Cəbrayılda qalan dünyam...

14-08-2015 [21:01]

İsmayıl İMANZADƏ,

Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Mingəçevir bölməsinin sədri, şair-publisist

İllər öncəsi dünyaya göz açdığım Cəbrayıl rayonu saf havası-suyu, vəfalı-sədaqətli insanları və bənzərsiz təbiəti ilə hamını məftun edirdi. Kökləri-qaynaqları ilə uzaq minilliklərdən soraq verən bu ulu məkan,zəngin tarixi, qiymətli memarlıq abidələri, məhsuldar torpaqları, dağları-qayaları, əsrlərin dizlərini qatlayan çinarları ilə tanınırdı.

Doğulduqları gündən halallığa üzlərini söykəyən Cəbrayıl camaatının mərdliyi, qonaqpərvərliyi və zəhmətsevərliyi dillər əzbəriydi. Səksəninci illərin əvəllərindəqələmə aldığım, sonralar ayrı-ayrı zaman kəsimlərində yeni bəndlər əlavə etdiyim və işğaldan sonrakı dönəmlərdə rayonumuzun yetirməsi, akademik Tofiq Hacıyevin təbirincə desək, Cəbrayılın poetik xəritəsinə çevrilən "Tamaşa” adlı şeirim indiki günlərimizdə hələ əlçatmaz-ünyetməz olan o bənzərsiz məkanın sözlə ilmə-ilmə çəkilmiş portreti hesab olunur:

Bu torpağı qəribsəsən çıx yola,

Cəbrayılda çinarlarım qol-qola.

Tumasata yaranışdan bir qala,

Ağoğlanım, Diridağım tamaşa...

Cənnət timsallı Qarabağın dilbər guşələrindən olan Cəbrayılın aran hərarətli, dağ nəfəsli yaşayış məskənlərini bir-biriylə birləşdirən yollar Xan Arazdan, Xudafərin körpülərindən, Diridən, Lələdən tutmuş ta Ağoğlana, Tumasataya, Sirik meşələrinə, Tey, Ğorduba dağlarıınadək uzanırdı. "Ağyol”a, "Şiştəpə”ə, Balyand dağlarına qalxanda rayonun Arazboyu sıralanan yaşayış məskənləri bənzərsiz görüntüləri ilə adamı valeh edirdi. Yaz aylarında ucu-bucağı görünməyən Gəyən çölləri, Topcaq, Ceyran düzləri təbiətin əlləriylə toxunan al-əlvan ilməli yaşıl xalını xatırladırdı. Sayı-hesabı bilinməyən ayna bulaqların, dirilik suyuna bənzəyən kəhrizlərin əvəzi yox idi. Rayonun iri yaşayış məskənlərindən olan Böyük Mərcanlı, Soltanlı, Minbaşılı, Süleymanlı, Şahvəlli, Dağtumas, Quycaq, Hovuslu, Maralyan, Mehdili, Qaracallı... kəndlərinin adları dillər əzbəri idi. Dağların qoynuna sığınan Cəbrayıl şəhəri küçə-küçə şaxələnərək əsrarəngiz görünüşü ilə könülləri oxşayırdı. Cəbrayıllı elm-sənət adamlarının, səhiyyə, təhsil, mədəniyyət sahələrində çalışan say-seçmə ziyalıların yaxın-uzaq ellərdən soraqları gəlirdi...

Bədnam qonşularımız qanlı caynaqları ilə əzəli yurd yerlərimizi ələ keçirmək niyyətinə düşdükləri vaxtlarda,ərənlərimiz doğma torpaqlarımızı qorumaqnaminə döyüşlərdə qəhrəmanlıq nümunəsi göstərdilər. O qanlı-qadalı illərdə şəhidlik zirvəsinə ucalan Şikarın, Kazımın, Vüqarın, Mirələmin, Samirin (Tiqana)... adları qəhrəmqnlıq simvoluna çevrildi.Yurdumuzun yaxın-uzaq bölgələrindən gəlib cəbrayıllı ərənlərlə birlikdə döyüşlərə atılan igidlərin hünəri dillərdə gəzib dolaşdı. Həm qanlı döyüşlər zamanı, həm də rayonun işğala məruz qaldığı günlərdə Cəbrayılın qeyrətli ərənləri ilə birlikdə yüzlərlə insan düşmən gülləsinə tuş gəldi. Arazın qanlı sularında qərq olanların harayı ərşə qalxdı. Hacı Qaraman babanın müqəddəs ziyaratgahı, Dirili Qurbani, Aşıq Pəri, Mücrüm Kərim, Aşıq Surxay, Aşıq Humay, Aşıq Abdulla... və mərhum yazıçı Sabir Süleymanovun gor evləri sızlaya-sızlaya qaldı. Doğma el-obalarından perik düşən 60 minə yaxın həmyerlimiz müxtəlif bölgələrə səpələndilər...

