Malyariyaya qarşı sağlam gələcəyin təmin olunması ictimaiyyətin birgə məsuliyyətidir - Təranə Tağızadə yazır
25-04-2025 [18:17]
Azərbaycan Pediatrlar Assosiasiyası olaraq hər il aprelin 25-də qeyd olunan Ümumdünya Malyariya ilə Mübarizə Günü münasibətilə bu xəstəliklə mübarizədə həm beynəlxalq, həm də ölkədaxili səyləri dəstəklədiyimizi bəyan edirik.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) 60-cı sessiyasında qəbul olunmuş qərara əsasən bu günün qeyd olunması malyariyaya qarşı qlobal mübarizəyə diqqəti artırmaq məqsədi daşıyır. Malyariya ağcaqanadlar vasitəsilə yayılan və hər il dünyada 300 milyondan çox insanı təsirə məruz qoyan ciddi infeksion xəstəlikdir. 2000-ci ildən bəri dünyada 2,2 milyard malyariya və 12,7 milyon ölüm hadisəsinin qarşısını alınıb. Lakin ÜST-ün yeni hesablamalarına görə, xəstəlik bütün dünyada, xüsusən də Afrika da əsas ictimai sağlamlıq təhlükəsi olaraq qalır.
2008-2014-cü illər ərzində Azərbaycan Pediatrlar Assosiasiyasının üzvləri ölkəmizdə malyariyaya qarşı mübarizə layihəsinin hazırlanmasında və elmi sübutlara əsaslanan müalicə protokolunun tərtibində fəal iştirak edib. Bu protokol BMT-nin xüsusi təlimləri və 97 sual-cavabdan ibarət sınaq mərhələsinin uğurla tamamlanmasından sonra təsdiqlənib və tətbiq olunub.
Azərbaycan Pediatrlar Assosiasiyası ÜST-ün malyariyaya qarşı mübarizə proqramını ölkə reallıqlarına uyğun şəkildə adaptasiya edərək, xüsusilə malyariyanın yüksək riskli olduğu bölgələrdə genişmiqyaslı fəaliyyət həyata keçirib. Bu proses Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin layihəsi çərçivəsində, BMT-nin Uşaq Fondunun (UNICEF) dəstəyi ilə təşkil olunub. Region həkimləri ilə birgə təlimlər keçirilib, elmi sübutlara əsaslanan müalicə protokolları hazırlanıb və əhali arasında maarifləndirmə tədbirləri genişləndirilib. Bu əməkdaşlıq nəticəsində ölkədə effektiv əks-epidemik tədbirlər sistemli şəkildə həyata keçirilib.
Hazırda ölkəmizdə yerli yoluxma hallarına rast gəlinməməsinə baxmayaraq, profilaktik və əks-epidemik tədbirlər davamlı şəkildə aparılır. Bu istiqamətdə görülən işlərin təməlində tarixi bir irs dayanır.
Tanınmış alim, epidemioloq, Əməkdar Elm Xadimi, professor Tağı Tağızadə hələ 1970-80-ci illərdə malyariyaya qarşı mübarizə sahəsində mühüm bir təklif irəli sürüb. Onun təşəbbüsü ilə Azərbaycanda ilk dəfə evkalipt ağaclarının əkilməsi və gambuziya balıqlarının su hövzələrinə buraxılması ilə bağlı layihə həyata keçirilib. Bu bioloji mübarizə metodları nəticəsində malyariyanın yayılmasının qarşısı uğurla alınıb və bu töhfə günümüzdə də ölkəmizin səhiyyə tarixində nümunə olaraq xatırlanır.
Assosiasiya olaraq bildiririk ki, malyariya kimi qarşısı alına bilən xəstəliklərə qarşı elmi yanaşma, ictimai maarifləndirmə və davamlı profilaktik tədbirlər həlledici rol oynayır. Biz bu istiqamətdə beynəlxalq əməkdaşlığa açıq olduğumuzu, eləcə də ölkəmizdə bu xəstəliyin nəzarətdə saxlanılması üçün öz töhfəmizi verməyə davam etdiyimizi vurğulayırıq.
Sağlam gələcəyin təmin olunması hər bir səhiyyə işçisinin və ictimaiyyətin birgə məsuliyyətidir.
