Nağdsız dövriyyə edən sahibkarlara vergi güzəştləri: həvəsləndirici addımdan necə faydalanmaq olar?
26-12-2018 [12:29]
Rövşən Ağayev
(İqtisadçı ekspert)
***
Vergi Məcəlləsindəki yeniliklərdən biri də pərakəndə ticarət və ictimai iaşədə nağdsız dövriyyənin genişləndirilməsi üçün həvəsləndirici güzəştlərin tətbiqidir.
Məcəllənin 102.1.24 və 106.9-cu maddələrinə görə, qeyd olunan 2 sektor üzrə gəlir (həmçinin mənfəət) vergisinin ödəyiciləri olan subyektlər bu güzəştdən yararlana biləcəklər. Güzəşt həm fərdi sahibkarlara, həm də hüquqi şəxslərə aid olacaq.
Məcəllənin, 219.9-cu maddəsinə görə, sadələşdirilmiş vergi ilə çalışan pərakəndə ticarətçilər və restoran (kafe, yeməkxana və s.) şəbəkəsi də oxşar güzəştdən bəhrələnə biləcək.
Mexanizm belə olacaq: gəlir (mənfəət) vergisinin və sadələşdirilmiş verginin ödəyicisi olan subyektlərin POS-terminal vasitəsilə nağdsız qaydada aparılan ödənişlər hesabına əldə olunan gəlirləri (dövriyyəsi) ayrıca hesablanacaq.
Həmin məbləğ üçün büdcəyə ödənilməli olan verginin məbləği müəyyən ediləcək və sonda köçürülməli olan verginin məbləği 25% azaldılacaq.
Sadə desək, sizin xərclər çıxılandan sonra rüblük gəliriniz (mənfətiniz) 1000 manat olub və onun yarısı (50%-i) nağsız dövriyyədir. Bu halda 500 manatlıq gəlir üçün 20% (mikro sahibkarlar üçün 5%) vergi öhdəliyiniz nə qədər olacaqsa, 25% sizə güzəşt olacaq. Məsələn, ödəyici mikrosahibkar statusuna malikdirsə, 500 manat həm manatlıq gəlir üçün 25 manat vergi hesablayacaq və bu məbləğin 6.25 manatı güzəşt ediləcək. Mənfəət vergisi ödəyicis olduda, 20%-lə 500 manat üçün 100 manatlıq vergi hesablanacaq və onun 25 manatı güzəşt ediləcək.
Oxşar stimullaşdırma istehlakçılar üçün də nəzərdə tutulub. Məcəllənin 165.5-ci maddəsinə görə fiziki şəxs olan istehlakçılar pərakəndə ticarət və ictimai iaşə sektorundan alınmış mallara görə ödənilmiş ƏDV-nin 10 və 15%-ni geri ala biləcək.
Belə ki, ödənişi nağd aparıb kassa çeki alanlar ƏDV-nin 10%-ni, nağdız ödəniş etdikdə isə 15%-ni geri ala biləcək. Məsələn, nağdsız qaydada 100 manatlıq alış-veriş etmisiniz. Bunun 18 manatı ƏDV kimi hesablandığından, 2.7 manatı geri alacaqsınız. Yəni ümumi alış-verişdən 2.7% güzəşt qazanacaqınız.
Bu güzəşt neft və qaz məhsullarına aid deyil.
Əhali üçün nəzərdə tutulan həvəsləndirmə isə həmin 2 sektorda isethlakçıların dəstəyilə uçotsuz dövriyyənin qarşısını almağı hədəfləyir. Doğuracağı problemlər olmasa, müsbət yenilikdir.
Söhbət hansı problemlərdən gedir?
1) Bu dəyişiklilər əhalinin xırda ticarət obyektərinə axınını xeyli azalda bilər. Bu xüsusilə də əyalətlərə, əsasən də kənd yerlərinə aiddir. Çünki əyalətlərdə internet infrastrukturunun zəif olması, elektrik təsərrüfatının keyfiyyətinin aşağı olması POS-terminalların tətbiqi imkanlarını məhdudlaşdırır.
