Torpaq satışına tətbiq olunan əlavə vergi...

Torpaq satışına tətbiq olunan əlavə vergi... - İqtisadçıdan təhlil

01-12-2018 [22:07]

Rövşən Ağayev,

İqtisadçı ekspert

***

Vergi Məcəlləsinə dəyişikliklər təsdiqləndi. Diqqəti çəkən maraqlı məqam bu oldu ki, vergi qanunverciliyi demək olar hər il dəyişsə də, heç vaxt bu qədər ictimai maraq və müzakirə doğurmamışdı.

Qızğın müzakirənin ən başlıca səbəbi bu idi ki, Vergi Məcəlləsində həddən artıq geniş təbəqənin – şadlıq evlərinin ofisiantından tutmuş özəl sektorda çalışan həkimədək – maraqlarına toxunan məsələlər vardı.

Eyni zamanda, çoxlu sayda müstəqil ekspert də heç vaxt olmadığı qədər aktiv oldu, media və sosial şəbəkə vasitəsilə rəylərini bölüşdülər.

Amma bu müzakirələr ilboyu da ara verməməli, təkcə yeni dəyişikliklər yox, Məcəllədə olan, sadə vətəndaşlar və biznes (xüsusilə xırda biznes) üçün ağırlıq gətirən, manelər yaradan mexanizmlərin hamısı tənqid edilməli, növbəti dəyişikliklərdə onların təkmilləşdirilməsi (ya da ümumiyyətlə ləğvi) üçün zəmin yaradılmalıdır.

Məsələn, elə indi bu problemlərdən birini yazıram:

Söhbət Vergi Məcəlləsinin 218.4.5-ci maddəsindən gedir. Bu maddəyə görə, mülkiyyətində torpaq sahələri olan şəxslər bu torpaqları satarkən sadələşdiriilmiş vergi ödəməlidir.

Kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlar üçün verginin məbləği torpaq vergisinin 2 misli qədərdir.

Lakin həyətyanı sahə olduqda, Bakı şəhəri üzrə hər kvadratmetr üçün 0.6-2 manat aralığında dəyişir, Gəncə, Sumqayıt və Xırdalan üçün isə 0.75 manatdır.

Ölkənin əyalət rayonları və kəndləri üçün vahid vergi məbləğidir – 0.25 manat.

Burda narahatlıq doğuran 3 məqam var:

1. Əgər vətəndaş tikili formasında daşınmaz əmlak satırsa və 5 il həmin əmlaka qeydiyyatı varsa, vergidən azadddır. Lakin lap 30 il əvvəldən sənə məxsus olsa da, zaman limiti qoyulmadan eyni qayda torpağa şamil edilmir. Həm mənzil, həm torpaq daşınmaz əmlakdır və nədən hər ikisinə oxşar prinsip tətbiq olunmasın?

Məsələn, Gürcüstan qanunvericiliyində belədir – istər həyətyanı torpaq, istər tikili (mənzil) son 2 ildə sənə məxsus olubsa, vergidən azaddır.

2. Kəndlər üçün verginin məbləği torpaqların mövcud qiymətləri baxımından çox yüksəkdir. Hazırda Azərbaycanda turzim üçün cəlbedici olan, iri şəhərlərə yaxın kəndlər istisna olmaqla kəndlərin tam əksəriyyətində həyətyanı torpaq sahəsi çox ucuzdur. Məsələn, ucqar ərazilərdə, aran yerlərində 15-20 sot torpağın maksimum qiyməti 2000-3000 manat arasında dəyişir.

Təsəvvür edin ki, 20 sot (2000 kvadratmetr) həyətyanı sahə üçün 500 manat səndən sadələşdirilmiş vergi tələb edilir. 3000, hətta 4000 manat qiyməti olan torpaq üçün 500 manat vergi görün əldə olunan vəsaitin neçə faizi edir. Bunun üzərinə 150 manatdan çox notarius və xidmətlərini də əlavə edəndə, yük lap ağırlaşır.

3. Rayon mərkəzləri ilə həmin rayonun inzibati ərazisi olan kənddə həyətyanı torpaq satışını eyni məbləğdə sadaləşdirlimiş vergi qoymaq nə iqtisadi, nə də Məcəllənin ədalət prinsipi baxımından doğrudur. Rayon mərkəzi və kənddə hər kv metr həyətyanı torpağın qiyməti arasında fərq azı 5-6 dəfə, bəzən daha çox olsun, amma eyni məbləğdə vergi tətbiq edilsin.