O ağrı-acılı günlərdə ev-eşiyini, həyət-bacasını məcburən tərk edənlərdən biri də mən və ailə üzvlərim idi. Otuz ilə yaxın ədəbi yaradıcılığımın nişanələrini, əlyazmalarımı, ən başlıcası isə Cəbrayıl boyda dünyamı itirəndən sonra Mingəçevirə üz tutdum.

Məndən nidaran qalan dost-tanışlara, ədəbi ictimaiyyətə yerimi nişan vermək istəyi ilə qələmə aldığım "Bir şair yaşayır Mingəçevirdə” adlı bir şeirim müvəqqəti olaraq məskunlaşdığım ünvandan soraq verdi:

...Kürü Araz bilir, Bozdağı Diri,

Qalıb Cəbrayılda qibləsi, piri.

Sızlaya-sızlaya nə vaxtdan bəri

Bir şair yaşayır Mingəçevirdə...

Bizim Cəbrayıl camaatı mərd, əməksevər, istiqanlı və etibarlı-sədaqətli olduqlarından doğma yurddan perik düşdükləri son iyirmi iki il ərzində də öz halal zəhmətərinə güvənməklə ləyaqətlərini, abır-həyalarını qoruyub saxladılar. İllər uzunu yaxın-uzaq ellərdə namuslu-qeyrətli, duz-çörəkli, sadə-səmimi insanlar kimi tanınan həmyerlilərim vətənə gərəkli övladlar böyütdülər, oğul-qız toyu etdilər, təzə dost-tanış tapdılar özlərinə.Savadlı-qabiliyyətli cavanlarımız elm-sənət aləminə ayaq açdılar, idman yarışlarında hünər göstərdilər, üçrəngli bayrağımızı and-aman yeri bildilər. Ancaq bununla belə dünyadan yurd həsrəti ilə köçən doğmalarımız bir-birlərindən nigaran getdilər. Bəzi hallarda dostun-dosta, qohumun-qohuma əlləri çatmadı. Son nəfəslərində belə doğma yurd yerlərinin adlarını dillərinə gətirən minlərlə həmyerlirimiz qərib məzarlarda zülmətə qərq oldular...

İyirmi iki illik ayrılıqdan sonra belə bizim qəlbimizdəki yurd həsrətimiz elə əvvəllər olduğu qədər təzə-tərdir. Ağzı dualı ağsaqqal-ağbirçəklərimiz də, dünyaya qərib ellərdə göz açan övladlarımız da, "cəbrayıllıyam” deyibən qürur hissi keçirir, o ulu məkana qayıdacaqları günü intizarla gözləyirlər...

Məni yaxından-uzaqdan tanıyanlar bilirlər ki, Cəbrayıl eli, doğulduğum Böyük Mərcanlı oymagı, qibləm-səcdəgahımdır. İyirmi iki ildir ki, suya söylədiyim yuxularımın sonunda ulu Tanrıdan yurd vüsalı diləyirəm. Kürü Araza, Bozdağı Diriyə bənzətməklə özümə təsəlli verir, xan çinarlı Cəbrayılımıza yenidən qovuşmaq ümidiylə günləri-günlərə calayır, qələmə aldığım şeirlərimdə onun adını dönə-dönə əzizləyirəm.

