jpg-1624466446.jpg)
Prezidentin Çinə səfərində 4 mühüm məqam – Tarixi həmlələr (TƏHLİL)
23-04-2025 [21:01]
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Çin Xalq Respublikasında səfərdədir. Səfər aprelin 22-dən 24-dək davam edəcək. Onu da deyim ki, ölkə başçısını Çin Xalq Respublikasının sədri Si Szinpin dəvət edib.
İki ölkə 33 ildir, diplomatik münasibətlər qurub, əməkdaşlıq edir. Azərbaycan-Çin əlaqələri son illərdə xüsusilə inkişaf edib. Bu həm rəsmi Pekinin Bakıya artan marağı, həm üst-üstə düşünən regional geosiyasi planlar, həm də Azərbaycanın Asiya bazarına çıxmaq istəyindən qaynaqlanır. Sevindiricidir ki, hər iki ölkə bir-birini etibarlı və faydalı strateji tərəfdaş kimi nəzərdən keçirir.
Bundan başqa, iki ölkə arasında qarşılıqlı siyasi etimad var. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyevin Çinə dövlət səfəri çərçivəsində aprelin 23-də Pekində “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması haqqında Birgə Bəyanat” imzalanıb.
Ölkə başçısının Çinə səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkir:
Birincisi, Azərbaycanla Çin arasında viza rejimi ləğv edilib. Bu, Azərbaycanın Asiya bazarına çıxması, regionu yaxından tanıması və yeni əməkdaşlıqlar qurması baxımından mühümdür. Asiya bazarı Bakı üçün xüsusilə geniş perspektiv vəd edir. Azərbaycan Avropa ilə enerji sahəsində geniş əməkdaşlıq etsə də, bu həm də alternativsizlik baxımından risklər yaradır. Bakının Çin və Asiya bazarına enerji ixrac etməsi gələcəkdə Qərblə enerji əməkdaşlığında yaşanacaq problemləri bloklaya bilər.
Azərbaycan özü də Çin üçün geniş fürsətlər deməkdir. Xüsusilə işğaldan azad edilən ərazilərin bərpası üçün xarici investisiyanı Çin qarşılaya bilər. Viza rejiminin ləğvi ümumi prosesin gedişatında təkanverici olacaq.
İkincisi, Naxçıvan şəhəri ilə Çinin Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun Urumçi şəhəri qardaşlaşdı. Sirr deyil ki, Çində uyğurlara qarşı müəyyən etnik diskriminasiya var. Bu baxımdan Bakının uyğurlarla da mədəni əlaqələri inkişaf etdirməsi mümkündür.
Üçüncüsü, Azərbaycan Prezidenti bir daha Çinin ərazi bütövlüyünü tanıdığını qeyd edib. Əslində, bu yeni bir şey deyil. Çin bu günə qədər Azərbaycanın haqq işində yanında olub, Qarabağ məsələsində dəstəyini ifadə edib. Azərbaycan Tayvan münaqişəsinin dinc yolla beynəlxalq hüquq əsasında həllini dəstəkləyib. Başda ABŞ olmaqla bir çox ölkə Tayvanın müstəqilliyini tanımır.
Dördüncüsü, Szinpin Prezident İlham Əliyevi Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) Çində keçiriləcək Zirvə Toplantısına və bu çərçivədə təşkil olunacaq bir sıra təntənəli tədbirlərə dəvət edib.
