi yardım, cənab İzzetbeqoviçin xahişi ilə onlardan silah əldə etmə, habelə azərbaycanlıların və ermənilərin razılığı ilə Mil-Muğan və Xudafərin anbarlarının qorunması məsələsini müzakirə etdik.
5 dekabr 1993-cü il
Sonra Azərbaycan Milli Məclisi sədri Rəsul Quliyev və xarici işlər naziri cənab Həsənovla birlikdə gəldi. Siyasətlərinə dair açıqlama verdi: gələcəkdə Azərbaycanın bir hissəsini kütləvi şəkildə ermənilərdən geri alacaq, sonra güc mövqeyindən sülh müzakirəsi aparmaq və Qarabağın onlara məxsus olduğunu qəbul etdirmək istəyirlər. Bizdən silah-sursat, yol, təbliğat, habelə siyasi və kəşfiyyat sahəsində kömək istədilər.
5 iyun 1994-cü il
Aşqabad sammiti ərəfəsində Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri arasındakı danışıqlar barədə məlumat gəldi.
Strateq.az
Prezident bələdiyyələrlə bağlı yeni qanunları təsdiqlədi
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib - Fərman
Ərdoğanın baş müşaviri vəfat edib - Sabiq DİN başçısı açıqladı
Prezident İlham Əliyev gürcüstanlı naziri qəbul edib - Nələr müzakirə olunub? (FOTOLAR)
“Bakinski raboçi”, “Respublika” və “Xalq qəzeti”... - Prezident bu nəşrlərlə bağlı fərman verdi
Bağçalara uşaq qəbul başlayır
Prezident İlham Əliyev Uxnaaqiyn Xurelsuxa məktub göndərib - MƏTN
Ağdamda insan skeleti tapılıb
Bakıda varlı adamların qumar oynadığı məkan: tarix... - VİDEO
İsrail məktəbi vurub - Ölən və yaralananlar var
Natiq Xankişiyev tutulub
"Azəriqaz"da daha bir dəyişiklik - "Nəqliyyatçı" Baş Direktorun maliyyə üzrə müavini təyin edilib
Azərbaycan neftinin qiyməti 74 dollara düşdü
Musiqili “Qaynar xətlər”imiz…
"Onlar dənizdə kompressor quyuları ilə rastlaşanda, ças-baş qalırlar ki..." - SOCAR-ın "yöndəmsiz kadr" seçimi ilə bağlı sensasion faktlar
Rəsmi Vaşinqtondan İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşünə reaksiya: "...nə lazımdırsa, ediləcək"
"Ümid edirik ki, bu, bir daha təkrarlanmayacaq" - Departament İordan çayının qərb sahilində xristianlara hücumlarını pisləyib
Azərbaycan elminin üzqaraları - Ali məktəblər hər yoldan ötənə "professor" adı verir
Makron: "Mən inanıram ki, Fələstin dövlətini tanımaq və..."
"Arsenal"a transfer üçün sevgilisindən imtina etdi - FOTO
Kim Çen In məhkəməyə veriliib
Elxan Şükürlü: "Cənubi Qafqaz körpüsündə böyük uzlaşma olmadıqca, dünyada sülh olmayacaq"
Qəzzada daha bir jurnalist həlak olub
ANAMA-nın əməkdaşı Füzulidə yol qəzası törədib - Xəsarət alanlar var
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-yə səfərindən görüntülər paylaşıb - VİDEO
Ermənilər Bakıda məhkəmədə: əsirlikdə və girovluqda dəhşətli işgəncələrə məruz qalanlar ifadə veriblər
Avropa Liqası: "Sabah" son dəqiqə qolu ilə məğlub olub
Laçında insan skeletinin qalıqları tapılıb
Ukraynalı daha 30 uşaq reabilitasiya üçün Azərbaycana gətirilib
Azərbaycan və Qazaxıstan hərbçilərinin birgə PUA təlimi başa çatıb
“Nar” AHK Azərbaycan tədbirində rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - FOTOLAR
Daha bir CHP-li bələdiyyə sədri vəzifədən kənarlaşdırıldı
“Sumqayıt” portuqaliyalı müdafiəçi ilə anlaşdı
Keşikçidağda 3800 il yaşı olan döyüşçü kurqanı aşkarlanıb - FOTOLAR
Saşa İliçin köməkçiləri bəlli olub
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov yeni tələblər qoydu - FOTO
DTX-dən mühüm əməliyyat: "vaqner"çilər tutuldu
Gəncədə evdən tibb bacısının meyiti tapıldı
Efirdə dava: "Get, babana təmiz bax, iİydən burada otura bilmirəm"
Braziliyadan ABŞ-a təhdid: "Oxşar cavabımız olacaq"
Avronun məzənnəsi 2.5 manat olacaq? - Mərkəzi Bankdan açıqlama
"Kimsə haray salıb keçmək istəsə, biz də haray salarıq" - Nazirdən şikayətlə maraqlı reaskiya
"Qalatasaray" "Milan"dan aldığı oyunçunu geri verir - Eyni qiymətə