Əliyev Qoşulmama Hərəkatında Fransaya masterklas keçdi: Yeni Kaledonyanın öz müqəddəratını təyin etməsi üçün... - TƏHLİL
03-03-2023 [17:20]
Qoşulmama Hərəkatının COVID-19-a qarşı mübarizə üzrə Təmas Qrupunun Bakıda keçirilən Zirvə görüşü öz işini yekunlaşdırdı. Yekunda Sammit çərçivəsində onun nəticələrini özündə əks edən sənəd qəbul edilib.
Qoşulmama Hərəkatının Bakıda keçirilən zirvə görüşü hər nə qədər COVID-19-a qarşı mübarizəyə həsr olunsa da səslənən fikirlər irəli sürülən təkliflər və verilən siyasi mesajlar baxımından kifayət qədər diqqət çəkdi.
Əliyevin Parisdən üzür tələbi
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Qoşulmama Hərəkatının COVID-19-a qarşı mübarizə üzrə Təmas Qrupunun Bakıda keçirilən Zirvə görüşündə çıxışı Fransaya sözün əsl mənasında dərs oldu. Belə ki, ölkə başçısı çıxışında "Qoşulmama Hərəkatı Qəmər Adaları İttifaqının Fransanın müstəmləkə hakimiyyəti altında qalmaqda davam edən Mayot adası üzərində şəksiz suverenliyini həmişə güclü dəstəkləmişdir. Qoşulmama Hərəkatının təməl sənədlərində əks olunduğu kimi, biz Fransa hökumətini Yeni Kaledonya xalqının və Fransanın dənizaşırı icma və ərazilərindəki digər xalqların hüquqlarına hörmət etməyə çağırırıq" dedi.
Prezidentin bizdən çox uzaqda olan bir münaqişəni qabartması təsadüfi deyil. Bu Fransaya işğalçı Ermənistanı və separatçıları dəstəkləməsinə edilən bir etiraz idi. Digər tərəfdən bu həm də Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatının sədri olaraq üzv ölkələrin problemlərinə laqeyd qalmadığını göstərən bir addımdır.
Qəmər Adaları Respublikası 1974-cü ilin dekabrında keçirilmiş referendumun nəticələrinə Fransadan ayrılaraq müstəqillik əldə edib. Lakin Qəmər adaları arxipelaqına daxil olan 4 adadan 3-ü Fransadan ayrılmağa və müstəqilliyə, Mayot adasındakı xristian əhali isə bunun əleyhinə səs verdi. Fransa bunu əsas tutaraq Mayot adası üzərində müstəmləkəsini saxlamaq qərarı verərək adaya qoşun çıxartdı.
Qəmər Adaları Respublikası 1975-ci ildə tərkibindəki 4 ada ilə Qrand-Komor, Anjuan, Moxeli (Mayot da daxil olmaqla) BMT-nin tamhüquqlu üzvü oldu. BMT Baş Məclisi bütün 4 ada üzərində (və Mayot) Qəmər Adaları Respublikasının suverenliyini tanıdı və Fransanı həmin adaları tərk etməyə çağırdı. Lakin Fransa BMT-nin tələbinə məhəl qoymadı.
Az qala hər fürsətdə Azərbaycanı beynəlxalq hüquqa riayət etməyə səsləyən xalqların öz müqəddəratını təyin etmək prinsipini qabardan rəsmi Paris 1975-ci ildən bəri Qəmər Adaları Respublikasının ərazi bütövlüyünə hörmətsizlik edərək Mayort adasını işğal altında saxlayır.
Azərbaycan Prezidenti bu məqamı bir daha Qoşulmama Hərəkatında çıxışı zamanı qabardaraq faktiki olaraq Fransaya işğalçı Ermənistanı dəstəkləyən işğalçı ölkə olduğunu xatırladır.
Yeni Kaledonya nüansı
Tədbirin diqqətçəkən bir digər məqamı da Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovun sədrliyi ilə keçirilən bağlanış sessiyasında Yeni Kaledonyanın müstəqillik uğrunda Kanak Sosialist Milli-Azadlıq Cəbhəsi müstəqil hərəkatının nümayəndəsi Forrest Mikael Jozeptin çıxış etməsi oldu.
Aydın məsələdir ki, Forrest Mikael Jozeptin Qoşulmama Hərəkatının Zirvə görüşündə iştirak etməsi Azərbaycan Prezidentinin şəxsi təşəbbüsüdür. Prezident bununla əslində bir müddət öncə Fransaya dəvət edilən separatçıların keçmiş “dövlət naziri” Ruben Vardanyanı xatırladaraq Parisə demarş etmiş oldu.
Misal üçün “bildiyiniz kimi, Sakit Okean regionu həm də dünyanın böyük dövlətləri üçün geostrateji bölgədir. Ölkəmizin vəziyyəti haqqında dünya ölkələrini məlumatlandırmağa davam etmək baxımından Qoşulmama Hərəkatı bizim üçün vacib platformadır. Ümid edirik ki, gün gələcək və Yeni Kaledoniya yenidən öz suverenliyinə və müstəqilliyinə qovuşacaq”, - deyən Forrest Mikael Jozept Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatında uğurlu sədrliyini yüksək qiymətləndirdiklərini qeyd edib.
Maraqlıdır ki, Azərbaycan Prezidenti də çıxışı zamanı “Fransanın Avropadan kənarda idarə etdiyi ərazilər fransız müstəmləkə imperiyasının iyrənc qalıqlarıdır. Biz, həmçinin Fransanı Afrika, Cənub-Şərqi Asiya və digər ərazilərdə Qoşulmama Hərəkatının üzvü olan ölkələrə qarşı müstəmləkə keçmişinə, qanlı müstəmləkə cinayətlərinə, eləcə də soyqırımı aktlarına görə üzr istəməyə və məsuliyyətini etiraf etməyə çağırırıq” demişdir.
Göründüyü kimi Bakı Parisi öz silahı ilə vurur ona heç də rahat olmamasını məsləhət görür. Mümkündür ki, Azərbaycan Fransanın bundan sonra atacağı addımlarda bənzər formada cavab verəcək. Yeni Kaledonyanın öz müqəddəratını təyin etməsi üçün ən azından Qoşulmama Hərəkatında platforma yaradacaq.
Turan Rzayev,
politoloq
MİA.AZ
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İlham Əliyevlə Qurbanqulu Berdiməhəmmədov birgə nahar ediblər
BMT Təhlükəsizlik Şurası fövqəladə iclas keçirəcək - İsraillə bağlı
Hakan Fidan İsraili sabitliyi pozmaqda ittiham edib: "ABŞ-la təmasdayıq" - "Regionda arzuolunmaz proseslərin şahidi olacağıq"
Suriya BMT-yə üz tutub - İsrailin hücumu ilə bağlı
Türkiyə ilə BƏƏ arasında yeddi saziş imzalanıb
"Konyaspor" yarımmüdaifəçi transfer edib
"Beşiktaş" yeni oyunçusu İstanbula gələ bilməyib
17 yaşlı gənc kanalda batıb
İSRAİL SURİYADA PREZİDENTİN İQAMƏTGAHINI DA VURDU: "Bizə arxayın olun" - Baş nazir və Nazir rejimi daha ağır zərbələrlə hədələdi
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
“Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri haqqında” qanuna edilb - Fərman
Prezident ipoteka krediti ilə bağlı fərman imzaladı - Qayda dəyişdi
"Həmkarlar" işçilərin maaşının kəsilməsinə imza atıb - Komitə sədri sənəd paylaşdı (FOTO)
MHP sədri DEM-in heyəti ilə görüşüb
Bulvardakı konsertdə söyüş söyən reper saxlanıldı
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Zəfər parkını ziyarət edib
Sumqayıtda əməliyyat: İbrahim Əliyev və Elçin Hüseynov saxlanılıblar
Oğuzda üzərinə ağac düşən 34 yaşlı şəxs ölüb
Sabiq deputat AHİK sədrini "vurdu" - "Dörd-beş nəfər birdən istefa verir, yaxud..."
İsrail Suriyanın Baş Qərargahına zərbə endirib: "İstənilən hərbi ssenariyə hazırıq"
İmamoğlu hakim qarşısında prokurorla dilləşdi: "Mənə baxma” - Məhkəmədən ilk foto yayıldı
Leyla Əliyeva Berdiməhəmmədovun qızı ilə görüşüb - FOTOLAR
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Fəxri xiyabanı ziyarət edib
General vəzifədən azad edilib? - DSX xəbəri təkzib elədi
"İctimai TV"nin əməkdaş rejissor Kənan M.M.-dən polisə şikayət edib - "Ölkədə hər büdcəyə uyğun yaltaq var, bax, sənə lazım idi?"
"İrəvan və Bakı sülh sazişini imzalamazdan əvvəl onu paraflaya bilər" - "Biz heç vaxt bu gündəliyə zidd olan müzakirələr aparmamışıq"
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Cəlilabadda dağlıq ərazidəki yanğın tam söndürülüb (YENİLƏNİB)
Türkiyədə daha bir bələdiyyə sədri vəzifədən uzaqlaşdırılıb
100-dən çox şəhid ailəsi, qazilər, tanınmış sənətçilər jurnalistlə bağlı ölkə rəhbərliynə müraciət ediblər
Məşhur aktyor 53 yaşında vəfat etdi
"Karvan"da baş məşqçi və məşqçilər təyinatı olub
Azercell-in dəstəyi ilə fəaliyyət göstərən “Azərbaycan Uşaq Qaynar Xətti” 2025-ci ilin ilk yarısında 2173 müraciət qeydə alıb
I Qarabağ müharibəsində itkin düşmüş daha bir şəhidin şəxsiyyəti müəyyənləşdi - FOTO
“Qumar kralı”nın adamları azadlığa çıxdı - 8 illik hökm ləğv edildi
Rusiyalı MMA döyüşçüsü küçədə güllələndi - Anbaan VİDEO
Bakir Səfərovla bağlı daha bir qərar verildi
Kamal Kılıçdaroğlu Dövlət Baxçalıya zəng etdi - "Təşəkkür edirəm"
Arvad 37 yaşlı ərini bıçaqlayıb