Prezidentin Çinə səfərində 4 mühüm məqam – Tarixi həmlələr (TƏHLİL)
23-04-2025 [21:01]
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Çin Xalq Respublikasında səfərdədir. Səfər aprelin 22-dən 24-dək davam edəcək. Onu da deyim ki, ölkə başçısını Çin Xalq Respublikasının sədri Si Szinpin dəvət edib.
İki ölkə 33 ildir, diplomatik münasibətlər qurub, əməkdaşlıq edir. Azərbaycan-Çin əlaqələri son illərdə xüsusilə inkişaf edib. Bu həm rəsmi Pekinin Bakıya artan marağı, həm üst-üstə düşünən regional geosiyasi planlar, həm də Azərbaycanın Asiya bazarına çıxmaq istəyindən qaynaqlanır. Sevindiricidir ki, hər iki ölkə bir-birini etibarlı və faydalı strateji tərəfdaş kimi nəzərdən keçirir.
Bundan başqa, iki ölkə arasında qarşılıqlı siyasi etimad var. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyevin Çinə dövlət səfəri çərçivəsində aprelin 23-də Pekində “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması haqqında Birgə Bəyanat” imzalanıb.
Ölkə başçısının Çinə səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkir:
Birincisi, Azərbaycanla Çin arasında viza rejimi ləğv edilib. Bu, Azərbaycanın Asiya bazarına çıxması, regionu yaxından tanıması və yeni əməkdaşlıqlar qurması baxımından mühümdür. Asiya bazarı Bakı üçün xüsusilə geniş perspektiv vəd edir. Azərbaycan Avropa ilə enerji sahəsində geniş əməkdaşlıq etsə də, bu həm də alternativsizlik baxımından risklər yaradır. Bakının Çin və Asiya bazarına enerji ixrac etməsi gələcəkdə Qərblə enerji əməkdaşlığında yaşanacaq problemləri bloklaya bilər.
Azərbaycan özü də Çin üçün geniş fürsətlər deməkdir. Xüsusilə işğaldan azad edilən ərazilərin bərpası üçün xarici investisiyanı Çin qarşılaya bilər. Viza rejiminin ləğvi ümumi prosesin gedişatında təkanverici olacaq.
İkincisi, Naxçıvan şəhəri ilə Çinin Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun Urumçi şəhəri qardaşlaşdı. Sirr deyil ki, Çində uyğurlara qarşı müəyyən etnik diskriminasiya var. Bu baxımdan Bakının uyğurlarla da mədəni əlaqələri inkişaf etdirməsi mümkündür.
Üçüncüsü, Azərbaycan Prezidenti bir daha Çinin ərazi bütövlüyünü tanıdığını qeyd edib. Əslində, bu yeni bir şey deyil. Çin bu günə qədər Azərbaycanın haqq işində yanında olub, Qarabağ məsələsində dəstəyini ifadə edib. Azərbaycan Tayvan münaqişəsinin dinc yolla beynəlxalq hüquq əsasında həllini dəstəkləyib. Başda ABŞ olmaqla bir çox ölkə Tayvanın müstəqilliyini tanımır.
Dördüncüsü, Szinpin Prezident İlham Əliyevi Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) Çində keçiriləcək Zirvə Toplantısına və bu çərçivədə təşkil olunacaq bir sıra təntənəli tədbirlərə dəvət edib.