Çin həm ŞƏT, həm də BRİKS çərçivəsində Bakı ilə əməkdaşlıqda maraqlıdır. Aydın məsələdir ki, belə təşkilatlara inkişaf etməkdə olan ölkələr dəvət edilir. Çin Azərbaycanın həm regional, həm daxili bazar, həm də enerji resursları kontekstində potensialını bilir. Hesab edirəm, buna görə hər iki təşkilat fonunda əməkdaşlığı inkişaf etirməkdə maraqlıdır.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Qarabağda daha 1362,7 hektar ərazi minalardan təmizlənib
Ömürlük məhkum "Gəncəli Mübariz"in oğlunun şikayəti təmin edilməyib
Orkun Kökçü: "Şans yaratmaq üçün mübarizə apardıq"
Ole Qunnar Solskjaer: "Qələbəyə laiq idik"
Müğənni Dəniz Əsədovanın cəzası artırıldı - Məhkəmə qərar verdi
"Sanderland" Nordi Mukieleni heyətinə qatıb
"Qalatasaray" Vilfrid Sinqonu transfer etmək istəyir
"Beşiktaş" Taylan Bulut ilə bağlı xəbər yayıb
Kinqsli Koman "Əl Nasr" komandasına transfer olub
"Liverpul" gənc oyunçu ilə bağlı məlumat yayıb
İctimai yerdə kütləvi dini ayin və mərasim adı altında aksiyaya cəhd... - Qadınlar həbs edildi (FOTO)
Həbsdən çıxan partiya sədri kimi prezident görmək istəyir? - "Bir il əvvəl Baxçalı ilə Öcalanın ittifaq quracaqlarını desəydiniz..."
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Ərdoğan "NEXT Social"a qoşuldu, ilk mesajını verdi: "Hazırsınızmı?"
Uşaq Vərəm Xəstəxanası fəaliyyətə başlayıb
Şəhidlər xiyabanında əxlaqsızlıq edən əcnəbilər saxlanıldı - AÇIQLAMA + VİDEO (YENİLƏNİB)
SURİYA DAHA BİR MÜHARİBƏ ASTANASINDA: ərəb əşirətlər hökumətin tərəfində - 60 minlik ordu YPG qüvvələrini çəmbərə alıb
"Bu olanlar qarşısında kişi susmaz!" - Rəqsanəni əri Rusiya səfirinə minnətçi düşdü
Türkiyədə kriminal dəstələrə qarşı əməliyyat: 41 nəfər saxlanılıb
MİLYONLARLA QAZ SAYĞACI NİYƏ YARARSIZ ÇIXDI: Çində "Alman istehsalı", Dubay variantı və... - KOMİTƏ SƏDRİ ELƏ İDDİALAR YAYDI Kİ...
881 Çağrı Mərkəzi istifadəyə verildi - FOTO
“Sumqayıt” FK mövsümdə yaxşı siftə elədi - Premyer Liqanın yeni komandalarının debüt həftəsi olub
Ukraynada SOCAR-a məxsus "zapravka" İran PUA-sı ilə vurulub
Astarada 21 yaşlı şəxs 66 yaşlı kişini öldürüb
Övlad mənimdir, qağa, oxutmuram, əl çəkin… - Təbriz VƏFALI YAZIR
Aktyorun üzərinə ağac aşdı, ölümcül xəsarət aldı - Hadisənin VİDEOsu
İordan çayının qərb sahilinə basqın: həbslər var
Peşəkar Futbol Liqası "boz bina"dan uzaqlaşdı
Pakistanda daşqın: ölənlərin sayı 351-ə çatıb
Miri Yusif, Röya, Xəyyam Nisanov, Zamiq Hüseynov... - Onlar milyarderin övladının toyuna hazırlaşır
Qəzzada ölənlərin sayı artıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“Məni izləyin" - Tramp belə bir anons verdi
Əməkdar müəllimə ağır itki üz verib (Xəbər yenilənib)
Ukrayna Alyaskada razılaşdırılmış sülh şərtlərini rədd edib
Rəqsanə İsmayılovanın vəkili danışdı: "Bu, istintaq sirridir..."
Avropa liderləri Vaşinqtona səfər edəcək
Vidadi Babanlı Qazaxda dəfn olunub - FOTO
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Prezident İlham Əliyev Prabovo Subiantoya təbrik məktubu ünvanlayıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR