Putinin “4-cü respublikası”: reallıq, yoxsa mif?

11-02-2019 [14:20]

Elxan ŞAHİNOĞLU,

Politoloq

***

Rusiya prezidentinin köməkçisi Vladislav Surkovun "Nezavisimaya qazeta”da təxminən adı dilimizə bu şəkildə tərcümə olunan "Putinin gələcək üçün qurduğu əbədi sistem” geniş həcmli yazısı yayınlanıb.

Yazıda xeyli pafos var. Ancaq hiss olunur ki, bu yazını Putinin özü də oxuduqdan sonra dərcinə icazə verib. Demək Surkovun yazısı, həm də Putinin Rusiya cəmiyyətinə və beynəlxalq aləmə göndərdiyi mesajlardır.

Birincisi, Surkov yazır ki, Putinin qurduğu dövlət əbəbidir və gələcəkdə bu dövlət Putinin formalaşdırdığı irsi davam etdirəcək. Surkov nümunə kimi Fransada Şarl de Qolun adı ilə bağlı olan "5-ci respublikaya” istinad edir.

Surkovun Türkiyə misalı da maraqlıdır. Rusiya prezidentinin köməkçisi yazır ki, Türkiyənin hazırki iqtidarı anti-kamalist olsa da (Putin türkiyəli həmkarı Rəcəb Təyyub Ərdoğanla dost olsa da, Türkiyə Cumhurbaşqanının Atatürk əleydarı olduğunu düşünür, bir dəfə Kremlı sahibi belə də demişdi: "Atatürk indiki quruluşu görsə idi, qəbrində çevrilərdi”), bu dövlətdə Atatürkün siyasi ənənəsi davam edir.

Surkov Rusiyanın 4 quruluşdan keçdiyini bu şəkildə sıralayır: "XV–XVII əsrlərin Böyük Moskva knyazlığı, Böyük Pyotrun Rusiya imperiyası, Leninin qurduğu SSRİ və Putinin Rusiyası”. Başqa sözlə Surkov Putinin rolunu o dərəcədə şişirdir və əhəmiyyətli hesab edir ki, Rusiyanın gələcəyinin elə Putin irsində də dayanacağına inanır.

İkincisi, Surkov yazısında yenidən Türkiyəyə istinad edir və elə türk dilində də bizə məlum olan fikri qeyd edir: "dərin dövlət”.

Surkovun fikrincə, dərin dövlət hazırda Qərb dövlətlərində var, ancaq Rusiyada yoxdur. Yəni Rusiyada kimsə Putinə içəridən nəsə diqtə edə bilməz. "Putin ideologiyası gələcəyə hədəflənib” yazan Surkov Rusiyada hakim zümrədə deyil xalq içərisində dərin dövlətçilik olduğunu iddia edir. Surkov qeyd edir ki, Putin sistemində guya xalqı dinləmək və anlamaq bacarığı var. Yəni Surkov bir növü demək istəyir ki, Qərb sistemlərindən fərqli olaraq Putin sistemi məhz xalq hakimiyyətidir.

Surkovun dediyi kimi olsaydı, rus xalqı bu qədər səfalət və kasıbçılıq içərisində olmazdı. Surkovun yaşadığı Moskvadan fərqli olaraq Rusiyanın başqa böyük ərazilərində yaşayış aşağı səviyyədədir.

Üçüncüsü, Surkov Qərb demokratiyasının yalançı olduğunu, əslində bunun görüntü xarakter daşıdığını vurğulayır: "Bəli, Rusiya sistemi orijinal olmaya bilər, ancaq ədalətlidir”.

Bu sözlərlə Surkov faktiki Rusiyada anti-demokratik idarəetməyə sanki haqq qazandırır. Təsadüfi deyil ki, həmin Surkov bir neçə il əvvəl Rusiya üçün "suveren demokratiya” prinsipini irəli sürmüşdü. Yəni Rusiya demokratiyası ənənəvi Qərb demokratiyasına bənzəmir.

Dördüncüsü, Surkovun Qərbin Rusiyadan niyə qorxduğunu bu şəkildə izah edir: "Qərbdə Rusiyanın müxtəlif ölkələrdə seçkilərə müdaxiləsindən yazırlar. Həqiqət isə fərqlidir. Rusiya onların beyinlərinə müdaxilə edir və onlar bilmirlər bununla nə etsinlər”. Surkov yazısını belə bitirir: "Bizim yeni dövlətimiz yeni əsrdə uzun və şərəfli tarix yazacaq”.

Beləliklə, Surkov bu yazısında Rusiyada gələcəkdə də Putin sisteminin alternativi olmadığını sübut etməyə çalışır. Surkov proqnozları düz çıxan analitik deyil ki, onun dedikləri ehkam kimi qəbul edilsin. Rus xalqı normal yaşamaq istəyir.