İllər öncəsi qələmə aldığım və sonralar mərhum bəstəkar elqızımız Məlahət Həmidqızının mahnıya çevirdiyi, tanınmış cavan müğənniz Vüsal Zamanovun ilk dəfə ifa etdiyi bir şeirimdə dediyim kimi "Cəbrayılda qalan dünyam” yollarımıza göz dikib. İyirmi iki il əvvəl itirdiyimiz bu əsrarəngiz dünyaya qovuşmağa can atır, xəyallarımızda o cənnət timsallı məkana dönə-dönə baş çəkirik. İndiki günlərimizdə hər birimizin qəlbində dil açan "Cəbrayılda qalan dünya”mıza qovuşmaq arzumuz bizim közərən ümidlərimiz, yurd sevgimizdir. Bu müqəddəs istək mənim də varlığımın dan yerinə, qələmə aldığım misralarımın poetik işartısına çevrilib:

...Səni ovundurum qoy hələ sözlə,

Karvan geri dönər əzəlki izlə.

İsmayıl deyir ki, yolumu gözlə,

Qayıdıb qoynunda dinəsiyəm mən...

Ulu Tanrı cəmi şəhidlərimizə rəhmət eləsin! Cəbrayıla qayıtmaq istəyi ilə yurd-ağrı-acılarına sinə gərən həmyerlilərimə ən xoş arzularımla!

Digər xəbərlər

ABŞ gizli bəndləri niyə sızdırdı? - Elxan Şahinoğlu yazır

"Bu biabırçılığa kimlər cavab verəcək?" - Osman Gündüz yazır

"Biz uğuru oynaşımızın hesabına qazanmadıq..." - Azər Həsrətdən sərt yazı

Nazirliyin axsaq siyasəti və ya 10 il geri qalan şöbə müdiri... - Fərid Şahbazlı yazır

Elmdə yerlipərəstlik, nazirin replikası, qocanın qohumbazlığı və... - Sabqi deputat yazır

TAKSİ XİDMƏTİNDƏ ARTAN PROBLEMLƏR: 4 hal və... - Samir Əliyev yazır

Bölgəni gözləyən böyük plan: "Azərbaycan buna hazır olmalıdır" - Elxan Şahinoğlu yazır

Bu dünyanın ədaləti

Minimum əmək haqqındakı gözlənilən artım: kimləriə şamil olunacaq?

Qarabağ Universitetində tarixə keçən ilk akademik dərs... - Əli Cabbarov yazır

"Bakı Atatürk Liseyi” məhkəməyə verilib - "Bu tərbiyəsizlikləri Türkiyədə edə bilməzlər, amma..."

Oğurlanan şamdanlar, “dirilən” adamlar...

SON XƏBƏRLƏR

00:01 02.11.2024

Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR

22:34 01.11.2024

Ərdoğan partiya lideri ilə İmamoğluya qarşı iddia qaldırdı - Hər birindən bir milyon tələb olunur

22:20 01.11.2024

Serbiyada vağzalın damı uçub: 13 nəfər ölüb - Ölkədə matəm elan edilib

22:11 01.11.2024

Musiqili Teatr noyabr ayı üçün repertuarını açıqladı - SİYAHI

22:04 01.11.2024

Şahin Mustafayev Ermənistan Baş nazirinin müavini ilə sərhəddə bir araya gəldi: nələr razılaşdırılıb?

20:52 01.11.2024

"Tottenhem"in baş məşqçisi: "Miki van de Ven "Qalatasaray"la oyunda olmayacaq"

19:50 01.11.2024

"Volkswagen" avtomobil şirkəti batır - Üç zavod bağlanır

19:18 01.11.2024

"Nazirə şikayət etdim, gəldilər, lakin..." - Gədəbəydə ağacları kimlər qırır? (FOTOLAR)

19:01 01.11.2024

General və sabiq idarə rəisləri 143 milyon yeyintinin hesabatını verir - Məhkəmə iclası

18:47 01.11.2024

“Köhnə çamadanlar” filmi Türkiyədə nümayiş olunacaq

18:38 01.11.2024

Milli Məclislə MEDİA birgə açıqlama yaydı - Xəbərdarlıq

18:13 01.11.2024

DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişəcək? - SİYAHI

18:07 01.11.2024

Bakı Təhsil İdarəsinin müdiri dəyişir - Nazir Nərminə Hüseynovaya verdiyi səlahiyyəti geri alır

18:00 01.11.2024

Azercell-dən qadınların ictimai həyatda fəallığının artırılmasına yönəlik dörd layihəyə dəstək - VİDEO, FOTOLAR