Təranə TAĞI-ZADƏ,
Azərbaycan Pediatrlar Assosiasiyasının sədri,
Avrasiya Uşaq Həkimləri Federasiyasının vitse-prezidenti,
Azərbaycan Tibb Universitetinin II Uşaq xəstəlikləri kafedrasının
dosenti, tibb üzrə fəlsəfə doktoru
MİA.AZ
Fəlsəfəsini unudan AHİK...
İSTANBULDA TARİXİ GÖRÜŞ: Rusiya və Ukrayna bu gün kartlarını paylaşacaq - "Biz qarşı tərəflə bu barədə üz-üzə danışacağıq"
FTB-nin sabiq direktoru prezidentə sui-qəsd çağırışı edib? - 86 47 rəqəmi və bir cümlə ölkəni qarışdırdı
Eşqi Bağırovun himayə etdiyi Arslan Hacıyev kimdir?
Rəsmi Tehran: "Mətbuatda deyilənlərlə masada elan edilənlər eyni deyil" - "Heç bir nüvə obyektinin bağlanmasından söhbət gedə bilməz”
İtaliya danimarkalı islam düşmənini deport elədi
“Avroviziya”: bu ölkələr mərhələ adlayıb - SİYAHI
Türk aktrisa Kann Film Festivalında - Geyimi diqqət çəkib + FOTO
Hakan Fidan Putinin müşaviri ilə müzakirə aparıb
Tramp BƏƏ-ni də "yükləyib": "Mən ona dedimki, sən zəngin ölkəsən..." - ABŞ-a 1,4 trilyon dollar sərmayə qoyulacaq
Daha 2 jurnalist həlak olub
Antalyada bölgənin gələcəyinə işıq salacaq görüş olub - Türkiyə-ABŞ-Suriya rəsmiləri bir araya gəldi
Ərdoğan da Albaniyaya gedir
Hindistan Türkiyənin hava yolları şirkətinin lisenziyasını ləğv edib - Pakistana görə
Avropa İttifaqı ABŞ-la tarif danışıqlarını sürətləndirəcək
Zelenski: "Ərdoğana hörmət əlaməti olaraq İstanbula heyət göndərdik" - "Putin sülh istəyirsə, şəxsən mənimlə görüşməlidir"
Prezident İlham Əliyev Albaniyaya səfər edib
“Ulduz”lu görüşlər”in növbəti qonağı Elçin Mirzəbəyli olub - FOTOLAR
Tramp BƏƏ-yə səfər edib
Kamran Əliyev prokurorları topladı - Müşavirə
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Ərdoğan Zelenski ilə görüşüb
Mərkəzi Bank iki bankı cərimələyib
Baş həkim olmaq istəyən həkimə "atıblar" - 250 min manat
Prezidentdən daha bir sərəncam - Elnur Çıraqova vəzifə verildi
Xalq artistinə Heydər Əliyev Mükafatı təqdim olunub - FOTOLAR
Əməkdar artist Mehriban Ələkbərzadəyə 24 saat vaxt verdi: “Əgər çıxıb şəhid qızından üzr istəməsən...”
Müğənni Dəniz Əsədova həbs edildi - Məhkəmə qərar verdi
Əhalimiz nə qədərdir? - Statistika
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Vergi Məcəlləsinə dəyişiklik oldu - SİYAHI
Ramil Usubov Türkiyənin Milli Təhlükəsizlik Şurasının Baş katibi ilə bir arada - Müzakirə + FOTO
Müsadirə olunmuş əmlakları hərraca çıxarılıb
Prezident FHN-lə bağlı fərman verdi - Dəyişiklik
Natiq Məmmədli: "Gənc jurnalistlərə demək istəyirəm ki..."
Hakimlərin Seçki Komitəsinə yeni üzv seçilib
Qəzza gecə boyu bombalanıb - Azı 67 fələstinli həlak olub
Şirvan Gənclər Evi 20 min manat cərimələnib
DİN: "Naməlum zənglər dərhal bloklanmalıdır"
Mozalan Studiyasına direktor təyin olunub
İlham Əliyev Albaniyanın Baş nazirinə məktub göndərib - MƏTN
Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşəndaha 5 nəfərin şəxsiyyəti müəyyənləşdirilib - SİYAHI + FOTO
"Temu", "Amazon", "Trendyol"un hədiyyə fırıldağı - Ekspertdən şərh
"Qalatasaray"ın Baş məşqçisi: "Ən böyük hədəfim..."