Çin həm ŞƏT, həm də BRİKS çərçivəsində Bakı ilə əməkdaşlıqda maraqlıdır. Aydın məsələdir ki, belə təşkilatlara inkişaf etməkdə olan ölkələr dəvət edilir. Çin Azərbaycanın həm regional, həm daxili bazar, həm də enerji resursları kontekstində potensialını bilir. Hesab edirəm, buna görə hər iki təşkilat fonunda əməkdaşlığı inkişaf etirməkdə maraqlıdır.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
"Beşiktaş" ingilis hücumçunu İstanbula dəvət edib
"Fənərbağça" kolumbiyalı hücumçu ilə anlaşıb
Azərbaycan səfiri Rusiya XİN-in binasını tərk edib
İlham Əliyev Ruanda Prezidentini təbrik edib
Bir ay ərzində sərhəddə 7 milyon manat dəyərində qaçaqmal tutulub
Ermənistan polisi həbs edilmiş din xadimlərinin və onların yaxınlarının əmlaklarını araşdırır
İran Prezidenti Xankəndiyə səfər edəcək
Azərbaycan Prezidenti Somali liderinə təbrik məktubu göndərib
Pirəkəşküldə müddəti başa çatmış və istifadəyə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək
Aran rayonlarında 35 dərəcə isti olub
Tramp Yaponiyanı hədələyib: "Qıtlıq yaşayırlar, lakin bizdən..."
Türkiyədə 10 nəfər casusluq ittihamı ilə tutulub
Kərkükə raket hücumu olub - Hansı qüvvənin atdığı araşdırılır
PENSİYA YAŞI DAHA 6 AY ARTIRILDI
Rusiyada öldürülən azərbaycanlıların meyiti Ağcabədiyə gətirilib - FOTOLAR (Yenilənib)
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Qəzza bomba altında: daha 97 mülki şəxs həlak olub
Yanğınsöndürənlər snayperlə vurulub - İki nəfər ölüb
İsrail çimərliyi bombalayıb - 21 nəfər ölüb, biri jurnalistdir
Ağ Ev: "Tramp Suriyaya qarşı sanksiyaları ləğv edəcək"
Telekanal satılıb? - Açıqlama
Rusiyanın xarici borcu 317,5 milyard dolları aşdı
CHP-nin qurultayı ləğvi: Kılıçdaroğlu, yoxsa Özəl? - SORĞU
“Veysəloğlu”nun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı” çərçivəsində növbəti məhsuldar görüş AQİSA ilə keçirildi - FOTOLAR
40 milyon təklif olundu - "Fənərbağça" geri çevirdi
DEPUTATLAR BU QANUNLARA DƏYİŞİKLİK EDƏCƏK - SİYAHI
DİN-dən sensasion əməliyyat: "Sputnik-Azərbaycan”ın ofisində... - RƏSMİ AÇIQLAMA + VİDEO, FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Bəylər Eyyubov Təhlükəsizlik Xidmətinin rəisi vəzifəsindən azad olundu - PA-ya yeni posta gətirildi, yerinə isə... (FOTO)
"Qalatasaray" millinin üzvü ilə müqavilə bağlayacaq - 4 illik
Azərbaycan Rusiyanın təzyiqlərinə qarşı durmaq və... - Yekaterinburqdakı vəhşətin izi ilə (TƏHLİL)
Ərdoğan Böyük Britaniya XİN başçısını qəbul edib
Bakıda oğurluq edənlər tutulub
Ceyhun Bayramov Özbəkistan XİN rəsmisi ilə görüşüb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Gürcüstanın təhsil naziri istefa verib
Ərdoğan Azərbaycana gəlir - Bu tarixdə
BU ŞƏXSLƏRƏ EVLƏNMƏYƏ İCAZƏ VERİLMƏYƏCƏK - Azərbaycanda (SİYAHI)
İyul ayında hava necə olacaq? - AYLIQ PROQNOZ
Tarif Şurası dərmanlarla bağlı daha bir qərar verildi
"Qalatasaray"ın prezidenti əməliyyat olub
İsrail Qəzza və Cəbaliyə sakinlərini bölgəni tərk etməyə çağırıb
"Beşiktaş"ın hücumçusu "Əl-Kholood" komandasına transfer olub
Mirzoyan Kallasa Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması prosesi barədə məlumat verib
"Beşiktaş" Artur Masuaku ilə yollarını ayırdığını açıqladı