Bakıda meyvə-tərəvəzin qiyməti niyə "əl yandırır"? - Səbəblər
09-07-2020 [17:24]
Bu il Bakı bazarlarında satılan meyvə-tərəvəzin qiymətləri yüksək olması ilə diqqəti cəlb edir, necə deyərlər, "əl yandırır". Bu isə ilk baxışdan ölkədə istehsal olanan aqrar məhsulların həcminin əvvəlki illərlə müqayisədə az olması təsəvvürü yaradır.
Mia.az-ın məlumatına görə, "Report"un araşdırması nəticəsində isə məlum olub ki, bahalıq məhsul qıtlığı ilə bağlı deyil, koronavirus (COVID-19) pandemiyası ilə əlaqədar tətbiq edilən karantin rejimi - hərəkət məhdudiyyəti regionlardan paytaxta meyvə-tərəvəz çatdırılmasında çətinlik yaradıb.
"Karantin müddəti uzadıldı və ..."
Kənd təsərrüfatı sahəsi üzrə ekspert Nicat Nəsirli deyir ki, karantin rejiminin tətbiqi edildiyi ilk dövrlərdə, yəni martın əvvəlində əkin-səpin işləri artıq həyata keçirilmişdi: “Odur ki, əkin-səpin prosesinə pandemiya təsir göstərmədi. Lakin karantin müddəti uzadıldı və pandemiya aqrar məhsulların daşınması, ixracı və digər bu kimi vacib proseslərə təsir göstərdi. Pandemiyadan əvvəlki dövrdə hər bir kəs öz sahəsində əldə etdiyi kiçikhəcmli məhsulu istədiyi bazarlara çıxara bilirdi. Bu isə bazarlarda rəqabət mühiti yaradırdı, məhsulun satış qiymətinin artmasına imkan vermirdi.
Nicat Nəsirli
Karantin rejiminin tətbiqi ilə əlaqədar böyük şəhərlərin giriş-çıxışında karantin keçid postları yerləşdirildi. Yalnız böyük həcmli yüklərin şəhərlərə daşınmasına icazə verildi və kiçikhəcmli yükdaşıyanlara isə məsləhət görüldü ki, onlar birləşərək bir avtomobildə yükü şəhərə çatdırsınlar. Bu qərar yükdaşımanın ümumi dövriyyəsinə ciddi təsir göstərdi. Hazırda bəzi aqrar məhsullar mövsümə uyğun olmayan qiymətlərlə satılır. Bu isə birbaşa karantin rejiminin tətbiqi ilə əlaqədardır. Bəzi bazarlarda isə karantin rejimini bəhanə edərək daha çox gəlir əldə etmək istəyənlər var və onlar bazarlarda bəzi məhsulların qiymətini mövsümə uyğun təklif etmirlər. Ölkədə həmişə aprel ayından etibarən aqrar məhsullarda ucuzlaşma başlayır və bu, oktyabra qədər davam edir. Bu il biz bu prosesi müşahidə etmirik”.
N.Nəsirli ixracla bağlı məsələyə də münasibət bildirib: “Müasir innovasiyalar əsasında fəaliyyət göstərən aqrar təsərrüfatlar məhsulların yetişdirilməsində elə sortlar tətbiq edirlər ki, rəqabətə və daşınmaya davamlı olur. İxrac prosesində isə sadəcə gömrük-keçid məntəqələrində cüzi lənginmələr, itkilər oldu”.
"Koronavirusa kütləvi yoluxma ola bilər"
Bundan başqa, onun sözlərinə görə, aqrar sahədə insanların aktivliyi yüksək səviyyədədir: “Ciddi problem kənd təsərrüfatında insanların kütləviliyidir, son nəticədə koronavirusa kütləvi yoluxma ola bilər. Üzüm bağlarının bir hektarında orta hesabla 150-160 nəfər çalışmalıdır. Pambıq sahələrində 200 adam işləməlidir. Kütləvilik tələb edən sahələrdə yığım prosesi hələ başlamayıb. Proses avqustda başlayır. Həmin məqamda bağlarda işləyənlər pandemiyadan qorunmaq üçün gigiyenik qaydalara əməl etməlidirlər. Eyni zamanda məhsullar yığılır və emal müəssisələrinə göndərilir. Həmin müəssisələrdə də təhlükəsizlik qaydaları təmin edilməlidir. Bu günə kimi aqrar sahədə pandemiyaya ilə əlaqədar fəsadlı məqam yaşanmayıb. Ümumilikdə, insanların əkin yerlərinə getmələri üçün şərait yaradılır. Yəni pandemiya əkin prosesinə ciddi təsir göstərməyib. Ancaq məhsulların daxili və xarici bazarda dövriyyəsinə həcm baxımdan ciddi təsir göstərir”.
Su problemi də var
Bu il Azərbaycan fermeri həm də su qıtlığından əziyyət çəkir. Nicat Nəsirli deyir ki, əslində ölkədə su problemi 10 ildir ki, mövcuddur, sadəcə indi diqqəti daha çox çəkir: "Bu da Kür çayında suyun səviyyəsinin nəzərəçarpacaq dərəcədə aşağı düşməsi ilə bağlıdır. Adətən hər ilin iyul ayında suyun səviyyəsi azalır. Avqust ayının ikinci ongünlüyüdə isə yağıntılar başayan zaman Kürdə suyun səviyyəsində müəyyən artımlar əldə edilir. Kür çayının ölkə ərazisindən keçdiyi sağ və sol istiqaməti əkinçilik bölgələridir. Kürdən həmin ərazilərin suvarılması üçün nasosla su qaldırılır” .