Torpaq alqı-satqısını ticarətə çevirənlərdən vergi tutulmağı normal qarşılamaq olar. Buna görə, məsələn, həyətyanı torpaq satışına vergini o zaman tətbiq etmək ədalətli olar ki, bu mülkiyyət, məsələn, azı son 3 ildən az müddətdə sənə məxsus olsun.

Amma 30 il mülkiyyətində olmuş şəxsi həyəyyanı sahəsini satanda, vergi ödəməyin zərurətini əsaslandırmaq çətindir. Rüsum ödəmək anlaşılandır və kənddə olan torpaq sahibinin mülkünü satanda 150 manata qədər rüsum və xidmət haqqı formasında notarial xərcləri onsuz da çıxır. Azdır, bir az artsın, amma bir dəfə ödənsin…

Bir sahəyə görə bir dəfə dövlət rüsumu və xidmət haqqı, bir dəfə vergi alınmasın…

Digər xəbərlər

Min gündən sonra yanan “yaşıl işıq” - Əli Cabbarov yazır

Sosial yardım nə qədər artırılacaq? - Vüqar Bayramovdan təhlil

Trampın yeni komandası: daha bir ermənipərəst yer alacaq - Şahin Cəfərli yazır

"İllərin duz-çörəyini bir cüt məməyə qurban verənlər..." - Aqil Ələsgər yazır

Azərbaycanda ağsaqqallar institutunun yenidən, uğurlu təşkili zamanın tələbidir - Vahid Tağıyev yazır

Trampın seçimi: Bakı ilə İrəvanın sülh sazişi və "Orta dəhliz" layihəsi... - Elxan Şahinoğlu yazır

Bu gün Qarabağ, Zəngəzur tikinti meydançasını xatırladır, tikilir, qurulur... - İbrahim Cəfərov yazır

Tramp seçildi, Makron təşviş içindədir - Elxan Şahinoğlu yazır

ABŞ gizli bəndləri niyə sızdırdı? - Elxan Şahinoğlu yazır

"Bu biabırçılığa kimlər cavab verəcək?" - Osman Gündüz yazır

"Biz uğuru oynaşımızın hesabına qazanmadıq..." - Azər Həsrətdən sərt yazı

Nazirliyin axsaq siyasəti və ya 10 il geri qalan şöbə müdiri... - Fərid Şahbazlı yazır

SON XƏBƏRLƏR

00:20 25.11.2024

Əsgərlikdən yayınmaq üçün dietoloq yanında getdi - Sürətlə kökəlmək üçün

00:19 25.11.2024

Beyrut növbəti dəfə bombalanıb - Nəsrullahın köməkçisi öldürülüb?

00:06 25.11.2024

Pakistanda əşirətlər arasında silahlı toqquşma: 92 nəfər öldürülüb, 200-dən çox yaralı var - Döyüşlər hələ də gedir

00:03 25.11.2024

İsrail əsgərləri daha 12 fələstinlini həbs edib

00:03 25.11.2024

Bu gün Kəlbəcər Şəhəri Günüdür

00:02 25.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

21:05 24.11.2024

Elçin Cavadovun "STEAM" və "Əməyin mühafizəsi və təhlükəsizliyi" adlı dərs vəsaitlərinin təqdimatı olub - VİDEO, FOTOLAR

18:08 24.11.2024

Ərdoğanla Putin arasında telefon danışığı olub

14:27 24.11.2024

Prezident İlham Əliyevdən paylaşım: “COP29 iqlim diplomatiyasında dönüş nöqtəsidir!”

10:38 24.11.2024

"Berbokun ittihamlar səsləndirməsi qəbuledilməz idi" - Hikmət Hacıyev

09:45 24.11.2024

Bakıda xanım tiktoker həbs olunub - 836 min manatlıq hədə-qorxu ittihamı ilə

09:01 24.11.2024

Bakıda COP29-un bağlanış plenar sessiyası... - 300 milyard təsdiqləndi + VİDEO (YENİLƏNİB)

00:20 24.11.2024

"Mənə bir də bu barədə sual verməyin" - Qurbanov

00:10 24.11.2024

4 uşaqlı qadının 3 uşaq atası ilə gizli görüşü ikisinin də sonu oldu - "Əl-ayaqları bağlanaraq çəkiclə öldürülüblər" (FOTO)

00:03 24.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

23:46 23.11.2024

Londonda 24 saat ərzində 3 terror qorxusu yaşanıb - Biri ABŞ səfirliyinin yaxınlığında olub