Əlbəttə, Boris Yeltsinin prezident olduğu dövrdən fərqli olaraq, Putin dövrü daha sakit və nisbətən rəvandır.

O da həqiqətdir ki, Putin vaxtilə Çeçenistanı ram edərək ölkəsində separatimz meyllərinin qarşısını aldı. Ancaq Putin sistemi daha sonra Gürcüstana müdaxilə etdi, Krımı ilhaq etdi, ABŞ-la və Avropa ilə münasibətləri gərginləşdirdi, üstəgəl də iqtisadiyyatın neft və qazın satışından asılılığı davam edir, şaxələndirmə zəifdir. Putin sistemi Rusiyaya xeyli düşmən və rəqib qazandırdı. Yeltsinin dövründə Rusiyanın bu qədər rəqibi və düşməni yox idi.

Putin təkdir, qarşısındakı güclər isə daha böyük və çevikdirlər. Ona görə də Surkovun Putin sisteminin gələcəyə nikbin baxışı analitik təhlinin məhsulu deyil, sırf ideoloji baxışdır. Bu yazını həm belə oxumaq olar: "Putinin gedişinə hazırlaşın, ancaq irsi daima yaşayacaq".

Mia.az

Digər xəbərlər

Min gündən sonra yanan “yaşıl işıq” - Əli Cabbarov yazır

Sosial yardım nə qədər artırılacaq? - Vüqar Bayramovdan təhlil

Trampın yeni komandası: daha bir ermənipərəst yer alacaq - Şahin Cəfərli yazır

"İllərin duz-çörəyini bir cüt məməyə qurban verənlər..." - Aqil Ələsgər yazır

Azərbaycanda ağsaqqallar institutunun yenidən, uğurlu təşkili zamanın tələbidir - Vahid Tağıyev yazır

Trampın seçimi: Bakı ilə İrəvanın sülh sazişi və "Orta dəhliz" layihəsi... - Elxan Şahinoğlu yazır

Bu gün Qarabağ, Zəngəzur tikinti meydançasını xatırladır, tikilir, qurulur... - İbrahim Cəfərov yazır

Tramp seçildi, Makron təşviş içindədir - Elxan Şahinoğlu yazır

ABŞ gizli bəndləri niyə sızdırdı? - Elxan Şahinoğlu yazır

"Bu biabırçılığa kimlər cavab verəcək?" - Osman Gündüz yazır

"Biz uğuru oynaşımızın hesabına qazanmadıq..." - Azər Həsrətdən sərt yazı

Nazirliyin axsaq siyasəti və ya 10 il geri qalan şöbə müdiri... - Fərid Şahbazlı yazır

SON XƏBƏRLƏR

00:20 25.11.2024

Əsgərlikdən yayınmaq üçün dietoloq yanında getdi - Sürətlə kökəlmək üçün

00:19 25.11.2024

Beyrut növbəti dəfə bombalanıb - Nəsrullahın köməkçisi öldürülüb?

00:06 25.11.2024

Pakistanda əşirətlər arasında silahlı toqquşma: 92 nəfər öldürülüb, 200-dən çox yaralı var - Döyüşlər hələ də gedir

00:03 25.11.2024

İsrail əsgərləri daha 12 fələstinlini həbs edib

00:03 25.11.2024

Bu gün Kəlbəcər Şəhəri Günüdür

00:02 25.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

21:05 24.11.2024

Elçin Cavadovun "STEAM" və "Əməyin mühafizəsi və təhlükəsizliyi" adlı dərs vəsaitlərinin təqdimatı olub - VİDEO, FOTOLAR

18:08 24.11.2024

Ərdoğanla Putin arasında telefon danışığı olub

14:27 24.11.2024

Prezident İlham Əliyevdən paylaşım: “COP29 iqlim diplomatiyasında dönüş nöqtəsidir!”

10:38 24.11.2024

"Berbokun ittihamlar səsləndirməsi qəbuledilməz idi" - Hikmət Hacıyev

09:45 24.11.2024

Bakıda xanım tiktoker həbs olunub - 836 min manatlıq hədə-qorxu ittihamı ilə

09:01 24.11.2024

Bakıda COP29-un bağlanış plenar sessiyası... - 300 milyard təsdiqləndi + VİDEO (YENİLƏNİB)

00:20 24.11.2024

"Mənə bir də bu barədə sual verməyin" - Qurbanov

00:10 24.11.2024

4 uşaqlı qadının 3 uşaq atası ilə gizli görüşü ikisinin də sonu oldu - "Əl-ayaqları bağlanaraq çəkiclə öldürülüblər" (FOTO)

