AZAL nə qədər xərcləyir, nə qədər qazanır?- Milyonlarla dövlət vəsaiti alan şirkətin qapalı hesabatı
23-06-2025 [13:57]
Azərbaycanın milli aviadaşıyıcısı olan AZAL – “Azərbaycan Hava Yolları” QSC, 2025-ci ilin ilk aylarında həm mənfəəti, həm də maliyyə çevikliyini qorumağı bacarıb. Lakin bu müsbət göstəricilərə baxmayaraq, qurumun maliyyə hesabatları və şəffaflıq standartları ilə bağlı bəzi suallar açıq qalır.
Dövlətin azalan dəstəyi
AzPost bildirir ki, rəsmi məlumatlara əsasən, 2022-ci ildə AZAL-a 108,8 milyon manat, 2021-ci ildə isə 98,9 milyon manat dövlət subsidiyası ayrılıb. Lakin 2025-ci ilin birinci rübündə bu məbləğ kəskin şəkildə azalıb – cəmi 21,24 milyon manat, yəni əvvəlki illə müqayisədə təxminən 80 faiz azalma baş verib. Dövlət dotasiyalarındakı bu azalma ilk baxışdan AZAL-ın daha az asılılıqla fəaliyyət göstərdiyini göstərsə də, bu dəyişikliklərin struktur səbəbləri ictimaiyyətə izah olunmayıb.
Mənfəət artır, amma xərclər də sürətlə böyüyür
2025-ci ilin birinci rübündə AZAL-ın xalis mənfəəti 117,7 milyon manat olub. Bu, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 6,4 faiz artım deməkdir. Əməliyyat gəlirləri 1 milyard 473 milyon manat, xərcləri isə 1 milyard 177 milyon manat təşkil edib.
Bununla belə, xərclər də nəzərəçarpacaq dərəcədə artıb. Əməliyyat xərcləri ötən ilə nisbətən 13,1 faiz artaraq, maliyyə xərcləri isə 57,6 faiz yüksələrək 161 milyon manata çatıb. Üstəlik, şirkət 11,2 milyon manat valyuta itkisi ilə də üzləşib.
Bu göstəricilər şirkətin genişlənən fəaliyyəti ilə bağlı olsa da, maliyyə sabitliyinə təsir edə biləcək xərclərin artım tempi narahatlıq doğurur.
Yeni təyyarələr – sərmayə, yoxsa yük?
AZAL təyyarə parkını yeniləmək üçün A320neo və Boeing 787 kimi müasir təyyarələrin alınmasına davam edir. Bu addımlar uzunmüddətli baxışla sərnişin keyfiyyətini və ekoloji effektivliyi artırmağa yönəlsə də, bu təyyarələrin alınma və istismar xərcləri ictimaiyyətə təqdim olunmur. Əldə olan rəsmi hesabatlara əsasən, AZAL-ın ümumi aktivləri 2,64 milyard manat səviyyəsinə çatıb.
Lakin belə iri investisiya layihələrinin iqtisadi səmərəliliyi və gəlirlilik analizi barədə ictimai məlumat azlığı şəffaflıq prinsipinə ziddir.
İctimai vəsait hara və necə yönəldilir?
Hər il milyonlarla dövlət vəsaiti ayrılan bir qurumun maliyyə hesabatlarının tam və açıq şəkildə təqdim olunmaması tənqid doğurur. AZAL rəsmi olaraq yalnız 2023-cü ilə qədərki audit olunmuş hesabatları təqdim edib, cari ilin hesabatları isə ancaq parçalayıcı şəkildə mediaya ötürülür.
Bundan əlavə, bəzi şikayətlərə görə, AZAL-ın uçuş xidməti, yük siyasəti və təhlükəsizlik tədbirləri ilə bağlı sərnişin məmnuniyyəti tam təmin olunmur. Sosial şəbəkələrdə və beynəlxalq forumlarda bununla bağlı tənqidi fikirlər yer alır.
Ekspertlər hesab edir ki, dövlət subsidiyaları ilə maliyyələşən hər bir qurum şəffaflıq öhdəliyi daşımalıdır. Həmçinin AZAL ictimai vəsaitin hansı istiqamətlərə xərcləndiyini, hansı nəticələr doğurduğunu aydın izah etməlidir. O da bildirirlir ki, təyyarə parkının genişlənməsi və xərclərin artımı ilə bağlı iqtisadi əsaslandırma və nəticə qiymətləndirmələri paylaşılmalıdır. Eyni zamanda əldə edilən mənfəətin hansı məqsədlərlə istifadə olunacağı barədə də ictimaiyyət məlumatlandırılmalıdır/azpost.