23:11 23.11.2024

"Qalatasaray"lı oyunçular dalaşdı, "Fənərbağça" isə rəqibi darmadağın elədi

23:00 23.11.2024

Renad Dadaşovun komandası uduzub

22:58 23.11.2024

TÜRKİYƏ XİN BAŞÇISINDAN QORXUNC ANONS: “Putin nə dedi?" - "Nüvə müharibəsi riski artıb, bu, artıq zarafat deyil”

22:19 23.11.2024

Ankaraya qar yağıb, avtomobil yolunda hərəkət çətinləşib - FOTO

22:07 23.11.2024

Azər Qasımlının ölkədən çıxışına qadağa qoyulub - Açıqlama

21:59 23.11.2024

İstanbulda 6 mərtəbəli fabrikdə çıxan yanğın 16 saat sonra nəzarətə alınıb - FOTOLAR (YENİLƏNİB)

21:15 23.11.2024

PKK Suriyada Türkiyənin nəzarətində olan bölgəyə atəş açıb - Bir uşaq ağır yaralanb

20:59 23.11.2024

Rüsvayçı olay: itlə cinsi əlaqəyə girən 76 yaşlı şəxs həbs olundu - FOTO

20:47 23.11.2024

HƏR PAYLAŞIMA 12 MİN MANAT... - Blogerlərin qumar biznesmenləri ilə gizli işbirliyinin detalları açılır

20:17 23.11.2024

RUSİYANIN AVROPANI QORXUDAN "ÜÇBAŞLI RAKET"i: "Qarşısıalınmazdır, Avropadakı istənilən hədəfi maneəsiz vura bilər”

19:16 23.11.2024

Livanda iki ev vurulub: birində 5 nəfərlik ailə "yox olub", digərində isə...

18:13 23.11.2024

Hakan Fidan Lavrovla müzakirə aparıb - Telefonda

18:03 23.11.2024

Qəzzada daha 23 mülki şəxs öldürülüb

17:55 23.11.2024

İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidməti Naxçıvana da hökm edəcək - Cavid İsmayılzadənin "əli uzandı"

17:47 23.11.2024

“Azərenerji” və “Azərişığ"a əlavə səlahiyyət verildi - Fərman

17:37 23.11.2024

Ərdoğandan Netanyahu haqqında çıxarılan həbs qərarına ilk reaksiya: "Cəsur hökmdür..."

17:24 23.11.2024

Zaur Mikayılovun digər müavini də məmur qardaşı çıxdı - FOTO

17:10 23.11.2024

İordan çayının qərb sahilində həbslər davam edir - Aralarında uşaqlar da var

17:08 23.11.2024

Türkiyə iki ölkədə terrorçuları zərərsizləşdirib

17:00 23.11.2024

Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank 2 günlük rəsmi məzənnəni açıqladı

16:54 23.11.2024

1-ci siniflərin yerdəyişmə prosesinə start verilir

16:33 23.11.2024

Zaur Mikayılovun yeni təyin olunan birinci müavini kimdir? - Maraqlı məlumatlar + FOTO

16:22 23.11.2024

“Azercell”in dəstəyi ilə keçirilən 15-ci Davamlı İnnovasiya Forumu başa çatdı

16:07 23.11.2024

Hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzalandı

16:01 23.11.2024

Prezident bir qrup şəxsi təltif edib - SİYAHI

15:49 23.11.2024

Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb

15:43 23.11.2024

Milli Müdafiə Universiteti ilə bağlı daha bir qərar verilib

15:43 23.11.2024

Pakistanda daha bir terror aktı: ölən və yaralananlar var

15:27 23.11.2024

"Fənərbağça" 95 milyon avroluq oyunçu alır - Mourinyonun qərarı gözlənilir

15:20 23.11.2024

AGENTLİK SƏDRİNƏ DAHA 3 MÜAVİN TƏYİN EDİLDİ - Sərəncam + FOTOLAR

15:07 23.11.2024

Temperatur düşəcək, leysan yağacaq - Xəbərdarlıq

14:55 23.11.2024

Zakir Həsənov generalları topladı, yeni göstərişlər verildi - MN-də müşavirə

13:10 23.11.2024

COP29 zolaqlarında yol nişanları sökülür

12:56 23.11.2024

Cangüdən tələbi rədd olunan partiya sədri: “Əgər mənə sui-qəsd olusa..." - "Ölkədə xaos çıxarmaq üçün məni öldürmək istəyirlər"

DAVAMINI OXU