00:03 24.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

23:46 23.11.2024

Londonda 24 saat ərzində 3 terror qorxusu yaşanıb - Biri ABŞ səfirliyinin yaxınlığında olub

23:11 23.11.2024

"Qalatasaray"lı oyunçular dalaşdı, "Fənərbağça" isə rəqibi darmadağın elədi

23:00 23.11.2024

Renad Dadaşovun komandası uduzub

22:58 23.11.2024

TÜRKİYƏ XİN BAŞÇISINDAN QORXUNC ANONS: “Putin nə dedi?" - "Nüvə müharibəsi riski artıb, bu, artıq zarafat deyil”

22:19 23.11.2024

Ankaraya qar yağıb, avtomobil yolunda hərəkət çətinləşib - FOTO

22:07 23.11.2024

Azər Qasımlının ölkədən çıxışına qadağa qoyulub - Açıqlama

21:59 23.11.2024

İstanbulda 6 mərtəbəli fabrikdə çıxan yanğın 16 saat sonra nəzarətə alınıb - FOTOLAR (YENİLƏNİB)

21:15 23.11.2024

PKK Suriyada Türkiyənin nəzarətində olan bölgəyə atəş açıb - Bir uşaq ağır yaralanb

20:59 23.11.2024

Rüsvayçı olay: itlə cinsi əlaqəyə girən 76 yaşlı şəxs həbs olundu - FOTO

20:47 23.11.2024

HƏR PAYLAŞIMA 12 MİN MANAT... - Blogerlərin qumar biznesmenləri ilə gizli işbirliyinin detalları açılır

20:17 23.11.2024

RUSİYANIN AVROPANI QORXUDAN "ÜÇBAŞLI RAKET"i: "Qarşısıalınmazdır, Avropadakı istənilən hədəfi maneəsiz vura bilər”

19:16 23.11.2024

Livanda iki ev vurulub: birində 5 nəfərlik ailə "yox olub", digərində isə...

18:13 23.11.2024

Hakan Fidan Lavrovla müzakirə aparıb - Telefonda

18:03 23.11.2024

Qəzzada daha 23 mülki şəxs öldürülüb

17:55 23.11.2024

İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidməti Naxçıvana da hökm edəcək - Cavid İsmayılzadənin "əli uzandı"

17:47 23.11.2024

“Azərenerji” və “Azərişığ"a əlavə səlahiyyət verildi - Fərman

17:37 23.11.2024

Ərdoğandan Netanyahu haqqında çıxarılan həbs qərarına ilk reaksiya: "Cəsur hökmdür..."

17:24 23.11.2024

Zaur Mikayılovun digər müavini də məmur qardaşı çıxdı - FOTO

17:10 23.11.2024

İordan çayının qərb sahilində həbslər davam edir - Aralarında uşaqlar da var

17:08 23.11.2024

Türkiyə iki ölkədə terrorçuları zərərsizləşdirib

17:00 23.11.2024

Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank 2 günlük rəsmi məzənnəni açıqladı

16:54 23.11.2024

1-ci siniflərin yerdəyişmə prosesinə start verilir

16:33 23.11.2024

Zaur Mikayılovun yeni təyin olunan birinci müavini kimdir? - Maraqlı məlumatlar + FOTO

16:22 23.11.2024

“Azercell”in dəstəyi ilə keçirilən 15-ci Davamlı İnnovasiya Forumu başa çatdı

16:07 23.11.2024

Hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzalandı

16:01 23.11.2024

Prezident bir qrup şəxsi təltif edib - SİYAHI

15:49 23.11.2024

Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb

15:43 23.11.2024

Milli Müdafiə Universiteti ilə bağlı daha bir qərar verilib

15:43 23.11.2024

Pakistanda daha bir terror aktı: ölən və yaralananlar var

15:27 23.11.2024

"Fənərbağça" 95 milyon avroluq oyunçu alır - Mourinyonun qərarı gözlənilir

15:20 23.11.2024

AGENTLİK SƏDRİNƏ DAHA 3 MÜAVİN TƏYİN EDİLDİ - Sərəncam + FOTOLAR

15:07 23.11.2024

Temperatur düşəcək, leysan yağacaq - Xəbərdarlıq

14:55 23.11.2024

Zakir Həsənov generalları topladı, yeni göstərişlər verildi - MN-də müşavirə

13:10 23.11.2024

COP29 zolaqlarında yol nişanları sökülür

12:56 23.11.2024

Cangüdən tələbi rədd olunan partiya sədri: “Əgər mənə sui-qəsd olusa..." - "Ölkədə xaos çıxarmaq üçün məni öldürmək istəyirlər"

DAVAMINI OXU