Bakı-Çikaqo-Şuşa marşrutu...

img

31-01-2018 [18:02]


Samir Feyruzov

***

Bir nəfərə məsləhət görmüşdüm ki, Teodor Drayzerin "Kerri bacı” romanını oxusun. Oxudu… Üç gün sonra mənə ünvanladığı məktubdan dəhşətə gəldim. Bəlkə də eyni taleyi yaşamışdılar, sadəcə adlar dəyişmişdi: "Bir vaxtlar Kerriyə görə bütün var-dövlətindən vaz keçən Hertsvud küçələrə düşür, dilənçi vəziyyətində yaşayır və sonda da ölür. Kerri isə Hertsvudun ehtiyac içində olduğu vaxtda onu görür və kömək etmir. Sadəcə kədərlənib keçir...”. Fərq onda idi ki, Kerri yeni mühitdə yaşayıb inkişaf etmək üçün Çikaqoya üç tutur, mənim dostum isə Bakıya… Bakı Çikaqodan, Hon-Konqdan, Kabildən də təhlükəli imiş. Hər şey əldə etdi, heç vaxt xoşbəxt olmağı bacarmadı.

Darvinin dediyi meymun, bizim güvəndiyimiz insan…

Heç bir uğursuzluq təcrübəsizliyə söykənmir, amma böyük uğurların kökündə səhvlərdən, uğursuzluqlardan yaranmış təcrübə dayanır. "Bəçeş..”. Meymunun qabağına iri bir şaftalı atırlar. Şaftalını yeyir, ifraz etmək vaxtı çatanda meymunun səsi aləmi götürür. Sancıdan bir təhər olur. İri şaftalının tumunu meymun ifraz edə bilmir ki, bilmir. Çox gücəndikdən sonra tum bir təhər meymunun dalından çıxır. Meymun qanın içində yerə uzanır. Üstündən xeyli müddət keçəndən sonra yenə də iri bir şaftalını atırlar meymunun qabağına. Meymun tez şaftalını götürüb tumunu çıxarır, sonra da həmin tumu tez-tez dalına soxub-çıxarır ki, görüm yeyəndən sonra bu tum çıxacaq, yoxsa yox… Fərqinə varmırıq, hər gün şaftalı yeyib tumunu da zorla, cırıla-cırıla dalımızdan çıxarmaq məcburiyyətindəyik. Könüllü, ya könülsüz.., fərqi yoxdur, əsas odur ki, bunu biz edirik: alnı maili olmayan, beyni meymun beynindən böyük, əlləri dizlərinə çatmayan, alt çənəsi qabağa doğru uzanmayan, əti çiy halda yeməyən, çörəyi sivri daşla yox, başqa yollarla qazanan və boyu 2 metrdən artıq olmayan insan… Mənəvi zorlanmanı fizki zorlanmadan üstün tutan insan! Bizim cəmiyyətdə mənəviyyatın pərdəsi daha qalın, elastik imiş, cırıldıqca bərpa olunur. Darvin Kembric Universitetində İlahiyyat fakultəsini də oxumuşdu, "Allahu əkbər” sədaları altında onu söyməyin, lənət oxumağın da tumu dalımızdadır. Anlamırıq. Arzu öz nəql edir, vatsapla göndərib: "Ali məktəbə qəbul ola bilmədim, gördüm ki, kənddə məni ərə verəcəklər, mən də tez paltarlarımı yığışdırıb qaçdım Bakıya, rəfiqəmgilə… Mağazada satıcı işlədim, bir imkanlı oğlanla tanış oldum. Vətəndaş nigahında yaşadıq. 3 ay sonra məni dostu zorladı, sonra yenidən kəndə qayıdıb ata-anamın üz-gözündən öpdüm. Başa düşürdüm ki, təkcə mən yox, ailəm də zorlanmışdı. Yenidən Bakıya qayıtdım, hamamda işlədim, daha sonra aptekdə yük daşıdım. Sonra "Şamaxninka”da kafelərin birində daş karxanasında səhərdən axşama qədər daş atıb 10 manat pul qazanan rayon uşaqları üçün mahnılar oxumağa başladım. Aldandıqca mən də aldatmağa başladım. Qısası, ora necə düşdüyüm bilmirəm, amma gözümü açanda gördüm ki, artıq Mərkəzi Univermağın arxasında yerləşən, "Massaj salonu” adı altında fəaliyyət göstərən əxlaqsızlıq yuvasında hər gün 15-20 müştəri qəbul edirəm. 6 ay işlədim. Qarşıma yaxşı bir insan çıxdı və indi saytlardan birində baş redaktoram, özü də maliyyələşən saytdır... 10-15 əməkdaşım da var…”. Maşallah, təltifləri, mükafatları da öz yerində… Mənəviyyatı deşik-deşik olmuş bu "xanım”da heç bir günah yoxdur. Alqışlanası haldır: əvvəl elə bilirdik ki, bir qadın üçün mübarizənin son həddi əxlaqsızlıq yuvasında bitir, sən demə, belələri üçün də mətbuatda işləyib redaktor, müxbir olmaq son şans, parlaq bir ümid imiş. Daha betərləri var. Buna da "bəçeş..”.