Onun sözlərinə görə, Azərbaycan su ehtiyatlarının formalaşmasından Kür və Araz çayları həlledici rol oynayır, bu çaylar isə digər ölkələrdən keçərək Azərbaycana daxil olur: "Kür başlanğıcını Türkiyənin şimal-şərqindəki buzlaqlardan götürür, Türkiyə və Gürcüstandan keçərək Azərbaycan ərazisinə daxil olur. Araz çayı isə mənbəyini Türkiyə ərazisindəki Ərzurum dağlarından götürür, Ermənistandan da keçərək ölkə ərazisinə daxil olur. Bu isə o deməkdir ki, həmin ölkələr də bu çaylardan istifadə edir. Çayların ən zəif axını məhz Azərbaycanın payına düşür. Hər iki çay əsasən ölkənin aqrar sahəsi ilə məşğul olan regionlarından keçir. Həmin regionların əkinçilik sistemi bu iki çaya əsaslanır və orda su kanalları böyük hektarlarla ərazilərin suvarılmasını təmin edir. Son vaxtlar dövlət başçısı tərəfindən bu problemin həlli istiqamətində ciddi addımlar atılır. Ümid edirik ki, su resurslarının həm qorunması, həm də yeni su resurslarının tapılması sahəsində addımlar atılacaq. Suyla bağlı problemimiz yalnız suyun azlığı ilə bağlı deyil, həm də suyun düzgün idarə edilməməsi ilə əlaqəlidir. Burda bizim kifayət qədər itkilərimiz var, aqrar sahədə ərazilərin suvarılması üçün ənənəvi suvarma sistemləri tətbiq edilir. Bu isə su itkisi ilə müşahidə edilir və sudan səmərəli istifadə edilmir”.
Nəticə etibarı ilə bir tərəfdən koronavirusa görə tətbiq olunan karantin rejimi, digər tərəfdən su qıtlığı meyvə-tərəvəzin qiymətini kəlləçarxa çatdırıb.
Klublar Birliyi istefanı qəbul etmədi - "Ali Koçla yola davam!"
Ceyhun Bayramov Rusiya XİN-in xüsusi tapşırıqlar üzrə səfiri ilə müzakirə aparıb - XİN-dən açıqlama
Azercell gənclərin informasiya texnologiyaları sahəsində inkişafını dəstəkləməyə davam edir
Polşanın baş naziri: "Dünya yeni müharibə dövrünə qədəm qoyub..." - "Önümüzdəki iki il ərzində hər şey müəyyən olunacaq"
Nazir sabiq rəisə yeni vəzifə verdi
Sabiq direktorun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
Şərqşünaslıq İnstitutunda 31 Mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunan tədbir keçirilib - FOTOLAR
Məhkəmə Ələsgər Məmmədliyə "yox!" dedi
"Azərbaycan və Ermənistan sülhə heç vaxt olmadığı qədər yaxındır, lakin..." - Prezidentin köməkçisi
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
Hamlet faciəsi illər sonra səhnədə -FOTO
Mübariz və Mais Mənsimovlar məhkəməyə verildi
Bakıda və Abşeronda havada toz müşahidə olunur
125 min fələstinli cümə namazını Məscidül-Əqsada qılıb - FOTO
Sabirabadda qan tökən salyanlının cinayət işi məhkəməyə göndərilib
AVRO 2024: hansı ulduz futbolçular kənarda qalıb?
Ramiz Mehdiyev cərimələnib? - "Bunlar başdan-ayağa uydurmadır"
Premyer Liqa: iki turun təqvimi açıqlanıb
Deputatlar bu tarixdə toplanacaq
Həmyerlimiz Avropa çempionatının oyununa təyinat aldı - EKSKLÜZİV
PENSİYA HAQQINDA QANUN DƏYİŞİR: bu şəxslərin vaxtından əvvəl pensiyaya çıxmaq hüququ olacaq (YENİLƏNİB)
ONLARIN TƏHSİL HAQQINI DÖVLƏT ÖDƏYƏCƏK - Yeni qanun
Bu şəxslərin maaşı artırılır - Məbləğlər
Qəzzada müharibənin 175-cü günü: ölənlərin sayı artıb
Biznesmen deputat Ülvi Quliyev federasiyanın fəxri prezidenti olacaq - O, yeni sayt da yaradıb
Sabah yağış yağacaq
"Bu işdə dərman alverçilərinə kömək edən məmurlar var" - Deputat kimlərin "bostanına daş atdı?"
"Fənərbağça" bu futbolçuya qapını göstərdi: "Özünə yeni klub tap!"
Yunanıstanda güclü zəlzələ olub - 5,8 bal gücündə
Üzərinə həbs qoyulmuş əmlaklar... - Yeni qaydalar müəyyənləşib
Bu qanunu pozanlar cəzalandırılacaq - Detallar
Yeni tiklilərə su necə veriləcək? - Qanun dəyişdi
"Bavariya" Arda Güləri transfer etmək istəyir
Daha 163 dövlət əmlakı hərraca çıxarılıb
Deputatlar toplanıb: daha 21 məsələ müzakirəyə çıxarılıb - SİYAHI
YOXSULLUQ və YOXSULLAR
"İncə səhər" verilişində qalmaqallı rəqs...- VİDEO
İsrail Hələb hava limanını bombalayıb - Xeyli ölən və yaralanan var
Jurnalist İdrak Camalbəyli qəfil vəfat etdi
Ombudsman bəyanat yayıb - MƏTN