Türkiyə və ABŞ prezidentləri bir araya gələcək: liderlərin gündəliyində 3 əsas mövzu olacaq - TƏHLİL
10-07-2023 [16:28]
Türkiyə və ABŞ prezidentləri ikitərəfli və regional münasibətlərin ətraflı müzakirəsi üçün NATO-nun Vilnüs sammiti çərçivəsində görüşmək barədə razılığa gəliblər.
Hazırda tərəflər arasında müzakirəyə ehtiyac duyulan bir çox məsələ var. Bununla belə, görüş zamanı liderlərin gündəliyində 3 əsas mövzu olacaq:
İsveçin NATO-ya üzvlüyü
Ankara Stokholmun alyansa üzvlüyünə razı deyil. Belə ki, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarının liderlərinin üzvləri bu gün İsveçdə sığınacaq alır, yaşayır və azad şəkildə Ankaranın əleyhinə fəaliyyət göstərir. Türkiyə də öz növbəsində həm bu səbəblər, həm də son illərdə Quranın yandırılmasını əsas gətirərək İsveçin NATO-ya üzv olmasına qarşı çıxır.
Lakin aydın məsələdir ki, Ankaranın istəyi daha böyükdür. Misal üçün Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan jurnalistlərə açıqlamasında deyib ki, Türkiyənin Avropa Birliyinə gedən yolunu açmaq lazımdır.
Ankaranın yekun tələbi Türkiyənin Avropa İttifaqına üzv kimi qəbul edilməsidir. Prinsip etibarilə bu, haqlı və yerində tələbdir. Türkiyə illərdir müxtəlif bəhanələrlə ittifaqa üzv edilmir. İndi də İsveçin NATO-ya üzvlüyünə qarşı
Türkiyənin Avropa İttifaqına üzvlüyü istənilir.
Bu baxımdan, Bayden və Ərdoğan arasında Vilnüsdə keçiriləcək görüş zamanı əsas müzakirə ediləcək məsələlərdən biri bu ola bilər. Bununla belə, Qərb çətin ki, Ankaranın bu təklifini qəbul etsin.
Ümumiyyətlə, Qərb Türkiyəni Avropanın bir parçası olaraq görmür. Lakin Vaşinqton Türkiyənin Avropa İttifaqına üzv qəbul edilməsindənsə Türk Dövlətlər Təşkilatının güclənməsi və Ankaranın öz alyansını yaratması istiqamətində daha cəzbedici təkliflər edə bilər.
F-16-ların tədarükü
F-16-ların tədarükü hazırda Vaşinqton və Ankara arasında başlıca mübahisə mövzusudur. Prinsip etibarilə Bayden administrasiyası qırıcıların tədarükünü gerçəkləşdirməkdə maraqlıdır. Buna mane olan əsas qüvvə senator Robert Menendez və onunla eyni fikirdə olan bir sıra senatorlardır.
Nyu-Cersi ştatından olan senator Robert Menendez ermənipərəst çıxışları ilə və korrupsiya qalmaqalı ilə tanınır. Vilnüs görüşü öncəsi ABŞ Dövlət Departamenti Türkiyəyə F-16 qırıcılarının tədarükünə mane olmamağa inandırmaq üçün senator Robert Menendezlə danışıqlar aparır. Menendezin fikrinə təsir etmək məqsədilə hətta ABŞ-ın Manhetten Federal Prokurorluğu və Federal Təhqiqat Bürosu (FTB) onun və erməni əsilli arvadı Nadine Arslanyanın “IS EG Halal” ət şirkətindən lüks avtomobil və Vaşinqtonda mənzil hədiyyə almaları barədə məsələni araşdırır.
Vilnüs görüşü zamanı Bayden və Ərdoğan arasında F-16-ların tədarükünə dair razılığın əldə edilməsi mümkündür.