Yatan Bayram Səfərov deyil, bizlərik, o oyaqdır..

Prezidentin son müşavirəsində digər məmurlar kimi Şuşanın icra başçısı Bayram Səfərov da iştirak edirdi. Kişi yatmışdı.., dilim qurusun, bağışlayın, özü deyir ki, hə, tutaq ki mürgüləmişəm, nə olsun? Heç nə olmasın, ay Bayram müəllim, sənə canım qurban, narahat olma, nə olasıdır ki..!? Məni təəccübləndirən o boyda zalda təkcə sənin diqqət çəkməyindir, azacıq da olsa arıqlamaq lazımdır. Əslində müşavirəni Prezident keçirirdi və sənin gözünə bir gün əvvəldən yuxu getməməli idi. Nədir səndəki bu əminlik?Canı sağ olmuş meyxanaçı Aydın Xırdalanlı sənin başçılıq etdiyin rayon- Şuşa haqqında deyirdi də: "Sabah olacaq Şuşada istilik on beş dərəcə, Arsız-arsız havası haqda da elan veririk...”. Əsas odur ki, "Şuşa”, "Laçın” adlı restoranlar açırıq, orada qiymətlər də ceyran belində uçur. Birinə getməyə qeyrətimiz, birini də getməyə pulumuz çatmır. Yəqin bir gün hansısa çatacaq...  Bağışla, Bayram müəllim, incimə, sənə bir söz də deyim: mən nə qədər fransız olmağı bacarıramsa, sən də bir o qədər şuşalı olmağı bacarırsan. Cəhənnəm olsun, heç olmasa, mən mən fransız dilində bir-iki söz bilirəm. Di, nuş can, vur bədənə getsin... Bizimki bura qədərdir.

Anamı zooparka aparmışdım...

Ağır xəstədir, yəqin ki sağalacaq anam. Bəlkə də... Könlümdən keçdi.., ömür boyu kənddə eşşəkdən, Bakıda pişikdən-itdən başqa heç nə görməyib. Apardım zooparka. Meymunlar, ilanlar, şir-pələng bir tərəfə.., ayda dövlətdən 170 manat oğurlayıb yeyən (zooparkda həmin xüsusi cins eşşəyə ayda dövlətdən 170 manat pul ayrılır) eşşək gözünü çəkmirdi bizdən, özünüü o qədər qürurlu, mətin, lovğa aparırdı ki... Anamın ayda dövlətdən 65 manat pensiya aldığını hiss etmişdi, sanki... Arvadın üzünə necə mat-mat baxırdısa... Əminəm, hörmətli Bayram müəllim zooparka getsə idi, vallah, həmin eşşək heç üzünə də baxmazdı, onunkü canavardı, şir-pələngdi. Eşşəkdən də utandıq. Bəlkə də yeganə dövrdü ki, heyvan olmaq istədim. Qısası, eşşək hər gün yediyindən azacıq çox yesə, aylıq pulu mənim maaşımı ötəcək. Çox qalmadın, qaçdım...

(ARDI VAR)


Digər xəbərlər
SON XƏBƏRLƏR