Azərbaycanda internet niyə zəifləyib? - Ekspertdən şərh+Qurumdan cavab
22-05-2017 [10:53]
"Multimedia” İnformasiya Sistemləri Texnologiyaları Mərkəzinin direktoru Osman Gündüz Azərbaycanda bir neçə gündür internetin sürətinin zəif olması və yerli provayderlərin Delta Telekom-a borclu olması məsələsinə reaksiya verib.
Bu barədə sosial şəbəkədə yazan O. Gündüzün sözlərinə görə, Azərbaycan internetinin keyfiyyəti son zamanlar hədsiz dərəcədə pisləşib:
"Düşünürəm ki, bu, əsasən 3 səbəblə bağlıdır.
1. Çox güman ki, pisləşmə məhz əksər yerli provayderlərin əsas backbone provayder - Delta Telekom-a olan borcları ilə bağlıdır. Heç kim üçün sirr deyil ki, dövlət və özəl provayderlərin bu şirkətə 30 milyon manat borcu yaranmışdı. Delta xəbərdarlıq edirdi ki, ya internet kəsiləcək, ya məhkəməyə verəcək və. s.
Güman ki, bu borcları əldə edə bilməyən Delta-nın beynəlxalq operatorlar qarşısında problemləri yaranıb və bu da təbii ki ilk növbədə ya ölkəyə daxil olan internet trafikdə, ya da provayderlərə verilən internet sürətində özünü göstərməliydi. Delta-nın onlayn statistikasından görünür ki, ölkəyə daxil olan trafik dəyişməyib. Deməli, Delta, bütün borclu provayderlərin internetini kəsməyin ciddi rezonans yaradacağını düşünərək, görünür ki, borcluların trafikindən xeyli azaldıb.
2. Azərbaycan internetindəki keyfiyyətsizliyin 2-ci səbəbi güman ki, beynəlxalq yarışların keçirildiyi ərəfədə təhlükəsizliklə bağlı aparılan filtrasiya (süzgəcləmə) ilə bağlıdır. Güman ki, təhlükəsizliklə bağlı hansısa əməliyyat-axtarış tədbirləri çərçivəsində belə bir filtrasiya aparılır. Təbii ki, süzgəcləmənin xarakterindən, avadanlıqların keyfiyyətindən asılı olaraq sürət az və çox dərəcədə azala bilir.
3. 3-cü səbəb isə məlum köhnə problemdir. Aidiyyatı dövlət qurumlarının nəzarətinin yetərli olmadığı şəraitdə bəzi provayderlər həmişə olduğu kimi istifadəçiləri "çəkidə aldadırlar”. Yəni onlar öz istifadəçilərinin sayına uyğun olan həcmdə trafik almırlar. Provayderlər müqavilədə nəzərdə tutulan sürəti deyil, qəsdən daha az həcmdə trafik verir. Adicə mobil operatorların abunəçilərinin sayı ilə aldığı internet trafikin həcmini müqayisə etdikdə bunu görmək olar.
O, qeyd edib ki, hazırda Azərbaycan interneti bütün sahələrə inteqrasiya edib, vətəndaşlar, dövlət qurumları, özəl və qeyr- dövlət sektoru internetdən həm informasiya münasibətlərinin qurulması, həm də digər müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edirlər: "İnternetin üzərində biznes quranlar var, xidmət göstərənlər var, təhsil və səhiyyə xidmətləri göstərənlər var, xeyli dövlət xidmətləri bunun üzərindədir.
Odur ki, düşünürük ki, adı çəkilən qurumlar baş verənlərlərlə bağlı rəsmi açıqlamalar yaymalıdırlar, gözləntilərlə bağlı informasiyalar, tövsiyələr verməlidirlər.
Provayderlərə ictimai və dövlət nəzarəti gücləndirilməlidir.
NRYT Nazirliyi monitorinqlər aparmalıdır.
İstifadəçilər də öz provayderlərindən müqavilədə nəzərdə tutulan sürəti daha ciddi tələb etməlidirlər.
Problemlərlə bağlı aidiyyatı dövlət qurumlarına müraciət etməlidirlər”.
Azərbaycanın ən əsas internet provayderi olan "Delta" Telekom nə baş verdiyi ilə bağlı açıqlama verib.
Qurumdan Lent.az-a bildirilib ki, Azərbaycanda internetin keyfiyyəti pisləşməyib: "Azərbaycan ərazisində internetin keyfiyyətinin hədsiz dərəcədə pisləşməsini bildirmək düzgün yanaşma deyil. İnternetin keyfiyyəti onu yayan provayderlərin xidmətindən asılıdır və keyfiyyətə də müxtəlif təsirlər ola bilər. Amma ümumilikdə Azərbaycana daxil olan internetin nə keyfiyyətində, nə də sürətində problem var”.
Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz isə internetlə bağlı yaranan bu problemi əksər yerli provayderlərin "Delta"ya olan borcları ilə əlaqələndirib. O qeyd edib ki, bu borcları əldə edə bilməyən "Delta"nın beynəlxalq operatorlar qarşısında problemləri yaranıb və bu da ilk növbədə ya ölkəyə daxil olan internet trafikdə, ya da provayderlərə verilən internet sürətində özünü göstərir.
Mütəxəssisin bu fikirlərinə də "Delta" Telekom cavab verib. Bildirilib ki, gələcəkdə internetin azaldılması və ya kəsilməsi kimi addımlar atılması istisna edilmir: "O. Gündüzün də bildirdiyi kimi, onlayn statistikaya baxsanız, ölkəyə daxil olan trafikin dəyişmədiyini görə bilərsiniz. Borclu provayderlərin olması məsələsi də düzgündür. Amma hələ ki, tərəfimizdən internetin azaldılması və ya kəsilməsi kimi addımlar atılmayıb. Amma gələcəkdə belə addımların atılması istisna olunmur. Buna görə də bildiririk ki, internet sürətinin və keyfiyyətinin pisləşməsi "Delta" Telekomdan qaynaqlanmır”.
Qurumdan o da bildirilib ki, sosial şəbəkələrdən videozəngin getməməsi məsələsi onların fəaliyyəti ilə əlaqə deyil, buna görə də bu barədə suala cavab verə bilməzlər.
SON XƏBƏRLƏR
“Bakcell” 4-cü “YAŞAT” düşərgəsinin tərəfdaşıdır - FOTOLAR
Rusiya MN: "Daha iki qəsəbə nəzarətimizə keçib"
Deputatlar toplanır: daha 21 məsələ müzakirə olunacaq - SİYAHI
Azər Qasımlının məhkəməsi başlayıb
İsrail qırıcıları Tehrana növbəti zərbələr endirib
DAHA ÜÇ RAYONA PROKUROR TƏYİN OLUNUB
Lavrov Rusiya vətəndaşlarının İrandan təxliyəsinə dəstəyə görə Azərbaycana təşəkkür edib
Konfrans Liqası: "Başakşehir" klubunun rəqibi bəlli oldu
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
KİV: Tehranda yenidən partlayışlar baş verib
Prezident: Məhkəmə-Hüquq Şurası cəmiyyətin ədalət mühakiməsinə inamının möhkəmlənməsində xüsusi rol oynamışdır
Almaniya XİN İranı İsrailə güzəştə getməyə çağırıb
Avropa Liqası: "Beşiktaş"ın rəqibi bəlli olub
Paşinyan: Rusiyada Ermənistana qarşı hibrid fəaliyyətlərlə məşğul olan müəyyən dairələr var
İlham Əliyev Məhkəmə-Hüquq Şurasının 20 illiyinə həsr olunan konfransın iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb
Rusiya və BƏƏ prezidentləri İran-İsrail münaqişəsinin gərginləşməsini müzakirə ediblər
Rəsmi Tehrandan MAQATE-yə etiraz: "İsrailə bəhanə verirsiniz"
Çempionlar Liqasının püşkü atılıb - "Qarabağ"ın rəqibi bəlli olub
Prezident İlham Əliyev Nataliya Kiselovanı qəbul edib - FOTOLAR
Zakir Həsənov Belarusda hərbi zavodlara baş çəkib - FOTO
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması: imtahanı mərhələsinə start verilib (YENİLINİB)
PUTİNDƏN İSRAİLƏ SƏRT XƏBƏRDARLIQ: "Səbrimiz tükənir" - "Dünya nüvə fəlakətinə sürüklənir"
Qəzzada yardım gözləyənlər atəşə tutulub - 32 nəfər ölüb
MEDİA jurnalistlər üçün müsabiqə elan edib - Şərtlər
"Nə qədər ki, təyinat və vəzifədə qohumluq, dostluq və..." - PA rəsmisindən maraqlı mesaj
Fikrət Məmmədov təltif olunub
“İdeya İnkubasiyası Proqramı”nın final mərhələsi keçirilib - Azercell və ADA Universitetinin birgə təşəbbüsü ilə
İranda "Mossad"ın daha 5 agenti tutulub
Nemət Pənahlı efirdə ağladı - VİDEO
Əl-Əqsa məscidi bağlanıb
Azərbaycan neftinin qiyməti 79 dolları ötdü
Ləmbəranski vəzifədən çıxarıldı
İcra başçısına sui-qəsddə ittiham olunan şəxs... - Hakim qərar verdi
Tanınmış rəssam Fərhad Yalquzaq vəfat edib
“18+” - yeniyetmələr üçün məxfi açar sözlük - Təbriz VƏFALI YAZIR
İranda vətəndaşlara WhatsApp-la bağlı xəbərdarlıq: "Proqramı dərhal silin" - Qarşı tərəf isə "Biz istifadəçiləri izləmirik" deyir
İran İsrailə daha 25 raket atıb - 24-ü havada vurulub, biri isə...