BLİNKEN TÜRKİYƏYƏ NİYƏ GƏLİR? - Təhlil
12-12-2024 [16:43]
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan və ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinken arasında dekabrın 13-də görüş olacağı gözlənilir.
Suriyada Bəşər Əsədin devrilməsi fonunda bu görüş diqqət çəkir.
Aydın məsələdir ki, tərəflər arasında əsas müzakirə mövzusu Suriyadakı son proseslər olacaq. Türkiyənin Suriyanın şimalında PKK-ya bağlı qüvvələrin mövcudluğuna son qoymaq üçün xəbərdarlıq edəcəyi, əks halda əməliyyata başlayacağı gözlənilir.
Əvvəlki yazılarda da qeyd etdiyim kimi, Bəşər Əsəd ABŞ, Türkiyə, İsrailin ortaq düşməni idi. Əsədin devrilməsindən sonra üç ölkənin qarşı-qarşıya gələcəyi bəlli idi. Xüsusilə Ankara ABŞ və İsrailin ortaq planı olan regionda ikinci bir kürd subyektinin yaranmasını birmənalı qəbul etmir. Buna görə də H.Fidan E.Blinkenə son söz kimi “Ya siz bununla məşğul olursunuz, ya da biz nə lazımdırsa edəcəyik” deyəcək.
Türkiyə və ABŞ əvvəllər də Suriyada kürd məsələsində üzə-üzə gəlib. Lakin dövrün şərtlərinə uyğun olaraq Türkiyə ABŞ-la gərginliyi ya uzatmayıb, ya da Suriyada nüfuz bölgüsünə razı olub. Lakin hazırda vəziyyət fərqlidir. Ankaranın konkret tələb irəli sürməsinin üç əsas səbəbi var:
Birincisi, ABŞ YPG-nin dövlətləşmə prosesini böyük ölçüdə tamamlayıb. Suriyanın hazırda parçalanmaya münasib olması da bu prosesi riskli edir. Digər tərəfdən, İsrail də bunu istəyir.
İkincisi, ABŞ-ın başı daxili işlərinə qarışıb. Bayden dönəminin bitməsi, Trampın hakimiyyətə gəlişi kimi məsələlər hələ bir müddət davam edəcək. Yəni ABŞ-ın tezliklə Suriyaya diqqət ayırması real görünmür.
Üçüncüsü, Türkiyə Suriyada mərkəzi hakimiyyətin qurulmasını, həmçinin Ankara ilə normal münasibətlərə malik Suriya arzulayır. Yəni bu ölkənin parçalanması ya da ABŞ-la İsrailin arzuladığı tərzdə federallaşmasını qəbul etmir.
Bütün bunlara baxmayaraq, ABŞ-ın Türkiyənin təklifini qəbul etməsi çətin məsələdir. Çünki Vaşinqton illərdir Rojava kürdlərinə dəstək verir, külli miqdarda vəsait sərf edir. Digər tərəfdən, İsrail də bu məsələdə ABŞ-ın geri addım atmasını istəmir. Hətta mümkdür ki, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun ABŞ-a səfəri zamanı regionda bir kürd dövlətinin yaranmasına dair məsələ həm Bayden, həm də Trampla müzakirə edilib.
Ümumiyyətlə, Trampın qələbəsində İsrail faktoru böyük rol oynayır. Lakin onu qarşıda çox ciddi və çətin siyasi proseslər gözləyir.