17:47 01.11.2024

Kolbasa şirkətləri olan “Səhliyalı”dan sonra “Hicaz 313” də cərimələndi

17:40 01.11.2024

Havanın temperaturu 10 dərəcə aşağı enəcək

17:22 01.11.2024

Şəhid Hidayət Qarayev Şuşada dəfn olunub

17:14 01.11.2024

Türkiyə klubunda baş məşqçi təyinatı olub - Açıqlama

17:06 01.11.2024

"Mançester Yunayted" Arda Gülər üçün "Real"a 95 milyonluq oyunçu təklif etdi: "Dəyişək"

17:00 01.11.2024

Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank 3 günlük rəsmi məzənnəni açıqladı

16:50 01.11.2024

“ATV Plus” cərimələnib - 5 min manat

16:46 01.11.2024

COP29 Çağrı Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb

16:41 01.11.2024

PREZİDENT İCRA BAŞÇISI TƏYİN ETDİ - Tərcümeyi-hal + FOTO

16:30 01.11.2024

Əli Əsədov nazirləri topladı: nələr müzakirə olunub? - FOTOLAR

16:19 01.11.2024

Rusiya MN: "Ukraynada 12 yaşayış məntəqəsini ələ keçirdik" - SİYAHI

16:09 01.11.2024

Şəhid Möhübbət Mustafayev dəfn edilib

15:57 01.11.2024

Şəhid Ramiz Mahmudov Zaqatalada dəfn olunub

15:42 01.11.2024

Müdafiə Nazirliyi: "Nəfəsimiz boyunlarının kökündədir"

15:28 01.11.2024

Qəzzada müharibənin 392-ci günü: daha 55 nəfərin həyatına son verilib

15:18 01.11.2024

Qəzzada toqquşma: İsrail əsgəri ölüb

15:09 01.11.2024

Bakıda şok olay: "Vəkil" sevgilisinin ərindən pul tələb elədi - "Arvadına xərclədiyim pulları geri ver"

14:54 01.11.2024

Livanın Baalbek şəhərində güclü zərbə endirilib - Bir ailə "yox" edilib

14:52 01.11.2024

Xaçmazda həmkəndlisini döyərək öldürən keçmiş məhkum tutulub

14:45 01.11.2024

"Mən dişlərimi o həkimlə reklam qarşılığında düzəltdirdim" - Rəqqasə Fatimə

14:42 01.11.2024

"Kontakt Home" qanunu yenə pozub - Fərdi məlumatlarla bağlı

14:36 01.11.2024

Elm və Təhsil Nazirliyində şöbə müdirinin ifadəsi niyə alınıb?

14:32 01.11.2024

Spiker deputatın istəyinə belə cavab verdi: "Maraqlı söhbət istəyirsinizsə, iclasdan sonra bir stəkan çay için və..."

14:27 01.11.2024

"Bakı haqqında isə mən heç nə deməyəcəm” - Hacıbala Abutalıbovdan qeyri-müəyyən açıqlama

14:15 01.11.2024

ABŞ-da prezident seçkiləri: artıq 65 milyondan çox seçici vaxtından əvvəl səs verib

14:12 01.11.2024

Şəhid İsmət Piriyev Göyçayda dəfn olunub

14:06 01.11.2024

Harris Trampın "Qadınları istəsələr də, istəməsələr də qoruyacağam" sözlərinə belə cavab verdi: "Bu, əslində..."

13:49 01.11.2024

SOCAR-da daha bir təyinat olub

13:16 01.11.2024

Saakaşvili Zurabişviliyə səsləndi: "Məni əfv et"

13:05 01.11.2024

İlham Əliyev İspaniyanın yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - FOTOLAR

12:57 01.11.2024

Ali Məhkəmənin məşhur hakimi təqaüdə göndərildi - FOTO

12:56 01.11.2024

İlham Əliyev Somalinin yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - FOTOLAR

12:53 01.11.2024

Sabahın hava proqnozu açıqlanıb

12:48 01.11.2024

Qəzzanın mərkəzində fəlakət yaşanıb: 47 nəfər öldürülüb, çoxu qadın və uşaqdır

12:40 01.11.2024

İki Fondun büdcəsi ilə bağlı rəy verilib

12:35 01.11.2024

Fransada məscidə od vurulub - Namaz vaxtı

DAVAMINI OXU