2) Əhalinin böyük bir hissəsinin nağdsız dövriyyə üçün bank kartlarına sahib olmaq imkanları məhddudur. Yəni gəlir statusu və texniki imkanları baxımından güzəştdən bəhrələnmək imkanı fərqli əhali qrupları üçün fərqlidir.
Xüsusilə də aztəminatlı, daimi gəliri olmayan, aşağı gəlirli əhali qrupu üçün bu imkan geniş deyil. Bəlkə yanılıram, sanki bu güzəştdən nisbətən təminatlı və yüksək təminatlı qruplar daha yaxşı bəhrələnmək şansına malikdir.
SON XƏBƏRLƏR
İsrailin saxladığı 3 türkiyəli deputat ölkələrinə yola salınıb
Əfqanıstanın paytaxtında partlayış olub
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“Bakcell” süni intellekti ilk avtomobil qalibini seçdi
HƏMAS: "Bizə daimi atəşkəslə bağlı təmiinat verilib"
Narkotikə görə istintaqa ifadə verən Hadisə aylıq qazancını açıqlayıb: "700-800 min..."
İsrail Qəzzaya yardım aparan gəmidəki iki azərbaycanlını da saxlayıb - XİN açıqladı
"TÜRKİYƏNİ TƏHDİD EDƏCƏK GÜCDƏ DEYİLİK, ÇOX KİÇİK ÖLKƏYİK" - Serbiya lideri mətbuat konfransı keçirdi, Ankaraya ismarıc yolladı
İstanbulda zəlzələ olub - 3.6 bal gücündə
Tramp canlı yayımda Ərdoğanı yenə təriflədi: "İnanılmaz iş gördü"
UEFA türk hakimi bu oyunu həvalə edib
İndoneziya israilli idmançılara viza verməkdən imtina etdi
Prezident İlham Əliyev Düşənbədə dövlət başçılarının qeyri-rəsmi şam yeməyində - FOTOLAR
Türkiyə, Azərbaycan və Gürcüstan müdafiə nazirləri Ankarada: yeni sənəd imzalandı, birgə mesajlar verildi (FOTOLAR)
İsmail Kartal "Antalyaspor"un təklifini qəbul etməyib
AZƏRBAYCAN və RUSİYA PREZİDENTLƏRİ BİR ARAYA GƏLDİ: Əliyevdən həlledici həmlə və... - TƏHLİL
Ağdam RİH-in sirli tenderləri: 9 ayda 15 müqavilə və...
Prezident İlham Əliyev beynəlxalq konfransın iştirakçılarına müraciət edib (YENİLƏNİB)
Türkiyə seçicilərinin Ərdoğana güvəni artıb - Sorğu
Prezident İlham Əliyevlə Putin təkbətək görüşüb - Düşənbədə çıxışlar (VİDEO, FOTOLAR) - Yenilənib
Ərdoğan Neçirvan Bərzanini qəbul edib
Hakan Fidan Bərzani ilə müzakirə aparıb
Astarada əməliyyat - 48 yaşlı şəxs 55 kq narkotiklə tutulub
Putin Əliyevlə görüşdə: "Biz bunu heç vaxt unutmuruq"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Orta ixtisas təhsili üzrə qeydiyyat müddəti uzadılıb
Güclü külək olacaq - Xəbərdarlıq
Kamran Əliyev 5 ölkədən olan hmkarları ilə görüşüb
Dünya Kuboku: bu gecə oyunlar başlayır - TƏQVİM
AFFA klub və futbolçuları cəzalandırıb
Bolqarıstan - Türkiyə matçının hakimi bəlli oldu
Xalq artisti Əminə Yusifqızı vəfat edib
Azərbaycan və Türkiyə müdafiə nazirləri görüşüb
Ağdamda dəbdəbəli yas məclisləri qadağan olunub
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi jurnalistin işi üzə qərar verdi: "Bundan sonra ilk işim..."
Nazirlikdə qalmaqal – WRO qalibləri diskvalifikasiya edildi, valideynlər kömək istəyir
Bərdənin təhsil sektoruna müdir təyinatı olub - FOTO
"Azərikart"ın lisenziyası məhdudlaşdırıldı - Mərkəzi Bankdan qərar
Əli Əsədov qərar imzalayıb
"Azəriqaz" 270 min vətəndaşa xidmət göstərib