“Taxıl sazişi”
Liderlərin görüşü zamanı müzakirə edilməsi ehtimal mövzulardan biri də “Taxıl sazişi”nin uzadılmasıdır. Məlum olduğu kimi, hazırkı saziş ötən il iyulun 22-də İstanbulda Türkiyənin vasitəçiliyi ilə imzalanıb. Bayden Vilnüs görüşündə Ərdoğandan sazişin uzadılmasını və Rusiyanın sazişdən çıxmasına mane olmasını istəyə bilər.
Hesab edirəm, sazişin Türkiyənin vasitəçiliyi ilə uzadılması mümkündür. Lakin Ərdoğan da Kremlin tələblərini Vaşinqtonun diqqətinə çatdıracaq. Putin sazişin qarşılıqsız uzadılmasına getməyəcək.
Turan Rzayev,
Politoloq
MİA.AZ
Ali Koç getdi, yeni prezident seçildi - Komanda 10 nəfər qalan rəqibə qalib gələ bilmədi
Ərdoğan ABŞ-da: "Trampla regional müzakirələr aparacağıq" - FOTO
Qəzzada qida çatışmazlığı: son 24 saatda daha 5 nəfər acından ölüb
Fələstin XİN: "Oxşar addımı ABŞ-dan da gözləyirk"
Dünyanın estetik cərrahları Bakıya toplaşır - Məşhur hipnozçu Korzay Koçak onların arasındadır (FOTO)
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İlin son Günəş tutulması başlayıb
ADPU-nun Şamaxı filialında “Suverenliyimiz – Gücümüz və Qürurumuzdur!” mövzusunda tədbir keçirilib
Kanada Fələstini dövlət kimi rəsmən tanıyıb
Hakim olmaq istəyənlər imtahan verdi
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Prezident İlham Əliyev Malta prezidentinə məktub ünvanlayıb - MƏTN
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Xankəndidə Şəhər Günü münasibətilə konsert proqramı keçirilib
Goranboyda ər arvadını öldürülüb
Ruandanın prezidenti Azərbaycana niyə gəlib? - TƏHLİL
Keçmiş səfir XİN-də yüksək vəzifəyə təyinat aldı
Azərbaycan prezidenti Ruanda lideri ilə görüşüb, yeni sənədlər imzalandı, birgə bəyanat verildi - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Kəlbəcər şəhərinə növbəti köç olub
Ruanda Prezidenti "ASAN xidmət" mərkəzində olub
Kənan Şakirin şeirləri...
Azərbaycan və Ruanda prezidentlərinin nahar əsnasında geniş tərkibdə görüşü olub - FOTO
Yoxa çıxan məktublar, yaşayan ünsiyyət və ya rəqəmsal dünyaya açılan poçt xidmətləri...
Jurnalist Şəmistan Nəzirli vəfat edib
Prezident İlham Əliyevdən paylaşım - VİDEO
Səs yazısı yayılan məktəb direktoru işdən çıxarılıb
"Azərbaycan Dəmir Yolları"nda növbəti skandal: bütün kasssirlər vəzifədən azad edilib
Ukrayna ordusu Donetskdə 7 yaşayış məntəqəsini azad edib: "2456 RUS HƏRBÇİ ÖLDÜRÜLÜB" - Zelenski "əla, uşaqlar" dedi
Hava limanında özbaşınalıq: qolundakı 20 qramlıq qolbağa görə müəlliməni cəzalandırıblar (SƏNƏD)
Xarici İşlər Nazirliyi bəyanat yayıb
Bu gün Azərbaycanda Dövlət Suverenliyi Günüdür
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ərdoğan Trampla görüşə gedir - Bu tarixdə (Açıqlama)
Qurban Qurbanovun oğlundan təzə trend və ya dəbdəbəli mərasimin görünməyən tərəfləri... - FOTOLAR
Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin direktoru Bakıya gəlib
Ruanda Prezidenti Azərbaycana gəlib - FOTO
Nərimanla Abbas Aeroportda niyə pərt oldu?
Sahil Babayev maliyyə idarələrinin rəislərini topladı: yeni tapşırıqlar verildi - Kollegiya iclası
Bakıda və rayonlarda güclü külək olacaq - Xəbərdarlıq
Prezident İlham Əliyev Yəhudi icmasını təbrik edib - MƏTN