O ki qaldı Hakan Fidan və Entoni Blinken arasında baş tutacaq danışığa, burada 3 əsas tezis önə çıxır:
1. Tərəflərin uzlaşması çətin görünür;
2. Türkiyənin PKK-ya qarşı əməliyyatlara başlaması istisna deyil.
3. ABŞ Tramp hakimiyyətə gələnə qədər Türkiyənin başını qatmağa çalışacaq.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Ərdoğan yığma komandanı təbrik etdi
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Türkiyə milli komandası səfərdə Gürcüstanı məğlub edib
Bakıda bu ərazilərdə sabah qaz olmayacaq - Açıqlama
Arayik Harutyunyan, Arkadi Qukasyan, Bako Sahakyan... - Ermənilər Bakıda növbəti dəfə hakim qarşısına çıxarıldılar
Zelenski: "Ukraynanın əsas təhlükəsizlik zəmanəti güclü ordudur"
Qalmaqallı məktəbə direktor təyin edilib
XİN: "Bu çətin gündə qardaş Sudan xalqının kədərini bölüşürük"
Oleq Bakinski bəraət istəyir
"Telegram"da artan dələduzluq halları araşdırılır
Deputat və jurnalistlər... - "Jurnalistlər Binası"nda xidmət haqqını ödəməkdən yayınanların adları elan olunacaq
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Peşə məktəblərinə qəbulun nəticələri açıqlandı
Sabah Sumqayıtda bu küçədə qaz olmayacaq
Geri çağırılan səfir kimdir? - Leyla Abdullayevanın yoldaşı...
Pambığa görə subsidiyalar artırıldı - QƏRAR
PREZİDENT BU ÖLKƏDƏKİ SƏFİRİ GERİ ÇAĞIRDI - Sərəncam
“Adam baltalamaq istəyən Ağadadaşı heç bu qədər məhkəməyə çağırmayıblar” - Şərurlu İsfəndiyar
İcra başçısının birinci müavini vəzifədən çıxarılıb
"Tağıyev: Neft" filmi "Oskar" mükafatına namizəd kimi təqdim olunub
Rezidenturaya boş qalan plan yerlərinə qəbulun nəticələri açıqlanıb
Kolleclərin boş qalan yerlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
Nazir Vilayət Eyvazov 172 nəfəri qəbul edib - Polis olmaq istəyən 121 nəfər isə... (VİDEO)
Məni də tək yox, hamı ilə birlikdə saxlamışdılar" - Nadir Qafarzadə
Türkiyədə FETÖ-yə qarşı növbəti əməliyyat: 41 nəfər saxlanıldı
Xalq artisti: "Sənin bədənini sevgilin, həyat yoldaşın görsün, lakin..." - “Qadın ifaçılar özlərini satılıq mal kimi səhnəyə çıxarırlar” (VİDEO)
Qəzzada aclıq: 24 saatda daha 3 nəfər ölüb
Qazaxıstanın xarici işlər naziri Çindən qayıdarkən saxlanılıb? - İddialara rəsmi reaksiya (YENİLƏNİB)
Afaq Bəşirqızının ordeni təqdim edildi - FOTOLAR
Prezident Yusif Səmədoğlu barədə sərəncam imzaladı
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Şərurlu İsfəndiyarın məhkəmə prosesi keçirilib
Kolleclərə qəbul olunanların qeydiyyat tarixi açıqlanıb
"Kayserispor" yarımmüdafiəçi transfer edib
Bacısı oğluna işgəncə verən qadın həbs edildi
Bakıda məktəbdə qalmaqal: direktordan şikayətlənən müəllimlər işdən çıxarılıblar - VİDEO
"Trabzsonpor" Benjamin Buuari ilə anlaşıb
Səyyaf Aran: "Fikirləşdilər ki, bunlar uşaq-muşaqdırlar" - "Milli Məclisdə Qurban Qurbanovun namizədliyini irəli sürəcəyəm"
"Daha rüstəmlər ölməsin” - DİN sözçüsündən gənclərə çağırış
Erkin İbrahimov "Kəpəz"dən uzaqlaşdırılıb
Mərkəzi Bank vəzifəli şəxsi cərimələyib
Sabiq "Beşiktaş"lı "Feyenoord"a keçib
İcra başçısını telefonda söydü, 100 manat cərimələndi
Tunis Fransaya nota verdi - Ölüm işinə görə