BAKININ DAHA 3 RAYONUNDA SÖKÜNTÜ BAŞLAYIR - Bu ərazilərdə (SİYAHI)
Bakı və rayonlarda 14 məktəbə direktor təyinatı olub
Nazirlik "xaricdə onlayn təhsil" vədləri ilə bağlı açıqlama yaydı: "Diplomlar tanınmayacaq"
Fransanın Azərbaycandakı səfirinin diplomatik fəaliyyəti başa çatıb - XİN-də görüş oldu
Cənubi Koreya məktəblərində mobil telefondan istifadə qadağan olunub
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Xırdalanda DOST Mərkəzində yanğın olub (Yenilənb)
Türkiyədə maaşlar artdı: professor 4200 manat, hakim, polis, müəllim, mətbuat katibi, bağban, qarson isə...- SİYAHI/MƏBLƏĞLƏR
Qəzzada itkilərlə bağlı son məlumat açıqlandı - Daha 76 nəfər ölüb
Sabah Ağdaş, Zaqatala və Şəkinin bəzi kəndlərində qaz olmayacaq
Şamaxıda yanğın törədən şəxs saxlanılıb
Azərbaycan və Uqanda XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr keçirilib - Açıqlama
Aİ Trampın avtomobillər və mallar üzrə tariflərin azaldılması tələbi ilə razılaşacaq
Qazaxda yanğın törədən şəxs saxlanılıb
Film çəkmək üçün Qubaya gedənlər qəzaya düşüb - Ölən var (Yenilənib)
Rəsmi Moskva Ukraynaya sülhməramlı göndərilməsini istəmir
MİQ üzrə vakansiya: 1300-dən çox namizəd uğur qazanıb
İLHAM ƏLİYEVİN YENİ MESAJLARI... - Bir müsahibənin izi ilə (TƏHLİL)
"Çoxdan bu bazarı sökmək, onun yerində..." - Vahid Əhmədov "Sədərək"dəki yanğına görə FHN-ni qınadı
Dörd universitetə niyə rektor təyin edilmir? - SİYAHI
Şəhid jurnalistlərin medalları ailə üzvlərinə təqdim edilib
Rövnəq Abdullayevin kürəkəninin bankı daha bir qərar verdi - Keşbek faziləri azaldılıb, bəzilərində isə...
Adam Buksa "Udineze"yə keçib
Samuxda açıq ərazidə yanğın başlayıb
Bakıda göldə uşaq boğulub
Avropa İttifaqı Azərbaycana yeni səfir göndərir
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Şahin Mustafayev: "Körfəz ölkələrini Qara Dənizə bağlayacaq yeni marşrut yaradılacaq"
Ərdoğanın "qılınc" mesajı: YPG Suriya ordusu ilə "yeraltı savaş"a hazırlaşır - FOTOLAR
Eldəniz Abdullayev saxlanılıb - Narkotiklə
30 il əvvəl törədilmiş qətl - Baş Prokurorluq əhaliyə müraciət edib
"Real Betis" Andre Onananı heyətinə qatmaq istəyir
Bakıdan Ağdama qatarla səfər başlayıb - Biletlər bu gündən satışa çıxarılıb + QİYMƏT
Əliyev İran prezidenti haqqında: "Bəli, o, azərbaycanlıdır, mənim kimi eyni qanı daşıyır"
PREZİDENT YENİ MESAJLAR VERDİ - İlham Əliyevin “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibəsinin TAM MƏTNİ (FOTOLAR)
"Bütün xalq görsün ki..." - IX “Muğam” Televiziya Müsabiqəsində qalmaqal, finalçı mükafatı qəbul etmədi
Ceymi Vardi "Kremoneze" klubu ilə müqavilə imzalaya bilər
Ədliyyə Nazirliyi cəzaların icrasına elektron nəzarətinə 3.8 milyon manat xərcləyəcək
"Antalyaspor" yeni transferiylə bağlı məlumat yayıb
"Ölkədə dağıdıcı zəlzələ ehtimalı yoxdur" - Qurban Yetirmişli
"Borussiya Dortmund" Niko Kovaçın müqaviləsini uzadıb
Azərbaycan nefti ucuzlaşdı