Təbriz VƏFALI
***
Azərbaycan demokratik, hüquqi, dünyəvi, unitar və suveren respublika kimi insan və vətəndaş hüquqlarının təmin edilməsi, hakimiyyətin qanunlarla məhdudulaşdırılması, qanunun aliliyi və digər prinsipləri daim öz dövlət quruluşunda əks etdirir.
Hətta Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasında hüquqi ölkə olmağımız bir prinsip kimi təsbit edilib. Bu baxımdan respublikamız müstəqillik qazanandan üzübəri hər il ümumbəşəri demokratik prinsipləri, qanunun aliliyini və insan hüquqlarının müdafiəsi kimi fundamental dəyərləri, eləcə də ədalət mühakiməsi prinsiplərini özündə ehtiva edən hüquqi islahatların keçirilməsi, demokratik təsisatların və qanunun aliliyi prinsipinin möhkəmləndirilməsi sahəsində qanunvericilik fəaliyyətinin təmin edilməsi, normativ hüquqi aktların hazırlanması, qəbul olunması, rəsmiləşdirilməsi, qüvvədə olması və digər proseslər icra edilir. Bunlardan əlavə, müvafiq və aidiyyəti dövlət qurumları tərəfindən Azərbaycan cəmiyyətində hüquq düşüncəsinin və hüququ mədəniyyətinin inkişaf etdirilməsi üçün hər il hüquqi maariflədirmə işləri də həyata keçirilir. Lakin bütün cəhdlərə baxmayaraq, ictimaiyyətdə təkcə ali təhsil almamış insanlar deyil, ali təhsilli, diplomlu insanların əksəriyyəti hələ də qanunlardan bixəbərdirlər.
Dəfələrlə eşitmişik, oxumuşuq, şahid olmuşuq ki, bəzi vətəndaşlar hər hansı bir problemlə bağlı aidiyyəti quruma deyil, digər dövlət orqanlarına şikayət edirlər. Məsələn, əksər vətəndaşlar müəyyən şəxslər arasında torpaq, mənzil, ev, bir sözlə daşınar və daşınmaz əmlakla bağlı yaranmış mübahisələrin həlli üçün məhkəmələrə deyil, daxili işlər orqanlarına, yerli polis şöbələrinə müraciət edirlər.
Yaxud, kiminsə kiməsə borcu var, ala bilmir, düşür polis orqanlarının üstünə ki, gəlin borcumu alın verin. Bir sözlə, vətəndaşların qanunlardan xəbərsizliyi üzündən məhkəmələrə ünvanlanacaq şikayətlər daxili işlər orqanlarına ünvanlanır. Müraciətlər nəticəsiz qalanda isə polis şöbələri məsuliyyətsizlikdə, qanunları icra etməməkdə və digər məsələlərdə ittiham edilir…
Analoji problemlər Azərbaycanın media sahəsində də özünü büruzə verir. Bəzi jurnalistlər müəyyən məsələlərə aydınlıq gətirmək üçün sualları yanlış, səhvən aidiyyəti olmayan dövlət qurumlarına və təşkilatlara ünvanlayırlar. Məsələn, Xəzər dənizində hərbi gəmi saxlanılır. Bəzi media mənsubları sualları Müdafiə Nazirliyinə, Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrinə deyil, “Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə ünvanlayırlar. Üstəlik, dövlət sirri, hərbi sirr olan fəaliyyətlər haqqında məlumat almaq və yaymaq üçün cəhd göstərirlər. Amma həmin jurnalistlərimiz bilmirlər ki, qanunlarımız buna icazə vermir…
Elm və Təhsil Nazirliyi, Səhiyyə Nazirliyi və birbaşa cavabdeh qurumlar qalır bir qıraqda, vətəndaşlar düşürlər digər orqanların üstünə və hay-həşir qoparırlar ki, gəlin filan problemləri həll edin…
Bakıda kənd təsərrüfatı məhsulları bahalaşan kimi bəziləri az qalırlar Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin canını alsınlar ki, bəs qiymətləri niyə tənzimləmirsiniz, filan. Amma şikayətçilər bilmirlər ki, qanunvericiliyə əsasən, antiinhisar nəzarəti siyasətini, rəqabət qanunvericiliyinin tələblərinə riayət olunmasına dövlət nəzarətini, haqsız rəqabətin qarşısının alınmasını, istehlakçı hüquqlarının müdafiəsini və istehlak bazarına nəzarəti, bir sözlə, qanunsuz qiymət artımına qarşı mübarizəni məhz Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Ağentliyi həyata keçirir…
Nə qədər ki ictimaiyyətdə hüquqi maarifləndirmə effektiv nəticə vermir, hüquqlarımızı, qanunlarımızı öyrənməyə marağımız və həvəsimiz yoxdur, bu xəmir hələ çox su aparacaq. Əlinin papağını Vəlinin başına, Vəlinin papağını Əlinin başına qoyanlar daim olacaq.
Son nəticədə isə xalq şairi Qabil demişkən: “Müsibət oluruq biz, səhv düşəndə yerimiz”…
MİA.AZ
